Odpamiętane. O historii mówionej na przykładzie narracji kazachstańskich Polaków o represjach na tle narodowościowym i religijnym

Książka ta wyraża chęć zastosowania nowoczesnej metodologii oral history w praktyce, jest próbą odejścia od nurtu wpisującego rozmówcę w bezosobową grupę „świadków historii”, dotychczas marginalizowanych przez historiografię, oraz upatrującego w narratorze jedno z wielu źródeł wiedzy o przeszłości. W swoich rozważaniach na pierwszym miejscu stawiam narratora, którego traktuję jako twórcę narracji autobiograficznej. Interesuje mnie człowiek, który poprzez narrację szuka sensu własnego życia, odkrywa a nieraz buduje swoją własną tożsamość. W centrum mojej analizy zatem znalazły się zarówno proces powstawania narracji wraz nurtującymi badaczy dylematami, jak i treść zawarta w narracji oraz jej poetyka. Niniejsza praca ma też za zadanie zaprezentować rozważania metodologiczne związane z prowadzeniem badań oral history w środowiskach, dla których nie jest to nowe doświadczenie (tzn. narratorzy na ogół mają za sobą szereg doświadczeń tego typu). Zdecydowałam się zilustrować moje refleksje teoretyczne przykładami z własnych badań prowadzonych w środowisku kazachstańskich Polaków właśnie ze względu na olbrzymie doświadczenie opowiadania o własnej traumatycznej przeszłości przez jej przedstawicieli oraz o licznych dylematach tożsamościowych z niej wynikających.