Zapalenia mózgu u dzieci

Wykaz skrótów XI

Przedmowa XVII

1. Wewnątrzmaciczne zapalenia mózgu – Katarzyna Mazur-Melewska 1
1.1. Wstęp 3
1.2.Omówienie wybranych czynników infekcyjnych 6
1.2.1. Różyczka 6
1.2.2. Cytomegalia 8
1.2.3. Opryszczka pospolita 9
1.2.4. Ospa wietrzna 11
1.2.5. Zakażenie wirusem ludzkiego niedoboru odporności 13
1.2.6. Zika 16
1.2.7. COVID-19 18
1.2.8. Toksoplazmoza 19
1.2.9. Listerioza 21
1.2.10. Kiła 23
1.2.11. Zakażenie paciorkowcem grupy B 25

2. Infekcyjne zapalenia mózgu u dzieci – Anna Mania 31
2.1. Wprowadzenie 33
2.2. Terminologia 33
2.3. Patogeneza 34
2.4. Epidemiologia 35
2.5. Etiologia 35
2.5.1. Wirusy powodujące zapalenie mózgu u dzieci 35
2.5.2. Bakterie wywołujące zapalenie mózgu u dzieci 41
2.5.3. Grzyby wywołujące zapalenie mózgu u dzieci 42
2.5.4. Pasożyty będące przyczyną zapalenia mózgu u dzieci 42
2.6. Objawy kliniczne 43
2.6.1. Obraz kliniczny ZM w zależności od etiologii 44
2.6.1.1. Enterowirusowe ZM 44
2.6.1.2. Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) 44
2.6.1.3. Opryszczkowe ZM 45
2.6.1.4. ZM w przebiegu ospy wietrznej 46
2.6.1.5. ZM w przebiegu zakażenia HHV-6 i HHV-7 47
2.6.1.6. ZM w przebiegu zakażenia EBV 47
2.6.1.7. ZM w przebiegu zakażenia CMV 47
2.6.1.8. ZM w przebiegu grypy 47
2.6.1.9. ZM w przebiegu COVID-19 (coronavirus disease 2019) 47
2.6.1.10. ZM w przebiegu zakażenia parwowirusem B19 48
2.6.1.11. ZM w przebiegu zakażenia HIV 48
2.6.1.12. ZM w przebiegu odry 49
2.6.1.13. ZM w przebiegu zakażenia Mycoplasma pneumoniae 50
2.6.1.14. ZM w przebiegu zakażenia Bartonella henselae 50
2.6.1.15. ZM w przebiegu zakażenia Borrelia burgdorferi 51
2.6.1.16. ZM w przebiegu zakażenia Listeria monocytogenes 51
2.7. Wstępna ocena kliniczna pacjenta podejrzanego o ZM 51
2.7.1. Wywiad 52
2.7.2. Badanie fizykalne 53
2.7.3. Badania laboratoryjne z krwi obwodowej 54
2.7.4. Badania laboratoryjne z PMR 55
2.7.4.1. Badanie ogólne PMR 56
2.7.4.2. Badania PMR identyfikujące patogen 56
2.7.5. Badania identyfikujące patogen z materiału innego niż PMR 57
2.7.5.1. Badania serologiczne w surowicy 57
2.7.6. Badania umożliwiające diagnostykę różnicową innych przyczyn ZM i encefalopatii 60
2.8. Badania neuroobrazowe 61
2.9. Elektroencefalogram 62
2.10. Kryteria rozpoznania 62
2.11. Diagnostyka różnicowa 63
2.12. Postępowanie z dzieckiem z objawami ZM 63
2.12.1. Monitorowanie pacjenta z ZM 63
2.12.2. Leczenie objawowe 64
2.12.3. Leczenie przyczynowe 65
2.12.3.1. Antybiotykoterapia empiryczna 65
2.12.3.2. Empiryczne leczenie przeciwwirusowe 66
2.12.3.3. Leczenie przyczynowe w przypadku innej etiologii 66
2.13. Terapie wspomagające 67
2.14. Rokowanie 68
2.15. Profilaktyka 68

3. Autoimmunologiczne zapalenia mózgu – Magdalena Figlerowicz 71
3.1. Wprowadzenie 73
3.2. Patogeneza 73
3.3. Autoantygeny i przeciwciała antyneuronalne 74
3.4. Czynniki indukujące rozwój autoimmunologicznego zapalenia mózgu 75
3.5. Obraz kliniczny 77
3.6. Diagnostyka 78
3.7. Różnicowanie 87
3.8. Terapia 89

4. Zmiany EEG w zapaleniach mózgu – Paweł Kemnitz 93
4.1. Wprowadzenie 95
4.2. Aspekty techniczne 95
4.3. Prawidłowy zapis EEG 97
4.3.1. Fale alfa 97
4.3.2. Fale beta 98
4.3.3. Fale theta 99
4.3.4. Fale delta 100
4.4. Procedury aktywacyjne 100
4.5. Zapis EEG we śnie 101
4.6. Zmiany w zapisie EEG w neurozapaleniach 102
4.6.1. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 104
4.6.2. Wirusowe zapalenie mózgu 105
4.6.3. Podostre stwardniające zapalenie mózgu 105
4.6.4. Choroba Creutzfeldta-Jakoba 106
4.6.5. Bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu 107
4.6.6. Ropień mózgu 107
4.6.7. Gruźlica opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu 108
4.6.8. Kiła 109
4.6.9. Autoimmunologiczne zapalenie mózgu 109
4.7. Podsumowanie 110

5. Diagnostyka obrazowa zapaleń mózgu – zastosowanie różnych metod – Katarzyna Jończyk-Potoczna 121
5.1. Wprowadzenie 123
5.2. Metody obrazowe 123
5.2.1. Ultrasonografia 123
5.2.2. Tomografia komputerowa 129
5.2.3. Rezonans magnetyczny 133

Skorowidz 155