PIT. Komentarz 2023

Wykaz skrótów 21
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych 25
Rozdział 1
Podmiot i przedmiot opodatkowania 27
Art. 1. [Zakres podmiotowy i przedmiotowy] 27
Art. 1a. [Opodatkowanie dochodów przedsiębiorstwa w spadku] 34
Art. 2. [Wyłączenia przedmiotowe] 38
Art. 3. [Obowiązek podatkowy] 60
Art. 4. (uchylony). 74
Art. 4a. [Umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania] 75
Art. 5. [Terytorium RP] 75
Art. 5a. [Słowniczek] 77
Art. 5b. [Pozarolnicza działalność gospodarcza] 88
Art. 5c. (uchylony). 89
Art. 5d. [Pojazdy samochodowe] 89
Art. 6. [Opodatkowanie dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci] 92
Art. 6a. [Łączne opodatkowanie w razie śmierci małżonka] 96
Art. 7. [Dochody małoletnich dzieci] 102
Art. 7a. [Przychody przedsiębiorstwa w spadku; wykaz składników przedsiębiorstwa w spadku; właściwy urząd skarbowy; koszty uzyskania przychodów przedsiębiorstwa w spadku] 104
Art. 8. [Wspólne źródła przychodów] 106
Art. 9. [Przedmiot opodatkowania] 109
Art. 9a. [Wybór sposobu opodatkowania] 112
Rozdział 2
Źródła przychodów 117
Art. 10. [Źródła przychodów] 117
Art. 11. [Definicja przychodów] 123
Art. 11a. [Przeliczenie przychodów w walutach obcych] 126
Art. 12. [Przychody ze stosunku pracy i im podobne] 127
Art. 13. [Przychody z działalności wykonywanej osobiście] 141
Art. 14. [Przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej] 145
Art. 14a. (uchylony). 172
Art. 14b. [Różnice kursowe] 172
Art. 15. [Przychody z działów specjalnych produkcji rolnej] 174
Art. 16–16a. (uchylone). 175
Art. 17. [Przychody z kapitałów pieniężnych w PIT] 175
Art. 18. [Przychody z praw majątkowych w PIT] 179
Art. 19. [Przychody ze sprzedaży nieruchomości, praw majątkowych i innych rzeczy] 180
Art. 20. [Przychody z innych źródeł] 182
Art. 20a. (uchylony). 186
Rozdział 3
Zwolnienia przedmiotowe 187
Art. 21. [Zwolnienia przedmiotowe] 188
Rozdział 4
Koszty uzyskania przychodów 289
Art. 22. [Koszty uzyskania przychodów] 289
Art. 22a. [Środki trwałe] 337
Art. 22b. [Wartości niematerialne i prawne] 338
Art. 22c. [Wyłączenia od amortyzacji] 339
Art. 22d. [Składniki majątku o wartości do 10 000 zł] 344
Art. 22e. [Środki trwałe o niskiej wartości lub użytkowane poniżej roku] 345
Art. 22f. [Odpisy amortyzacyjne] 347
Art. 22g. [Wartość początkowa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych] 348
Art. 22h. [Metoda liniowa amortyzacji] 355
Art. 22i. [Stawki amortyzacyjne dla środków trwałych] 357
Art. 22j. [Stawki amortyzacyjne ustalane indywidualnie] 359
Art. 22k. [Metoda degresywna amortyzacji] 360
Art. 22l. [Amortyzacja transportu taboru morskiego w budowie] 364
Art. 22ł. [Składniki majątku oddane do odpłatnego korzystania] 368
Art. 22m. [Okresy amortyzacji dla wartości niematerialnych i prawnych] 370
Art. 22n. [Ewidencja składników majątku] 371
Art. 22o. [Delegacja ustawowa] 374
Art. 22p. [Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodu kwot transakcji dokonanych z naruszeniem obowiązku rozliczeń za pośrednictwem rachunku płatniczego] 374
Art. 23. [Wyłączenia od kosztów uzyskania przychodów] 381
Rozdział 4a
Opodatkowanie stron umowy leasingu 412
Art. 23a. [Definicje ustawowe] 412
Art. 23b. [Zasady opodatkowania umowy leasingu (leasing operacyjny)] 415
Art. 23c. [Wykup przedmiotu leasingu; ustalenie przychodu] 421
Art. 23d. [Przeniesienie własności przedmiotu leasingu] 422
Art. 23e. [Dalsze używanie przedmiotu leasingu] 423
Art. 23f. [Leasing finansowy] 424
Art. 23g. [Przychody i koszty po upływie okresu umowy; przeniesienie własności] 428
Art. 23h. [Upływ okresu umowy leasingu; przeniesienie własności na osobę trzecią] 429
Art. 23i. [Leasing gruntów] 430
Art. 23j. [Cena nabycia przedmiotu leasingu; wykup] 431
Art. 23k. [Przeniesienie wierzytelności z tytułu opłat leasingowych] 432
Art. 23l. [Odpowiednie stosowanie przepisów] 433
Rozdział 4b
Ceny transferowe 434
Oddział 1
Przepisy ogólne 434
Art. 23m. [Definicje legalne] 434
Art. 23n. [Wyłączenie stosowania przepisów w przypadku, gdy cena transakcji kontrolowanych lub sposób jej określenia wynika z przepisów] 441
Oddział 2
Zasada ceny rynkowej 443
Art. 23o. [Warunki ustalenia cen transferowych; szacowanie dochodu] 443
Art. 23p. [Weryfikacja cen transferowych] 447
Art. 23q. [Korekta cen transferowych] 450
Art. 23r. [Transakcje kontrolowane stanowiące usługi o niskiej wartości dodanej] 453
Art. 23s. [Transakcje kontrolowane dotyczące pożyczek] 457
Art. 23t. (uchylony). 460
Art. 23u. [Ustalanie i weryfikacja cen transferowych w przypadku transakcji z podmiotami z krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową] 460
Art. 23v. [Delegacje ustawowe] 462
Oddział 3
Dokumentacja cen transferowych 464
Art. 23w. [Obowiązek sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych] 464
Art. 23x. [Określanie wartości transakcji kontrolowanej] 465
Art. 23y. (uchylony). 469
Art. 23z. [Transakcje kontrolowane nieobjęte obowiązkiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych] 469
Art. 23za. [Inni podatnicy obowiązani do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych] 475
Art. 23zb. [Grupowa dokumentacja cen transferowych] 476
Art. 23zc. [Elementy lokalnej dokumentacji cen transferowych i grupowej dokumentacji cen transferowych] 478
Art. 23zd. [Aktualizacja analizy porównawczej i analizy zgodności] 486
Art. 23ze. [Przedstawianie i sporządzanie dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych] 486
Oddział 4
Informacja o cenach transferowych 488
Art. 23zf. [Informacja o cenach transferowych przekazywana Szefowi KAS] 488
Rozdział 5
Szczególne zasady ustalania dochodu 495
Art. 24. [Zasady ustalania dochodu do opodatkowania] 495
Art. 24a. [Obowiązek prowadzenia ksiąg podatkowych] 527
Art. 24b. [Szacowanie dochodu] 536
Art. 24ba. [Obowiązek wyodrębnienia w księgach rachunkowych, ewidencji lub wykazie środków trwałych składników majątku przenoszonych poza terytorium RP] 538
Art. 24c. [Różnice kursowe] 539
Art. 24d. (uchylony). 543
Art. 24e. [Pakiety wierzytelności] 543
Art. 25–25a. (uchylone). 544
Rozdział 5a
Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących
ze źródeł nieujawnionych 545
Art. 25b. [Definicje] 545
Art. 25c. [Powstanie obowiązku podatkowego] 546
Art. 25d. [Podstawa opodatkowania] 547
Art. 25e. [Wysokość podatku] 547
Art. 25f. [Decyzja o ustaleniu wysokości podatku] 547
Art. 25g. [Ciężar dowodu; postępowanie podatkowe lub kontrola celno-skarbowa] 551
Rozdział 6
Podstawa obliczenia i wysokość podatku 555
Art. 26. [Podstawa opodatkowania. Odliczenia] 555
Art. 26a–26c. (uchylone). 576
Art. 26d. (utracił moc). 576
Art. 26e. [Ulga na działalność badawczo-rozwojową] 576
Art. 26ea. [Zwrot gotówkowy] 585
Art. 26eb. [Ulga na innowacyjnych pracowników] 588
Art. 26f. [Obowiązek wykazywania w zeznaniach kosztów kwalifikowanych] 590
Art. 26g. [Wykazanie odliczenia; ulga B+R] 590
Art. 26ga. [Ulga na prototyp] 591
Art. 26gb. [Ulga prowzrostowa] 595
Art. 26h. [Ulga termomodernizacyjna] 600
Art. 26ha. [Ulga dla wspierających sport, kulturę i edukację] 605
Art. 26hb. [Ulga na zabytki] 611
Art. 26hc [Ulga dla inwestujących w alternatywne spółki inwestycyjne] 616
Art. 26hd. [Ulga na terminale płatnicze] 619
Art. 26i. [Zmiana wysokości podstawy opodatkowania oraz strat w związku z nieuregulowanymi wierzytelnościami o zapłatę świadczenia pieniężnego z tytułu transakcji handlowej] 623
Art. 27. [Skala podatkowa] 629
Art. 27a–27ea. (uchylone). 632
Art. 27f. [Ulga na dzieci; ulga prorodzinna] 632
Art. 27g. [Ulga abolicyjna] 639
Art. 28. (uchylony). 640
Art. 29. [Ryczałtowe opodatkowanie dochodów] 640
Art. 30. [Ryczałtowe opodatkowanie dochodów] 643
Art. 30a. [Ryczałtowe opodatkowanie wg stawki 19%] 648
Art. 30b. [Opodatkowanie dochodów z walut wirtualnych] 660
Art. 30c. [Podatek liniowy] 663
Art. 30ca. [Podatek od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej] 667
Art. 30cb. [Obowiązki podatników opodatkowanych podatkiem od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej; Innovation box] 670
Art. 30d. (uchylony). 676
Art. 30da. [Podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków] 676
Art. 30db. [Limit wartości rynkowej składników majątku przenoszonych poza terytorium RP] 679
Art. 30dc. [Wyłączenie z opodatkowania podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków składników majątku czasowo przeniesionych poza terytorium RP] 680
Art. 30dd. [Zwolnienia od podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków] 681
Art. 30de. [Rozłożenie na raty zapłaty podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków] 681
Art. 30df. [Wystąpienie o zwrot podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków] 684
Art. 30dg. [Dołączenie do zeznania informacji o wartości rynkowej składnika majątku określonej w państwie członkowskim UE do celów opodatkowania podatkiem równoważnym do podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków] 685
Art. 30dh. [Stosowanie przepisów do podatników posiadających prawa do udziału w zyskach spółki niebędącej osobą prawną; przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część jako składnik majątku; rozszerzenie stosowania przepisów; exit tax] 686
Art. 30di. (uchylony). 689
Art. 30e. [Podatek od zbycia nieruchomości i innych praw majątkowych] 689
Art. 30f. [Podatek od dochodów zagranicznej jednostki kontrolowanej] 694
Art. 30g. [Podatek od przychodów z budynków] 710
Rozdział 6a
Danina solidarnościowa 716
Art. 30h. [Obliczenie wysokości daniny solidarnościowej] 716
Art. 30i. [Stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej do daniny solidarnościowej; podmiot posiadający uprawnienia organu podatkowego w zakresie daniny solidarnościowej] 717
Rozdział 6b
Ryczałt od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 724
Art. 30j. [Podmiotowy zakres opodatkowania ryczałtem od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium RP] 724
Art. 30k. [Przychody podlegające opodatkowaniu ryczałtem od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium RP] 725
Art. 30l. [Wysokość ryczałtu i termin jego wpłaty] 726
Art. 30m. [Obowiązek dokonania wydatków na wzrost gospodarczy, rozwój nauki i szkolnictwa, ochronę dziedzictwa kulturowego lub krzewienie kultury fizycznej] 726
Art. 30n. [Okres opodatkowania ryczałtem od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium RP] 727
Art. 30o. [Utrata prawa do opodatkowania ryczałtem od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium RP] 727
Art. 30p. [Zasady stosowania przepisów do członka rodziny podatnika podlegającego opodatkowaniu ryczałtem od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium RP] 728
Rozdział 7
Pobór podatku lub zaliczek na podatek przez płatników 734
Art. 31. (uchylony). 734
Art. 31a. [Oświadczenia i wnioski składane płatnikowi przez podatnika] 734
Art. 31b. [Oświadczenie o stosowaniu pomniejszenia podatku] 737
Art. 31c. [Wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym] 740
Art. 31d. [Nadpłata zryczałtowanego podatku dochodowego] 741
Art. 32. [Zasady pobierania zaliczek] 742
Art. 33. [Spółdzielnie produkcyjne jako płatnicy] 749
Art. 34. [Organy rentowe jako płatnicy] 751
Art. 35. [Płatnicy] 757
Art. 35a–37. (uchylone). 759
Art. 38. [Terminy przekazania zaliczek i podatku] 760
Art. 39. [Informacje dla podatników rozliczających się samodzielnie] 764
Art. 40. [Samodzielne opłacanie zaliczek] 766
Art. 41. [Pobór zaliczek i zryczałtowanego podatku] 767
Art. 41a. [Wniosek o podwyższenie zaliczki] 783
Art. 41b. [Zwrot świadczenia] 784
Art. 41c. [Przedstawiciel podatkowy spółki nieruchomościowej] 784
Art. 41d. [Opinia o stosowaniu preferencji] 787
Art. 42. [Termin odprowadzenia zaliczek i zryczałtowanego podatku] 791
Art. 42a. [Informacje o przychodach z innych źródeł] 795
Art. 42b–42d. (uchylone). 796
Art. 42e. [Zaliczki od kwot egzekwowanych] 796
Art. 42f. [Przedsiębiorstwo w spadku jako płatnik podatku] 797
Art. 42g. [Terminy przesłania rocznego obliczenia podatku oraz informacji urzędom skarbowym i podatnikom] 799
Art. 43. [Działy specjalne produkcji rolnej – obowiązki podatników] 799
Art. 44. [Zaliczki opłacane samodzielnie] 801
Art. 44a–44b. (uchylone). 817
Rozdział 7a
(uchylony) 818
Art. 44c–44e. (uchylone). 818
Rozdział 7b
Zwrot podatku z tytułu wypłaconych należności 819
Art. 44f. [Zwrot podatku z tytułu wypłaconych należności] 819
Rozdział 8
Zeznania podatkowe 827
Art. 45. [Zasady składania zeznań podatkowych] 827
Art. 45a. [Delegacja kompetencji] 836
Art. 45b. [Delegacja ustawowa] 837
Art. 45ba. [Obowiązek składania deklaracji, informacji oraz rocznego obliczenia podatku za pomocą środków komunikacji elektronicznej] 837
Art. 45c. [1,5% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego] 839
Art. 45ca–45cc. (uchylone). 842
Art. 45cd. [Udostępnianie zeznań podatkowych za pośrednictwem portalu podatkowego oraz ich akceptacja przez podatnika] 842
Art. 45ce. [Korekta zeznania podatkowego] 844
Art. 45cf. [Informowanie podatnika o obowiązku wpłaty różnicy między podatkiem należnym a sumą zaliczek] 846
Art. 45d. (uchylony). 846
Rozdział 9
Zmiany w przepisach obowiązujących 847
Art. 46–51. (pominięte). 847
Rozdział 10
Przepisy epizodyczne, przejściowe i końcowe 848
Art. 52. [Zwolnienia czasowe] 848
Art. 52a. [Zwolnienie dochodów sprzed 1.01.2001 r.] 850
Art. 52b. (uchylony). 852
Art. 52c. [Świadczenie wypłacane żołnierzowi] 852
Art. 52d. [Zwolnienie rekompensat] 853
Art. 52e. [Zwolnienie umorzonych zaległości] 854
Art. 52f. [Zwolnienie zasiłku macierzyńskiego] 854
Art. 52g. [Zwolnienie jednorazowego dodatku do emerytur i rent] 854
Art. 52h. [Zwolnienie świadczenia rekompensacyjnego z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla] 856
Art. 52i. [Zwolnienie przychodu z tytułu umorzenia zadłużenia związanego z zaciągniętym kredytem mieszkaniowym] 857
Art. 52j. [Odliczanie wydatków poniesionych na sprzęt i usługi przy wdrażaniu e-recepty] 858
Art. 52ja. [Ulga e-TOLL] 859
Art. 52jb. [Ulga na robotyzację] 862
Art. 52jc. [Zwolnienie od podatku dochodowego dodatku osłonowego, dodatku węglowego, dodatku dla gospodarstw domowych, dodatku dla podmiotów wrażliwych, dodatku elektrycznego oraz refundacji podatku VAT dla nabywców gazu] 869
Art. 52k. [Obniżenie dochodu lub przychodu uzyskanego w 2019 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej o stratę z powodu epidemii COVID-19] 874
Art. 52l. [Limit niektórych zwolnień przedmiotowych w 2020 r.] 875
Art. 52m. [Świadczenia otrzymywane w związku z przeciwdziałaniem ekonomicznym skutkom COVID-19 wolne od podatku dochodowego] 877
Art. 52n. [Odliczenie od podstawy obliczenia podatku darowizn na przeciwdziałanie COVID-19] 878
Art. 52o. [Wydłużenie terminu przekazania zaliczek na podatek w przypadku poniesienia negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu epidemii COVID-19] 882
Art. 52p. (uchylony). 883
Art. 52pa. [Przychody zwolnione z podatku od przychodów z budynków] 883
Art. 52q. [Zwolnienie z obowiązku zwiększenia dochodu o wartość nieuregulowanego zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w przypadku poniesienia negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu epidemii COVID-19] 884
Art. 52r. [Rezygnacja z uproszczonej formy wpłacania zaliczek] 886
Art. 52s. [Odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych nabytych w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19] 886
Art. 52t. [Odliczenie od dochodu kosztów kwalifikowanych ponoszonych na działalność badawczo-rozwojową prowadzoną w celu opracowania produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19] 887
Art. 52u. [Stawka podatku i wysokość zaliczek w przypadku podatników osiągających dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wykorzystywanych do przeciwdziałania COVID-19] 888
Art. 52ua. [Zwolnienie od podatku dochodowego kwoty dodatku solidarnościowego] 889
Art. 52ub. [Zwolnienie od podatku dochodowego kwoty jednorazowego świadczenia pieniężnego dla działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych] 890
Art. 52uc. [Zwolnienie od podatku dochodowego kwoty dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów] 891
Art. 52ud. [Zwolnienie od podatku dochodowego kwoty jednorazowego świadczenia wypłacanego w związku z sytuacją ekologiczną na Odrze] 891
Art. 52v. [Przekazanie 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego – termin szczególny w 2020 r.] 892
Art. 52va. [Przekazanie 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego w przypadku wniosku złożonego po terminie lub niezłożenia wniosku] 892
Art. 52w. [Ulga na złe długi w przypadku podatników ponoszących negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu epidemii COVID-19] 893
Art. 52x. [Odliczenie darowizn sprzętu komputerowego na rzecz placówek oświatowych] 895
Art. 52y. [Kwoty darowizn podlegających odliczeniu] 896
Art. 52z. [Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów kosztu wytworzenia lub ceny nabycia rzeczy lub praw przekazywanych w formie darowizny na rzecz przeciwdziałania COVID-19] 898
Art. 52za. [Wyłączenie z przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej wartości darowizn na rzecz przeciwdziałania COVID-19 lub darowizn sprzętu komputerowego na rzecz placówek oświatowych] 899
Art. 52zb. [Kwoty kar umownych i odszkodowań w przypadku wady lub zwłoki powstałej w związku z COVID-19 jako koszty uzyskania przychodu] 900
Art. 52zc. [Zwolnienie wartości bonów turystycznych z opodatkowania podatkiem dochodowym] 901
Art. 52zd. [Zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym jednorazowych odpraw pieniężnych dla pracowników likwidowanych kopalń] 901
Art. 52ze. [Zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym świadczenia na zakup odbiornika cyfrowego] 902
Art. 52zf [Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów darowizn na przeciwdziałanie skutkom działań wojennych w Ukrainie] 902
Art. 52zg [Niezaliczanie do przychodów darowizn otrzymanych na przeciwdziałanie skutkom działań wojennych w Ukrainie] 905
Art. 52zh. [Zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym pomocy humanitarnej otrzymanej przez podatników będących obywatelami Ukrainy] 906
Art. 52zi. [Zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym świadczenia pieniężnego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy] 906
Art. 52zj. [Ośrodek interesów życiowych w przypadku obywateli Ukrainy] 907
Art. 52zk. [Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów darowizn na przeciwdziałanie skutkom działań wojennych w Ukrainie] 908
Art. 52zl. [Niezaliczanie do przychodów darowizn otrzymanych na przeciwdziałanie skutkom działań wojennych w Ukrainie] 909
Art. 52zm. [Zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym pomocy humanitarnej otrzymanej przez podatników będących obywatelami Ukrainy] 909
Art. 52zn. [Ośrodek interesów życiowych w przypadku obywateli Ukrainy] 910
Art. 53. (uchylony). 910
Art. 53a. (uchylony). 910
Art. 54. [Przepis uchylający] 911
Art. 55. [Przepis przejściowy] 913
Art. 56. [Przepis przejściowy] 915
Art. 57. [Umowy agencyjne i na warunkach zlecenia] 915
Art. 58. [Wejście w życie] 915
Załączniki
Załącznik nr 1. Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych 916
Załącznik nr 2. Tabela rodzajów i rozmiarów działów specjalnych produkcji rolnej oraz norm szacunkowych dochodu rocznego 926
Załącznik nr 3. Lista podmiotów, do których zastosowanie mają art. 23 ust. 1 pkt 38c i art. 24 ust. 8a i 8b ustawy 929
Załącznik nr 4. Wykaz usług o niskiej wartości dodanej 934