Leki beta-adrenolityczne - wybrane zagadnienia

Beta-adrenolityki to jedna z podstawowych grup leków stosowanych we współczesnej kardiologii. Mechanizm jej działania to blokada receptora adrenergicznego ß. Od ponad 40 lat leki te są używane z sukcesem w praktyce klinicznej i obok inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE-inhibitorów), statyn i leków przeciwpłytkowych stanowią podstawę farmakoterapii chorób układu krążenia. W latach 80. XX wieku opublikowano wyniki badań wieloośrdokowych, które udowodniły, że beta-adrenolityki zmniejszają śmiertelność po zawale serca. Wkrótce potem wykazano, że leki te są najbezpieczniejszymi z leków antyarytmicznych. Przed ok. 10 laty, po opublikowaniu wyników kolejnych dużych prób klinicznych (m.in.:CIBIS II, MERIT_HF,COPERNICUS), ustalono następne wskazanie do stosowania beta-adrenolityków: przewlekłą niewydolność serca. Przedtem beta-adrenolityki były przeciwskazane w tej grupie pacjentów. Mechanizm działania leków beta-adrenolitycznych polega głównie na blokowaniu receptora ß w błonie komórkowej, który jest połączony z cyklazą adenylową, czyli na zahamowaniu przekaźnika, cyklicznego AMP (cAMP). Ma to wpływ także na wysokoenergetyczne związki fosforowe. Mechanizm ten przekłada się na 3 główne efekty kliniczne leków beta-adrenolitycznych:

- efekt hemodynamiczny,
- efekt metaboliczno-humoralny,
- efekt antyarytmiczny.

Podstawowym efektem klinicznym działania leków beta-adrenolitycznych jest efekt hemodynamiczny: zmniejszanie kurczliwości i napięcia mięśnia serca. wydłużanie czasu rozkurczu oraz zwalnianie rytmu. Jego skutkiem jest zmniejszenie zapotrzebowania mięśnia na tlen, a także poprawa przepływu krwi w krążeniu obocznym i dłuższy czas przepływu w warstwie podwsierdziowej, najbardziej zagrożonej niedokrwieniem.

Autorzy monografii Leki beta-adrenolityczne - wybrane zagadnienia w przystępny i atrakcyjny sposób przybliżają czytelnikowi główne mechanizmy działania tych leków, omawiają ich zastosowanie kliniczne i dawkowanie w poszczególnych chorobach i problemach klinicznych.

Marek Kuch to znawca tematu. Wraz z Kolegami w prosty, jednoznaczny sposób wykazuje wiodącą rolę tej grupy leków we współczesnej klinice kardiologii. Biblioteka serii "33 pytania i odpowiedzi" wzbogaciła się kolejną atrakcyjną i przydatną każdemu lekarzowi i studentowi medycyny, podręczną pozycję wyczerpującą kliniczne zastosowanie leków beta-adrenolitycznych we współczesnej medycynie.