System Prawa Administracyjnego Procesowego. TOM I. Zagadnienia ogólne

Wykaz skrótów | str. 15

Wstęp | str. 21

Rozdział 1. Pojęcie prawa administracyjnego procesowego | str. 25
1.1. Uwagi terminologiczne | str. 30
1.2. Elementy pojęcia prawa administracyjnego procesowego | str. 36
1.2.1.Prawo | str. 36
1.2.2. Prawo administracyjne | str. 41
1.2.3. Prawo procesowe | str. 54
1.3. Próba definicji prawa administracyjnego procesowego. Pojęcie normy prawa administracyjnego procesowego | str. 73
1.4. Prawo administracyjne procesowe a regulacje konstrukcji podobnych | str. 75
1.4.1. Uwagi ogólne | str. 75
1.4.2. Jurysdykcja administracyjna | str. 75
1.4.3. Sprawiedliwość administracyjna | str. 79
1.4.4. Ochrona prawna w sprawach administracyjnych (administracyjny wymiar sprawiedliwości) | str. 82
1.4.5. Wykonywanie orzecznictwa administracyjnego | str. 82
1.5. Prawo administracyjne procesowe a prawo procesowe sądowe | str. 84
1.5.1. Uwagi ogólne | str. 84
1.5.2. Prawo administracyjne procesowe a prawo procesowe sądowoadministracyjne | str. 84
1.5.3. Prawo administracyjne procesowe a prawo procesowe cywilne i karne | str. 95
1.6. Modele regulacji prawa administracyjnego procesowego | str. 97
1.7. Koncepcje postrzegania prawa administracyjnego procesowego jako zbioru norm | str. 101
1.8. Zagadnienie autonomii wewnętrznej i zewnętrznej prawa administracyjnego procesowego | str. 104
1.9. Granice regulacji prawa administracyjnego procesowego | str. 107

Rozdział 2. Normy prawa administracyjnego procesowego | str. 109
2.1. Uwagi wstępne | str. 112
2.2. Rodzaje norm prawa administracyjnego | str. 114
2.3. Pojęcie normy prawa administracyjnego ustrojowego. Relacje norm prawa administracyjnego ustrojowego i norm prawa administracyjnego procesowego | str. 116
2.4. Pojęcie normy prawa administracyjnego materialnego. Relacje norm prawa administracyjnego materialnego i norm prawa administracyjnego procesowego. Problem proceduralizacji prawa | str. 124
2.5. Cechy norm prawa administracyjnego procesowego | str. 134
2.5.1. Uwagi ogólne | str. 134
2.5.2. Imperatywność norm prawa administracyjnego procesowego | str. 135
2.5.3. Elastyczność realizacyjna norm prawa administracyjnego procesowego | str. 136
2.5.4. Gwarancyjny wymiar norm prawa administracyjnego procesowego | str. 138
2.5.5. Równoważność i niekonkurencyjność norm prawa administracyjnego procesowego | str. 140
2.5.6. Współzależność norm prawa administracyjnego procesowego | str. 141
2.5.7. Trwałość norm prawa administracyjnego procesowego | str. 142
2.5.8. Określoność norm prawa administracyjnego procesowego | str. 144
2.5.9. Szczegółowość norm prawa administracyjnego procesowego w strukturze aktu normatywnego | str. 148

Rozdział 3. Zagadnienie systemu prawa administracyjnego procesowego | str. 150
3.1. Wprowadzenie | str. 152
3.2. Termin "system prawa" | str. 153
3.3. Właściwości systemu prawa | str. 155
3.4. Elementy systemu prawa | str. 157
3.5. System prawa a jego systematyzacja | str. 160
3.6. System prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego | str. 161
3.7. Kryzys tezy o systemowości prawa? | str. 164
3.8. System prawa w orzecznictwie sądów administracyjnych | str. 166
3.9. System prawa administracyjnego procesowego w literaturze przedmiotu | str. 169
3.10. System administracyjnego prawa procesowego | str. 172

Rozdział 4. Postępowanie administracyjne jako przedmiot regulacji prawa administracyjnego procesowego | str. 175
4.1. Pojęcie postępowania administracyjnego | str. 178
4.2. Postępowanie administracyjne w literaturze przedmiotu - ujęcia współczesne | str. 188
4.2.1. Ujęcie wąskie B. Adamiak | str. 188
4.2.2. Ujęcie szerokie Z. Niewiadomskiego | str. 190
4.2.3. Ujęcie szerokie T. Wosia | str. 195
4.3. Postępowanie administracyjne - wyznaczenie zakresu systematyki | str. 205
4.3.1. Uwagi ogólne | str. 205
4.3.2. "Zewnętrzny" charakter prawa administracyjnego procesowego | str. 205
4.3.3. Podmiotowy zakres prawa administracyjnego procesowego | str. 207
4.3.4. Zakres prawa administracyjnego procesowego wyznaczony prawnymi formami działania administracji publicznej | str. 212
4.3.5. Zakres prawa administracyjnego procesowego wyznaczony charakterem norm procesowych | str. 213
4.3.6. Normy formalne a procedura prawna | str. 214
4.4. Postępowania administracyjne - propozycja systematyki | str. 215
4.4.1. Uwagi ogólne | str. 215
4.4.2. Postępowanie administracyjne sensu stricto | str. 216
4.4.3. Postępowania administracyjne szczególne | str. 219
4.4.4. Problem dekodyfikacji postępowania administracyjnego | str. 228
4.4.5. Postępowanie administracyjne sensu stricto - postępowanie jurysdykcyjne | str. 228
4.4.6. Postępowania administracyjne sensu largo (niejurysdykcyjne) | str. 230
4.5. Prawo do procesu (postępowania) | str. 237
4.5.1. Źródła prawa do procesu - prawo europejskie | str. 237
4.5.2. Źródła prawa do procesu - europejskie soft law | str. 239
4.5.3. Źródła prawa do procesu - Konstytucja RP | str. 243
4.5.4. Domniemanie formy decyzji administracyjnej. Domniemanie sprawy indywidualnej | str. 244
4.5.5. Prawo do procesu a publiczne prawa podmiotowe | str. 246
4.6. Cel postępowania administracyjnego (cel główny, cele uzupełniające) | str. 249
4.6.1. Uwagi ogólne | str. 249
4.6.2. Cele postępowania administracyjnego w orzecznictwie sądowym | str. 250
4.6.3. Cele postępowania administracyjnego a aksjologia postępowania | str. 251
4.6.4. Materialny cel postępowania administracyjnego | str. 253
4.7. Struktura postępowania administracyjnego | str. 256
4.7.1. Postępowanie główne, postępowania incydentalne i postępowania uboczne | str. 256
4.7.2. T ryby postępowania. Postępowanie zwyczajne, postępowania nadzwyczajne | str. 257
4.7.3. Stadia postępowania | str. 260
4.8.P odstawowe pojęcia i konstrukcje teoretyczne postępowania administracyjnego | str. 261
4.8.1. Uwagi ogólne | str. 261
4.8.2. Stosunek administracyjnoprocesowy | str. 262
4.8.3. Sytuacja administracyjnoprocesowa | str. 267
4.8.4. Ciąg czynności proceduralnoprawnych | str. 268
4.8.5. Fakty procesowe | str. 269
4.8.6.Czynności proceduralnoprawne | str. 270
4.8.7. Instytucje procesowe | str. 272

Rozdział 5. Ewolucja polskiego prawa administracyjnego procesowego. Ujęcie regulacji podstawowych | str. 274
5.1. Uwaga ogólna | str. 278
5.2. Postępowanie administracyjne ogólne w Polsce w XX w. | str. 278
5.2.1. Geneza i kodyfikacja postępowania administracyjnego w II Rzeczypospolitej | str. 278
5.2.2. Geneza i obowiązywanie Kodeksu postępowania administracyjnego z 1960 r. | str. 295
5.3.Postępowanie podatkowe | str. 307
5.3.1. Postępowanie podatkowe w II Rzeczypospolitej | str. 307
5.3.2. Postępowanie podatkowe w Polsce Ludowej | str. 310
5.3.3. Ordynacja podatkowa z 1997 r. | str. 316
5.4. Administracyjne postępowanie egzekucyjne w Polsce w XX w. | str. 317
5.4.1. Postępowanie przymusowe w administracji w II Rzeczypospolitej | str. 317
5.4.2. Administracyjne postępowanie egzekucyjne po drugiej wojnie światowej | str. 321
5.5. Postępowanie w sprawie skarg i wniosków | str. 326
5.6. Postępowanie karno-administracyjne | str. 329

Rozdział 6. Źródła administracyjnego prawa procesowego | str. 333
6.1. Uwagi wstępne | str. 338
6.1.1. Pojęcie źródła administracyjnego prawa procesowego | str. 338
6.1.2. Problem różnorodności źródeł administracyjnego prawa procesowego | str. 340
6.1.3. Kodyfikacja postępowania administracyjnego | str. 344
6.1.4. Problem źródeł administracyjnego prawa procesowego z perspektywy konstytucyjnej | str. 351
6.1.4.1. Prawo powszechnie obowiązujące | str. 351
6.1.4.2. System źródeł prawa wewnętrznego | str. 354
6.2. Konstytucja jako źródło administracyjnego prawa procesowego | str. 360
6.2.1. Zasady naczelne jako źródło zasad postępowania administracyjnego | str. 360
6.2.2. Bezpośrednie stosowanie przepisów Konstytucji | str. 366
6.2.3. Skutki orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego | str. 368
6.3. Ratyfikowane umowy międzynarodowe | str. 371
6.3.1. Warunki uznania umowy międzynarodowej za źródło prawa | str. 371
6.3.2. Przepisy procesowe w umowach międzynarodowych | str. 372
6.4. Ustawy szczególne wobec Kodeksu postępowania administracyjnego | str. 375
6.4.1. Relacje przepisów szczególnych procesowych w ustawach materialnych do Kodeksu postępowania administracyjnego | str. 375
6.4.2. Przyczyny i zakres wprowadzania regulacji szczególnych w stosunku do Kodeksu postępowania administracyjnego | str. 377
6.4.3. Wpływ ustawy szczególnej na standard ochrony procesowej jednostki przewidziany w Kodeksie postępowania administracyjnego | str. 379
6.5. Rozporządzenie jako źródło norm prawa procesowego | str. 381
6.5.1. Wzorzec konstytucyjny do wydania rozporządzenia | str. 381
6.5.2. Upoważnienie do uregulowania trybu postępowania | str. 382
6.6. Prawo miejscowe | str. 385
6.6.1. Konstytucyjne warunki stanowienia prawa miejscowego | str. 385
6.6.2. Prawo miejscowe jako źródło norm postępowania | str. 386
6.7. Znaczenie zwyczaju dla prawa procesowego | str. 387
6.7.1. Definicja zwyczaju | str. 387
6.7.2. Znaczenie zwyczaju dla źródeł administracyjnego prawa procesowego | str. 388
6.8. Rola orzecznictwa sądowego | str. 392
6.8.1. Aktywizm sędziowski | str. 392
6.8.2. Działalność uchwałodawcza Naczelnego Sądu Administracyjnego | str. 394
6.8.3. Prawotwórczy wpływ orzecznictwa sądów administracyjnych na prawo miejscowe | str. 395
6.9. Problem deficytu administracyjnego prawa procesowego | str. 396
6.10. Zasada autonomii proceduralnej państw członkowskich. Prawo Unii jako źródło norm administracyjnego prawa procesowego | str. 399
6.10.1. Zasada autonomii proceduralnej | str. 399
6.10.2. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej | str. 403
6.10.3. Prawo do dobrej administracji | str. 404
6.10.4. Postępowanie przed organami administracji unijnej | str. 406
6.11. Standardy postępowania administracyjnego formułowane w ramach Rady Europy | str. 406

Rozdział 7. Obowiązywanie prawa administracyjnego procesowego | str. 410
7.1. Obowiązywanie norm prawa administracyjnego: płaszczyzny i wymiary (zakresy) | str. 414
7.1.1. Pojęcie obowiązywania systemowego norm prawa administracyjnego | str. 414
7.1.2. Płaszczyzny i warunki obowiązywania systemowego norm prawa administracyjnego | str. 416
7.1.3. Normy procesowe prawa administracyjnego jako element podstawy normatywnej konkretyzacji administracyjnoprawnej | str. 419
7.1.4. Wymiary (zakresy) obowiązywania norm prawa administracyjnego | str. 421
7.2. Obowiązywanie podmiotowe i przedmiotowe norm prawa administracyjnego materialnego i procesowego | str. 423
7.2.1. Obowiązywanie podmiotowe i przedmiotowe norm prawa administracyjnego w perspektywie wewnętrznej | str. 423
7.2.2. Obowiązywanie podmiotowe i przedmiotowe norm prawa administracyjnego w perspektywie zewnętrznej. Zagadnienie krajowej jurysdykcji administracyjnoprawnej | str. 427
7.2.3. Zasady wyznaczania krajowej jurysdykcji administracyjnoprawnej | str. 431
7.2.4. Zakres podmiotowy obowiązywania krajowej regulacji administracyjnoprawnej | str. 433
7.2.5. Zakres przedmiotowy obowiązywania krajowej regulacji administracyjnoprawnej | str. 439
7.3. Obowiązywanie norm prawa administracyjnego materialnego i procesowego w przestrzeni | str. 443
7.3.1. Terytorialny zakres obowiązywania norm prawa administracyjnego w perspektywie zewnętrznej | str. 443
7.3.2. Modyfikacje terytorialnego zakresu obowiązywania i stosowania norm krajowego prawa administracyjnego materialnego i procesowego | str. 448
7.3.3. Terytorialny zakres obowiązywania norm prawa administracyjnego w perspektywie wewnętrznej | str. 455
7.4. Obowiązywanie norm prawa administracyjnego materialnego i procesowego w czasie | str. 456
7.4.1. Obowiązywanie formalne i materialne norm prawa administracyjnego w czasie | str. 456
7.4.2. Prawo administracyjne intertemporalne i jego podstawowe elementy składowe | str. 458
7.4.3. Fazowość procesu konkretyzacji norm administracyjnoprawnych a zmiana normatywna | str. 460
7.4.4. Specyfika metod regulacji intertemporalnej w zakresie norm administracyjnego prawa procesowego | str. 463

Rozdział 8. Funkcje prawa administracyjnego procesowego | str. 474
8.1. Rodzaje wyróżnianych w literaturze funkcji prawa | str. 476
8.1.1. Uwagi wprowadzające | str. 476
8.1.2. Rekonstrukcja modeli | str. 477
8.1.3. Typologie funkcji ze względu na kryteria wyróżniania | str. 480
8.1.3.1. Antropologiczne funkcje prawa | str. 480
8.1.3.2. Funkcje normatywne (własne) prawa | str. 484
8.1.3.3. Funkcje społeczne prawa | str. 486
8.2. Rozumienia nadawane terminowi "funkcja" | str. 487
8.2.1. Uwagi wprowadzające | str. 487
8.2.2. Funkcja jako rola w systemie | str. 488
8.2.3. Funkcja jako cel działania i jako określony skutek działania | str. 489
8.3. Modele postępowania administracyjnego a funkcje prawa postępowania administracyjnego | str. 493
8.3.1. Uwagi wprowadzające | str. 493
8.3.2. Multifunkcyjność przepisów postępowania | str. 496
8.3.3. Samoistne i instrumentalne znaczenie przepisów postępowania | str. 497
8.3.3.1. Uwagi wprowadzające | str. 497
8.3.3.2. Funkcje przepisów postępowania w ramach porządku prawnego | str. 499
8.3.3.3. Funkcje przepisów postępowania na płaszczyźnie skutków społecznych | str. 500
8.4. Znaczenie kategorii funkcji dla praktyki stosowania prawa procesowego | str. 502

Rozdział 9. Wartości prawa administracyjnego procesowego | str. 504
9.1. Wartości jako przedmiot badań | str. 507
9.1.1. Uwagi wprowadzające | str. 507
9.1.2. Stanowiska metaetyczne | str. 509
9.1.3. Obiektywizm i subiektywizm | str. 509
9.1.4. Kognitywizm i nonkognitywizm | str. 512
9.1.5. Model dyskursywny | str. 513
9.2. Proceduralizacja prawa | str. 514
9.3. Argumentacyjny model stosowania prawa | str. 515
9.4. Wartości jako element porządku prawnego | str. 517
9.5. Rola wartości w porządku prawnym | str. 518
9.6. Sposób wprowadzania wartości do porządku prawnego | str. 520
9.7. Aksjologiczna podstawa prawa | str. 523
9.8. Prawo jako wartość i jako instrument realizacji wartości | str. 526
9.9. Autonomia aksjologiczna prawa pozytywnego | str. 527
9.10. Aksjologia prawa postępowania | str. 538
9.11. Aksjologia sprawiedliwości proceduralnej | str. 544

Rozdział 10. Problemy stosowania prawa administracyjnego procesowego | str. 552
10.1. Charakterystyka stosowania administracyjnego prawa procesowego | str. 559
10.1.1. Uwagi wprowadzające | str. 559
10.1.2. Jurysdykcyjne postępowanie administracyjne | str. 560
10.1.3. Działanie norm administracyjnego prawa procesowego | str. 564
10.1.4. Problemy stosowania norm administracyjnego prawa procesowego | str. 566
10.2. Wykładnia prawa procesowego | str. 568
10.2.1. Uwagi wprowadzające | str. 568
10.2.2. Wykładnia językowa | str. 569
10.2.3. Wykładnia celowościowa | str. 573
10.2.4. Wykładnia systemowa | str. 598
10.2.5. Postulat pełnej wykładni przepisów procesowych | str. 600
10.3. Analogia w prawie procesowym | str. 603
10.3.1. Uwagi wprowadzające | str. 603
10.3.2. Analogia legis | str. 605
10.3.3. Analogia iuris | str. 609
10.3.4. Analogia w przestrzeni prawa administracyjnego | str. 610
10.3.5. Analogia legis w przestrzeni prawa administracyjnego procesowego | str. 618
10.3.6. Analogia iuris w przestrzeni prawa administracyjnego procesowego | str. 622
10.3.7. Uwagi końcowe | str. 625
10.4. Dyskrecjonalność w stosowaniu norm procesowych | str. 628
10.4.1. Uwagi wprowadzające | str. 628
10.4.2. Uznanie administracyjne | str. 633
10.4.3. Fakultatywność działania | str. 635

Rozdział 11. Literatura prawa administracyjnego procesowego | str. 641
11.1. Uwagi ogólne | str. 641
11.2. Przedmiotowe i podmiotowe kryteria wyodrębnienia literatury | str. 643
11.3. Kryteria obiektywizujące i kryteria subiektywizujące wyodrębnienia podmiotowego i przedmiotowego pozycji bibliograficznych | str. 644
11.4. Wybrana bibliografia | str. 645
11.4.1. Bibliografia do 1918 r. | str. 645
11.4.2. Bibliografia okresu 1918-1939 | str. 645
11.4.3. Bibliografia okresu 1939-1945 | str. 650
11.4.4. Bibliografia okresu 1945-2016 | str. 650