INTERAKCJE POLSKO-NIEMIECKIE W OBSZARZE BEZPIECZEŃSTWA

Stosunki polsko-niemieckie mają długą i trudną historię. W relacjach sąsiadów wyróżnić można okresy pełne konfliktów i braku wzajemnego zaufania, jak również etapy, w których dążono do pojednania, zrozumienia i współpracy. Ważny rozdział w stosunkach polsko-niemieckich rozpoczął się po 1989 r., co było związane z przemianami zachodzącymi w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Pod wpływem transformacji systemowej w państwach po obu stronach Odry doszło do zmian politycznych i społecznych, które przyczyniły się do nowego podejścia do spraw międzynarodowych. Na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. Rzeczpospolita Polska i Republika Federalna Niemiec podpisały traktat o potwierdzeniu istniejącej między nimi granicy (14 listopada 1990 r.) oraz traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy (17 czerwca 1991 r.). Umowy stworzyły podstawę prawną dla stosunków polsko-niemieckich po 1989 r. i zapewniły solidny fundament dla rozwoju dwustronnej współpracy. Traktaty ustanowiły ramy dla przyszłego kształtowania stosunków bilateralnych oraz wytyczyły kierunki pożądanych działań, które w kolejnych latach realizowane były na wielu płaszczyznach, w tym również w zakresie bezpieczeństwa. Celem publikacji jest przedstawienie przykładowych interakcji polsko- -niemieckich zachodzących w obszarze szeroko pojętego bezpieczeństwa. Jest to problematyka obszerna i wielowymiarowa, lecz mimo to podjęto próbę uchwycenia jej charakteru. W opracowaniu przez pojęcie „interakcje polsko-niemieckie” najogólniej rozumie się wzajemne oddziaływanie na siebie społeczeństw i różnych podmiotów po obu stronach Odry. W ramach tego procesu obserwuje się inicjowanie i realizowanie przez sąsiadów wspólnych, ponadnarodowych przedsięwzięć, jak również rozwój długofalowej współpracy między państwami. W publikacji skupiono się na obszarze bezpieczeństwa, ale w jego bardzo szerokim ujęciu. Bezpieczeństwo jest bowiem podstawową potrzebą i wartością człowieka, a zarazem przenika różne sfery życia społecznego. Jego zapewnienie jest również podstawą do (i czasem przyczyną) rozwijania współpracy międzynarodowej. Do powstania niniejszego opracowania przyczynili się autorzy, którzy problematyką polsko-niemiecką zajmują się w badaniach naukowych, jak też ci, którzy na co dzień stykają się z nią w swojej pracy zawodowej. Istotny wkład w powstanie opracowania mieli także autorzy, którzy w przedmiotowym zakresie realizują zadanie badawcze w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie. Dzięki temu powstało interdyscyplinarne opracowanie, które może stanowić asumpt do rozważań na temat działań podejmowanych przez Polskę i Niemcy w obszarze szeroko pojętego bezpieczeństwa. Tomasz Łachacz