Opis produktu
Opinie
Spis treści
\n\nKomentarz szczegółowo omawia rozwiązania prawne zawarte w ustawie z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, uwzględniając szeroką praktykę orzeczniczą sądów polskich i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a także wypowiedzi doktryny. Wiele miejsca poświecono m.in.: ochronie osób chorych i ich praw, zasadzie przymusowego leczenia, przyjęciu do szpitala psychiatrycznego lub do domu pomocy społecznej, postępowaniu przed sądem opiekuńczym i tajemnicy informacji o stanie zdrowia pacjenta oraz o postępowaniu leczniczym.
\n\nAutorzy odpowiadają również na pytania wpływające od Policji i lekarzy do prawników izb lekarskich w sprawie stosowania środków przymusu.
\n\nKsiążka przeznaczona jest dla przedstawicieli zawodów prawniczych: sędziów i prokuratorów oraz adwokatów i radców prawnych biorących udział w postępowaniach z udziałem osób z zaburzeniami psychicznymi lub ich dotyczących, a także pracowników naukowych zajmujących się komentowaną materią. Zainteresuje również lekarzy, w szczególności psychiatrów, psychologów klinicznych, seksuologów, oraz kierowników podmiotów leczniczych z zakresu psychiatrii.
\n\nAutorzy odpowiadają również na pytania wpływające od Policji i lekarzy do prawników izb lekarskich w sprawie stosowania środków przymusu.
\n\nKsiążka przeznaczona jest dla przedstawicieli zawodów prawniczych: sędziów i prokuratorów oraz adwokatów i radców prawnych biorących udział w postępowaniach z udziałem osób z zaburzeniami psychicznymi lub ich dotyczących, a także pracowników naukowych zajmujących się komentowaną materią. Zainteresuje również lekarzy, w szczególności psychiatrów, psychologów klinicznych, seksuologów, oraz kierowników podmiotów leczniczych z zakresu psychiatrii.
Cechy
Rodzaj: | e-book |
Format pliku: | |
Autor: | Aleksandra Powierża, Anna Dziergawka, Beata Turzańska-Szacoń, Błażej Kmieciak, Damian Krakowiak, Dominik Miedziak, Dorota Marcinkowska, Edyta Wasilewska, Eugeniusz Sobejko, Grzegorz Krysztofiuk, Grzegorz Wymysłowski, Ireneusz Jelonek, Karolina Komarnicka-Boberska, Karolina Podsiadły-Gęsikowska, Magdalena Dmuch, Marcin Kluś, Marcin Smyczek, Mariusz Ulman, Patrycja Pajor, Paweł Drembkowski, Radosław Florek, Radosław Tymiński, Tomasz Kuźma, Witold Sobejko |
Język publikacji: | polski |
Rok wydania: | 2023 |
Serie: | Komentarze LEX |
Tłumacze: | Anna Lisowska, Grzegorz Kowalski |
Wykaz skrótów | str. 61
Wstęp | str. 69
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego | str. 71
[Preambuła] | str. 71
Uwagi wprowadzające | str. 71
I.1. Uwagi systemowe | str. 71
I.2. Historia jednostki | str. 72
I.3. Ratio legis | str. 72
Treść normatywna przepisu | str. 72
Rozdział 1
Przepisy ogólne | str. 77
Art. 1. [Organy i instytucje zapewniające ochronę zdrowia psychicznego] | str. 77
Uwagi wprowadzające | str. 77
I.1. Uwagi systemowe | str. 77
I.2. Historia jednostki | str. 77
Treść normatywna przepisu | str. 78
Art. 2. [Zakres przedmiotowy ochrony zdrowia] | str. 80
Uwagi wprowadzające | str. 81
I.1. Uwagi systemowe | str. 81
I.2. Historia jednostki | str. 81
Treść normatywna przepisu | str. 82
II.1. Zadania związane z ochroną zdrowia psychicznego | str. 83
II.2. Zdrowie psychiczne | str. 83
II.3. Promocja zdrowia – definicja | str. 83
II.4. Promocja zdrowia psychicznego – definicja | str. 84
II.5. Kształtowanie postaw społecznych | str. 84
II.6. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 85
II.6.1. Istota | str. 85
II.6.2. Czas obowiązywania | str. 86
II.6.3. Adresaci | str. 86
II.6.4. Zakres | str. 86
II.7. Podmioty odpowiedzialne za realizację Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 87
II.7.1. Rola NFZ w NPOZP | str. 87
II.7.2. Rola ministra właściwego do spraw pracy, zabezpieczenia społecznego i rodziny w NPOZP | str. 87
II.7.3. Rola ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w NPOZP | str. 88
II.7.4. Zadania Ministra Sprawiedliwości w zakresie NPOZP | str. 88
II.7.5. Zadania ministra właściwego do spraw wewnętrznych w zakresie NPOZP | str. 88
II.7.6. Zadania Ministra Obrony Narodowej w zakresie NPOZP | str. 88
II.7.7. Rola samorządów w NPOZP | str. 89
II.8. Koordynator realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 91
II.9. Sposób przyjęcia Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 91
Art. 3. [Definicje legalne pojęć użytych w ustawie] | str. 91
Uwagi wprowadzające | str. 93
I.1. Uwagi systemowe | str. 93
I.2. Historia jednostki | str. 93
I.3. Ratio legis | str. 93
Treść normatywna przepisu | str. 94
II.1. Pojęcie definicji legalnych | str. 94
II.2. Osoba z zaburzeniami psychicznymi | str. 95
II.3. Szpital psychiatryczny | str. 98
II.4. Dom Pomocy Społecznej | str. 99
II.5. Pojęcie zgody na gruncie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego | str. 99
II.6. Dyspozytor medyczny | str. 100
II.7. Przymus bezpośredni | str. 103
II.8. Przymus bezpośredni a środki przymusu bezpośredniego | str. 105
II.9. Poszczególne formy przymusu bezpośredniego uregulowane w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego | str. 106
II.10. Przymus bezpośredni poza szpitalem psychiatrycznym | str. 110
II.11. Lekarz psychiatra | str. 110
II.12. Uwagi de lege ferenda | str. 111
Art. 4. [Działania zapobiegawcze w zakresie ochrony zdrowia psychicznego] | str. 112
Uwagi wprowadzające | str. 113
I.1. Uwagi systemowe | str. 113
I.2. Historia jednostki | str. 113
Treść normatywna przepisu | str. 113
II.1. Grupy społeczne objęte szczególną ochroną przez ustawodawcę | str. 113
II.2. Katalog otwarty działań ochronnych | str. 114
II.3. Stosowanie działań ochronnych we wskazanych przez ustawodawcę instytucjach | str. 114
II.4. Utworzenie placówek realizujących działania zapobiegawcze | str. 115
II.5. Wspieranie grup samopomocy i innych
inicjatyw | str. 115
II.6. Rozwijanie działalności zapobiegawczej przez podmioty lecznicze | str. 115
II.7. Rozwijanie działalności zapobiegawczej w programach przygotowania zawodowego | str. 116
II.8. Działalność naukowa | str. 116
II.9. Ochrona zdrowia psychicznego w mediach | str. 116
Art. 4a. [Rada] | str. 116
Uwagi wprowadzające | str. 118
I.1. Uwagi systemowe | str. 118
I.2. Historia jednostki | str. 118
I.3. Ratio legis | str. 118
Treść normatywna przepisu | str. 119
II.1. Istota Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 119
II.2. Zadania Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 119
II.3. Funkcja kreacyjna ministra właściwego do spraw zdrowia | str. 119
II.4. Przewodniczący i jego zadania | str. 120
II.5. Członkowie Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 120
II.6. Sposób pracy Rady | str. 122
II.7. Zwrot kosztów | str. 123
II.8. Statut Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 124
Art. 5. [Formy opieki] | str. 124
Uwagi wprowadzające | str. 124
I.1. Uwagi systemowe | str. 124
I.2. Historia jednostki | str. 124
I.3. Ratio legis | str. 124
Treść normatywna przepisu | str. 125
II.1. Formy opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi | str. 125
II.2. Zakres opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi w ramach podstawowej opieki zdrowotnej | str. 125
II.3. Pomoc doraźna | str. 126
II.4. Ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne | str. 126
II.5. Opieka środowiskowa | str. 126
II.6. Opieka dzienna | str. 126
Art. 5a. [Zapewnienie kompleksowej opieki] | str. 127
Uwagi wprowadzające | str. 127
I.1. Uwagi systemowe | str. 127
I.2. Historia jednostki | str. 127
I.3. Ratio legis | str. 127
Treść normatywna przepisu | str. 128
II.1. Centrum zdrowia psychicznego | str. 128
II.2. Struktura organizacyjna | str. 128
II.3. Czas realizacji projektu pilotażowego | str. 128
II.4. Zakres świadczeń opieki zdrowotnej | str. 129
II.5. System udzielania świadczeń opieki zdrowotnej | str. 129
II.6. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach stacjonarnych psychiatrycznych | str. 129
II.7. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach dziennych psychiatrycznych | str. 130
II.8. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach ambulatoryjnych | str. 130
II.9. Zakres udzielania pomocy przez centrum zdrowia psychicznego | str. 130
II.10. Koordynator opieki | str. 131
II.11. Rozliczanie centrum | str. 132
Art. 6. [Zakłady prowadzone przez samorząd] | str. 132
Uwagi wprowadzające | str. 133
I.1. Uwagi systemowe | str. 133
I.2. Historia jednostki | str. 133
I.3. Ratio legis | str. 134
Treść normatywna przepisu | str. 134
II.1. Wojewódzkie podmioty lecznicze udzielające świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej | str. 134
II.2. Zadania zlecone | str. 135
II.3. Upoważnienie marszałka województwa | str. 136
II.4. Zakres informacji o upoważnionych lekarzach | str. 137
Art. 6a. [Domy organizowane przez powiat] | str. 137
Uwagi wprowadzające | str. 138
I.1. Uwagi systemowe | str. 138
I.2. Historia jednostki | str. 138
I.3. Ratio legis | str. 138
Treść normatywna przepisu | str. 138
II.1. Domy pomocy społecznej | str. 138
II.2. Podstawy prawne działania domu pomocy społecznej | str. 139
II.3. Przesłanka do umieszczenia w domu pomocy społecznej osoby z zaburzeniami psychicznymi | str. 139
II.4. Postępowanie dotyczące przyznania świadczenia w postaci pobytu w domu pomocy społecznej | str. 140
II.5. Strona w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej | str. 140
II.6. Tworzenie domów pomocy społecznej | str. 141
Art. 7. [Zapewnienie nauki, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych i rehabilitacji dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo] | str. 142
Uwagi wprowadzające | str. 143
I.1. Uwagi systemowe | str. 143
I.2. Historia jednostki | str. 143
Treść normatywna przepisu | str. 143
II.1. Organizacja nauki i zajęć rewalidacyjno-
-wychowawczych dla dzieci i młodzieży | str. 143
II.2. Rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno-
-wychowawcze | str. 144
II.3. Delegacja ustawowa | str. 144
II.4. Sposób organizacji nauki, rehabilitacji i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych | str. 145
Art. 8. [Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. 145
Uwagi wprowadzające | str. 146
I.1. Uwagi systemowe | str. 146
I.2. Historia jednostki | str. 146
Treść normatywna przepisu | str. 146
II.1. Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi | str. 146
II.2. Pracownik socjalny w szpitalu psychiatrycznym | str. 147
II.3. Organizacja oparcia społecznego | str. 148
II.4. Formy wsparcia społecznego, Środowiskowe Domy Samopomocy | str. 149
II.5. Orzecznictwo | str. 151
Art. 9. [Dostosowanie usług opiekuńczych do szczególnych potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. 153
Uwagi wprowadzające | str. 153
I.1. Uwagi systemowe | str. 153
I.2. Historia jednostki | str. 153
Treść normatywna przepisu | str. 154
II.1. Dostosowanie usług opiekuńczych do potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi | str. 154
II.2. Środowiskowe domy samopomocy | str. 154
II.3. Obowiązek udzielenia pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi | str. 155
II.4. Zadanie zlecone gminie | str. 155
Art. 10. [Bezpłatne świadczenia w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej] | str. 155
Zasada bezpłatności świadczeń zdrowotnych dla osób z zaburzeniami psychicznymi | str. 157
Istotna nowelizacja art. 10 u.o.z.p. | str. 157
III. Zakres zastosowania art. 10 u.o.z.p. | str. 158
Produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki spożywcze | str. 158
Pacjenci spoza UE | str. 159
Relacja art. 10 u.o.z.p. i przepisów w zakresie świadczeń gwarantowanych | str. 159
VII. Leczenie psychiatryczne a choroby współistniejące | str. 161
Rozdział 2
Badanie, leczenie, rehabilitacja oraz opieka i pomoc | str. 163
Art. 10a. [Prawo do ochrony praw pacjenta] | str. 163
Uwagi wprowadzające | str. 164
I.1. Historia jednostki | str. 164
I.2. Uwagi systemowe | str. 164
I.3. Ratio legis | str. 164
I.4. Treść przepisu | str. 164
Treść normatywna przepisu | str. 166
II.1. Ochrona praw | str. 166
II.2. Miejsce działania rzeczników praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 167
II.3. Prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny | str. 167
II.4. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do informacji | str. 168
II.5. Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta z zaburzeniami psychicznymi | str. 169
II.6. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do tajemnicy informacji z nim związanych | str. 170
II.7. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych | str. 170
II.8. Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego | str. 171
II.9. Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej | str. 172
II.10. Informacja o zakresie działania i sposobie kontaktu z rzecznikiem praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 172
Art. 10b. [Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala
psychiatrycznego] | str. 172
Uwagi wprowadzające | str. 174
I.1. Historia jednostki | str. 174
I.2. Ratio legis | str. 176
Treść normatywna przepisu | str. 179
II.1. Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 179
II.2. Uprawnienia rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 182
Art. 10c. [Wymagania na stanowisku rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego] | str. 189
Uwagi wprowadzające | str. 190
I.1. Historia jednostki | str. 190
I.2. Ratio legis | str. 193
Treść normatywna przepisu | str. 194
II.1. RPPSP i szczególny charakter jego wykształcenia | str. 194
Art. 10d. [Biuro Praw Pacjenta] | str. 197
Uwagi wprowadzające | str. 197
I.1. Historia jednostki | str. 197
I.2. Uwagi systemowe | str. 197
I.3. Treść przepisu | str. 198
Treść normatywna przepisu – pracodawca | str. 198
Art. 11. [Osobiste badanie przed wydaniem orzeczenia] | str. 198
Uwagi wprowadzające | str. 199
I.1. Treść przepisu | str. 199
I.2. Uwagi systemowe | str. 199
I.3. Historia jednostki | str. 199
I.4. Ratio legis | str. 200
Treść normatywna art. 11 ust. 1 | str. 200
II.1. Badanie psychiatryczne jako udzielenie świadczenia zdrowotnego | str. 200
II.2. Wymóg zbadania „osobistego” | str. 201
II.3. Poświadczenie stanu zdrowia psychicznego bez zbadania pacjenta | str. 209
III. Treść normatywna art. 11 ust. 2 | str. 210
Art. 12. [Zasada humanitaryzmu, minimalizacji dolegliwości leczenia] | str. 211
Uwagi wprowadzające | str. 211
I.1. Treść przepisu | str. 211
I.2. Uwagi systemowe | str. 211
I.3. Historia jednostki | str. 211
I.4. Ratio legis | str. 211
Treść normatywna przepisu | str. 212
III. Zasada humanitaryzmu | str. 212
Art. 13. [Swoboda porozumiewania się z rodziną i innymi
osobami] | str. 213
Uwagi wprowadzające | str. 213
I.1. Uwagi systemowe | str. 213
I.2. Historia jednostki | str. 214
Treść normatywna przepisu | str. 214
Art. 14. [Zgoda na czasowe przebywanie poza szpitalem psychiatrycznym] | str. 215
Uwagi wprowadzające | str. 216
I.1. Uwagi systemowe | str. 216
I.2. Historia jednostki | str. 216
Treść normatywna przepisu | str. 216
Art. 15. [Zakaz podporządkowania zajęć rehabilitacyjnych w szpitalach psychiatrycznych i domach opieki społecznej celom gospodarczym] | str. 218
Uwagi wprowadzające | str. 218
I.1. Uwagi systemowe | str. 218
I.2. Historia jednostki | str. 218
Treść normatywna przepisu | str. 219
Art. 16. [Zawiadomienie prokuratora o potrzebie ubezwłasnowolnienia osoby] | str. 222
Uwagi wprowadzające | str. 223
I.1. Treść przepisu | str. 223
I.2. Uwagi systemowe | str. 223
I.3. Historia jednostki | str. 223
I.4. Ratio legis | str. 223
Treść normatywna przepisu | str. 224
III. Możliwość ustanowienia pełnomocnika do zawiadomienia prokuratora | str. 229
Termin na zawiadomienie prokuratora | str. 230
Art. 17. [Zawiadomienie sądu opiekuńczego o nienależytym wykonywaniu obowiązków przez przedstawiciela ustawowego osoby ubezwłasnowolnionej] | str. 231
Uwagi wprowadzające | str. 231
I.1. Treść przepisu | str. 231
I.2. Uwagi systemowe | str. 231
I.3. Historia jednostki | str. 232
I.4. Ratio legis | str. 232
Treść normatywna przepisu | str. 232
Art. 18. [Stosowanie przymusu bezpośredniego wobec osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. 237
Uwagi wprowadzające | str. 240
I.1. Treść przepisu | str. 240
I.2. Historia jednostki | str. 241
I.3. Ratio legis | str. 242
Treść normatywna przepisu | str. 242
II.1. Zagadnienia wstępne | str. 242
II.1.1. Wymóg ustawowej regulacji | str. 242
II.1.2. Kontrowersje dotyczące nowelizacji z 24.11.2017 r. | str. 243
II.1.3. Terapeutyczny wymiar przymusu
bezpośredniego | str. 245
II.1.4. Szczególny charakter przepisów o przymusie bezpośrednim | str. 246
II.1.5. Pojęcie przymusu bezpośredniego | str. 249
II.1.6. Upoważnienie do stosowania przymusu bezpośredniego | str. 251
II.1.7. Kontratyp działania w ramach przyznanych uprawnień | str. 251
II.2. Osoby, wobec których można stosować przymus bezpośredni | str. 253
II.3. Wyjątkowość i fakultatywność stosowania przymusu bezpośredniego | str. 255
II.3.1. Zasada wyjątkowości | str. 255
II.3.2. Zasada fakultatywności | str. 255
II.4. Uprzedzanie o możliwości zastosowania przymusu bezpośredniego | str. 257
II.4.1. Powstanie obowiązku | str. 257
II.4.2. Jednorazowy charakter obowiązku | str. 259
II.4.3. Zakaz prewencyjnego uprzedzania | str. 259
II.4.4. Zakres podmiotowy obowiązku | str. 260
II.4.5. Adresat uprzedzenia | str. 260
II.4.6. Forma uprzedzenia | str. 261
II.4.7. Treść uprzedzenia | str. 261
II.4.8. Dyscyplinujące oddziaływanie uprzedzenia | str. 262
II.4.9. Uprzedzenie a zastosowanie przymusu bezpośredniego | str. 264
II.4.10. Uprzedzenie a wezwanie do właściwego zachowania | str. 264
II.4.11. Odstąpienie od uprzedzenia | str. 265
II.5. Wybór przymusu bezpośredniego możliwie najmniej uciążliwego | str. 270
II.5.1. Zakres podmiotowy obowiązku | str. 270
II.5.2. Przymus bezpośredni możliwie najmniej uciążliwy | str. 271
II.6. Zachowanie szczególnej ostrożności i dbałości o dobro osoby, wobec której stosuje się przymus bezpośredni | str. 273
II.6.1. Zakres podmiotowy i temporalny obowiązku | str. 273
II.6.2. Szczególna ostrożność i dbałość | str. 274
II.7. Ogólna charakterystyka przesłanek materialnych (podstaw faktycznych) stosowania przymusu bezpośredniego | str. 279
II.7.1. Uwagi ogólne | str. 279
II.7.2. Przesłanka ogólna | str. 280
II.7.3. Zbieg przesłanek | str. 282
II.7.4. Prawo do wolności od przymusu bezpośredniego | str. 282
II.8. Okoliczności wymienione w art. 18 ust. 1 pkt 1–3 u.o.z.p. | str. 283
II.8.1. Uwagi ogólne | str. 283
II.8.2. Zamach na życie, zdrowie lub bezpieczeństwo powszechne | str. 283
II.8.3. Niszczenie lub uszkadzanie przedmiotów w sposób gwałtowny | str. 286
II.8.4. Poważne zakłócanie lub uniemożliwianie funkcjonowania zakładu lub jednostki | str. 290
II.9. Przepisy szczególne upoważniające do stosowania przymusu bezpośredniego przy wykonywaniu czynności przewidzianych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego | str. 292
II.9.1. Uwagi ogólne | str. 292
II.9.2. Konieczność poddania osoby badaniu psychiatrycznemu bez jej zgody | str. 293
II.9.3. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. 295
II.9.4. Konieczność przeprowadzenia zarządzonego przez sąd badania osoby co do potrzeby leczenia jej w szpitalu psychiatrycznym | str. 296
II.9.5. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej zarządzonemu przez sąd przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. 297
II.9.6. Konieczność dokonania niezbędnych czynności leczniczych wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody | str. 298
II.9.7. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się ze szpitala psychiatrycznego przez osobę przyjętą do niego bez jej zgody | str. 300
II.9.8. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się z domu pomocy społecznej | str. 302
II.9.9. Konieczność wykonania postanowienia sądu o przyjęciu osoby do domu pomocy społecznej albo szpitala psychiatrycznego | str. 303
II.9.10. Konieczność zatrzymania i przymusowego doprowadzenia zarządzonego przez sąd | str. 305
II.9.11. Uwaga końcowa | str. 308
II.10. Ogólna charakterystyka podmiotów decydujących o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 309
II.10.1. Krąg podmiotów decydujących | str. 309
II.10.2. Podmiot decydujący a faktycznie wykonujący przymus bezpośredni | str. 310
II.10.3. Podział podmiotów decydujących | str. 310
II.10.4. Natychmiastowa wykonalność decyzji | str. 312
II.11. Lekarz jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 312
II.11.1. Charakterystyka kompetencji lekarza | str. 312
II.11.2. Inne kompetencje decyzyjne lekarza | str. 313
II.12. Pielęgniarka jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 313
II.12.1. Charakterystyka kompetencji pielęgniarki | str. 313
II.12.2. Inne kompetencje decyzyjne pielęgniarki | str. 314
II.12.3. Wątpliwości interpretacyjne | str. 314
II.12.4. Obowiązek informacyjny pielęgniarki | str. 315
II.12.5. Obowiązek informacyjny kierownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej | str. 315
II.12.6. Termin wykonania obowiązków
informacyjnych | str. 316
II.12.7. Forma wykonania obowiązków
informacyjnych | str. 317
II.12.8. Bezwzględny charakter obowiązków informacyjnych | str. 318
II.12.9. Zatwierdzanie decyzji pielęgniarki | str. 318
II.13. Kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 322
II.13.1. Pojęcie kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 322
II.13.2. Ograniczony zakres kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 327
II.13.3. Warunkowy charakter kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 328
II.13.4. Obowiązek informacyjny kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 328
II.14. Treść decyzji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 329
II.14.1. Określenie rodzaju przymusu bezpośredniego | str. 329
II.14.2. Ograniczenia w wyborze rodzaju przymusu bezpośredniego | str. 330
II.14.3. Ograniczenia temporalne decyzji o stosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 334
II.15. Nadzór nad wykonaniem przymusu bezpośredniego | str. 337
II.15.1. Podmiot nadzorujący i treść nadzoru | str. 337
II.15.2. Nadzór a osobiste wykonywanie zastosowanego przymusu bezpośredniego | str. 338
II.16. Odnotowywanie w dokumentacji medycznej zastosowania przymusu bezpośredniego, uprzedzenia o możliwości jego zastosowania oraz przyczyny odstąpienia od takiego uprzedzenia | str. 338
II.16.1. Zakres przedmiotowy obowiązku
odnotowania | str. 338
II.16.2. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku odnotowania | str. 339
II.16.3. Sposób i czas wykonania obowiązku odnotowania | str. 339
II.16.4. Wniosek de lege ferenda | str. 340
II.17. Udzielanie pomocy lekarzowi, pielęgniarce oraz kierującemu akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych przy stosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 341
II.17.1. Zakres podmiotowy obowiązku udzielenia pomocy i jego aktualizacja | str. 341
II.17.2. Treść obowiązku udzielenia pomocy | str. 341
II.17.3. Podmiot uprawniony do żądania udzielenia pomocy | str. 342
II.17.4. Wnioskowy charakter udzielanej pomocy | str. 345
II.18. Ocena zasadności zastosowania przymusu bezpośredniego | str. 345
II.18.1. Przedmiot oceny | str. 345
II.18.2. Kryterium oceny | str. 346
II.18.3. Przypadki zastosowania przymusu bezpośredniego podlegające ocenie | str. 348
II.18.4. Podmioty dokonujące oceny | str. 350
II.18.5. Obowiązek dokonania oceny oraz jego powstanie i wygaśnięcie | str. 352
II.18.6. Treść oceny | str. 353
II.18.7. Charakter oceny | str. 353
II.18.8. Termin dokonania oceny | str. 355
II.18.9. Tryb postępowania przy dokonywaniu oceny | str. 357
II.18.10. Odpowiednie stosowanie przepisów do oceny zasadności poddania przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. 357
II.18.11. Ocena dokonywana przez inne podmioty | str. 357
Art. 18a. [Zasady stosowania przymusu bezpośredniego] | str. 358
Uwagi wprowadzające | str. 360
I.1. Treść przepisu | str. 360
I.2. Historia jednostki | str. 360
I.3. Ratio legis | str. 360
Treść normatywna przepisu | str. 361
II.1. Zasada dopuszczalności kumulacji rodzajów przymusu bezpośredniego | str. 361
II.2. Zasada niezbędności (konieczności) i tymczasowości stosowania przymusu bezpośredniego | str. 362
II.3. Odebranie przedmiotów niebezpiecznych osobie unieruchomionej albo izolowanej | str. 364
II.3.1. Obowiązek odebrania przedmiotów | str. 364
II.3.2. Podmioty zobowiązane do odebrania przedmiotów | str. 365
II.3.3. Przedmioty podlegające odebraniu | str. 365
II.3.4. Granice czasowe odebrania przedmiotów | str. 367
II.4. Kontrola pielęgniarska osoby unieruchomionej albo izolowanej | str. 368
II.4.1. Uwagi ogólne | str. 368
II.4.2. Przedmiot kontroli | str. 368
II.4.3. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku przeprowadzenia kontroli | str. 369
II.4.4. Podmiot zobowiązany do przeprowadzenia kontroli | str. 369
II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku przeprowadzenia kontroli | str. 371
II.4.6. Częstotliwość przeprowadzania kontroli | str. 373
II.4.7. Czynności podejmowane w ramach przeprowadzania kontroli | str. 374
II.5. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez lekarza | str. 375
II.5.1. Uwagi ogólne | str. 375
II.5.2. Podstawowy czas stosowania unieruchomienia albo izolacji oraz sposób jego wyznaczania i obliczania | str. 375
II.5.3. Ogólne warunki podjęcia decyzji | str. 378
II.6. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę | str. 378
II.6.1. Ogólne warunki podjęcia decyzji | str. 378
II.6.2. Obowiązek zawiadomienia lekarza | str. 380
II.6.3. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 382
II.7. Obowiązki zawiadomionego lekarza | str. 383
II.7.1. Obowiązek przeprowadzenia badania | str. 383
II.7.2. Czas przeprowadzenia badania | str. 386
II.7.3. Obowiązek zdecydowania co do dalszego stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 387
II.8. Decyzja pielęgniarki o zaprzestaniu stosowania przymusu bezpośredniego | str. 390
II.8.1. Zakres przedmiotowy decyzji | str. 390
II.8.2. Przesłanki podjęcia decyzji | str. 391
II.8.3. Udokumentowanie decyzji | str. 393
II.9. Uwagi ogólne dotyczące przedłużenia czasu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 393
II.9.1. Przypadki objęte przedłużeniem stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 393
II.9.2. Granice czasowe przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 394
II.9.3. Fakultatywność przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 394
II.9.4. Charakter decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 395
II.9.5. Udokumentowanie decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 396
II.9.6. Autonomiczność kompetencji do przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 396
II.9.7. Nadzór nad wykonywaniem przedłużonego stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 396
II.10. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na dwa pierwsze okresy | str. 397
II.10.1. Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji | str. 397
II.10.2. Zbieg uprawnień do podjęcia decyzji | str. 398
II.10.3. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji | str. 399
II.10.4. Ograniczenia ilościowe i czasowe podjęcia decyzji | str. 401
II.10.5. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji | str. 402
II.11. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na trzeci i kolejne okresy | str. 402
II.11.1. Odmienność procedury | str. 402
II.11.2. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji | str. 405
II.11.3. Ograniczenia czasowe podjęcia decyzji | str. 406
II.11.4. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji | str. 409
II.12. Wymóg uzyskania opinii lekarsko-
-psychiatrycznej | str. 409
II.12.1. Charakterystyka wymogu | str. 409
II.12.2. Zaostrzenie wymogu względem uprzednio obowiązujących przepisów | str. 411
II.12.3. Zastrzeżenia co do sposobu uregulowania wymogu | str. 412
II.12.4. Brak obowiązku udokumentowania spełnienia wymogu | str. 413
II.13. Powiadomienie o długotrwałym stosowaniu unieruchomienia albo izolacji | str. 414
II.13.1. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia | str. 414
II.13.2. Przypadki objęte obowiązkiem powiadomienia | str. 414
II.13.3. Treść obowiązku powiadomienia | str. 415
II.13.4. Podmiot powiadamiany | str. 415
II.13.5. Termin wykonania obowiązku powiadomienia | str. 418
II.13.6. Forma wykonania obowiązku powiadomienia | str. 418
II.13.7. Podmiot zobowiązany do dokonania powiadomienia | str. 419
II.13.9. Jednorazowy charakter obowiązku powiadomienia | str. 419
Art. 18b. [Stosowanie przymusu bezpośredniego w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej; decyzja o przewiezieniu osoby do szpitala psychiatrycznego] | str. 420
Uwagi wprowadzające | str. 420
I.1. Treść przepisu | str. 420
I.2. Historia jednostki | str. 421
I.3. Ratio legis | str. 421
Treść normatywna przepisu | str. 421
II.1. Przesłanki przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę | str. 421
II.2. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej | str. 430
II.3. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na czas powyżej 8 godzin | str. 431
II.3.1. Wymóg warunków szpitalnych | str. 431
II.3.2. Tryb przedłużenia | str. 432
II.4. Obowiązek powiadomienia przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego | str. 433
II.4.1. Przypadki objęte obowiązkiem
powiadomienia | str. 433
II.4.2. Treść obowiązku powiadomienia | str. 437
II.4.3. Podmiot powiadamiany | str. 438
II.4.4. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia | str. 439
II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku powiadomienia | str. 439
II.4.6. Podmiot zobowiązany do powiadomienia | str. 439
II.4.7. Termin wykonania obowiązku
powiadomienia | str. 440
II.4.8. Forma wykonania obowiązku
powiadomienia | str. 440
Art. 18c. [Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego; przekazanie instrukcji o zakresie i sposobie zastosowania przymusu bezpośredniego] | str. 441
Uwagi wprowadzające | str. 442
I.1. Treść przepisu | str. 442
I.2. Historia jednostki | str. 443
I.3. Ratio legis | str. 443
Treść normatywna przepisu | str. 443
II.1. Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego w dokumentacji medycznej | str. 443
II.1.1. Uwagi ogólne | str. 443
II.1.2. Rodzaje dokumentacji medycznej, w której dokonuje się odnotowania | str. 444
II.1.3. Rodzaje odnotowywanych zdarzeń | str. 444
II.2. Zamieszczenie informacji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego w rejestrze przypadków jego zastosowania | str. 445
II.2.1. Zdarzenia podlegające zarejestrowaniu | str. 445
II.2.2. Pro
Wstęp | str. 69
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego | str. 71
[Preambuła] | str. 71
Uwagi wprowadzające | str. 71
I.1. Uwagi systemowe | str. 71
I.2. Historia jednostki | str. 72
I.3. Ratio legis | str. 72
Treść normatywna przepisu | str. 72
Rozdział 1
Przepisy ogólne | str. 77
Art. 1. [Organy i instytucje zapewniające ochronę zdrowia psychicznego] | str. 77
Uwagi wprowadzające | str. 77
I.1. Uwagi systemowe | str. 77
I.2. Historia jednostki | str. 77
Treść normatywna przepisu | str. 78
Art. 2. [Zakres przedmiotowy ochrony zdrowia] | str. 80
Uwagi wprowadzające | str. 81
I.1. Uwagi systemowe | str. 81
I.2. Historia jednostki | str. 81
Treść normatywna przepisu | str. 82
II.1. Zadania związane z ochroną zdrowia psychicznego | str. 83
II.2. Zdrowie psychiczne | str. 83
II.3. Promocja zdrowia – definicja | str. 83
II.4. Promocja zdrowia psychicznego – definicja | str. 84
II.5. Kształtowanie postaw społecznych | str. 84
II.6. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 85
II.6.1. Istota | str. 85
II.6.2. Czas obowiązywania | str. 86
II.6.3. Adresaci | str. 86
II.6.4. Zakres | str. 86
II.7. Podmioty odpowiedzialne za realizację Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 87
II.7.1. Rola NFZ w NPOZP | str. 87
II.7.2. Rola ministra właściwego do spraw pracy, zabezpieczenia społecznego i rodziny w NPOZP | str. 87
II.7.3. Rola ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w NPOZP | str. 88
II.7.4. Zadania Ministra Sprawiedliwości w zakresie NPOZP | str. 88
II.7.5. Zadania ministra właściwego do spraw wewnętrznych w zakresie NPOZP | str. 88
II.7.6. Zadania Ministra Obrony Narodowej w zakresie NPOZP | str. 88
II.7.7. Rola samorządów w NPOZP | str. 89
II.8. Koordynator realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 91
II.9. Sposób przyjęcia Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego | str. 91
Art. 3. [Definicje legalne pojęć użytych w ustawie] | str. 91
Uwagi wprowadzające | str. 93
I.1. Uwagi systemowe | str. 93
I.2. Historia jednostki | str. 93
I.3. Ratio legis | str. 93
Treść normatywna przepisu | str. 94
II.1. Pojęcie definicji legalnych | str. 94
II.2. Osoba z zaburzeniami psychicznymi | str. 95
II.3. Szpital psychiatryczny | str. 98
II.4. Dom Pomocy Społecznej | str. 99
II.5. Pojęcie zgody na gruncie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego | str. 99
II.6. Dyspozytor medyczny | str. 100
II.7. Przymus bezpośredni | str. 103
II.8. Przymus bezpośredni a środki przymusu bezpośredniego | str. 105
II.9. Poszczególne formy przymusu bezpośredniego uregulowane w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego | str. 106
II.10. Przymus bezpośredni poza szpitalem psychiatrycznym | str. 110
II.11. Lekarz psychiatra | str. 110
II.12. Uwagi de lege ferenda | str. 111
Art. 4. [Działania zapobiegawcze w zakresie ochrony zdrowia psychicznego] | str. 112
Uwagi wprowadzające | str. 113
I.1. Uwagi systemowe | str. 113
I.2. Historia jednostki | str. 113
Treść normatywna przepisu | str. 113
II.1. Grupy społeczne objęte szczególną ochroną przez ustawodawcę | str. 113
II.2. Katalog otwarty działań ochronnych | str. 114
II.3. Stosowanie działań ochronnych we wskazanych przez ustawodawcę instytucjach | str. 114
II.4. Utworzenie placówek realizujących działania zapobiegawcze | str. 115
II.5. Wspieranie grup samopomocy i innych
inicjatyw | str. 115
II.6. Rozwijanie działalności zapobiegawczej przez podmioty lecznicze | str. 115
II.7. Rozwijanie działalności zapobiegawczej w programach przygotowania zawodowego | str. 116
II.8. Działalność naukowa | str. 116
II.9. Ochrona zdrowia psychicznego w mediach | str. 116
Art. 4a. [Rada] | str. 116
Uwagi wprowadzające | str. 118
I.1. Uwagi systemowe | str. 118
I.2. Historia jednostki | str. 118
I.3. Ratio legis | str. 118
Treść normatywna przepisu | str. 119
II.1. Istota Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 119
II.2. Zadania Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 119
II.3. Funkcja kreacyjna ministra właściwego do spraw zdrowia | str. 119
II.4. Przewodniczący i jego zadania | str. 120
II.5. Członkowie Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 120
II.6. Sposób pracy Rady | str. 122
II.7. Zwrot kosztów | str. 123
II.8. Statut Rady do spraw Zdrowia Psychicznego | str. 124
Art. 5. [Formy opieki] | str. 124
Uwagi wprowadzające | str. 124
I.1. Uwagi systemowe | str. 124
I.2. Historia jednostki | str. 124
I.3. Ratio legis | str. 124
Treść normatywna przepisu | str. 125
II.1. Formy opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi | str. 125
II.2. Zakres opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi w ramach podstawowej opieki zdrowotnej | str. 125
II.3. Pomoc doraźna | str. 126
II.4. Ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne | str. 126
II.5. Opieka środowiskowa | str. 126
II.6. Opieka dzienna | str. 126
Art. 5a. [Zapewnienie kompleksowej opieki] | str. 127
Uwagi wprowadzające | str. 127
I.1. Uwagi systemowe | str. 127
I.2. Historia jednostki | str. 127
I.3. Ratio legis | str. 127
Treść normatywna przepisu | str. 128
II.1. Centrum zdrowia psychicznego | str. 128
II.2. Struktura organizacyjna | str. 128
II.3. Czas realizacji projektu pilotażowego | str. 128
II.4. Zakres świadczeń opieki zdrowotnej | str. 129
II.5. System udzielania świadczeń opieki zdrowotnej | str. 129
II.6. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach stacjonarnych psychiatrycznych | str. 129
II.7. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach dziennych psychiatrycznych | str. 130
II.8. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach ambulatoryjnych | str. 130
II.9. Zakres udzielania pomocy przez centrum zdrowia psychicznego | str. 130
II.10. Koordynator opieki | str. 131
II.11. Rozliczanie centrum | str. 132
Art. 6. [Zakłady prowadzone przez samorząd] | str. 132
Uwagi wprowadzające | str. 133
I.1. Uwagi systemowe | str. 133
I.2. Historia jednostki | str. 133
I.3. Ratio legis | str. 134
Treść normatywna przepisu | str. 134
II.1. Wojewódzkie podmioty lecznicze udzielające świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej | str. 134
II.2. Zadania zlecone | str. 135
II.3. Upoważnienie marszałka województwa | str. 136
II.4. Zakres informacji o upoważnionych lekarzach | str. 137
Art. 6a. [Domy organizowane przez powiat] | str. 137
Uwagi wprowadzające | str. 138
I.1. Uwagi systemowe | str. 138
I.2. Historia jednostki | str. 138
I.3. Ratio legis | str. 138
Treść normatywna przepisu | str. 138
II.1. Domy pomocy społecznej | str. 138
II.2. Podstawy prawne działania domu pomocy społecznej | str. 139
II.3. Przesłanka do umieszczenia w domu pomocy społecznej osoby z zaburzeniami psychicznymi | str. 139
II.4. Postępowanie dotyczące przyznania świadczenia w postaci pobytu w domu pomocy społecznej | str. 140
II.5. Strona w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej | str. 140
II.6. Tworzenie domów pomocy społecznej | str. 141
Art. 7. [Zapewnienie nauki, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych i rehabilitacji dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo] | str. 142
Uwagi wprowadzające | str. 143
I.1. Uwagi systemowe | str. 143
I.2. Historia jednostki | str. 143
Treść normatywna przepisu | str. 143
II.1. Organizacja nauki i zajęć rewalidacyjno-
-wychowawczych dla dzieci i młodzieży | str. 143
II.2. Rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno-
-wychowawcze | str. 144
II.3. Delegacja ustawowa | str. 144
II.4. Sposób organizacji nauki, rehabilitacji i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych | str. 145
Art. 8. [Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. 145
Uwagi wprowadzające | str. 146
I.1. Uwagi systemowe | str. 146
I.2. Historia jednostki | str. 146
Treść normatywna przepisu | str. 146
II.1. Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi | str. 146
II.2. Pracownik socjalny w szpitalu psychiatrycznym | str. 147
II.3. Organizacja oparcia społecznego | str. 148
II.4. Formy wsparcia społecznego, Środowiskowe Domy Samopomocy | str. 149
II.5. Orzecznictwo | str. 151
Art. 9. [Dostosowanie usług opiekuńczych do szczególnych potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. 153
Uwagi wprowadzające | str. 153
I.1. Uwagi systemowe | str. 153
I.2. Historia jednostki | str. 153
Treść normatywna przepisu | str. 154
II.1. Dostosowanie usług opiekuńczych do potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi | str. 154
II.2. Środowiskowe domy samopomocy | str. 154
II.3. Obowiązek udzielenia pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi | str. 155
II.4. Zadanie zlecone gminie | str. 155
Art. 10. [Bezpłatne świadczenia w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej] | str. 155
Zasada bezpłatności świadczeń zdrowotnych dla osób z zaburzeniami psychicznymi | str. 157
Istotna nowelizacja art. 10 u.o.z.p. | str. 157
III. Zakres zastosowania art. 10 u.o.z.p. | str. 158
Produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki spożywcze | str. 158
Pacjenci spoza UE | str. 159
Relacja art. 10 u.o.z.p. i przepisów w zakresie świadczeń gwarantowanych | str. 159
VII. Leczenie psychiatryczne a choroby współistniejące | str. 161
Rozdział 2
Badanie, leczenie, rehabilitacja oraz opieka i pomoc | str. 163
Art. 10a. [Prawo do ochrony praw pacjenta] | str. 163
Uwagi wprowadzające | str. 164
I.1. Historia jednostki | str. 164
I.2. Uwagi systemowe | str. 164
I.3. Ratio legis | str. 164
I.4. Treść przepisu | str. 164
Treść normatywna przepisu | str. 166
II.1. Ochrona praw | str. 166
II.2. Miejsce działania rzeczników praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 167
II.3. Prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny | str. 167
II.4. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do informacji | str. 168
II.5. Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta z zaburzeniami psychicznymi | str. 169
II.6. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do tajemnicy informacji z nim związanych | str. 170
II.7. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych | str. 170
II.8. Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego | str. 171
II.9. Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej | str. 172
II.10. Informacja o zakresie działania i sposobie kontaktu z rzecznikiem praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 172
Art. 10b. [Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala
psychiatrycznego] | str. 172
Uwagi wprowadzające | str. 174
I.1. Historia jednostki | str. 174
I.2. Ratio legis | str. 176
Treść normatywna przepisu | str. 179
II.1. Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 179
II.2. Uprawnienia rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego | str. 182
Art. 10c. [Wymagania na stanowisku rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego] | str. 189
Uwagi wprowadzające | str. 190
I.1. Historia jednostki | str. 190
I.2. Ratio legis | str. 193
Treść normatywna przepisu | str. 194
II.1. RPPSP i szczególny charakter jego wykształcenia | str. 194
Art. 10d. [Biuro Praw Pacjenta] | str. 197
Uwagi wprowadzające | str. 197
I.1. Historia jednostki | str. 197
I.2. Uwagi systemowe | str. 197
I.3. Treść przepisu | str. 198
Treść normatywna przepisu – pracodawca | str. 198
Art. 11. [Osobiste badanie przed wydaniem orzeczenia] | str. 198
Uwagi wprowadzające | str. 199
I.1. Treść przepisu | str. 199
I.2. Uwagi systemowe | str. 199
I.3. Historia jednostki | str. 199
I.4. Ratio legis | str. 200
Treść normatywna art. 11 ust. 1 | str. 200
II.1. Badanie psychiatryczne jako udzielenie świadczenia zdrowotnego | str. 200
II.2. Wymóg zbadania „osobistego” | str. 201
II.3. Poświadczenie stanu zdrowia psychicznego bez zbadania pacjenta | str. 209
III. Treść normatywna art. 11 ust. 2 | str. 210
Art. 12. [Zasada humanitaryzmu, minimalizacji dolegliwości leczenia] | str. 211
Uwagi wprowadzające | str. 211
I.1. Treść przepisu | str. 211
I.2. Uwagi systemowe | str. 211
I.3. Historia jednostki | str. 211
I.4. Ratio legis | str. 211
Treść normatywna przepisu | str. 212
III. Zasada humanitaryzmu | str. 212
Art. 13. [Swoboda porozumiewania się z rodziną i innymi
osobami] | str. 213
Uwagi wprowadzające | str. 213
I.1. Uwagi systemowe | str. 213
I.2. Historia jednostki | str. 214
Treść normatywna przepisu | str. 214
Art. 14. [Zgoda na czasowe przebywanie poza szpitalem psychiatrycznym] | str. 215
Uwagi wprowadzające | str. 216
I.1. Uwagi systemowe | str. 216
I.2. Historia jednostki | str. 216
Treść normatywna przepisu | str. 216
Art. 15. [Zakaz podporządkowania zajęć rehabilitacyjnych w szpitalach psychiatrycznych i domach opieki społecznej celom gospodarczym] | str. 218
Uwagi wprowadzające | str. 218
I.1. Uwagi systemowe | str. 218
I.2. Historia jednostki | str. 218
Treść normatywna przepisu | str. 219
Art. 16. [Zawiadomienie prokuratora o potrzebie ubezwłasnowolnienia osoby] | str. 222
Uwagi wprowadzające | str. 223
I.1. Treść przepisu | str. 223
I.2. Uwagi systemowe | str. 223
I.3. Historia jednostki | str. 223
I.4. Ratio legis | str. 223
Treść normatywna przepisu | str. 224
III. Możliwość ustanowienia pełnomocnika do zawiadomienia prokuratora | str. 229
Termin na zawiadomienie prokuratora | str. 230
Art. 17. [Zawiadomienie sądu opiekuńczego o nienależytym wykonywaniu obowiązków przez przedstawiciela ustawowego osoby ubezwłasnowolnionej] | str. 231
Uwagi wprowadzające | str. 231
I.1. Treść przepisu | str. 231
I.2. Uwagi systemowe | str. 231
I.3. Historia jednostki | str. 232
I.4. Ratio legis | str. 232
Treść normatywna przepisu | str. 232
Art. 18. [Stosowanie przymusu bezpośredniego wobec osób z zaburzeniami psychicznymi] | str. 237
Uwagi wprowadzające | str. 240
I.1. Treść przepisu | str. 240
I.2. Historia jednostki | str. 241
I.3. Ratio legis | str. 242
Treść normatywna przepisu | str. 242
II.1. Zagadnienia wstępne | str. 242
II.1.1. Wymóg ustawowej regulacji | str. 242
II.1.2. Kontrowersje dotyczące nowelizacji z 24.11.2017 r. | str. 243
II.1.3. Terapeutyczny wymiar przymusu
bezpośredniego | str. 245
II.1.4. Szczególny charakter przepisów o przymusie bezpośrednim | str. 246
II.1.5. Pojęcie przymusu bezpośredniego | str. 249
II.1.6. Upoważnienie do stosowania przymusu bezpośredniego | str. 251
II.1.7. Kontratyp działania w ramach przyznanych uprawnień | str. 251
II.2. Osoby, wobec których można stosować przymus bezpośredni | str. 253
II.3. Wyjątkowość i fakultatywność stosowania przymusu bezpośredniego | str. 255
II.3.1. Zasada wyjątkowości | str. 255
II.3.2. Zasada fakultatywności | str. 255
II.4. Uprzedzanie o możliwości zastosowania przymusu bezpośredniego | str. 257
II.4.1. Powstanie obowiązku | str. 257
II.4.2. Jednorazowy charakter obowiązku | str. 259
II.4.3. Zakaz prewencyjnego uprzedzania | str. 259
II.4.4. Zakres podmiotowy obowiązku | str. 260
II.4.5. Adresat uprzedzenia | str. 260
II.4.6. Forma uprzedzenia | str. 261
II.4.7. Treść uprzedzenia | str. 261
II.4.8. Dyscyplinujące oddziaływanie uprzedzenia | str. 262
II.4.9. Uprzedzenie a zastosowanie przymusu bezpośredniego | str. 264
II.4.10. Uprzedzenie a wezwanie do właściwego zachowania | str. 264
II.4.11. Odstąpienie od uprzedzenia | str. 265
II.5. Wybór przymusu bezpośredniego możliwie najmniej uciążliwego | str. 270
II.5.1. Zakres podmiotowy obowiązku | str. 270
II.5.2. Przymus bezpośredni możliwie najmniej uciążliwy | str. 271
II.6. Zachowanie szczególnej ostrożności i dbałości o dobro osoby, wobec której stosuje się przymus bezpośredni | str. 273
II.6.1. Zakres podmiotowy i temporalny obowiązku | str. 273
II.6.2. Szczególna ostrożność i dbałość | str. 274
II.7. Ogólna charakterystyka przesłanek materialnych (podstaw faktycznych) stosowania przymusu bezpośredniego | str. 279
II.7.1. Uwagi ogólne | str. 279
II.7.2. Przesłanka ogólna | str. 280
II.7.3. Zbieg przesłanek | str. 282
II.7.4. Prawo do wolności od przymusu bezpośredniego | str. 282
II.8. Okoliczności wymienione w art. 18 ust. 1 pkt 1–3 u.o.z.p. | str. 283
II.8.1. Uwagi ogólne | str. 283
II.8.2. Zamach na życie, zdrowie lub bezpieczeństwo powszechne | str. 283
II.8.3. Niszczenie lub uszkadzanie przedmiotów w sposób gwałtowny | str. 286
II.8.4. Poważne zakłócanie lub uniemożliwianie funkcjonowania zakładu lub jednostki | str. 290
II.9. Przepisy szczególne upoważniające do stosowania przymusu bezpośredniego przy wykonywaniu czynności przewidzianych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego | str. 292
II.9.1. Uwagi ogólne | str. 292
II.9.2. Konieczność poddania osoby badaniu psychiatrycznemu bez jej zgody | str. 293
II.9.3. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. 295
II.9.4. Konieczność przeprowadzenia zarządzonego przez sąd badania osoby co do potrzeby leczenia jej w szpitalu psychiatrycznym | str. 296
II.9.5. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej zarządzonemu przez sąd przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. 297
II.9.6. Konieczność dokonania niezbędnych czynności leczniczych wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody | str. 298
II.9.7. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się ze szpitala psychiatrycznego przez osobę przyjętą do niego bez jej zgody | str. 300
II.9.8. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się z domu pomocy społecznej | str. 302
II.9.9. Konieczność wykonania postanowienia sądu o przyjęciu osoby do domu pomocy społecznej albo szpitala psychiatrycznego | str. 303
II.9.10. Konieczność zatrzymania i przymusowego doprowadzenia zarządzonego przez sąd | str. 305
II.9.11. Uwaga końcowa | str. 308
II.10. Ogólna charakterystyka podmiotów decydujących o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 309
II.10.1. Krąg podmiotów decydujących | str. 309
II.10.2. Podmiot decydujący a faktycznie wykonujący przymus bezpośredni | str. 310
II.10.3. Podział podmiotów decydujących | str. 310
II.10.4. Natychmiastowa wykonalność decyzji | str. 312
II.11. Lekarz jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 312
II.11.1. Charakterystyka kompetencji lekarza | str. 312
II.11.2. Inne kompetencje decyzyjne lekarza | str. 313
II.12. Pielęgniarka jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 313
II.12.1. Charakterystyka kompetencji pielęgniarki | str. 313
II.12.2. Inne kompetencje decyzyjne pielęgniarki | str. 314
II.12.3. Wątpliwości interpretacyjne | str. 314
II.12.4. Obowiązek informacyjny pielęgniarki | str. 315
II.12.5. Obowiązek informacyjny kierownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej | str. 315
II.12.6. Termin wykonania obowiązków
informacyjnych | str. 316
II.12.7. Forma wykonania obowiązków
informacyjnych | str. 317
II.12.8. Bezwzględny charakter obowiązków informacyjnych | str. 318
II.12.9. Zatwierdzanie decyzji pielęgniarki | str. 318
II.13. Kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 322
II.13.1. Pojęcie kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 322
II.13.2. Ograniczony zakres kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 327
II.13.3. Warunkowy charakter kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 328
II.13.4. Obowiązek informacyjny kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych | str. 328
II.14. Treść decyzji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 329
II.14.1. Określenie rodzaju przymusu bezpośredniego | str. 329
II.14.2. Ograniczenia w wyborze rodzaju przymusu bezpośredniego | str. 330
II.14.3. Ograniczenia temporalne decyzji o stosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 334
II.15. Nadzór nad wykonaniem przymusu bezpośredniego | str. 337
II.15.1. Podmiot nadzorujący i treść nadzoru | str. 337
II.15.2. Nadzór a osobiste wykonywanie zastosowanego przymusu bezpośredniego | str. 338
II.16. Odnotowywanie w dokumentacji medycznej zastosowania przymusu bezpośredniego, uprzedzenia o możliwości jego zastosowania oraz przyczyny odstąpienia od takiego uprzedzenia | str. 338
II.16.1. Zakres przedmiotowy obowiązku
odnotowania | str. 338
II.16.2. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku odnotowania | str. 339
II.16.3. Sposób i czas wykonania obowiązku odnotowania | str. 339
II.16.4. Wniosek de lege ferenda | str. 340
II.17. Udzielanie pomocy lekarzowi, pielęgniarce oraz kierującemu akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych przy stosowaniu przymusu bezpośredniego | str. 341
II.17.1. Zakres podmiotowy obowiązku udzielenia pomocy i jego aktualizacja | str. 341
II.17.2. Treść obowiązku udzielenia pomocy | str. 341
II.17.3. Podmiot uprawniony do żądania udzielenia pomocy | str. 342
II.17.4. Wnioskowy charakter udzielanej pomocy | str. 345
II.18. Ocena zasadności zastosowania przymusu bezpośredniego | str. 345
II.18.1. Przedmiot oceny | str. 345
II.18.2. Kryterium oceny | str. 346
II.18.3. Przypadki zastosowania przymusu bezpośredniego podlegające ocenie | str. 348
II.18.4. Podmioty dokonujące oceny | str. 350
II.18.5. Obowiązek dokonania oceny oraz jego powstanie i wygaśnięcie | str. 352
II.18.6. Treść oceny | str. 353
II.18.7. Charakter oceny | str. 353
II.18.8. Termin dokonania oceny | str. 355
II.18.9. Tryb postępowania przy dokonywaniu oceny | str. 357
II.18.10. Odpowiednie stosowanie przepisów do oceny zasadności poddania przymusowemu badaniu psychiatrycznemu | str. 357
II.18.11. Ocena dokonywana przez inne podmioty | str. 357
Art. 18a. [Zasady stosowania przymusu bezpośredniego] | str. 358
Uwagi wprowadzające | str. 360
I.1. Treść przepisu | str. 360
I.2. Historia jednostki | str. 360
I.3. Ratio legis | str. 360
Treść normatywna przepisu | str. 361
II.1. Zasada dopuszczalności kumulacji rodzajów przymusu bezpośredniego | str. 361
II.2. Zasada niezbędności (konieczności) i tymczasowości stosowania przymusu bezpośredniego | str. 362
II.3. Odebranie przedmiotów niebezpiecznych osobie unieruchomionej albo izolowanej | str. 364
II.3.1. Obowiązek odebrania przedmiotów | str. 364
II.3.2. Podmioty zobowiązane do odebrania przedmiotów | str. 365
II.3.3. Przedmioty podlegające odebraniu | str. 365
II.3.4. Granice czasowe odebrania przedmiotów | str. 367
II.4. Kontrola pielęgniarska osoby unieruchomionej albo izolowanej | str. 368
II.4.1. Uwagi ogólne | str. 368
II.4.2. Przedmiot kontroli | str. 368
II.4.3. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku przeprowadzenia kontroli | str. 369
II.4.4. Podmiot zobowiązany do przeprowadzenia kontroli | str. 369
II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku przeprowadzenia kontroli | str. 371
II.4.6. Częstotliwość przeprowadzania kontroli | str. 373
II.4.7. Czynności podejmowane w ramach przeprowadzania kontroli | str. 374
II.5. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez lekarza | str. 375
II.5.1. Uwagi ogólne | str. 375
II.5.2. Podstawowy czas stosowania unieruchomienia albo izolacji oraz sposób jego wyznaczania i obliczania | str. 375
II.5.3. Ogólne warunki podjęcia decyzji | str. 378
II.6. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę | str. 378
II.6.1. Ogólne warunki podjęcia decyzji | str. 378
II.6.2. Obowiązek zawiadomienia lekarza | str. 380
II.6.3. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 382
II.7. Obowiązki zawiadomionego lekarza | str. 383
II.7.1. Obowiązek przeprowadzenia badania | str. 383
II.7.2. Czas przeprowadzenia badania | str. 386
II.7.3. Obowiązek zdecydowania co do dalszego stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 387
II.8. Decyzja pielęgniarki o zaprzestaniu stosowania przymusu bezpośredniego | str. 390
II.8.1. Zakres przedmiotowy decyzji | str. 390
II.8.2. Przesłanki podjęcia decyzji | str. 391
II.8.3. Udokumentowanie decyzji | str. 393
II.9. Uwagi ogólne dotyczące przedłużenia czasu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 393
II.9.1. Przypadki objęte przedłużeniem stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 393
II.9.2. Granice czasowe przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 394
II.9.3. Fakultatywność przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 394
II.9.4. Charakter decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 395
II.9.5. Udokumentowanie decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 396
II.9.6. Autonomiczność kompetencji do przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 396
II.9.7. Nadzór nad wykonywaniem przedłużonego stosowania unieruchomienia albo izolacji | str. 396
II.10. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na dwa pierwsze okresy | str. 397
II.10.1. Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji | str. 397
II.10.2. Zbieg uprawnień do podjęcia decyzji | str. 398
II.10.3. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji | str. 399
II.10.4. Ograniczenia ilościowe i czasowe podjęcia decyzji | str. 401
II.10.5. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji | str. 402
II.11. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na trzeci i kolejne okresy | str. 402
II.11.1. Odmienność procedury | str. 402
II.11.2. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji | str. 405
II.11.3. Ograniczenia czasowe podjęcia decyzji | str. 406
II.11.4. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji | str. 409
II.12. Wymóg uzyskania opinii lekarsko-
-psychiatrycznej | str. 409
II.12.1. Charakterystyka wymogu | str. 409
II.12.2. Zaostrzenie wymogu względem uprzednio obowiązujących przepisów | str. 411
II.12.3. Zastrzeżenia co do sposobu uregulowania wymogu | str. 412
II.12.4. Brak obowiązku udokumentowania spełnienia wymogu | str. 413
II.13. Powiadomienie o długotrwałym stosowaniu unieruchomienia albo izolacji | str. 414
II.13.1. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia | str. 414
II.13.2. Przypadki objęte obowiązkiem powiadomienia | str. 414
II.13.3. Treść obowiązku powiadomienia | str. 415
II.13.4. Podmiot powiadamiany | str. 415
II.13.5. Termin wykonania obowiązku powiadomienia | str. 418
II.13.6. Forma wykonania obowiązku powiadomienia | str. 418
II.13.7. Podmiot zobowiązany do dokonania powiadomienia | str. 419
II.13.9. Jednorazowy charakter obowiązku powiadomienia | str. 419
Art. 18b. [Stosowanie przymusu bezpośredniego w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej; decyzja o przewiezieniu osoby do szpitala psychiatrycznego] | str. 420
Uwagi wprowadzające | str. 420
I.1. Treść przepisu | str. 420
I.2. Historia jednostki | str. 421
I.3. Ratio legis | str. 421
Treść normatywna przepisu | str. 421
II.1. Przesłanki przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę | str. 421
II.2. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej | str. 430
II.3. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na czas powyżej 8 godzin | str. 431
II.3.1. Wymóg warunków szpitalnych | str. 431
II.3.2. Tryb przedłużenia | str. 432
II.4. Obowiązek powiadomienia przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego | str. 433
II.4.1. Przypadki objęte obowiązkiem
powiadomienia | str. 433
II.4.2. Treść obowiązku powiadomienia | str. 437
II.4.3. Podmiot powiadamiany | str. 438
II.4.4. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia | str. 439
II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku powiadomienia | str. 439
II.4.6. Podmiot zobowiązany do powiadomienia | str. 439
II.4.7. Termin wykonania obowiązku
powiadomienia | str. 440
II.4.8. Forma wykonania obowiązku
powiadomienia | str. 440
Art. 18c. [Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego; przekazanie instrukcji o zakresie i sposobie zastosowania przymusu bezpośredniego] | str. 441
Uwagi wprowadzające | str. 442
I.1. Treść przepisu | str. 442
I.2. Historia jednostki | str. 443
I.3. Ratio legis | str. 443
Treść normatywna przepisu | str. 443
II.1. Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego w dokumentacji medycznej | str. 443
II.1.1. Uwagi ogólne | str. 443
II.1.2. Rodzaje dokumentacji medycznej, w której dokonuje się odnotowania | str. 444
II.1.3. Rodzaje odnotowywanych zdarzeń | str. 444
II.2. Zamieszczenie informacji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego w rejestrze przypadków jego zastosowania | str. 445
II.2.1. Zdarzenia podlegające zarejestrowaniu | str. 445
II.2.2. Pro
Inni klienci oglądali również
Praca zbiorowa
Niezbędnik specjalisty ds. płac Tabele i zestawienia przydatne przy rozliczaniu wynagrodzeń i świadczeń pracowniczych
55,99 zł
79,90 zł
-30%
Do koszyka
Katarzyna Grosicka, Leszek Grosicki, Przemysław Grosicki
Organizacja i zadania terenowych organów administracji rządowej
32,99 zł
39,00 zł
-15%
Do koszyka
Joanna Ratajczak
Równość w systemie emerytalnym. Emerytury kobiet i mężczyzn w Polsce
15,99 zł
18,00 zł
-11%
Do koszyka
Barbara Matysik, Bartłomiej Mazurkiewicz, Bożena Tyra, Dominik Kucharski, Iwona Kusio-Szalak, Iwona Sierpowska, Magdalena Januszewska, Michał Bochenek, Żanetta Gawarkiewicz
Opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej
49,12 zł
59,00 zł
-17%
Do koszyka
Ewa Kosecka, Łukasz Matys
Jak napisać testament poradnik praktyczny
10,99 zł
14,90 zł
-26%
Do koszyka
Barbara Matysik, Bartłomiej Mazurkiewicz, Bożena Tyra, Dominik Kucharski, Iwona Kusio-Szalak, Iwona Sierpowska, Magdalena Januszewska, Michał Bochenek, Żanetta Gawarkiewicz
Opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej
51,99 zł
59,00 zł
-12%
Do koszyka
Grzegorz Blicharz, Joanna Kruszyńska-Kola
Prawo rzymskie. Przed egzaminem
36,99 zł
42,00 zł
-12%
Do koszyka
Edward Janeczko, Teresa Janeczko, Wiktor Karpowicz
Wzory aktów notarialnych z komentarzem
193,99 zł
222,00 zł
-13%
Do koszyka
Ewa Mazur-Pawłowska
Dokumentacja gabinetu stomatologicznego. Wzory pism, komentarz i orzecznictwo
95,99 zł
110,00 zł
-13%
Do koszyka
Bożena Pietrzak, Tomasz Adam Karkowski
Zarządzanie personelem pielęgniarskim w podmiotach leczniczych. Zagadnienia wybrane
51,99 zł
59,00 zł
-12%
Do koszyka
Adam Moniuszko, Agata Gójska, Agnieszka Siedlecka-Andrychowicz, Aleksandra Winiarska, Andrzej Szpor, Anna Cybulko, Ewa Gmurzyńska, Magdalena Tulibacka, Magdalena Żurawska, Michał Czapski, Monika Stachura, Paweł Waszkiewicz, Rafał Morek, Stanisław Kordasiewicz
Mediacje. Teoria i praktyka
71,99 zł
84,00 zł
-14%
Do koszyka
Grzegorz Mazgaj, Wojciech Szczepański
IBM i2 Analyst’s Notebook 8.9 dla analityków kryminalnych
21,99 zł
31,50 zł
-30%
Do koszyka