Niepożądane odczyny po szczepieniu przeciw COVID-19 – jak postępować?

Jak do tej pory nie mamy skutecznego leku przyczynowego na COVID-19 i dysponujemy tylko leczeniem objawowym. Najlepszym postępowaniem jest profilaktyka, która w chorobach infekcyjnych opiera się na szczepieniach. Dziesiątki lat stosowania szczepień ochronnych doprowadziły do zniknięcia lub znacznego ograniczenia występowania chorób zakaźnych. Obecnie w Polsce mamy do dyspozycji trzy szczepionki przeciw COVID-19: dwie mRNA (Comirnaty firmy Pfizer/BioNTech i Moderna COVID-19 vaccine) oraz wektorową (COVID-19 Vaccine AstraZeneca). W dużych badaniach klinicznych potwierdzono wysoką skuteczność szczepionek w ochronie przed wystąpieniem objawów COVID-19. Szczepionki mogą wywołać niepożądane odczyny poszczepienne (NOP). NOP to wszelkie zaburzenia stanu zdrowia mogące mieć związek z przyjętą szczepionką, które pojawiły się w okresie 4 tygodni po podaniu. Badania pokazują, że NOP po szczepionce przeciw COVID-19 występują u ok. 0,03–0,2% zaszczepionych. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi były: ból w miejscu wstrzyknięcia (> 80%), zmęczenie (> 60%), ból głowy (> 50%), bóle mięśni (> 30%), dreszcze (> 30%), bóle stawów (> 20%), gorączka (> 10%) – zwykle łagodna lub umiarkowana, ustępująca w ciągu kilku dni. NOP należy leczyć objawowo, lekami przeciwbólowymi i przeciwgorączkowymi – paracetamolem i ibuprofenem. Zarówno paracetamol, jak i ibuprofen są dobrze przebadanymi preparatami, o dużym bezpieczeństwie i skuteczności. Działanie przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe obu leków jest podobne, jednak warunek stanowi stosowanie odpowiedniego, zalecanego ich dawkowania. Obecnie wydaje się, że paracetamol to lek pierwszego wyboru w leczeniu bólu i gorączki po szczepieniu przeciw COVID-19. Jednak wiedza na temat szczepień i szczepionek stale się pogłębia, a zalecenia zmieniają. Musimy śledzić aktualne informacje i dostosowywać nasze działania do zmieniającej się wiedzy medycznej.