Prawo przedsiębiorców. Komentarz

Wykaz skrótów 21

Wstęp 25

Ustawa z dnia 6.03.2018 r. – Prawo przedsiębiorców 27
[Preambuła] 29
1. Tytuł ustawy 29
2. Preambuła 31
2.1. Uwagi ogólne 31
2.2. Wolność działalności gospodarczej 32
2.3. Społeczna gospodarka rynkowa 33
2.4. Warunki wolnej konkurencji 33
2.5. Pozostałe zasady mające znaczenie dla przedsiębiorców 34

Rozdział 1
Przepisy ogólne 35
Art. 1. [Zakres ustawy] 35
1. Uwagi ogólne 35
2. Przedmiot regulacji 36
3. Uwagi konstytucyjne 37
Art. 2. [Wolność działalności gospodarczej i równość przedsiębiorców] 38
1. Uwagi ogólne 38
2. Wolność działalności gospodarczej 38
2.1. Istota wolności działalności gospodarczej 38
2.2. Ograniczenia wolności działalności gospodarczej 40
2.3. Zgłoszenie działalności 41
2.4. Działalność regulowana 42
2.5. Zakazy względne 42
2.6. Zakazy bezwzględne 42
2.7. Rzeczywisty zakres wolności działalności gospodarczej 43
3. Równość przedsiębiorców 43
4. Zakres podmiotowy 44
5. Zakres przedmiotowy 46
Art. 3. [Definicja działalności gospodarczej] 46
1. Uwagi ogólne 46
2. Elementy definicji działalności gospodarczej 48
2.1. Zorganizowanie 49
2.2. Zarobkowość 51
2.3. Wykonywanie działalności we własnym imieniu 53
2.4. Ciągłość 56
2.5. Łączne spełnienie przesłanek 58
3. Zastosowanie PKD 58
4. Zastosowanie definicji działalności gospodarczej 59
4.1. Charakter definicji działalności gospodarczej 59
4.2. Przepisy podatkowe 60
4.3. Regulacja Kodeksu cywilnego 63
4.4. Prawo UE 64
5. Problemy szczególne 64
6. Działalność nieewidencjonowana 65
Art. 4. [Definicja przedsiębiorcy] 66
1. Uwagi ogólne 66
2. Kategorie podmiotów 67
2.1. Osoby fizyczne 67
2.2. Osoby prawne 70
2.3. Jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną 71
3. Rodzaj aktywności 73
4. Rodzaje przedsiębiorców 73
5. Spółki cywilne 74
6. Osoby zagraniczne 75
7. Status przedsiębiorcy w rozumieniu Prawa przedsiębiorców a wpisy do ewidencji i rejestrów 76
7.1. Wpis do CEIDG 76
7.2. Wpis do rejestru przedsiębiorców KRS 76
8. Definicje przedsiębiorcy w innych aktach 77
8.1. Charakter definicji przedsiębiorcy 77
8.2. Regulacja Kodeksu cywilnego 78
8.3. Pozostałe definicje przedsiębiorcy 78
8.4. Prawo Unii Europejskiej 80
9. Działalność nieewidencjonowana a status przedsiębiorcy 81
Art. 5. [Działalność nieewidencjonowana] 81
1. Przesłanki uznania aktywności za działalność nieewidencjonowaną 82
1.1. Podmiot działalności nieewidencjonowanej 82
1.2. Przesłanka przychodu 84
1.3. Przedmiot działalności nieewidencjonowanej 85
1.4. Brak wcześniejszego wykonywania działalności gospodarczej 85
2. Dobrowolny charakter 86
3. Przekroczenie ustawowego limitu przychodu 87
4. Brak zastosowania do wspólników spółki cywilnej 87
5. Działalność nieewidencjonowana a podatki 88
Art. 6. [Rodzaje działalności gospodarczej wyłączone spod regulacji] 89
1. Wyłączenia 90
2. Odesłanie 91
Art. 7. [Definicje legalne] 91
1. Uwagi wstępne 93
2. Definicje legalne mikroprzedsiębiorcy, małego oraz średniego przedsiębiorcy 93
2.1. Mikroprzedsiębiorca 94
2.2. Mały przedsiębiorca 94
2.3. Średni przedsiębiorca 95
2.4. Możliwe zmiany definicji na poziomie prawa Unii Europejskiej 96
3. Stosowanie definicji legalnych mikroprzedsiębiorcy, małego oraz średniego przedsiębiorcy na gruncie przepisów prawa podatkowego 96
3.1. Podatki dochodowe 97
3.2. Ordynacja podatkowa 98
3.3. Pozostałe ustawy podatkowe 98
Art. 8. [Zasada „co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”] 99
1. Uwagi ogólne 99
2. Kontekst normatywny 100
3. Treść uregulowania 102
Art. 9. [Podstawowe zasady wykonywania działalności gospodarczej] 103
1. Uwagi ogólne 103
2. Zakres regulacji 104
3. Analogie względem art. 17 u.s.d.g. 105
Art. 10. [Domniemanie uczciwości przedsiębiorcy; rozstrzyganie wątpliwości faktycznych na korzyść przedsiębiorcy] 108
1. Uwagi ogólne 109
2. Zasada domniemania uczciwości przedsiębiorcy 109
3. Zasada rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść przedsiębiorcy 111
4. Wyłączenia zastosowania zasady rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść przedsiębiorcy 113
Art. 11. [Zasada przyjaznej interpretacji przepisów] 113
1. Uwagi ogólne 114
2. Kontekst normatywny 115
3. Pozostające wątpliwości co do treści normy prawnej 117
Art. 12. [Zasady pogłębiania zaufania, proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania] 118
1. Uwagi wstępne 118
2. Zobowiązanie organu 119
2.1. Obowiązek wzbudzania zaufania 119
2.2. Zasady proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania 121
2.3. Zasada proporcjonalności 122
2.4. Zasada bezstronności 124
2.5. Zasada równego traktowania 126
Art. 13. [Odpowiedzialność funkcjonariuszy publicznych za naruszenie prawa] 127
1. Uwagi ogólne 127
2. Odrębne przepisy regulujące odpowiedzialność funkcjonariuszy publicznych 127
Art. 14. [Zasada pewności prawa] 129
1. Uwagi wstępne 129
2. Utrwalona praktyka rozstrzygania spraw 130
3. Uzasadniona przyczyna odstąpienia 132
4. Zasada pewności prawa – stosowanie przez organy podatkowe 133
4.1. Uwagi ogólne 133
4.2. Ustalenie związania zasadą organów podatkowych 135
4.3. Podsumowanie 139
Art. 15. [Zasada udzielania informacji] 142
1. Założenia ustawodawcy 142
2. Zakres obowiązku informacyjnego 142
3. Konsekwencje prawne dla przedsiębiorcy 143
4. Relacja względem innych obowiązków informacyjnych 144
4.1. Regulacje zawarte w Prawie przedsiębiorców 145
4.2. Obowiązek informacyjny z art. 9 k.p.a. 145
Art. 16. [Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców] 147
1. Uwagi wstępne 147
2. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców 148
3. Zakres kompetencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców 148

Rozdział 2
Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej 150
Art. 17. [Wpis do rejestru przedsiębiorców lub do CEIDG] 150
1. Uwagi wprowadzające 150
2. Dzień podjęcia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę 151
Art. 18. [Ulga na start] 153
1. Wprowadzenie 153
2. Uprawnieni do ulgi na start 155
2.1. Osoby prowadzące działalność gospodarczą 155
2.2. Osoby wykonujące uprzednio pracę na rzecz byłego pracodawcy 155
3. Okres obowiązywania ulgi na start 158
4. Podleganie ubezpieczeniom społecznym 160
4.1. Uwagi ogólne 160
4.2. Dobrowolność skorzystania z ulgi 160
4.3. Ubezpieczenie zdrowotne 162
5. Wyłączenie stosowania przepisu do przedsiębiorców będących rolnikami 164
6. Dalsze preferencje – tzw. mały ZUS 164
Art. 19. [Obowiązek rozliczeń za pośrednictwem rachunku płatniczego] 165
1. Uwagi wprowadzające 165
2. Warunki zastosowania obowiązku 166
3. Potrącenie i inne formy regulowania zobowiązań pieniężnych 168
4. Sankcja „podatkowa” za naruszenie art. 19 p.p. 168
5. Inne podobne regulacje 169
Art. 20. [Numer identyfikacji podatkowej NIP] 170
1. Uwagi ogólne 170
2. Identyfikacja w urzędowych rejestrach 172
3. Obowiązek umieszczania NIP 173
4. Obowiązek posługiwania się NIP 173
Art. 21. [Odpowiednie oznaczenie towarów wprowadzanych do obrotu na terytorium RP] 174
1. Uwagi ogólne 175
2. Zakres podmiotowy 176
3. Oznaczenie towarów 177
3.1. Informacja o pochodzeniu towarów 177
3.2. Informacja umożliwiająca identyfikację towaru 179
4. Stosowanie przepisów szczególnych 180
5. Regulacje dotyczące wyrobów w rozumieniu przepisów ustawy o wyrobach medycznych 180
Art. 22. [Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej] 180
1. Uwagi wprowadzające. Przedsiębiorcy uprawnieni do zawieszenia działalności gospodarczej 181
2. Spółka cywilna 183
Art. 23. [Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę wpisanego do CEIDG] 183
1. Uwagi wprowadzające 184
2. Okres zawieszenia 184
3. Zasady dotyczące obliczania okresu zawieszenia 185
Art. 24. [Wnioskowy tryb zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej; początek okresu zawieszenia; wpis informacji do rejestru przedsiębiorców lub do CEIDG] 185
1. Uwagi wprowadzające 186
2. Początek i koniec okresu zawieszenia przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG 187
3. Początek i koniec okresu zawieszenia przedsiębiorcy wpisanego do KRS 189
4. Skutki prawne zawieszenia w przypadku zobowiązań publicznoprawnych 191
Art. 25. [Dozwolone działania przedsiębiorcy w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej] 191
1. Uwagi ogólne 192
2. Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej 192
3. Katalog czynności 193
4. Odpowiednie zastosowanie przepisu do spółki cywilnej 196
Art. 26. [Konsekwencje wykreślenia z CEIDG] 196
1. Uwagi ogólne 197
2. Chwila wykreślenia 198
3. Podstawy wykreślenia 198
4. Wykonywanie czynności odpowiadających definicji działalności gospodarczej po wykreśleniu 198

Rozdział 3
Załatwianie spraw z zakresu działalności gospodarczej 200
Art. 27. [Zasada szybkości postępowania] 200
1. Uwagi ogólne 200
2. Orzecznictwo, które powstało na gruncie art. 12 § 1 k.p.a. 202
Art. 28. [Zasada współdziałania organów] 209
Art. 29. [Zakaz żądania przedłożenia dokumentu] 211
1. Uwagi wprowadzające 211
2. Kopia dokumentu 211
3. Dążenie do ujednolicenia dotychczasowej praktyki 212
Art. 30. [Zasada „rozsądnych terminów”] 213
1. Uwagi wstępne 213
2. Podstawy wyznaczenia terminu 214
3. Aspekty praktyczne 216
Art. 31. [Obowiązek przyjęcia pisma lub wniosku niekompletnego] 217
1. Obowiązek przyjęcia pism niekompletnych 217
2. Zakazy nałożone na organ 219
Art. 32. [Potwierdzenie przyjęcia wniosku] 221
1. Obowiązek organu 222
1.1. Uwagi wprowadzające 222
1.2. Porównanie z regulacją Kodeksu postępowania administracyjnego 222
1.3. Obligatoryjne elementy potwierdzenia 223
2. Rozpatrywanie uzupełnionego pisma 223
Art. 33. [Objaśnienia prawne] 224
1. Uwagi wprowadzające 225
2. Objaśnienia prawne 226
2.1. Istota objaśnień prawnych 226
2.2. Konsekwencje prawne wydania objaśnienia 227
2.3. Zmiana objaśnień prawnych 228
Art. 34. [Wydanie interpretacji indywidualnej] 229
1. Uwagi wprowadzające 232
2. Wniosek o wydanie interpretacji 232
3. Wydanie interpretacji przez organ 234
3.1. Milcząca zgoda organu 235
4. Publikacja interpretacji 236
5. Interpretacje podatkowe 237
5.1. Instytucja interpretacji podatkowych 237
5.2. Interpretacje ogólne 238
5.3. Interpretacje indywidualne 238
5.4. Wzór wniosku 240
5.5. Termin wydania interpretacji 240
5.6. Opłata 240
5.7. Publikowanie 241
5.8. Funkcja gwarancyjna interpretacji 241
Art. 35. [Związanie wykładnią; utrwalona praktyka interpretacyjna] 242
1. Związanie treścią wydanej interpretacji 243
2. Sytuacja przedsiębiorcy 244
3. Sytuacja organu 244
4. Analogiczne stosowanie regulacji art. 35 p.p. 244
Art. 36. [Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy] 245
1. Uwagi wprowadzające 246
2. Odrębne przepisy 246

Rozdział 4
Reglamentacja działalności gospodarczej 248
Art. 37. [Działalność gospodarcza koncesjonowana; organ koncesyjny] 248
1. Uwagi wstępne 249
1.1. Istota koncesji 249
1.2. Historyczna praktyka państwa 249
1.3. Rola systemowa artykułu 250
2. Zakres działalności podlegającej koncesjonowaniu 251
3. Organ koncesyjny 252
3.1. Definicja organu koncesyjnego 252
3.2. Forma prawna koncesji 252
4. Odesłanie do innych przepisów 253
5. Niejednoznaczne oceny 253
Art. 38. [Publikacja informacji o warunkach uzyskania koncesji] 254
1. Zakres podmiotowy 254
2. Zakres przedmiotowy 256
Art. 39. [Odmowa udzielenia koncesji lub ograniczenie zakresu koncesji; czasowe wstrzymanie udzielania koncesji] 258
1. Analogie względem art. 58 u.s.d.g. 258
2. Uznaniowość działania organu koncesyjnego 259
3. Zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli 260
4. Czasowe wstrzymanie udzielania koncesji 262
Art. 40. [Kontrola koncesjonariusza] 263
1. Uwagi wstępne 263
2. Zakres kontroli 264
3. Działania w następstwie stwierdzenia uchybień 264
Art. 41. [Zezwolenie na wykonywanie działalności gospodarczej] 265
1. Uwagi wstępne 265
1.1. Systemowa rola zezwolenia 265
1.2. Definicja zezwolenia 266
2. Zakres działalności wymagający uzyskania zezwolenia 266
3. Odesłanie do innych przepisów 268
Art. 42. [Warunki udzielenia zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej] 268
1. Organ zezwalający 269
2. Obowiązek ciążący na organach zezwalających 269
Art. 43. [Wpis przedsiębiorcy do rejestru działalności regulowanej; kontrola działalności regulowanej] 271
1. Działalność regulowana 272
2. Wniosek przedsiębiorcy 272
3. Odmowa dokonania wpisu 274
4. Rejestr 276
4.1. Jawność rejestru 276
4.2. Akta rejestrowe 277
5. Kontrola przedsiębiorcy 277
Art. 44. [Zakres czasowy i terytorialny koncesji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej; lista rodzajów działalności gospodarczej wymagających uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej] 279
1. Zakres czasowy i terytorialny koncesji, zezwoleń oraz wpisów 279
2. Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej 280
3. Rozszerzenie katalogu działalności gospodarczej 281
4. Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy 282

Rozdział 5
Ograniczenia kontroli działalności gospodarczej 284
Art. 45. [Zasady i tryb kontroli] 284
1. Uwagi wstępne 284
2. Kontrola działalności gospodarczej 285
3. Kontrola podatkowa przedsiębiorcy 288
3.1. Warunki zastosowania przepisów rozdziału 5 Prawa przedsiębiorców do kontroli podatkowej 289
4. Kontrola przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą na rynku finansowym 291
Art. 46. [Odszkodowanie za szkodę poniesioną w związku z czynnościami kontrolnymi wykonywanymi niezgodnie z prawem] 292
1. Prawo do odszkodowania 292
2. Zakaz dowodowy 294
2.1. Uwagi wprowadzające 294
2.2. Zakres postępowań 295
2.3. Dowody objęte zakazem 296
2.4. „Owoce zatrutego drzewa” 296
3. Dowody w postępowaniu podatkowym zebrane z naruszeniem przepisów prawa 298
Art. 47. [Analiza prawdopodobieństwa naruszenia prawa] 300
1. Uwagi ogólne 300
2. Kontrole planowe 301
2.1. Określenie sposobu przeprowadzenia analizy prawdopodobieństwa 301
2.2. Przeprowadzenie analizy prawdopodobieństwa 302
2.3. Sporządzenie planu kontroli 304
3. Kontrole inne niż planowe 304
3.1. Kontrole doraźne 304
3.2. Nadzór nad rynkiem finansowym 305
3.3. Sprawdzenie wykonania zaleceń pokontrolnych 307
4. Publikacja procedur kontroli 307
Art. 48. [Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli; uprzednie czynności kontrolne] 307
1. Zawiadomienie o kontroli 310
2. Termin wszczęcia kontroli 312
3. Czynności kontrolne związane z pobieraniem próbek i oględzinami 313
4. Wyjątki od obowiązku zawiadomienia o kontroli 316
5. Wybrane orzecznictwo na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 322
6. Zawiadomienie podatnika – przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej 327
6.1. Uwagi ogólne 327
6.2. Doręczenie zawiadomienia 328
6.3. Wszczęcie kontroli podatkowej 328
6.4. Brak doręczenia zawiadomienia 329
Art. 49. [Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli] 331
1. Warunki wykonywania czynności kontrolnych 333
1.1. Okazanie legitymacji i doręczenie upoważnienia 333
1.2. Okazanie i doręczenie przedsiębiorcy lub osobie upoważnionej 335
1.3. Czynności kontrolne wykonywane przez pracowników organów kontroli 337
2. Treść upoważnienia 338
3. Wadliwość upoważnienia 344
4. Zmiany w upoważnieniu 348
5. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej 349
5.1. Podmiot udzielający upoważnienia 349
5.2. Kontrola podatkowa „na legitymację” 350
5.3. Treść upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej 351
Art. 50. [Obecność przedsiębiorcy lub jego przedstawiciela podczas wykonywania czynności kontrolnych] 353
1. Obecność kontrolowanego przedsiębiorcy 354
2. Wskazanie osoby upoważnionej 355
3. Wyjątki 357
4. Nieobecność przedsiębiorcy lub osoby upoważnionej a prowadzenie czynności kontrolnych 358
5. Kontrola podatkowa 362
Art. 51. [Miejsce przeprowadzania kontroli] 363
1. Miejsce przeprowadzenia kontroli 363
2. Czas przeprowadzenia kontroli 366
3. Naruszenie art. 51 ust. 2 i 3 p.p. 368
Art. 52. [Sposób wykonywania czynności kontrolnych] 368
Art. 53. [Protokół kontroli] 371
1. Uwagi ogólne 371
2. Elementy protokołu kontroli 372
3. Protokół kontroli podatkowej przedsiębiorcy – treść i forma 377
4. Protokół kontroli podatkowej przedsiębiorcy – wybrane zagadnienia praktyczne 378
Art. 54. [Prowadzenie więcej niż jednej kontroli] 380
1. Uwagi ogólne 381
2. Wyjątki od zasady 382
3. Stosowanie zasady w przypadku wielości zakładów 385
4. Obowiązek odstąpienia od kontroli 386
5. Orzecznictwo – na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 387
Art. 55. [Czas trwania kontroli] 389
1. Czas trwania kontroli 391
2. Wyjątki 397
3. Przedłużenie czasu trwania kontroli 398
4. Kontrola powtórna 401
5. Wybrane orzecznictwo w świetle ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 402
Art. 56. [Przerwanie kontroli] 407
1. Uprawnienie organu do przerwania kontroli 407
2. Czas przerwy i uzasadnienie 409
3. Protokół kontroli 410
4. Przeprowadzenie kontroli przez inny organ 411
Art. 57. [Książka kontroli] 411
1. Książka kontroli 412
2. Zawartość książki kontroli 413
3. Okazanie książki kontroli 415
4. Sankcje związane z naruszeniem zobowiązań dotyczących książki kontroli 417
Art. 58. [Wyłączenie możliwości przeprowadzenia ponownej kontroli przez ten sam organ] 418
Art. 59. [Sprzeciw przedsiębiorcy; skarga na przewlekłe prowadzenie kontroli] 421
1. Uwagi ogólne 423
2. Przesłanki wniesienia sprzeciwu 424
3. Skutki wniesienia sprzeciwu 427
4. Procedura wniesienia sprzeciwu 428
5. Możliwość zabezpieczenia dowodów przez organ 434
6. Skarga do sądu administracyjnego 435
Art. 60. [Nakaz wstrzymania wykonywania działalności gospodarczej] 439
1. Uwagi ogólne 440
2. Obowiązki organów samorządu terytorialnego 441
3. Naruszenie przepisów ustawy i stan zagrożenia 442
4. Uprawnienia organów samorządu terytorialnego 446
5. Natychmiastowe wykonanie decyzji 449
Art. 61. [Wyłączenie stosowania przepisów o prowadzeniu więcej niż jednej kontroli oraz o czasie trwania kontroli
w przypadku wybranych rodzajów działalności] 452
1. Uwagi ogólne 452
2. Wyłączenia 453
3. Ograniczenie zasady w zakresie przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą na rynku finansowym 455
Art. 62. [Wyłączenie stosowania wybranych przepisów o kontroli] 456
1. Wyłączenia w zakresie określonych rodzajów działalności 457
2. Nadzór weterynaryjny 458
Art. 63. [Wyłączenie stosowania wybranych przepisów o kontroli] 458
1. Wyłączenia w zakresie działalności leczniczej 459
2. Wyłączenia dotyczące innych działalności 461
Art. 64. [Wyłączenie stosowania wybranych przepisów o kontroli w przypadku kontroli wszczętej na wniosek przedsiębiorcy oraz kontroli w zakresie realizacji programów polityki spójności] 462
Art. 65. [Wyłączenie stosowania przepisów w przypadku kontroli na podstawie przepisów Prawa atomowego, kontroli celno-skarbowej oraz kontroli w zakresie gospodarki odpadami] 463
1. Uwagi ogólne 463
2. Kontrola celno-skarbowa 464

Rozdział 6
Zasady opracowywania projektów aktów normatywnych z zakresu prawa gospodarczego oraz oceny ich funkcjonowania 468
Uwagi wprowadzające 468
Art. 66. [Oceny i analizy wykonywane przed rozpoczęciem prac nad opracowaniem projektu aktu normatywnego] 473
1. Zakres podmiotowy normy prawnej 474
2. Zakres obowiązków ciążący na podmiotach posiadających inicjatywę ustawodawczą 474
Art. 67. [Zasady proporcjonalności i adekwatności projektowanych rozwiązań] 477
Art. 68. [Ograniczanie obowiązków administracyjnych wobec mikro-, małych i średnich przedsiębiorców] 478
Art. 69. [Wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców o przygotowanie oceny funkcjonowania aktu normatywnego] 480
Art. 70. [Bieżący przegląd funkcjonowania aktów normatywnych] 482
Art. 71. [Wyłączenie stosowania przepisów do wykonywania inicjatywy ustawodawczej przez obywateli] 483

Rozdział 7
Przepis końcowy 485
Art. 72. [Wejście w życie] 485
1. Data wejścia w życie ustawy 485
2. Wyjątek przewidziany przez ustawodawcę 486

Bibliografia 489

Autorzy 495