Rok 1945. Między wojną a podległością

Rok 1945 przyniósł zakończenie wojny i ostatecznie rozstrzygnął o powojennym kształcie Polski. Z głosów świadków tamtych wydarzeń polityków, żołnierzy, ale i zwykłych ludzi budujemy portret tego dramatycznego czasu, który zaciążył na losach Polski w kolejnych dziesięcioleciach. Jest to zestawiona chronologicznie ze świadectw źródłowych bogata opowieść o przełomie wojny i pokoju, powolnym kształtowaniu się powojennej rzeczywistości, zderzeniu nadziei na normalne życie z nowym porządkiem, który miał się okazać utratą niepodległości na kolejne półwiecze. Wędrówki ludów trwają bez przerwy: ze Wschodu na zachód (repatrianci zza Buga), z Zachodu na wschód (jeńcy, robotnicy przymusowi). W pociągach i na drogach widuje się tylko takich obszarpanych, wynędzniałych, wyczerpanych. Taszczą jakieś walizy, plecaki... Eugeniusz Szermentowski (Dąbrówka koło Warszawy, 3 czerwca 1945)