Opis produktu
Komentarze
Spis treści
Podręcznik zawiera wszystkie kluczowe zagadnienia prawa administracyjnego. Autor w przystępny sposób przybliża najważniejsze pojęcia i aspekty tej dziedziny prawa, uwzględniając przy tym najnowszy dorobek doktryny i orzecznictwa.
Czytelnik odnajdzie tu m.in.: – kluczowe definicje, cechy, źródła i zasady prawa administracyjnego; – zagadnienia związane z administracją publiczną, rządową oraz z samorządem terytorialnym; – formy kontroli administracji publicznej; – rozważania na temat relacji między administracją publiczną a sferą zewnętrzną; – zagadnienia związane z aksjologią oraz etyką administrowania.
Ciekawym uzupełnieniem książki są zabawne rysunki nawiązujące do poruszanych w publikacji treści.
Podręcznik jest systematycznym i kompletnym wykładem podstawowego kursu prawa administracyjnego w zakresie tak zwanej części ogólnej, przeznaczonym dla studentów prawa i administracji. Publikacja jest bardzo ceniona przez czytelników i doczekała się już 10. wydania.
Czytelnik odnajdzie tu m.in.: – kluczowe definicje, cechy, źródła i zasady prawa administracyjnego; – zagadnienia związane z administracją publiczną, rządową oraz z samorządem terytorialnym; – formy kontroli administracji publicznej; – rozważania na temat relacji między administracją publiczną a sferą zewnętrzną; – zagadnienia związane z aksjologią oraz etyką administrowania.
Ciekawym uzupełnieniem książki są zabawne rysunki nawiązujące do poruszanych w publikacji treści.
Podręcznik jest systematycznym i kompletnym wykładem podstawowego kursu prawa administracyjnego w zakresie tak zwanej części ogólnej, przeznaczonym dla studentów prawa i administracji. Publikacja jest bardzo ceniona przez czytelników i doczekała się już 10. wydania.
Cechy
| Rodzaj: | e-book |
| Format pliku: |
 |
| Autor: | Jan Zimmermann |
| Język publikacji: | polski |
| Rok wydania: | 2022 |
| Serie: | Akademicka. Podręczniki Obowiązkowe |
Wykaz skrótów | str. 17
Wstęp | str. 19
Część pierwsza
Zagadnienia ogólne
Rozdział pierwszy
Administracja | str. 29
Uwagi ogólne | str. 29
Poszukiwanie zamkniętej definicji administracji publicznej | str. 33
Opisywanie administracji publicznej przez jej cechy | str. 37
3.1. Działanie w imieniu państwa | str. 37
3.2. Interes publiczny i indywidualny | str. 38
3.3. Władztwo administracyjne | str. 46
3.4. Pozostałe cechy administracji publicznej | str. 48
Rozdział drugi
Prawo administracyjne | str. 50
Poszukiwanie definicji prawa administracyjnego | str. 50
1.1. Definiowanie | str. 50
1.2. Tendencje | str. 52
1.3. Przedmiot prawa administracyjnego | str. 56
Cechy prawa administracyjnego | str. 58
2.1. Prawo administracyjne jako prawo publiczne | str. 58
2.2. Bezwzględnie obowiązujący (wiążący) charakter norm | str. 62
2.3. Zasada aktualności | str. 65
2.4. Dwa sposoby ustalania treści zachowań | str. 65
2.5. Problem niesporności | str. 67
2.6. Inne cechy prawa administracyjnego | str. 70
2.7. Cechy prawa administracyjnego na tle koncepcji T. Bąkowskiego | str. 71
Normy prawa administracyjnego | str. 72
Sankcje w prawie administracyjnym | str. 75
System prawa administracyjnego | str. 79
Granice prawa administracyjnego | str. 92
6.1. Styk z prawem konstytucyjnym | str. 94
6.2. Styk z prawem cywilnym | str. 96
6.3. Styk z prawem karnym | str. 96
Rozdział trzeci
Tworzenie prawa administracyjnego – źródła prawa | str. 100
Zagadnienia ogólne | str. 100
1.1. Pojęcie źródeł prawa administracyjnego i pojęcia pokrewne | str. 100
1.2. Koncepcje zamkniętego i otwartego systemu źródeł prawa | str. 103
1.3. Prawo zewnętrzne i prawo wewnętrzne | str. 107
Konstytucyjne kategorie powszechnie obowiązujących źródeł prawa administracyjnego | str. 108
2.1. Konstytucja | str. 108
2.1.1. Znaczenie Konstytucji dla prawa administracyjnego | str. 108
2.1.2. Problem bezpośredniego stosowania Konstytucji przez organy administracji publicznej | str. 112
2.2. Ustawa | str. 115
2.3. Rozporządzenia z mocą ustawy | str. 116
2.4. Umowy międzynarodowe | str. 117
2.5. Prawo Unii Europejskiej | str. 118
2.5.1. Prawo Unii Europejskiej a prawo wewnętrzne | str. 118
2.5.2. Podział prawa unijnego i kategorie aktów | str. 120
2.6. Rozporządzenia | str. 124
2.6.1. Istota rozporządzenia | str. 124
2.6.2. Upoważnienie ustawowe | str. 125
2.6.3. Wykonawczy charakter rozporządzenia | str. 127
2.6.4. Organy wydające rozporządzenia | str. 128
2.7. Wysłuchanie publiczne | str. 129
2.8. Akty prawa miejscowego | str. 129
2.8.1. Wprowadzenie | str. 129
2.8.2. Konstytucyjne cechy aktów prawa miejscowego | str. 130
2.8.3. Kategorie aktów prawa miejscowego | str. 132
2.8.4. Gminne prawo miejscowe | str. 133
2.8.5. Odrębności regulacji dotyczących innych organów wydających akty prawa miejscowego | str. 137
Prawo wewnętrzne | str. 139
Tak zwane swoiste kategorie źródeł prawa administracyjnego | str. 141
4.1. Akty planowania | str. 141
4.1.1. Uwagi ogólne | str. 141
4.1.2. Cechy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego | str. 143
4.2. Statuty i regulaminy | str. 144
4.3. Normy techniczne | str. 145
Publikacja i promulgacja źródeł prawa | str. 145
5.1. Zasady promulgacji i publikacji źródeł prawa | str. 145
5.2. Dzienniki urzędowe | str. 147
Tak zwane niezorganizowane źródła prawa administracyjnego | str. 148
6.1. Zwyczaj | str. 148
6.2. Prawo sędziowskie | str. 150
Rozdział czwarty
Zasady ogólne prawa administracyjnego | str. 154
Istota zasad ogólnych | str. 154
Wybór zasad ogólnych prawa administracyjnego | str. 156
2.1. Niektóre zasady wywodzące się z reguł demokratycznego państwa prawnego | str. 156
2.1.1. Zasada praworządności (legalności) | str. 156
2.1.2. Zasada lex retro non agit | str. 156
2.1.3. Zasada ochrony praw dobrze (słusznie) nabytych | str. 157
2.1.4. Zasada prawa do sądu | str. 157
2.1.5. Zasada pomocniczości (subsydiarności) | str. 158
2.1.6. Zasada proporcjonalności | str. 159
2.1.7. Zasada zrównoważonego rozwoju | str. 161
2.2. Niektóre zasady odnoszące się do organów administracji publicznej | str. 162
2.2.1. Zasada dobrej administracji | str. 162
2.2.2. Zasada kompetencyjności | str. 163
2.2.3. Zasada zespolenia administracyjnego | str. 163
2.2.4. Zasada efektywności | str. 164
2.3. Zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego | str. 164
Część druga
Ustrojowe prawo administracyjne
Rozdział piąty
Podmioty administracji publicznej | str. 169
Uwagi ogólne | str. 169
Organy administracji publicznej | str. 171
2.1. Pojęcie organu administracji publicznej | str. 171
2.2. Kompetencja organu administracji publicznej | str. 174
2.3. Formy przekazywania kompetencji administracyjnej | str. 176
2.3.1. Konstrukcje prawne | str. 176
2.3.2. Porozumienie administracyjne | str. 178
2.4. Organ administrujący | str. 182
2.5. Rodzaje organów administracji publicznej | str. 184
2.5.1. Organy państwowe, rządowe i samorządowe | str. 184
2.5.2. Podziały organów ze względu na szczeblową budowę aparatu administracyjnego | str. 184
2.5.3. Rodzaje organów ze względu na sposób ich kreowania | str. 186
2.5.4. Organy jednoosobowe i organy kolegialne | str. 187
2.5.5. Inne podziały | str. 188
2.6. Urząd | str. 188
2.7. Refleksja końcowa | str. 189
Samorząd | str. 189
3.1. Pojęcie samorządu | str. 189
3.2. Rodzaje samorządu | str. 191
3.2.1. Samorząd powszechny – terytorialny | str. 191
3.2.2. Samorządy specjalne | str. 193
Zakłady administracyjne (publiczne) | str. 194
4.1. Pojęcie zakładu administracyjnego | str. 194
4.2. Władztwo zakładowe | str. 195
4.3. Inne cechy zakładów publicznych | str. 196
4.4. Rodzaje zakładów publicznych | str. 197
Katalog innych podmiotów administracji publicznej | str. 200
5.1. Przedsiębiorstwa | str. 201
5.2. Agencje | str. 201
5.3. Spółki prawa publicznego | str. 203
5.4. Fundacje prawa publicznego | str. 203
5.5. Fundusze państwowe | str. 204
Wykonywanie funkcji publicznych i realizacja zadań publicznych przez organizacje społeczne | str. 204
Prywatyzacja funkcji administracji publicznej i zadań publicznych | str. 207
Rozdział szósty
Struktura administracji publicznej i związki między jej podmiotami | str. 210
Uwagi ogólne | str. 210
Struktura administracji publicznej | str. 210
2.1. Struktura resortowa (pionowa) | str. 210
2.1.1. Resort administracyjny | str. 210
2.1.2. Działy administracji rządowej | str. 212
2.2. Struktura terytorialna (pozioma) | str. 214
2.2.1. Pojęcie i przesłanki podziału terytorialnego państwa | str. 214
2.2.2. Rodzaje podziałów terytorialnych | str. 214
2.2.3. Podział zasadniczy | str. 215
2.2.4. Podział pomocniczy | str. 218
2.2.5. Podziały specjalne i obszary specjalne | str. 218
Związki między podmiotami administrującymi | str. 219
3.1. Centralizacja i decentralizacja | str. 219
3.1.1. Centralizacja | str. 220
3.1.2. Decentralizacja | str. 221
3.2. Koncentracja i dekoncentracja | str. 224
3.3. Pojęcia określające wzajemny sposób oddziaływania podmiotów administrujących | str. 225
3.3.1. Kierownictwo | str. 225
3.3.2. Nadzór | str. 227
3.3.3. Kontrola | str. 228
3.3.4. Zwierzchnictwo i zespolenie | str. 228
3.3.5. Koordynacja | str. 230
3.3.6. Współdziałanie | str. 231
Rozdział siódmy
Administracja rządowa | str. 235
Centralne organy administrujące poza administracją rządową | str. 235
1.1. Prezydent RP i organy mu podległe | str. 235
1.2. Organy centralne podległe Sejmowi RP | str. 236
Centralna administracja rządowa | str. 237
2.1. Rada Ministrów | str. 237
2.1.1. Istota, skład i powoływanie | str. 237
2.1.2. Zadania i kompetencje | str. 238
2.1.3. Tryb pracy Rady Ministrów | str. 239
2.1.4. Członkowie Rady Ministrów | str. 239
2.1.5. Organy wewnętrzne Rady Ministrów | str. 240
2.1.6. Pełnomocnicy rządu | str. 241
2.2. Prezes Rady Ministrów | str. 242
2.3. Ministrowie | str. 243
2.3.1. Istota funkcji ministra | str. 243
2.3.2. Zakres działania ministrów | str. 243
2.3.3. Minister a jednostki podporządkowane | str. 244
2.3.4. Minister jako organ administracji publicznej | str. 245
2.3.5. Ministerstwo i organy pomocnicze ministrów | str. 245
2.4. Komitety | str. 246
2.5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji | str. 246
2.6. Rada Polityki Pieniężnej | str. 247
2.7. Organy centralne | str. 247
Terenowa administracja rządowa | str. 249
3.1. Uwagi ogólne | str. 249
3.2. Katalog organów wykonujących zadania administracji rządowej w województwie | str. 250
3.3. Wojewoda | str. 252
3.3.1. Charakter prawny wojewody i jego funkcje | str. 252
3.3.2. Kompetencje wojewody | str. 254
3.3.3. Status osobowy wojewody | str. 256
3.3.4. Organy pomocnicze wojewody | str. 257
3.4. Wojewódzka administracja zespolona | str. 258
3.4.1. Podmioty wojewódzkiej administracji zespolonej | str. 258
3.4.2. Zwierzchnictwo i kompetencje wojewody jako zwierzchnika rządowej administracji zespolonej | str. 259
3.5. Wojewódzka administracja niezespolona | str. 262
Rozdział ósmy
Samorząd terytorialny | str. 264
Zagadnienia ogólne | str. 264
1.1. Podstawowe elementy konstrukcyjne polskiego samorządu terytorialnego | str. 264
1.1.1. Wspólnota mieszkańców – element podmiotowy | str. 264
1.1.2. Trójszczeblowość – element przedmiotowy | str. 265
1.1.3. Inne elementy konstrukcyjne | str. 267
1.2. Podstawy prawne działania samorządu terytorialnego | str. 268
1.3. Zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego | str. 269
1.3.1. Zasada pomocniczości i zasada decentralizacji | str. 269
1.3.2. Zasada samodzielności | str. 271
Zadania | str. 275
2.1. Pojęcie zadań samorządu terytorialnego i ich podstawowa klasyfikacja | str. 275
2.2. Zadania własne gminy i ich katalog | str. 278
2.3. Zadania zlecone i zadania powierzone gminie | str. 279
2.4. Zadania własne powiatu i ich katalog | str. 280
2.5. Zadania zlecone i zadania powierzone powiatowi | str. 282
2.6. Inne zadania powiatu | str. 283
2.7. Zadania miasta na prawach powiatu | str. 283
2.8. Zadania samorządu województwa | str. 283
2.8.1. Podział zadań z administracją rządową | str. 283
2.8.2. Strategia rozwoju województwa i polityka rozwoju województwa | str. 284
2.8.3. Zadania własne województwa | str. 285
2.8.4. Zadania zlecone województwu | str. 285
Władze i organy samorządu terytorialnego | str. 286
3.1. Władze i organy | str. 286
3.2. Klasyfikacja organów jednostek samorządu terytorialnego | str. 286
3.3. Gmina | str. 288
3.3.1. Rada gminy | str. 288
3.3.2. Organ wykonawczy gminy | str. 291
3.3.3. Radni | str. 295
3.3.4. Organy i jednostki pomocnicze w gminie | str. 296
3.3.5. Gminy o specjalnym statusie | str. 297
3.4. Powiat | str. 300
3.4.1. Rada powiatu (ważniejsze odrębności) | str. 300
3.4.2. Organ wykonawczy powiatu | str. 301
3.4.3. Starosta | str. 303
3.4.4. Powiatowa administracja zespolona | str. 304
3.5. Województwo samorządowe | str. 306
3.5.1. Sejmik wojewódzki (ważniejsze odrębności) | str. 306
3.5.2. Organ wykonawczy województwa | str. 307
3.5.3. Marszałek województwa | str. 308
3.5.4. Zespolenie w samorządzie województwa | str. 308
Referendum lokalne | str. 309
4.1. Pojęcie referendum lokalnego | str. 309
4.2. Rodzaje referendum lokalnego | str. 309
4.3. Ważniejsze elementy postępowania referendalnego | str. 311
4.4. Wynik referendum lokalnego i jego skutki | str. 313
Konsultacje społeczne | str. 314
Związki i porozumienia komunalne | str. 315
6.1. Postulat współdziałania jednostek samorządu terytorialnego | str. 315
6.2. Związki komunalne | str. 315
6.3. Porozumienia komunalne | str. 318
6.4. Związek metropolitalny | str. 319
6.5. Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego | str. 320
6.6. Zrzeszenia międzynarodowe | str. 321
Mienie komunalne i gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego | str. 322
7.1. Pojęcie mienia komunalnego, rzeczy publiczne | str. 322
7.2. Nabywanie mienia komunalnego | str. 323
7.3. Zasady zarządzania mieniem samorządowym | str. 325
7.4. Gospodarka finansowa | str. 326
Nadzór nad działalnością samorządu terytorialnego | str. 328
8.1. Ogólna charakterystyka | str. 328
8.1.1. Kryterium nadzoru | str. 328
8.1.2. Organy nadzoru | str. 331
8.1.3. Zakres nadzoru | str. 331
8.2. Środki nadzoru | str. 332
8.2.1. Terminologia | str. 332
8.2.2. Rozstrzygnięcia nadzorcze i inne środki nadzoru wojewody (regionalnych izb obrachunkowych) | str. 333
8.2.3. Środki nadzoru Prezesa Rady Ministrów | str. 337
8.3. Pozostałe unormowania ustaw samorządowych związane z nadzorem | str. 338
Samorządowe kolegia odwoławcze | str. 340
9.1. Uwagi ogólne | str. 340
9.2. Samorządowe kolegia odwoławcze jako organy administracji publicznej | str. 342
9.3. Samorządowe kolegia odwoławcze jako jednostki organizacyjne | str. 343
Część trzecia
Administracja w stosunkach zewnętrznych
Rozdział dziewiąty
Działania administracji publicznej i ich formy | str. 347
Uwagi wprowadzające | str. 347
Pojęcie działania i pojęcie formy działania administracji | str. 350
Klasyfikacja form działania administracji | str. 351
3.1. Kryterium władztwa | str. 351
3.2. Kryterium skutku prawnego | str. 353
3.3. Kryterium stosunku do obowiązującego prawa | str. 354
3.4. Kryterium charakteru działania prawnego | str. 355
3.5. Kryterium sfery skutku prawnego | str. 355
3.6. Kryterium adresata skutku prawnego | str. 356
Nowe rodzaje prawnych form działania administracji | str. 357
Rozdział dziesiąty
Podmioty relacji zewnętrznych | str. 360
Uwagi wprowadzające | str. 360
Stosunek administracyjnoprawny | str. 360
2.1. Pojęcie | str. 360
2.2. Podmioty | str. 362
2.3. Przedmiot i treść | str. 366
2.4. Powstanie stosunku administracyjnoprawnego i jego ustanie | str. 367
2.5. Kategorie stosunków administracyjnoprawnych | str. 368
2.5.1. Stosunki materialnoprawne i procesowe | str. 368
2.5.2. Stosunki sporne | str. 372
2.5.3. Stosunki potencjalne i realne | str. 372
2.5.4. Stosunki zewnętrzne i wewnętrzne | str. 373
2.5.5. Tak zwane szczególne stosunki władcze | str. 374
2.5.6. Inne kategorie | str. 374
Sytuacja administracyjnoprawna | str. 375
Triada Bernatzika | str. 376
4.1. Interes faktyczny (zwykły) | str. 377
4.2. Interes prawny (kwalifikowany) | str. 379
4.3. Publiczne prawa podmiotowe | str. 383
Współczesne możliwości uzupełniania triady Bernatzika | str. 390
5.1. Uzasadnione oczekiwania | str. 390
5.2. Prawa refleksowe | str. 392
Rozdział jedenasty
Akt administracyjny | str. 394
Pojęcie aktu administracyjnego | str. 394
Decyzja administracyjna | str. 396
2.1. Problem normatywnego definiowania decyzji administracyjnej | str. 397
2.2. Decyzja administracyjna a wyrok sądowy | str. 399
Klasyfikacje aktów administracyjnych (decyzji) | str. 400
3.1. Kryteria podziału związane z adresatem | str. 401
3.2. Kryteria podziału związane z przesłankami prawnymi | str. 401
3.3. Kryteria podziału związane z treścią | str. 404
3.4. Inne kategorie aktów administracyjnych | str. 405
Mechanizm powstawania aktu administracyjnego (decyzji) | str. 406
4.1. Uwagi wprowadzające | str. 406
4.2. Fakt a prawo | str. 407
4.3. Impuls do wydania aktu administracyjnego (decyzji) | str. 409
4.4. Wybór wstępny | str. 410
4.5. Fakty | str. 410
4.6. Prawo | str. 412
4.7. Dowodzenie faktów i wykładnia prawa | str. 415
4.8. Stan faktyczny i stan prawny sprawy | str. 417
4.9. Subsumcja | str. 417
Luzy decyzyjne | str. 418
5.1. Wyważanie | str. 418
5.2. Dyskrecjonalność | str. 420
5.3. Uznanie administracyjne | str. 421
5.3.1. Geneza uznania administracyjnego – swobodne uznanie | str. 423
5.3.2. Sposoby formułowania upoważnień do uznania administracyjnego | str. 427
5.3.3. Kontrola uznania administracyjnego przez sąd administracyjny | str. 429
Inne elementy subiektywizmu w mechanizmie przygotowania aktu administracyjnego (decyzji) | str. 431
Problem upływu czasu w przygotowaniu aktu administracyjnego (decyzji) | str. 432
Zawartość aktu administracyjnego (decyzji) | str. 433
Obowiązywanie aktu administracyjnego (decyzji) | str. 436
9.1. Obowiązywanie prawidłowego aktu administracyjnego w czasie | str. 437
9.2. Wygaśnięcie aktu administracyjnego | str. 438
9.3. Uchylenie aktu administracyjnego | str. 439
Wadliwość aktu administracyjnego (decyzji) | str. 443
10.1. Pojęcie wadliwości aktu | str. 443
10.2. Gradacja wad aktu administracyjnego | str. 443
10.3. Rozróżnianie wad aktu administracyjnego | str. 444
10.4. Zawartość aktu administracyjnego a jego wadliwość | str. 447
Rozdział dwunasty
Inne formy stosowania prawa administracyjnego | str. 451
Akty i czynności egzekucyjne | str. 451
1.1. Uwagi ogólne | str. 451
1.2. Formy działania organu egzekucyjnego | str. 452
Tak zwane działania bezpośrednio zobowiązujące | str. 453
2.1. Pojęcie | str. 453
2.2. Charakterystyka | str. 454
2.3. Ochrona adresata | str. 456
Dwustronne i wielostronne działania administracji | str. 457
3.1. Uwagi ogólne | str. 457
3.2. Umowa cywilnoprawna | str. 459
3.3. Umowa administracyjna | str. 459
3.3.1. Istota umowy administracyjnej i jej wartość | str. 459
3.3.2. Umowa administracyjna w Niemczech | str. 461
3.3.3. Umowa administracyjna we Francji | str. 464
3.3.4. Formy zbliżone do umowy administracyjnej w prawie polskim | str. 464
Ugoda administracyjna | str. 466
4.1. Pojęcie ugody administracyjnej | str. 466
4.2. Regulacja prawna i przesłanki zawarcia ugody administracyjnej | str. 467
4.3. Skutki ugody | str. 468
Przyrzeczenie administracyjne | str. 469
Działania faktyczne administracji | str. 471
6.1. Działania społeczno-organizatorskie | str. 471
6.2. Działania materialno-techniczne | str. 472
Bezczynność i milczenie administracji publicznej | str. 473
7.1. Istota bezczynności oraz milczenia | str. 473
7.2. Bezczynność administracji | str. 473
7.2.1. Poszukiwanie definicji | str. 473
7.2.2. Bezczynność w postępowaniu administracyjnym | str. 474
7.2.3. Bezczynność poza postępowaniem administracyjnym | str. 476
7.3. Milczenie administracji | str. 477
Część czwarta
Kontrola administracji
Rozdział trzynasty
Sądownictwo administracyjne | str. 483
Zagadnienia ogólne | str. 483
1.1. Pojęcie sądownictwa administracyjnego | str. 483
1.2. Sądownictwo administracyjne a sądownictwo powszechne i administrowanie | str. 487
1.3. Cel sądownictwa administracyjnego | str. 490
1.4. Sądownictwo administracyjne a pojęcie wymiaru sprawiedliwości | str. 491
1.5. Systemy sądownictwa administracyjnego | str. 494
1.6. Historia polskiego systemu sądownictwa administracyjnego | str. 496
Ustrój sądów administracyjnych | str. 497
2.1. Sąd powszechny czy sąd specjalny | str. 497
2.2. Struktura sądów administracyjnych | str. 498
2.3. Stosunek sądów administracyjnych do innych organów państwa | str. 499
Przedmiot ochrony | str. 501
3.1. Pojęcie przedmiotu ochrony i jego podstawowe warianty | str. 501
3.2. Przedmiot ochrony w polskich unormowaniach dotyczących sądów administracyjnych | str. 505
Podmioty | str. 506
4.1. Podmioty czynne | str. 506
4.2. Podmioty bierne | str. 508
4.3. Inne podmioty | str. 508
Przedmiot i zakres kontroli sądu administracyjnego
(przedmiot i zakres zaskarżenia) | str. 509
5.1. Wprowadzenie | str. 509
5.2. Sposoby określania przedmiotu (zakresu) kontroli (zaskarżenia) | str. 510
5.3. Działania administracji publicznej podlegające zaskarżeniu | str. 514
5.3.1. Decyzja administracyjna | str. 514
5.3.2. Postanowienia administracyjne | str. 515
5.3.3. Niebędące decyzjami ani postanowieniami akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa | str. 516
5.3.4. Pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach, opinie zabezpieczające i odmowy wydania opinii zabezpieczających | str. 517
5.3.5. Akty prawa miejscowego | str. 518
5.3.6. Inne akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków | str. 519
5.3.7. Akty nadzoru | str. 520
5.3.8. Bezczynność administracji i przewlekłe prowadzenie postępowania | str. 521
5.3.9. Inne przedmioty zaskarżenia | str. 522
5.3.10. Enumeracja negatywna | str. 523
5.4. Inne obszary działania sądu | str. 524
5.4.1. Spory kompetencyjne | str. 524
5.4.2. Uchwałodawstwo sądowoadministracyjne | str. 525
Skarga | str. 526
6.1. Jednolitość skargi lub wielość skarg | str. 526
6.2. Skarga w systemie polskim | str. 527
Przedmiot rozpoznania | str. 528
7.1. Sprawa sądowoadministracyjna | str. 529
7.2. Szczegółowy przedmiot rozpoznania | str. 530
Przedmiot orzekania | str. 531
8.1. Przedmiot orzekania a kryterium kontroli sądowej | str. 531
8.2. Warianty orzeczeń sądowych | str. 532
8.3. Związanie sądu w fazie orzekania | str. 532
8.4. Istota orzekania i jego zakres | str. 533
8.4.1. Istota orzekania | str. 533
8.4.2. „Szerokość” orzekania | str. 534
8.4.3. Problem orzekania merytorycznego | str. 537
8.4.4. „Głębokość” orzekania | str. 539
8.4.5. Problem zakazu reformationis in peius | str. 541
Dwuinstancyjność sądownictwa administracyjnego | str. 542
Zagadnienie skuteczności wyroków sądu administracyjnego | str. 543
Rozdział czternasty
Pozostałe formy kontroli administracji publicznej | str. 545
System kontroli administracji | str. 545
1.1. Wprowadzenie | str. 545
1.2. Zróżnicowanie wewnętrzne systemu kontroli | str. 546
1.2.1. Kryteria kontroli | str. 546
1.2.2. Podmioty kontroli | str. 546
1.2.3. Inne elementy różnicujące | str. 547
1.3. Cechy kontroli administracji | str. 548
Kontrola zewnętrzna | str. 549
2.1. Kontrola parlamentarna | str. 549
2.2. Kontrola państwowa | str. 550
2.2.1. Konstytucyjny i ustawowy status NIK | str. 550
2.2.2. Podmioty kontrolowane przez NIK i kryteria kontroli | str. 551
2.2.3. Podstawowe założenia kontroli NIK | str. 553
2.3. Kontrola sądów i trybunałów | str. 554
2.4. Kontrola prokuratorska | str. 555
2.5. Kontrola sprawowana przez Rzecznika Praw Obywatelskich | str. 557
2.6. Inne rodzaje kontroli sprawowanej przez pozaadministracyjne organy państwowe | str. 558
2.7. Kontrola społeczna (obywatelska) | str. 559
Kontrola wewnętrzna | str. 560
3.1. Uwagi ogólne | str. 560
3.2. Kontrola w administracji rządowej | str. 561
3.3. Kontrola zarządcza | str. 562
3.4. Inne formy kontroli wewnętrznej | str. 563
Część piąta
Problemy aksjologiczne
Rozdział piętnasty
Aksjologia prawa administracyjnego i etyka administrowania | str. 569
Aksjologia i aksjologia prawa | str. 569
Ogólna charakterystyka aksjologii prawa administracyjnego | str. 575
Przegląd podstawowych wartości w prawie administracyjnym | str. 578
3.1. Dobro człowieka | str. 578
3.2. Moralność | str. 580
3.3. Sprawiedliwość | str. 584
3.4. Prawda | str. 588
3.5. Racjonalność | str. 590
3.6. Pewność | str. 592
3.7. Jasność i jawność | str. 593
3.8. Szybkość i ekonomiczność | str. 595
3.9. Wartości chronione przez prawo administracyjne | str. 596
Etyka administrowania | str. 597
Wybrana literatura | str. 605
Wstęp | str. 19
Część pierwsza
Zagadnienia ogólne
Rozdział pierwszy
Administracja | str. 29
Uwagi ogólne | str. 29
Poszukiwanie zamkniętej definicji administracji publicznej | str. 33
Opisywanie administracji publicznej przez jej cechy | str. 37
3.1. Działanie w imieniu państwa | str. 37
3.2. Interes publiczny i indywidualny | str. 38
3.3. Władztwo administracyjne | str. 46
3.4. Pozostałe cechy administracji publicznej | str. 48
Rozdział drugi
Prawo administracyjne | str. 50
Poszukiwanie definicji prawa administracyjnego | str. 50
1.1. Definiowanie | str. 50
1.2. Tendencje | str. 52
1.3. Przedmiot prawa administracyjnego | str. 56
Cechy prawa administracyjnego | str. 58
2.1. Prawo administracyjne jako prawo publiczne | str. 58
2.2. Bezwzględnie obowiązujący (wiążący) charakter norm | str. 62
2.3. Zasada aktualności | str. 65
2.4. Dwa sposoby ustalania treści zachowań | str. 65
2.5. Problem niesporności | str. 67
2.6. Inne cechy prawa administracyjnego | str. 70
2.7. Cechy prawa administracyjnego na tle koncepcji T. Bąkowskiego | str. 71
Normy prawa administracyjnego | str. 72
Sankcje w prawie administracyjnym | str. 75
System prawa administracyjnego | str. 79
Granice prawa administracyjnego | str. 92
6.1. Styk z prawem konstytucyjnym | str. 94
6.2. Styk z prawem cywilnym | str. 96
6.3. Styk z prawem karnym | str. 96
Rozdział trzeci
Tworzenie prawa administracyjnego – źródła prawa | str. 100
Zagadnienia ogólne | str. 100
1.1. Pojęcie źródeł prawa administracyjnego i pojęcia pokrewne | str. 100
1.2. Koncepcje zamkniętego i otwartego systemu źródeł prawa | str. 103
1.3. Prawo zewnętrzne i prawo wewnętrzne | str. 107
Konstytucyjne kategorie powszechnie obowiązujących źródeł prawa administracyjnego | str. 108
2.1. Konstytucja | str. 108
2.1.1. Znaczenie Konstytucji dla prawa administracyjnego | str. 108
2.1.2. Problem bezpośredniego stosowania Konstytucji przez organy administracji publicznej | str. 112
2.2. Ustawa | str. 115
2.3. Rozporządzenia z mocą ustawy | str. 116
2.4. Umowy międzynarodowe | str. 117
2.5. Prawo Unii Europejskiej | str. 118
2.5.1. Prawo Unii Europejskiej a prawo wewnętrzne | str. 118
2.5.2. Podział prawa unijnego i kategorie aktów | str. 120
2.6. Rozporządzenia | str. 124
2.6.1. Istota rozporządzenia | str. 124
2.6.2. Upoważnienie ustawowe | str. 125
2.6.3. Wykonawczy charakter rozporządzenia | str. 127
2.6.4. Organy wydające rozporządzenia | str. 128
2.7. Wysłuchanie publiczne | str. 129
2.8. Akty prawa miejscowego | str. 129
2.8.1. Wprowadzenie | str. 129
2.8.2. Konstytucyjne cechy aktów prawa miejscowego | str. 130
2.8.3. Kategorie aktów prawa miejscowego | str. 132
2.8.4. Gminne prawo miejscowe | str. 133
2.8.5. Odrębności regulacji dotyczących innych organów wydających akty prawa miejscowego | str. 137
Prawo wewnętrzne | str. 139
Tak zwane swoiste kategorie źródeł prawa administracyjnego | str. 141
4.1. Akty planowania | str. 141
4.1.1. Uwagi ogólne | str. 141
4.1.2. Cechy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego | str. 143
4.2. Statuty i regulaminy | str. 144
4.3. Normy techniczne | str. 145
Publikacja i promulgacja źródeł prawa | str. 145
5.1. Zasady promulgacji i publikacji źródeł prawa | str. 145
5.2. Dzienniki urzędowe | str. 147
Tak zwane niezorganizowane źródła prawa administracyjnego | str. 148
6.1. Zwyczaj | str. 148
6.2. Prawo sędziowskie | str. 150
Rozdział czwarty
Zasady ogólne prawa administracyjnego | str. 154
Istota zasad ogólnych | str. 154
Wybór zasad ogólnych prawa administracyjnego | str. 156
2.1. Niektóre zasady wywodzące się z reguł demokratycznego państwa prawnego | str. 156
2.1.1. Zasada praworządności (legalności) | str. 156
2.1.2. Zasada lex retro non agit | str. 156
2.1.3. Zasada ochrony praw dobrze (słusznie) nabytych | str. 157
2.1.4. Zasada prawa do sądu | str. 157
2.1.5. Zasada pomocniczości (subsydiarności) | str. 158
2.1.6. Zasada proporcjonalności | str. 159
2.1.7. Zasada zrównoważonego rozwoju | str. 161
2.2. Niektóre zasady odnoszące się do organów administracji publicznej | str. 162
2.2.1. Zasada dobrej administracji | str. 162
2.2.2. Zasada kompetencyjności | str. 163
2.2.3. Zasada zespolenia administracyjnego | str. 163
2.2.4. Zasada efektywności | str. 164
2.3. Zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego | str. 164
Część druga
Ustrojowe prawo administracyjne
Rozdział piąty
Podmioty administracji publicznej | str. 169
Uwagi ogólne | str. 169
Organy administracji publicznej | str. 171
2.1. Pojęcie organu administracji publicznej | str. 171
2.2. Kompetencja organu administracji publicznej | str. 174
2.3. Formy przekazywania kompetencji administracyjnej | str. 176
2.3.1. Konstrukcje prawne | str. 176
2.3.2. Porozumienie administracyjne | str. 178
2.4. Organ administrujący | str. 182
2.5. Rodzaje organów administracji publicznej | str. 184
2.5.1. Organy państwowe, rządowe i samorządowe | str. 184
2.5.2. Podziały organów ze względu na szczeblową budowę aparatu administracyjnego | str. 184
2.5.3. Rodzaje organów ze względu na sposób ich kreowania | str. 186
2.5.4. Organy jednoosobowe i organy kolegialne | str. 187
2.5.5. Inne podziały | str. 188
2.6. Urząd | str. 188
2.7. Refleksja końcowa | str. 189
Samorząd | str. 189
3.1. Pojęcie samorządu | str. 189
3.2. Rodzaje samorządu | str. 191
3.2.1. Samorząd powszechny – terytorialny | str. 191
3.2.2. Samorządy specjalne | str. 193
Zakłady administracyjne (publiczne) | str. 194
4.1. Pojęcie zakładu administracyjnego | str. 194
4.2. Władztwo zakładowe | str. 195
4.3. Inne cechy zakładów publicznych | str. 196
4.4. Rodzaje zakładów publicznych | str. 197
Katalog innych podmiotów administracji publicznej | str. 200
5.1. Przedsiębiorstwa | str. 201
5.2. Agencje | str. 201
5.3. Spółki prawa publicznego | str. 203
5.4. Fundacje prawa publicznego | str. 203
5.5. Fundusze państwowe | str. 204
Wykonywanie funkcji publicznych i realizacja zadań publicznych przez organizacje społeczne | str. 204
Prywatyzacja funkcji administracji publicznej i zadań publicznych | str. 207
Rozdział szósty
Struktura administracji publicznej i związki między jej podmiotami | str. 210
Uwagi ogólne | str. 210
Struktura administracji publicznej | str. 210
2.1. Struktura resortowa (pionowa) | str. 210
2.1.1. Resort administracyjny | str. 210
2.1.2. Działy administracji rządowej | str. 212
2.2. Struktura terytorialna (pozioma) | str. 214
2.2.1. Pojęcie i przesłanki podziału terytorialnego państwa | str. 214
2.2.2. Rodzaje podziałów terytorialnych | str. 214
2.2.3. Podział zasadniczy | str. 215
2.2.4. Podział pomocniczy | str. 218
2.2.5. Podziały specjalne i obszary specjalne | str. 218
Związki między podmiotami administrującymi | str. 219
3.1. Centralizacja i decentralizacja | str. 219
3.1.1. Centralizacja | str. 220
3.1.2. Decentralizacja | str. 221
3.2. Koncentracja i dekoncentracja | str. 224
3.3. Pojęcia określające wzajemny sposób oddziaływania podmiotów administrujących | str. 225
3.3.1. Kierownictwo | str. 225
3.3.2. Nadzór | str. 227
3.3.3. Kontrola | str. 228
3.3.4. Zwierzchnictwo i zespolenie | str. 228
3.3.5. Koordynacja | str. 230
3.3.6. Współdziałanie | str. 231
Rozdział siódmy
Administracja rządowa | str. 235
Centralne organy administrujące poza administracją rządową | str. 235
1.1. Prezydent RP i organy mu podległe | str. 235
1.2. Organy centralne podległe Sejmowi RP | str. 236
Centralna administracja rządowa | str. 237
2.1. Rada Ministrów | str. 237
2.1.1. Istota, skład i powoływanie | str. 237
2.1.2. Zadania i kompetencje | str. 238
2.1.3. Tryb pracy Rady Ministrów | str. 239
2.1.4. Członkowie Rady Ministrów | str. 239
2.1.5. Organy wewnętrzne Rady Ministrów | str. 240
2.1.6. Pełnomocnicy rządu | str. 241
2.2. Prezes Rady Ministrów | str. 242
2.3. Ministrowie | str. 243
2.3.1. Istota funkcji ministra | str. 243
2.3.2. Zakres działania ministrów | str. 243
2.3.3. Minister a jednostki podporządkowane | str. 244
2.3.4. Minister jako organ administracji publicznej | str. 245
2.3.5. Ministerstwo i organy pomocnicze ministrów | str. 245
2.4. Komitety | str. 246
2.5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji | str. 246
2.6. Rada Polityki Pieniężnej | str. 247
2.7. Organy centralne | str. 247
Terenowa administracja rządowa | str. 249
3.1. Uwagi ogólne | str. 249
3.2. Katalog organów wykonujących zadania administracji rządowej w województwie | str. 250
3.3. Wojewoda | str. 252
3.3.1. Charakter prawny wojewody i jego funkcje | str. 252
3.3.2. Kompetencje wojewody | str. 254
3.3.3. Status osobowy wojewody | str. 256
3.3.4. Organy pomocnicze wojewody | str. 257
3.4. Wojewódzka administracja zespolona | str. 258
3.4.1. Podmioty wojewódzkiej administracji zespolonej | str. 258
3.4.2. Zwierzchnictwo i kompetencje wojewody jako zwierzchnika rządowej administracji zespolonej | str. 259
3.5. Wojewódzka administracja niezespolona | str. 262
Rozdział ósmy
Samorząd terytorialny | str. 264
Zagadnienia ogólne | str. 264
1.1. Podstawowe elementy konstrukcyjne polskiego samorządu terytorialnego | str. 264
1.1.1. Wspólnota mieszkańców – element podmiotowy | str. 264
1.1.2. Trójszczeblowość – element przedmiotowy | str. 265
1.1.3. Inne elementy konstrukcyjne | str. 267
1.2. Podstawy prawne działania samorządu terytorialnego | str. 268
1.3. Zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego | str. 269
1.3.1. Zasada pomocniczości i zasada decentralizacji | str. 269
1.3.2. Zasada samodzielności | str. 271
Zadania | str. 275
2.1. Pojęcie zadań samorządu terytorialnego i ich podstawowa klasyfikacja | str. 275
2.2. Zadania własne gminy i ich katalog | str. 278
2.3. Zadania zlecone i zadania powierzone gminie | str. 279
2.4. Zadania własne powiatu i ich katalog | str. 280
2.5. Zadania zlecone i zadania powierzone powiatowi | str. 282
2.6. Inne zadania powiatu | str. 283
2.7. Zadania miasta na prawach powiatu | str. 283
2.8. Zadania samorządu województwa | str. 283
2.8.1. Podział zadań z administracją rządową | str. 283
2.8.2. Strategia rozwoju województwa i polityka rozwoju województwa | str. 284
2.8.3. Zadania własne województwa | str. 285
2.8.4. Zadania zlecone województwu | str. 285
Władze i organy samorządu terytorialnego | str. 286
3.1. Władze i organy | str. 286
3.2. Klasyfikacja organów jednostek samorządu terytorialnego | str. 286
3.3. Gmina | str. 288
3.3.1. Rada gminy | str. 288
3.3.2. Organ wykonawczy gminy | str. 291
3.3.3. Radni | str. 295
3.3.4. Organy i jednostki pomocnicze w gminie | str. 296
3.3.5. Gminy o specjalnym statusie | str. 297
3.4. Powiat | str. 300
3.4.1. Rada powiatu (ważniejsze odrębności) | str. 300
3.4.2. Organ wykonawczy powiatu | str. 301
3.4.3. Starosta | str. 303
3.4.4. Powiatowa administracja zespolona | str. 304
3.5. Województwo samorządowe | str. 306
3.5.1. Sejmik wojewódzki (ważniejsze odrębności) | str. 306
3.5.2. Organ wykonawczy województwa | str. 307
3.5.3. Marszałek województwa | str. 308
3.5.4. Zespolenie w samorządzie województwa | str. 308
Referendum lokalne | str. 309
4.1. Pojęcie referendum lokalnego | str. 309
4.2. Rodzaje referendum lokalnego | str. 309
4.3. Ważniejsze elementy postępowania referendalnego | str. 311
4.4. Wynik referendum lokalnego i jego skutki | str. 313
Konsultacje społeczne | str. 314
Związki i porozumienia komunalne | str. 315
6.1. Postulat współdziałania jednostek samorządu terytorialnego | str. 315
6.2. Związki komunalne | str. 315
6.3. Porozumienia komunalne | str. 318
6.4. Związek metropolitalny | str. 319
6.5. Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego | str. 320
6.6. Zrzeszenia międzynarodowe | str. 321
Mienie komunalne i gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego | str. 322
7.1. Pojęcie mienia komunalnego, rzeczy publiczne | str. 322
7.2. Nabywanie mienia komunalnego | str. 323
7.3. Zasady zarządzania mieniem samorządowym | str. 325
7.4. Gospodarka finansowa | str. 326
Nadzór nad działalnością samorządu terytorialnego | str. 328
8.1. Ogólna charakterystyka | str. 328
8.1.1. Kryterium nadzoru | str. 328
8.1.2. Organy nadzoru | str. 331
8.1.3. Zakres nadzoru | str. 331
8.2. Środki nadzoru | str. 332
8.2.1. Terminologia | str. 332
8.2.2. Rozstrzygnięcia nadzorcze i inne środki nadzoru wojewody (regionalnych izb obrachunkowych) | str. 333
8.2.3. Środki nadzoru Prezesa Rady Ministrów | str. 337
8.3. Pozostałe unormowania ustaw samorządowych związane z nadzorem | str. 338
Samorządowe kolegia odwoławcze | str. 340
9.1. Uwagi ogólne | str. 340
9.2. Samorządowe kolegia odwoławcze jako organy administracji publicznej | str. 342
9.3. Samorządowe kolegia odwoławcze jako jednostki organizacyjne | str. 343
Część trzecia
Administracja w stosunkach zewnętrznych
Rozdział dziewiąty
Działania administracji publicznej i ich formy | str. 347
Uwagi wprowadzające | str. 347
Pojęcie działania i pojęcie formy działania administracji | str. 350
Klasyfikacja form działania administracji | str. 351
3.1. Kryterium władztwa | str. 351
3.2. Kryterium skutku prawnego | str. 353
3.3. Kryterium stosunku do obowiązującego prawa | str. 354
3.4. Kryterium charakteru działania prawnego | str. 355
3.5. Kryterium sfery skutku prawnego | str. 355
3.6. Kryterium adresata skutku prawnego | str. 356
Nowe rodzaje prawnych form działania administracji | str. 357
Rozdział dziesiąty
Podmioty relacji zewnętrznych | str. 360
Uwagi wprowadzające | str. 360
Stosunek administracyjnoprawny | str. 360
2.1. Pojęcie | str. 360
2.2. Podmioty | str. 362
2.3. Przedmiot i treść | str. 366
2.4. Powstanie stosunku administracyjnoprawnego i jego ustanie | str. 367
2.5. Kategorie stosunków administracyjnoprawnych | str. 368
2.5.1. Stosunki materialnoprawne i procesowe | str. 368
2.5.2. Stosunki sporne | str. 372
2.5.3. Stosunki potencjalne i realne | str. 372
2.5.4. Stosunki zewnętrzne i wewnętrzne | str. 373
2.5.5. Tak zwane szczególne stosunki władcze | str. 374
2.5.6. Inne kategorie | str. 374
Sytuacja administracyjnoprawna | str. 375
Triada Bernatzika | str. 376
4.1. Interes faktyczny (zwykły) | str. 377
4.2. Interes prawny (kwalifikowany) | str. 379
4.3. Publiczne prawa podmiotowe | str. 383
Współczesne możliwości uzupełniania triady Bernatzika | str. 390
5.1. Uzasadnione oczekiwania | str. 390
5.2. Prawa refleksowe | str. 392
Rozdział jedenasty
Akt administracyjny | str. 394
Pojęcie aktu administracyjnego | str. 394
Decyzja administracyjna | str. 396
2.1. Problem normatywnego definiowania decyzji administracyjnej | str. 397
2.2. Decyzja administracyjna a wyrok sądowy | str. 399
Klasyfikacje aktów administracyjnych (decyzji) | str. 400
3.1. Kryteria podziału związane z adresatem | str. 401
3.2. Kryteria podziału związane z przesłankami prawnymi | str. 401
3.3. Kryteria podziału związane z treścią | str. 404
3.4. Inne kategorie aktów administracyjnych | str. 405
Mechanizm powstawania aktu administracyjnego (decyzji) | str. 406
4.1. Uwagi wprowadzające | str. 406
4.2. Fakt a prawo | str. 407
4.3. Impuls do wydania aktu administracyjnego (decyzji) | str. 409
4.4. Wybór wstępny | str. 410
4.5. Fakty | str. 410
4.6. Prawo | str. 412
4.7. Dowodzenie faktów i wykładnia prawa | str. 415
4.8. Stan faktyczny i stan prawny sprawy | str. 417
4.9. Subsumcja | str. 417
Luzy decyzyjne | str. 418
5.1. Wyważanie | str. 418
5.2. Dyskrecjonalność | str. 420
5.3. Uznanie administracyjne | str. 421
5.3.1. Geneza uznania administracyjnego – swobodne uznanie | str. 423
5.3.2. Sposoby formułowania upoważnień do uznania administracyjnego | str. 427
5.3.3. Kontrola uznania administracyjnego przez sąd administracyjny | str. 429
Inne elementy subiektywizmu w mechanizmie przygotowania aktu administracyjnego (decyzji) | str. 431
Problem upływu czasu w przygotowaniu aktu administracyjnego (decyzji) | str. 432
Zawartość aktu administracyjnego (decyzji) | str. 433
Obowiązywanie aktu administracyjnego (decyzji) | str. 436
9.1. Obowiązywanie prawidłowego aktu administracyjnego w czasie | str. 437
9.2. Wygaśnięcie aktu administracyjnego | str. 438
9.3. Uchylenie aktu administracyjnego | str. 439
Wadliwość aktu administracyjnego (decyzji) | str. 443
10.1. Pojęcie wadliwości aktu | str. 443
10.2. Gradacja wad aktu administracyjnego | str. 443
10.3. Rozróżnianie wad aktu administracyjnego | str. 444
10.4. Zawartość aktu administracyjnego a jego wadliwość | str. 447
Rozdział dwunasty
Inne formy stosowania prawa administracyjnego | str. 451
Akty i czynności egzekucyjne | str. 451
1.1. Uwagi ogólne | str. 451
1.2. Formy działania organu egzekucyjnego | str. 452
Tak zwane działania bezpośrednio zobowiązujące | str. 453
2.1. Pojęcie | str. 453
2.2. Charakterystyka | str. 454
2.3. Ochrona adresata | str. 456
Dwustronne i wielostronne działania administracji | str. 457
3.1. Uwagi ogólne | str. 457
3.2. Umowa cywilnoprawna | str. 459
3.3. Umowa administracyjna | str. 459
3.3.1. Istota umowy administracyjnej i jej wartość | str. 459
3.3.2. Umowa administracyjna w Niemczech | str. 461
3.3.3. Umowa administracyjna we Francji | str. 464
3.3.4. Formy zbliżone do umowy administracyjnej w prawie polskim | str. 464
Ugoda administracyjna | str. 466
4.1. Pojęcie ugody administracyjnej | str. 466
4.2. Regulacja prawna i przesłanki zawarcia ugody administracyjnej | str. 467
4.3. Skutki ugody | str. 468
Przyrzeczenie administracyjne | str. 469
Działania faktyczne administracji | str. 471
6.1. Działania społeczno-organizatorskie | str. 471
6.2. Działania materialno-techniczne | str. 472
Bezczynność i milczenie administracji publicznej | str. 473
7.1. Istota bezczynności oraz milczenia | str. 473
7.2. Bezczynność administracji | str. 473
7.2.1. Poszukiwanie definicji | str. 473
7.2.2. Bezczynność w postępowaniu administracyjnym | str. 474
7.2.3. Bezczynność poza postępowaniem administracyjnym | str. 476
7.3. Milczenie administracji | str. 477
Część czwarta
Kontrola administracji
Rozdział trzynasty
Sądownictwo administracyjne | str. 483
Zagadnienia ogólne | str. 483
1.1. Pojęcie sądownictwa administracyjnego | str. 483
1.2. Sądownictwo administracyjne a sądownictwo powszechne i administrowanie | str. 487
1.3. Cel sądownictwa administracyjnego | str. 490
1.4. Sądownictwo administracyjne a pojęcie wymiaru sprawiedliwości | str. 491
1.5. Systemy sądownictwa administracyjnego | str. 494
1.6. Historia polskiego systemu sądownictwa administracyjnego | str. 496
Ustrój sądów administracyjnych | str. 497
2.1. Sąd powszechny czy sąd specjalny | str. 497
2.2. Struktura sądów administracyjnych | str. 498
2.3. Stosunek sądów administracyjnych do innych organów państwa | str. 499
Przedmiot ochrony | str. 501
3.1. Pojęcie przedmiotu ochrony i jego podstawowe warianty | str. 501
3.2. Przedmiot ochrony w polskich unormowaniach dotyczących sądów administracyjnych | str. 505
Podmioty | str. 506
4.1. Podmioty czynne | str. 506
4.2. Podmioty bierne | str. 508
4.3. Inne podmioty | str. 508
Przedmiot i zakres kontroli sądu administracyjnego
(przedmiot i zakres zaskarżenia) | str. 509
5.1. Wprowadzenie | str. 509
5.2. Sposoby określania przedmiotu (zakresu) kontroli (zaskarżenia) | str. 510
5.3. Działania administracji publicznej podlegające zaskarżeniu | str. 514
5.3.1. Decyzja administracyjna | str. 514
5.3.2. Postanowienia administracyjne | str. 515
5.3.3. Niebędące decyzjami ani postanowieniami akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa | str. 516
5.3.4. Pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach, opinie zabezpieczające i odmowy wydania opinii zabezpieczających | str. 517
5.3.5. Akty prawa miejscowego | str. 518
5.3.6. Inne akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków | str. 519
5.3.7. Akty nadzoru | str. 520
5.3.8. Bezczynność administracji i przewlekłe prowadzenie postępowania | str. 521
5.3.9. Inne przedmioty zaskarżenia | str. 522
5.3.10. Enumeracja negatywna | str. 523
5.4. Inne obszary działania sądu | str. 524
5.4.1. Spory kompetencyjne | str. 524
5.4.2. Uchwałodawstwo sądowoadministracyjne | str. 525
Skarga | str. 526
6.1. Jednolitość skargi lub wielość skarg | str. 526
6.2. Skarga w systemie polskim | str. 527
Przedmiot rozpoznania | str. 528
7.1. Sprawa sądowoadministracyjna | str. 529
7.2. Szczegółowy przedmiot rozpoznania | str. 530
Przedmiot orzekania | str. 531
8.1. Przedmiot orzekania a kryterium kontroli sądowej | str. 531
8.2. Warianty orzeczeń sądowych | str. 532
8.3. Związanie sądu w fazie orzekania | str. 532
8.4. Istota orzekania i jego zakres | str. 533
8.4.1. Istota orzekania | str. 533
8.4.2. „Szerokość” orzekania | str. 534
8.4.3. Problem orzekania merytorycznego | str. 537
8.4.4. „Głębokość” orzekania | str. 539
8.4.5. Problem zakazu reformationis in peius | str. 541
Dwuinstancyjność sądownictwa administracyjnego | str. 542
Zagadnienie skuteczności wyroków sądu administracyjnego | str. 543
Rozdział czternasty
Pozostałe formy kontroli administracji publicznej | str. 545
System kontroli administracji | str. 545
1.1. Wprowadzenie | str. 545
1.2. Zróżnicowanie wewnętrzne systemu kontroli | str. 546
1.2.1. Kryteria kontroli | str. 546
1.2.2. Podmioty kontroli | str. 546
1.2.3. Inne elementy różnicujące | str. 547
1.3. Cechy kontroli administracji | str. 548
Kontrola zewnętrzna | str. 549
2.1. Kontrola parlamentarna | str. 549
2.2. Kontrola państwowa | str. 550
2.2.1. Konstytucyjny i ustawowy status NIK | str. 550
2.2.2. Podmioty kontrolowane przez NIK i kryteria kontroli | str. 551
2.2.3. Podstawowe założenia kontroli NIK | str. 553
2.3. Kontrola sądów i trybunałów | str. 554
2.4. Kontrola prokuratorska | str. 555
2.5. Kontrola sprawowana przez Rzecznika Praw Obywatelskich | str. 557
2.6. Inne rodzaje kontroli sprawowanej przez pozaadministracyjne organy państwowe | str. 558
2.7. Kontrola społeczna (obywatelska) | str. 559
Kontrola wewnętrzna | str. 560
3.1. Uwagi ogólne | str. 560
3.2. Kontrola w administracji rządowej | str. 561
3.3. Kontrola zarządcza | str. 562
3.4. Inne formy kontroli wewnętrznej | str. 563
Część piąta
Problemy aksjologiczne
Rozdział piętnasty
Aksjologia prawa administracyjnego i etyka administrowania | str. 569
Aksjologia i aksjologia prawa | str. 569
Ogólna charakterystyka aksjologii prawa administracyjnego | str. 575
Przegląd podstawowych wartości w prawie administracyjnym | str. 578
3.1. Dobro człowieka | str. 578
3.2. Moralność | str. 580
3.3. Sprawiedliwość | str. 584
3.4. Prawda | str. 588
3.5. Racjonalność | str. 590
3.6. Pewność | str. 592
3.7. Jasność i jawność | str. 593
3.8. Szybkość i ekonomiczność | str. 595
3.9. Wartości chronione przez prawo administracyjne | str. 596
Etyka administrowania | str. 597
Wybrana literatura | str. 605