Opieka skoncentrowana na pacjencie dorosłym w intensywnej terapii

CZĘŚĆ I. TWORZENIE ŚRODOWISKA ODDZIAŁU INTENSYWNEJ TERAPII 1

1. PROJEKTOWANIE ODDZIAŁU INTENSYWNEJ TERAPII – Wioletta A. Mędrzycka-Dąbrowska 3
1.1. Zespół projektowy 6
1.2. Strefa opieki nad pacjentem 7
1.3. Strefa wsparcia klinicznego 11
1.4. Strefa wsparcia jednostki 12
1.5. Strefa wsparcia rodziny 13

2. ŚRODOWISKO ODDZIAŁU INTENSYWNEJ TERAPII – Wioletta A. Mędrzycka-Dąbrowska 17
2.1. Zasady poprawiające samopoczucie pacjentów na Oddziale Intensywnej Terapii 17
2.2. Promowanie pozytywnego środowiska Oddziału Intensywnej Terapii 23

3. ALARMY NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Katarzyna Lewandowska, Magdalena Mikłas 27
3.1. Wpływ alarmów na środowisko Oddziału Intensywnej Terapii 28
3.2. Fałszywe alarmy 28
3.3. Zmęczenie alarmami personelu pielęgniarskiego 29
3.4. Zarządzanie alarmami 31

4. AUTONOMIA PIELĘGNIAREK ANESTEZJOLOGICZNYCH – Natalia Sak-Dankosky 39
4.1. Pielęgniarstwo jako samodzielny zawód 39
4.2. Samodzielność zawodowa pielęgniarek w anestezjologii i intensywnej opiece 46

5. KSZTAŁCENIE KOMPETENCJI NIETECHNICZNYCH POPRZEZ SYMULACJĘ MEDYCZNĄ – Aleksandra Steliga, Katarzyna Lewandowska, Marek Dąbrowski 53

CZĘŚĆ II. ZAPOBIEGANIE SKUTKOM NIEPOŻĄDANYM NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII 67

6. ZESPÓŁ ZABURZEŃ ZWIĄZANYCH Z POBYTEM NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Jacek Szypenbejl 69

7. PAKIET ABCDEF NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Sandra Lange 77

8. KOMUNIKACJA Z PACJENTEM NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Katarzyna Kwiecień-Jaguś 97
8.1. Proces komunikacji 98
8.2. Zasady komunikacji z chorym w warunkach Oddziału Intensywnej Terapii 99
8.3. Narzędzia ułatwiające proces komunikacji z pacjentem na OIT 103

9. OPTYMALIZACJA RYTMU OKOŁODOBOWEGO – Katarzyna Lewandowska 111
9.1. Zaburzenia rytmu okołodobowego pacjentów na OIT 112
9.2. Czynniki determinujące rytm okołodobowy 115
9.3. Schemat normalizacji rytmów okołodobowych pacjentów w stanie krytycznym 118

10. WCZESNA MOBILIZACJA PACJENTÓW NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Ilona Rozalska-Walulewicz 127
10.1. Wczesna mobilizacja 128
10.2. Nowoczesne techniki wykorzystywane we wczesnej mobilizacji 129
10.3. Krótkoterminowy wpływ wczesnego urachamiania na pacjenta 130
10.4. Długoterminowy wpływ wczesnej mobilizacji na pacjenta 131
10.5. Czynniki utrudniające wczesną mobilizację 131
10.6. Bezpieczeństwo pacjenta 134

11. HUMANIZACJA ODDZIAŁU INTENSYWNEJ TERAPII – Sandra Lange 143
11.1. Zachowania humanizujące i dehumanizujące opiekę na Oddziale Intensywnej Terapii 146

12. ZAANGAŻOWANIE RODZIN NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Sandra Lange 155

13. STYMULACJA SENSORYCZNA PACJENTA NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Katarzyna Czyż-Szypenbejl 163

14. ODWIEDZINY U PACJENTA NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Wioletta A. Mędrzycka-Dąbrowska 173
14.1. Zasady przeprowadzania wizyt na Oddziale Intensywnej Terapii 174
14.2. Zapobieganie infekcjom 176
14.3. Środki bezpieczeństwa w zakresie kontroli infekcji 177
14.4. Formalne spotkania rodzinne z członkami zespołu Oddziału Intensywnej Terapii 178
14.5. Zaangażowanie rodzin w opiekę 179
14.6. Wizyty wirtualne 180

15. PAMIĘTNIKI NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Wioletta A. Mędrzycka-Dąbrowska 183
15.1. Idea programu pamiętników na Oddziale Intensywnej Terapii 184

CZĘŚĆ III. REKONWALESCENCJA PO WYPISIE Z ODDZIAŁU INTENSYWNEJ TERAPII 189

16. REHABILITACJA FIZYCZNA – Dorota Pilch 191
16.1. Cele i zadania fizjoterapii w intensywnej terapii 193
16.2. Kinezyterapia jako element profilaktyki przeciwodleżynowej 193
16.3. Rehabilitacja podczas pobytu pacjenta na Oddziale Intensywnej Terapii 195
16.4. Rehabilitacja po wypisaniu pacjenta z Oddziału Intensywnej Terapii i ze szpitala 197
16.5. Implikacje kliniczne 200
16.6. Wszechstronna ocena kliniczna 202
16.7. Instytucje i programy wspierające pacjentów i ich rodziny w Polsce 203

17. REHABILITACJA NEUROKOGNITYWNA – Dorota Pilch 207
17.1. Delirium 208
17.2. Diagnostyka i rozpoznawanie zaburzeń funkcji poznawczych 210
17.3. Testy diagnostyczne zaburzeń kognitywnych 211
17.4. Rehabilitacja obszaru kognitywnego zdrowia 212
17.5. Rehabilitacja ruchowa 215
17.6. Rehabilitacja zdrowia psychicznego 216
17.7. Rehabilitacja kognitywna – praktyczne możliwości zastosowania 217

18. KLINIKI KONTROLNE – Klaudia Marzena Długoborska 221
18.1. Racjonalizacja 222
18.2. Wielodyscyplinarne kliniki zespołowe 222
18.3. Identyfikacja pacjentów do klinik kontrolnych Oddziału Intensywnej Terapii 223
18.4. Czas obserwacji pacjentów w klinikach kontrolnych Oddziału Intensywnej Terapii 224
18.5. Zespół interdyscyplinarny w klinikach kontrolnych Oddziału Intensywnej Terapii 224
18.6. Wzajemne wsparcie 224

19. MOBILNY ODDZIAŁ INTENSYWNEJ TERAPII – Klaudia Marzena Długoborska 229

20. ZARZĄDZANIE LEKAMI – Klaudia Marzena Długoborska 233
20.1. Strategie zarządzania lekami stosowane na Oddziale Intensywnej Terapii sprzyjające rozwojowi PICS 233

21. OPIEKA DOMOWA DLA OSÓB PO CHOROBIE KRYTYCZNEJ – Aneta Kubisa 239
21.1. Wpływ czynników demograficznych, klinicznych i psychospołecznych na jakość życia po leczeniu na Oddziale Intensywnej Terapii 240

CZĘŚĆ IV. PRZYSZŁOŚĆ BLISKA I DALEKA 245

22. PIERWSZY KROK W KRYTYCZNEJ PODRÓŻY – Anna Antoszewska 247
22.1. Klasyfikacja pacjentów do opieki na Oddziale Intensywnej Terapii 248
22.2. Kryteria przyjęcia na Oddział Intensywnej Terapii 249
22.3. Triaż pacjentów na Oddziale Intensywnej Terapii 251
22.4. Czynniki wpływające na dobór pacjentów na Oddział Intensywnej Terapii 252
22.5. Optymalny wybór pacjentów do przyjęcia na Oddział Intensywnej Terapii 254
22.6. Długoterminowe wyniki po przyjęciu na Oddział Intensywnej Terapii 255

23. JAKOŚĆ ŻYCIA PACJENTÓW PO LECZENIU NA ODDZIALE ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII – Anna Antoszewska 261
23.1. Co zrobiliśmy do tej pory? Kwestie dotyczące pacjentów 262
23.2. Strategie poprawy systemu opieki zdrowotnej 265

24. OPIEKA DUCHOWA I OPIEKA U SCHYŁKU ŻYCIA (END OF LIFE CARE) – Beata Dobrowolska 273
24.1. Cierpienie duchowe i znaczenie opieki duchowej 274
24.2. Możliwe interwencje pielęgniarskie w zakresie opieki duchowej 276
24.3. Wzmacnianie odporności (resilience) personelu pielęgniarskiego 278

25. WIELOKULTUROWOŚĆ NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII: PACJENT, RODZINA, PERSONEL – Anna Zdun 283
25.1. Czym są kultura i odmienność kulturowa? 283
25.2. Jak kształtować wrażliwość kulturową? 284
25.3. Czy w polskim systemie prawnym zawarte są treści odnoszące się do przestrzegania praw osób odmiennych kulturowo? 284
25.4. Czy w polskim systemie nauczania zawarte są treści kształtujące umiejętności kulturowe polskich pielęgniarek? 285
25.5. Czy możliwe jest poznanie wszystkich kultur? 286
25.6. Z jakimi odmiennościami w zakresie zdrowia i choroby mamy do czynienia w wymienionych wcześniej religiach świata? 287
25.7. Pacjent odmienny kulturowo na Oddziale Intensywnej Terapii 293

26. PRZYSZŁOŚĆ WOLNA OD ZESPOŁU ZABURZEŃ PO INTENSYWNEJ TERAPII – Aleksandra Gutysz-Wojnicka 297
26.1. Modele opieki poszpitalnej nad pacjentami wypisanymi z Oddziału Intensywnej Terapii 298
26.2. Od czego zacząć? 300

27. ZDROWE ŚRODOWISKO PRACY I LECZENIA PACJENTA – Aleksandra Gutysz-Wojnicka 305

CZĘŚĆ V. DOBRE SAMOPOCZUCIE PERSONELU I PACJENTÓW NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII 311

28. DOBROSTAN PSYCHICZNY PERSONELU I PACJENTÓW NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Sylwia Barsow 313
28.1. Wybrane koncepcje dobrostanu psychicznego 315
28.2. Funkcjonowanie pacjentów i ich rodzin na Oddziale Intensywnej Terapii w kontekście dobrostanu 317

29. ZROZUMIENIE WYPALENIA ZAWODOWEGO I JEGO UWARUNKOWAŃ – Kamila Rachubińska 323
29.1. Występowanie wypalenia zawodowego wśród personelu 324
29.2. Sygnały ostrzegawcze i czynniki ryzyka wypalenia zawodowego wśród personelu 325
29.3. Stres i zespół stresu pourazowego a wypalenie zawodowe 330
29.4. Związek między wypaleniem zawodowym a well-being 333
29.5. Konsekwencje wypalenia zawodowego dla pielęgniarek i pacjentów 335

30. BUDOWANIE ODPORNOŚCI I ZAANGAŻOWANIA W PRACĘ ŚWIADCZENIODAWCÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ – Monika Borzuchowska 343
30.1. Pojęcie odporności systemu ochrony zdrowia – kontekst globalny i lokalny 343
30.2. Filary odporności systemu ochrony zdrowia 345

31. NIEPOKÓJ MORALNY – Kamila Rachubińska, Grzegorz Ulenberg 353
31.1. Występowanie niepokoju moralnego 354
31.2. Przyczyny niepokoju moralnego 355
31.3. Konsekwencje Moral Distress 357
31.4. Zapobieganie Moral Distress 359
31.5. Implikacje do praktyki klinicznej 362

32. SYNDROM DRUGIEJ OFIARY NA ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII – Grzegorz Ulenberg 367
32.1. Występowanie syndromu drugiej ofiary 369
32.2. Skutki syndromu drugiej ofiary 371
32.3. Profilaktyka i pomoc w syndromie drugiej ofiary 372

33. ROZWIĄZANIA ŁAGODZĄCE WYPALENIE ZAWODOWE – Małgorzata Pniak 383
33.1. Efekt rozczarowania, frustracji, zniechęcenia do pracy pielęgniarki jako nowego członka zespołu terapeutycznego 384
33.2. Zaburzenia w relacjach spowodowane stresem zawodowym, konflikty interpersonalne wśród członków zespołu pielęgniarskiego 385
33.3. Komunikacja interpersonalna, współpraca w zespole, interakcja z drugim człowiekiem i przepływ informacji 388
33.4. Wyczerpanie i zmęczenie psychiczne pracą. Brak satysfakcji z wykonywanej pracy. Dyskomfort psychiczny i emocjonalny pielęgniarki 391
33.5. Spotkanie z cierpiącym i śmiercią a zmęczenie fizyczne i psychiczne pielęgniarki 393
33.6. Czy na rozwiązania łagodzące wypalenie zawodowe mają wpływ etyka i odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki 396

34. BUDOWANIE SPOŁECZNOŚCI – Aleksandra Pawlak 401
34.1. Elementy skutecznego budowania społeczności 402
34.2. Współpraca i komunikacja 403
34.3. Rola personelu w budowaniu społeczności 406
34.4. Budowanie społeczności wśród pacjentów i byłych pacjentów 408
34.5. Wyniki budowania społeczności 412
34.6. Wyzwania i przeszkody w budowaniu społeczności 414
34.7. Praktyczne narzędzia i strategie 415
34.8. Rola pielęgniarki 417
34.9. Podkreślenie znaczenia budowania społeczności na Oddziale Intensywnej Terapii 419

35. DŁUGOTERMINOWE ŚRODKI ŁAGODZĄCE WYPALENIE ZAWODOWE – Monika Kowalska-Wojtysiak 425
35.1. Przyczyny wypalenia zawodowego 425
35.2. Zjawisko wypalenia i stresu zawodowego w środowisku pielęgniarskim 427
35.3. Długoterminowe środki łagodzące zjawisko wypalenia zawodowego 428

36. ELASTYCZNE PLANOWANIE – Katarzyna Złotowska 453
36.1. Podejście procesowe 454
36.2. Mapa przepływu pacjenta w procesie realizowanym na Oddziale Intensywnej Terapii 456
36.3. Komunikacja na linii personel pielęgniarski–pacjent 460
36.4. Zarządzanie ryzykiem w kontekście elastycznego planowania 461
36.5. Narzędzia zarządzania ryzykiem 462
36.6. Metody i narzędzia rozwiązywania problemów 463
36.7. Standaryzacja pracy 471
36.8. Matryca kompetencji 471
36.9. Uporządkowane miejsce pracy – 5S 475
36.10. Doskonalenie procesu – kaizen 475
36.11. Monitorowanie procesu – system ANDON 476
36.12. Analiza sytuacji stresowych obarczonych wysokim ryzykiem na przykładzie rodzajów czynności medycznych 477