Spis treści
Wstęp
Rozdział I: Problem wiedzy (epistemologia)
1. Czy pojęcie wiedzy jest tożsame z pojęciem prawdy?
2. Kluczowe definicje wyjściowe
2.1. Pojęcie prawdy przez duże (P)
2.2. Algorytmy rozumowania
2.3. Rzeczywistość przez małe (r)
2.4. Rzeczywistość przez duże (R)
3. Klasyczne postawy epistemologiczne w odniesieniu do prawdy (P)
3.1. Realizm epistemologiczny (ontologiczny)
3.2. Idealizm epistemologiczny (subiektywny)
3.2.1. Słów kilka o teorii symulacji
3.3. Idealizm naukowy (epistemologiczny)
3.4. Konstruktywizm
3.5. Relatywizm
3.6. Sceptycyzm (klasyczny, akademicki)
4. Czy kryteria wiedzy pewnej (P) są dla nas w ogóle osiągalne?
4.1. Czasoprzestrzeń a granice logiczno-intuicyjnego rozumowania
4.2. Czy sukces ewolucyjny wymaga znajomości prawdy (P)?
4.3. Ontologia a wirtualna rzeczywistość – jaskinia Platona 2.0.
5. Poszukując kryteriów wiedzy pewnej (P) w obrębie swojej świadomości
6. Czy wiedza pewna (P) jest nam w ogóle potrzebna?
7. Cóż zatem począć?
Rozdział II. Atrybuty rzeczywistości (r)
1. Obserwacja faktu a jego ocena – jak emocje zaciemniają nasz obraz rzeczywistości
2. Analiza atrybutów rzeczywistości (r) – eksperyment myślowy
2.1. Partycypacja obowiązkowa
2.2. Chaotyczne i losowe rozdanie kart
2.3. Brak dostępu do kodu źródłowego
2.4. Brak instrukcji obsługi dostępnych funkcji
2.5. Rzeczywistość nie jest zorientowana na jednostkę
2.6. Możliwość postępu – zaskakująca dychotomia
3. Pytanie o naturę przedmiotu matematyki
3.1. Czy można uprawiać matematykę w epistemologicznej próżni?
3.2. Alternatywny model konstruktu rzeczywistości (r)
3.3. Konstrukt rzeczywistości (r) a jego własności
4. Podsumowanie
Rozdział III. Umysł, świadomość, wolna wola
1. Wolny wybór – fakt czy logiczny absurd?
2. Opcja pierwsza – samoświadomość jako ewolucyjnie użyteczna adaptacja
2.1. Leniwy programista – delegacja w starciu ze złożonością
2.2. Qualia a samoświadomość – dylemat jajka i kury
2.3. Paradoksy dualizmu psychofizycznego
2.3.1. Zespół obcej ręki
2.3.2. Zespół nabytego sawanta
2.3.3. Spektrum zaburzeń na skutek różnych urazów mózgu
2.3.4. Synestezja
2.3.5. Komisurotomia
2.3.6. Różne odmiany amnezji
2.3.7. Zaburzenia funkcjonowania ciała migdałowatego
2.4. Wolna wola a narzucony nam kontekst i system preferencji
2.5. Faktyczny cel funkcjonalny samoświadomości
3. Opcja druga – samoświadomość jako game changer
3.1. Zaskakujące atrybuty rzeczywistości (r)
3.1.1. Skala postępu a poziom „moralny” systemu
3.1.2. Wiedza i inteligencja a poziom agresji
3.2. Pytanie o naturę empatii
Rozdział IV. Cywilizacja, ekonomia a prawa natury
1. Błędne algorytmy rozumowania
1.1. Dwugłos współczesnej antropologii i archeologii
2. Prawa fizyki a ekonomia – inne spojrzenie na konstrukt rzeczywistości
3. Krzywa efektywności energetycznej jako fundament ekonomii
3.1. Spór o znaczenie kultury
3.2. Słów kilka o materializmie historycznym
4. Rozwój cywilizacji na podstawie krzywej efektywności energetycznej
4.1. Pierwotny tryb życia a efektywność energetyczna
4.2. Patriarchat a efektywność energetyczna
4.3. Fizyczne bariery na drodze do swobodnej samoorganizacji
4.4. Ścieżki postępu wytyczone prawami fizyki
4.5. Pieniądz – pomysłowy twór naszej wyobraźni czy może coś więcej?
4.6. Kreacja pieniądza – tworzenie czegoś z niczego?
4.7. Polityka gospodarcza a energetyczny koszt redystrybucji kapitału
4.8. Fetyszyzacja pojedynczych wynalazków jako dźwigni postępu
4.9. Rewolucyjny algorytm rozumowania – iskra zapłonowa postępu
5. Alternatywne definicje podstawowych pojęć ekonomicznych
5.1. Rozszerzona definicja pieniądza
5.2. Koncentracja kapitału
5.3. Rozwój gospodarczy
5.4. Przedmiot nauki ekonomii
5.5. Maksymalizacja własnych opcji – główny motywator naszych starań?
5.6. Wydajność pracy
6. Automatyzacja pracy a zatrudnienie – inne spojrzenie
7. Jak wytłumaczyć globalne nierówności ekonomiczne?
Rozdział V. Bóg, religia a prawa natury
1. Wielki egzamin z życia
2. Czego właściwie dowodzą tzw. dowody istnienia Boga?
3. Uchwycić atrybuty Boga – teologiczna łamigłówka
4. Alternatywne hipotezy teologiczne
4.1. Hipoteza eksperymentu
4.2. Hipoteza grzyba na ścianie
4.3. Hipoteza escape roomu
5. Probierz postulatów teologicznych
5.1. Problem komunikacji Boga z ludźmi poprzez znaki i cuda
5.2. Cel życia a możliwość postępu
5.3. Niejasność celu działania
5.4. Siły demoniczne a ich motywacja i ambicje życiowe
5.5. Niekonsekwencja w postępowaniu
5.6. Sens istnienia
5.7. Paradoks miłości
5.8. Duchowość a głębia istnienia
5.9. Obsesja wiary
6. Pojęcie dobra i zła – zwiedzeni przez własną intuicję
7. Możliwe strategie etyczne
7.1. Subiektywizm
7.2. Naturalizm
7.3. Optymizm
8. Nowy zakład etyczny na miarę XXI wieku
Rozdział VI. Przyszłość ludzkości
1. Trzy współczesne wizje przyszłości
2. Czy rozwój inteligencji biologicznej ma swoje granice?
3. Krzywe przyrostu kompetencji – ewolucyjne atuty Homo sapiens
4. Dostęp do informacji a indywidualna inteligencja
5. Ewolucja klasy średniej – od powstania i czasów świetności do nieuchronnej marginalizacji
5.1. Studium przypadku z 1972 roku
5.2. Studium przypadku z 2022 roku
5.3. Prognoza na 2072 rok
6. Wąska AI na usługach Homo sapiens
6.1. Argumenty przeciw wizji technologicznego bezrobocia
6.2. Argumenty za wizją technologicznego bezrobocia
7. Paradoks Fermiego a krzywa energetycznej wydajności cywilizacji
8. AGI i jej stosunek do Homo sapiens
9. Spojrzenie w najbliższą przyszłość
Zakończenie
Bibliografia