Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej

Trudno o  bardziej  kłopotliwe  pojęcie  niż  doświadczenie.  W  tych  rozważaniach  pojawia  się  ono  głównie w  rozumieniu  egzystencjalistycznym  jako  kategoria  refleksji  humanistycznej  i  przedmiot  prowadzonych  w  jej ramach  sporów.  We  współczesnych  dyskusjach  apel  o  odzyskanie  doświadczenia  przyjmuje  postać  poznawczego wyzwania,  intelektualnej  troski,  postulatu  politycznego, a także jest rozpoznawany jako dążenie kultury samej, jej reakcji  na  nowoczesną  fragmentację,  „zubożenie”  doświadczenia  oraz  jego  traumatyczne  wyparcie.  Zwolennicy odzyskania doświadczenia widzą w tym zabiegu szansę  na  uzdrowienie  humanistyki  abstrahującej,  za sprawą  swej  nadto  scjentystycznej  orientacji,  od  konkretnej  ludzkiej  egzystencji.  „Wrogowie”  doświadczenia obawiają  się,  że  kategoria  ta  zarówno sprzyja  poznawczej naiwności,  wyrażającej  się  w  bezpodstawnej  nadziei  na konceptualizację bezpośredniości,  jak i wikła w mit absolutnego  i  fundamentalnego  odniesienia.  Toczy  się  więc spór  o to,  czy można i  czy warto odzyskać doświadczeniejako  własną  kategorię  humanistyki.  Przy  tej  okazji  rewidowane są poglądy na relacje między poznawaniem i  doświadczaniem  świata,  między  neutralnością  i  zaangażowaniem  badań,  między abstrakcją i konkretnością,  między humanistyką poznawczą i niepoznawczą. Wybrane wątki tych dyskusji  składają  się  na  treść  książki.  Obecne  są  w  niej dwie  perspektywy:  reflektywnej  humanistyki  i  aksjologicznie  zorientowanego kulturoznawstwa.