Metodyka pracy prokuratora w sprawach karnych

Wykaz skrótów | str. 17

Wprowadzenie | str. 21

Rozdział I
Prokuratura w systemie organów państwowych | str. 25
1. Prokuratura jako organ państwowy | str. 25
2. Zasady organizacyjne prokuratury | str. 30
2.1. Zasada jednolitości | str. 30
2.2. Zasada centralizmu | str. 32
2.3. Zasada jednoosobowego kierownictwa | str. 32
2.4. Zasada hierarchicznego podporządkowania | str. 33
2.5. Zasada niezależności | str. 35
3. Zasady działania prokuratury | str. 43
3.1. Zasada indyferencji | str. 43
3.2. Zasada substytucji | str. 43
3.3. Zasada dewolucji | str. 45
3.4. Zasada bezstronności | str. 46
4. Prokurator jako organ procesowy | str. 46

Rozdział II
Właściwość prokuratora w sprawach karnych | str. 52
1. Uwagi wprowadzające | str. 52
2. Właściwość rzeczowa | str. 55
3. Właściwość miejscowa | str. 58

Rozdział III
Wyłączenie prokuratora | str. 61
1. Bezstronność prokuratora | str. 61
2. Wyłączenie prokuratora z mocy prawa | str. 63
3. Wyłączenie prokuratora na mocy orzeczenia | str. 66
4. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia prokuratora | str. 71
4.1. Organy uprawnione do orzekania o wyłączeniu prokuratora | str. 71
4.2. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia prokuratora z mocy prawa | str. 72
4.3. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia na mocy orzeczenia | str. 73
4.4. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia na żądanie prokuratora | str. 74
4.5. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia z urzędu | str. 75
4.6. Postępowanie w przedmiocie wyłączenia na wniosek | str. 76
5. Skutki czynności dokonanej przez prokuratora podlegającego wyłączeniu | str. 77
6. Prokurator jako organ rozstrzygający w przedmiocie wyłączenia prowadzącego postępowanie przygotowawcze lub nieprokuratorskiego oskarżyciela publicznego | str. 78

Rozdział IV
Formy postępowania przygotowawczego | str. 80
1. Uwagi wprowadzające | str. 80
2. Śledztwo | str. 81
2.1. Śledztwo ze względu na rodzaj przestępstwa | str. 82
2.2. Śledztwo ze względu na osobę podejrzaną | str. 82
2.3. Śledztwo fakultatywne | str. 86
2.4. Organy prowadzące śledztwo | str. 88
2.5. Czas trwania śledztwa | str. 96
2.6. Dochodzenie | str. 99
2.6.1. Zakres przedmiotowy dochodzenia | str. 99
2.6.2. Dochodzenie zwykłe | str. 102
2.6.3. Dochodzenie rejestrowe | str. 102
2.6.4. Dochodzenie zapiskowe | str. 108
2.6.5. Organy prowadzące dochodzenie | str. 110
2.6.6. Czas trwania dochodzenia | str. 112

Rozdział V
Wszczęcie śledztwa lub dochodzenia | str. 113

Rozdział VI
Zawiadomienie o przestępstwie | str. 131
1. Uwagi wprowadzające | str. 131
2. Społeczny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie | str. 132
3. Prawny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie | str. 134
4. Obowiązek zawiadomienia o przestępstwie a ochrona tajemnicy | str. 139
5. Zawiadomienie o przestępstwie | str. 141
6. Organy uprawnione do przyjęcia zawiadomienia o przestępstwie | str. 147
7. Przyjęcie wniosku o ściganie | str. 148

Rozdział VII
Postępowanie sprawdzające | str. 150
1. Uwagi wprowadzające | str. 150
2. Przesłanki postępowania sprawdzającego | str. 151
3. Czynności postępowania sprawdzającego | str. 152
3.1. Żądanie uzupełnienia zawiadomienia o przestępstwie | str. 153
3.2. Sprawdzenie faktów | str. 155
3.3. Przesłuchanie w charakterze świadka osoby zawiadamiającej | str. 158
4. Okres postępowania sprawdzającego | str. 159
5. Dokumentowanie czynności sprawdzających | str. 160
6. Organy prowadzące postępowanie sprawdzające | str. 160

Rozdział VIII
Czynności procesowe w niezbędnym zakresie | str. 162
1. Uwagi wprowadzające | str. 162
2. Istota czynności w niezbędnym zakresie | str. 163
3. Przesłanki czynności w niezbędnym zakresie | str. 164
4. Rodzaj czynności w niezbędnym zakresie | str. 166
5. Przesłuchanie osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa w charakterze podejrzanego | str. 169
6. Okres prowadzenia czynności w niezbędnym zakresie | str. 173
7. Organy uprawnione do przeprowadzenia czynności w niezbędnym zakresie | str. 174
8. Sposoby zakończenia czynności w niezbędnym zakresie | str. 174

Rozdział IX
Odmowa wszczęcia śledztwa lub dochodzenia | str. 176
1. Uwagi wprowadzające | str. 176
2. Przyczyny odmowy wszczęcia śledztwa lub dochodzenia | str. 176
3. Organy uprawnione do odmowy wszczęcia śledztwa lub dochodzenia | str. 181
4. Treść postanowienia | str. 182
5. Wykonanie postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia | str. 184

Rozdział X
Przedstawienie i modyfikacja zarzutów | str. 186
1. Uwagi wprowadzające | str. 186
2. Podstawa przedstawienia zarzutów | str. 187
3. Moment wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów | str. 190
4. Czynności przedstawienia zarzutów | str. 193
4.1. Uwagi wprowadzające | str. 193
4.2. Sporządzenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów | str. 194
4.3. Struktura postanowienia o przedstawieniu zarzutów | str. 195
4.3.1. Warunki ogólne | str. 195
4.3.2. Warunki szczególne | str. 196
4.3.2.1. Wskazanie podejrzanego | str. 196
4.3.2.2. Określenie zarzucanego czynu | str. 196
4.3.2.3. Kwalifikacja prawna czynu | str. 198
5. Ogłoszenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów | str. 198
6. Skuteczność przedstawienia zarzutów | str. 200
7. Pouczenie o przysługujących uprawnieniach i obowiązkach | str. 204
8. Przesłuchanie podejrzanego | str. 207
9. Pouczenie o prawie żądania uzasadnienia zarzutów | str. 209
10. Uzasadnienie przedstawienia zarzutów | str. 209
11. Zmiana lub uzupełnienie zarzutów | str. 212
11.1. Uwagi wprowadzające | str. 212
11.2. Uzupełnienie zarzutów | str. 212
11.3. Zmiana zarzutów | str. 215
11.3.1. Istotnie zmieniona postać czynu | str. 215
11.3.2. Zmiana kwalifikacji prawnej czynu | str. 219
12. Postępowanie w przedmiocie uzupełnienia lub zmiany zarzutów | str. 221

Rozdział XI
Strony w postępowaniu przygotowawczym | str. 224
1. Pokrzywdzony | str. 224
1.1. Pojęcie pokrzywdzonego | str. 224
1.2. Działania pokrzywdzonego | str. 230
1.3. Prawa i obowiązki pokrzywdzonego | str. 236
2. Pojęcie podejrzanego | str. 239
2.1. Działania podejrzanego | str. 239
2.1.1. Obrońca z urzędu | str. 240
2.1.1.1. Obrońca z urzędu ze względu na niezamożność | str. 240
2.1.1.2. Obrońca z urzędu ze względu na obronę obligatoryjną | str. 244
2.1.1.3. Obrońca ze względu na wagę przestępstwa | str. 259

Rozdział XII
Udział stron w postępowaniu przygotowawczym | str. 260
1. Uwagi wprowadzające | str. 260
2. Wniosek o dokonanie czynności śledztwa lub dochodzenia | str. 261
3. Udział we wnioskowanych czynnościach śledztwa lub dochodzenia | str. 263
4. Udział stron w czynnościach niepowtarzalnych | str. 265
5. Udział stron w innych czynnościach | str. 272
6. Udział stron w czynnościach związanych z zasięgnięciem opinii biegłego | str. 276

Rozdział XIII
Zamknięcie śledztwa lub dochodzenia | str. 279
1. Uwagi wprowadzające | str. 279
2. Końcowe zaznajomienie z materiałami postępowania przygotowawczego | str. 280
3. Wnioski o uzupełnienie postępowania przygotowawczego | str. 288
4. Postanowienie o zamknięciu śledztwa | str. 290

Rozdział XIV
Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym | str. 292
1. Uwagi wprowadzające | str. 292
2. Nadzór procesowy sensu stricto | str. 293
2.1. Zakres podmiotowy nadzoru | str. 294
2.2. Zakres przedmiotowy nadzoru | str. 294
2.3. Sposoby nadzoru | str. 297
2.3.1. Zaznajamianie się z zamierzeniami prowadzącego postępowanie | str. 298
2.3.2. Wskazywanie kierunków postępowania oraz wydawanie co do tego zarządzeń | str. 298
2.3.3. Żądanie przedstawienia sobie materiałów zbieranych w toku postępowania | str. 299
2.3.4. Uczestniczenie w czynnościach dokonywanych przez prowadzącego postępowanie | str. 300
2.3.5. Osobiste przeprowadzanie czynności | str. 301
2.3.6. Przejęcie sprawy do prowadzenia | str. 302
2.3.7. Wydawanie postanowień, zarządzeń i poleceń | str. 303
2.4. Skuteczność nadzoru | str. 305
3. Nadzór instancyjny | str. 307
4. Wzruszanie prawomocnych postanowień o umorzeniu postępowania przygotowawczego | str. 308
4.1. Podjęcie na nowo umorzonego postępowania przygotowawczego | str. 308
4.2. Wznowienie umorzonego postępowania przygotowawczego | str. 316
5. Szczególne uprawnienia nadzorcze Prokuratora Generalnego | str. 322
5.1. Uchylenie lub zmiana prawomocnego postanowienia o umorzeniu postępowania przygotowawczego | str. 322
5.2. Inne uprawnienia | str. 328
6. Nadzór służbowy prokuratora | str. 329
6.1. Pojęcie nadzoru służbowego | str. 329
6.2. Rodzaje nadzoru służbowego | str. 330
6.3. Przedmiot nadzoru | str. 331
6.4. Podmiot nadzorujący | str. 332
6.4.1. Podmiot nadzorujący w wewnętrznym nadzorze służbowym | str. 332
6.4.2. Podmiot nadzorujący w zwierzchnim nadzorze służbowym | str. 334
6.5. Formy nadzoru służbowego | str. 336
6.5.1. Formy wewnętrznego nadzoru służbowego | str. 336
6.5.2. Formy zwierzchniego nadzoru służbowego | str. 339
7. Szczególny rodzaj nadzoru | str. 340
8. Reakcja na stwierdzone uchybienia w toku nadzoru | str. 344

Rozdział XV
Udział prokuratora w czynnościach sądowych w postępowaniu przygotowawczym | str. 345
1. Uwagi wprowadzające | str. 345
2. Rodzaje czynności sądowych w postępowaniu przygotowawczym | str. 345
2.1. Podejmowanie postanowień w pierwszej instancji | str. 346
2.1.1. Zezwolenie na przesłuchanie osoby zobowiązanej do zachowania tajemnicy szczególnie chronionej | str. 346
2.1.2. Orzekanie o badaniu psychiatrycznym podejrzanego połączonym z obserwacją w zakładzie leczniczym | str. 350
2.1.3. Zatrzymanie do celów postępowania pism lub innych dokumentów związanych z wykonywaniem funkcji obrońcy | str. 353
2.1.4. Orzekanie o zniszczeniu przedmiotów i substancji niebezpiecznych | str. 354
2.1.5. Zarządzanie kontroli i utrwalania treści rozmów telefonicznych | str. 355
2.1.6. Orzekanie o zastosowaniu i przedłużaniu tymczasowego aresztowania | str. 357
2.1.7. Orzekanie o przepadku przedmiotu poręczenia lub ściągnięciu sumy poręczenia | str. 362
2.1.8. Wydawanie i odwołanie listu żelaznego | str. 364
2.1.9. Nakładanie kary pieniężnej na obrońcę lub pełnomocnika | str. 367
2.1.10. Stosowanie kary porządkowej aresztowania | str. 368
2.1.11. Orzekanie o przepadku tytułem środka zabezpieczającego w wypadku umorzenia postępowania przygotowawczego | str. 369
2.1.12. Umarzanie postępowania przygotowawczego z powodu niepoczytalności podejrzanego i stosowanie środków zabezpieczających | str. 370
2.1.13. Orzekanie o wydaniu europejskiego nakazu aresztowania | str. 370
2.1.14. Dopuszczenie dowodu z zeznań świadka koronnego | str. 371
3. Rozpoznawanie zażaleń na postanowienia i zarządzenia prokuratora | str. 371
3.1. Organy uprawnione go rozpoznania zażaleń w postępowaniu przygotowawczym | str. 371
3.2. Postanowienia, zarządzenie i inne czynności zaskarżalne do sądu | str. 373
3.2.1. Postanowienie o nałożeniu kary pieniężnej za nieudzielanie w wyznaczonym terminie wyjaśnień o poważnym uchybieniu w działaniu instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej | str. 373
3.2.2. Postanowienie o nałożeniu na dziekana właściwej rady kary pieniężnej za nienadesłanie w wyznaczonym terminie informacji o podjętych działaniach w związku z rażącym naruszeniem przez obrońcę lub pełnomocnika strony ich obowiązków procesowych | str. 373
3.2.3. Postanowienie w sprawie zachowania w tajemnicy danych osobowych świadka | str. 374
3.2.4. Postanowienia dotyczące przeszukania, zatrzymania rzeczy i w przedmiocie dowodów rzeczowych oraz na inne czynności | str. 374
3.2.5. Postanowienie w przedmiocie kontroli i utrwalania rozmów telefonicznych | str. 375
3.2.6. Postanowienie w przedmiocie wykorzystania w postępowaniu karnym dowodu uzyskanego w wyniku kontroli rozmów telefonicznych | str. 375
3.2.7. Zarządzenie o zatrzymaniu i przymusowym doprowadzeniu osoby podejrzanej | str. 375
3.2.8. Postanowienie w przedmiocie środka zapobiegawczego | str. 377
3.2.9. Postanowienie o nałożeniu kary pieniężnej na świadka, biegłego, tłumacza lub specjalistę | str. 378
3.2.10. Zarządzenie zatrzymania oraz doprowadzenia świadka, biegłego, tłumacza i specjalisty | str. 378
3.2.11. Postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym | str. 379
3.2.12. Postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia | str. 380
3.2.13. Postanowienie o umorzeniu śledztwa lub dochodzenia | str. 384
3.2.14. Postanowienie o zatrzymaniu i zabezpieczeniu dowodów lub mienia za granicą | str. 390
3.2.15. Postanowienie o kosztach w postępowaniu przygotowawczym | str. 390
3.2.16. Postanowienia związane ze świadkiem koronnym | str. 390
4. Zażalenie na bezczynność w zakresie rozpoznania zawiadomienia o przestępstwie | str. 392

Rozdział XVI
Merytoryczne zakończenie postępowania przygotowawczego | str. 398
1. Rodzaje decyzji merytorycznych kończących postępowanie przygotowawcze | str. 398
2. Umorzenie śledztwa lub dochodzenia | str. 398
2.1. Podstawy umorzenia | str. 399
2.2. Przyczyny umorzenia | str. 402
2.2.1. Przyczyny faktyczne | str. 403
2.2.1.1. Niepopełnienie czynu | str. 403
2.2.1.2. Brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu | str. 405
2.2.1.3. Niewykrycie sprawcy przestępstwa | str. 406
2.2.1.4. Okoliczność, że podejrzany nie popełnił zarzucanego mu przestępstwa | str. 407
2.2.1.5. Brak interesu społecznego w kontynuowaniu ścigania z urzędu | str. 408
2.2.1.6. Brak interesu społecznego w objęciu ściganiem z urzędu przestępstwa prywatnoskargowego | str. 408
2.2.2. Przyczyny prawne | str. 409
2.2.2.1. Czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego | str. 410
2.2.2.2. Stanowienie przez ustawę, że sprawca nie popełnia przestępstwa | str. 412
2.2.2.3. Znikoma społeczna szkodliwość czynu | str. 413
2.2.2.4. Niepodleganie karze | str. 416
2.2.2.5. Śmierć podejrzanego | str. 417
2.2.2.6. Przedawnienie karalności | str. 418
2.2.2.7. Prawomocne ukończenie postępowania karnego co do tego samego czynu tej samej osoby (res iudicata) | str. 419
2.2.2.8. Toczenie się wcześniej wszczętego postępowania karnego co do tego samego czynu tej samej osoby (lis pendens) | str. 422
2.2.2.9. Niepodleganie sprawcy orzecznictwu polskich sądów karnych | str. 424
2.2.2.10. Brak wymaganego zezwolenia na ściganie | str. 432
2.2.2.11. Brak wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej | str. 436
2.2.2.12. Inna okoliczność wyłączająca ściganie | str. 437
2.2.3. Oczywista niecelowość ścigania ze względu na rodzaj i wysokość kary prawomocnie orzeczonej za inne przestępstwo | str. 438
2.2.4. Umorzenie postępowania na wniosek pokrzywdzonego o przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego w sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych | str. 441
2.2.5. Niecelowość prowadzenia postępowania przygotowawczego ze względu na okoliczności popełnienia czynu i stopień jego społecznej szkodliwości | str. 441
2.3. Konkurencja przyczyn umorzenia | str. 443
2.4. Postanowienie o umorzeniu śledztwa lub dochodzenia | str. 446
3. Wniosek o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających | str. 453
4. Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania przygotowawczego | str. 457
5. Wniosek o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków | str. 459
5.1. Uwagi wprowadzające | str. 459
5.2. Wniosek o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego zamiast aktu oskarżenia | str. 463
5.3. Wniosek o wydanie wyroku skazującego dołączany do aktu oskarżenia | str. 470
6. Akt oskarżenia | str. 473
6.1. Uwagi wprowadzające | str. 473
6.2. Organy uprawnione do wniesienia aktu oskarżenia | str. 473
6.3. Podstawa faktyczna aktu oskarżenia | str. 475
6.4. Terminy wniesienia aktu oskarżenia | str. 477
6.5. Forma aktu oskarżenia | str. 478
6.6. Struktura aktu oskarżenia | str. 479
6.6.1. Nagłówek | str. 480
6.6.2. Treść aktu oskarżenia | str. 482
6.6.3. Dane oskarżonego | str. 482
6.6.4. Dane o zastosowaniu środka zapobiegawczego oraz zabezpieczenia majątkowego | str. 484
6.6.5. Konkluzja | str. 485
6.6.6. Powrotność do przestępstwa i inne okoliczności obostrzające | str. 495
6.6.7. Kwalifikacja prawna czynu | str. 497
6.6.8. Właściwość sądu | str. 501
6.6.9. Lista osób, których wezwania oskarżyciel żąda | str. 501
6.6.10. Wykaz innych dowodów, których przeprowadzenia na rozprawie głównej domaga się oskarżyciel | str. 502
6.6.11. Podpis | str. 503
6.7. Załączniki do aktu oskarżenia | str. 504
6.7.1. Załączniki obligatoryjne | str. 504
6.7.1.1. Uzasadnienie | str. 504
6.7.1.2. Lista ujawnionych osób pokrzywdzonych | str. 508
6.7.1.3. Załącznik adresowy do akt sprawy | str. 509
6.7.1.4. Odpisy aktu oskarżenia | str. 509
6.7.2. Załączniki fakultatywne | str. 509
6.8. Czynności związane z wniesieniem aktu oskarżenia do sądu | str. 511

Rozdział XVII
Udział prokuratora w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji | str. 514
1. Prokurator jako oskarżyciel publiczny | str. 514
2. Zadania prokuratora jako oskarżyciela publicznego | str. 517
3. Przygotowanie się prokuratora do udziału w postępowaniu sądowym | str. 518
4. Udział prokuratora w stadium przygotowania do rozprawy głównej | str. 522
4.1. Udział prokuratora we wstępnej kontroli oskarżenia | str. 522
4.1.1. Udział prokuratora w formalnej kontroli aktu oskarżenia | str. 523
4.1.2. Udział prokuratora w merytorycznej kontroli aktu oskarżenia | str. 528
4.1.3. Udział prokuratora w merytorycznym zakończeniu postępowania na posiedzeniu | str. 533
4.1.4. Rola prokuratora w przekazaniu sprawy w celu uzupełnienia śledztwa lub dochodzenia | str. 535
4.2. Należyte przygotowanie rozprawy głównej | str. 550
4.2.1. Posiedzenie przygotowawcze | str. 550
4.2.2. Rola prokuratora w wyznaczaniu składu orzekającego | str. 554
5. Prokurator w części wstępnej rozprawy głównej | str. 555
5.1. Wnioski prokuratora w związku z niestawiennictwem uczestników postępowania | str. 557
5.1.1. Niestawiennictwo oskarżonego | str. 558
5.1.2. Niestawiennictwo obrońcy | str. 561
5.1.3. Niestawiennictwo świadka | str. 562
5.1.4. Niestawiennictwo biegłego | str. 563
5.1.5. Niestawiennictwo tłumacza | str. 564
5.2. Inne wnioski | str. 564
6. Przewód sądowy | str. 566
6.1. Uwagi wprowadzające | str. 566
6.2. Zwięzłe przedstawienie zarzutów oskarżenia | str. 566
6.3. Postępowanie dowodowe | str. 567
6.3.1. Przesłuchanie oskarżonego | str. 567
6.3.2. Przesłuchanie świadków | str. 570
6.3.3. Przesłuchanie biegłych | str. 574
6.3.4. Dowody z dokumentów | str. 577
6.3.5. Uznanie protokołów i dokumentów za ujawnione | str. 579
6.3.6. Dowody rzeczowe | str. 580
6.4. Skazanie bez przeprowadzenia postępowania dowodowego | str. 581
6.5. Ograniczenie przewodu sądowego | str. 581
6.6. Zlecenie na rozprawie zebrania dodatkowych dowodów przez oskarżyciela publicznego | str. 583
6.7. Rozszerzenie zarzutów oskarżenia | str. 584
6.8. Zmiana kwalifikacji prawnej czynu | str. 589
6.9. Przerwa w rozprawie | str. 595
6.10. Odroczenie rozprawy | str. 599
6.11. Zamknięcie przewodu sądowego | str. 601
6.12. Przemówienia oskarżycielskie | str. 603
6.12.1. Uwagi wprowadzające | str. 603
6.12.2. Treść przemówienia | str. 605
6.12.3. Funkcje przemówienia | str. 606
6.12.4. Forma przemówienia | str. 608
6.12.5. Struktura przemówienia | str. 610
6.12.5.1. Wstęp | str. 611
6.12.5.2. Omówienie stanu faktycznego (narratio) | str. 614
6.12.5.3. Analiza i ocena dowodów | str. 615
6.12.5.4. Odpieranie zarzutów (refutatio, confutatio) | str. 617
6.12.5.5. Omówienie kwalifikacji prawnej czynu | str. 617
6.12.5.6. Charakterystyka oskarżonego i jego czynu | str. 619
6.12.5.7. Wnioski co do kary i innych środków | str. 619
6.12.5.8. Zakończenie (peroratio) | str. 620
6.12.6. Czas przemówienia prokuratora | str. 621
6.12.7. Replika oskarżyciela publicznego | str. 623
7. Rola prokuratora w fazie wyrokowania | str. 625

Literatura | str. 627