Z dniem 15 maja 2014 r. weszła w życie ustawa z 4 kwietnia 20014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów realizująca wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2013 r. , który uznał, że pozbawienie części osób opiekujących się niepełnosprawnym członkiem rodziny świadczenia pielęgnacyjnego jest niezgodne z Konstytucją RP.
\n
\n
W poradniku w praktyczny i wyczerpujący sposób przedstawiono zasady nabywania oraz ustalania i wypłacania świadczeń pielęgnacyjnych i zasiłków osobom, które utraciły to prawo z dniem 1 lipca ubiegłego roku wskutek wygaśnięcia decyzji przyznającej prawo do świadczenia. Zaprezentowano również podstawowe wzory dokumentów niezbędnych przy ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne, zmianę wysokości zasiłku dla opiekuna oraz decyzji w sprawie ich przyznania.
\n
\n
Istotną część publikacji stanowią również odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące interpretacji nowych przepisów. Autorzy omawiają konkretne stany faktyczne i wskazują sposoby rozwiązywania problemowych sytuacji. Tematyka została potraktowana szeroko, a czytelnicy znajdą tu również wyjaśnienia dotyczące zagadnień związanych z pozostałymi świadczeniami z pomocy społecznej.
\n
\n
Uzupełnieniem jest prezentacja aktualnego tekstu ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
\n
\n
Autorami publikacji są uznani specjaliści w dziedzinie pomocy społecznej, prawa socjalnego i administracyjnego.
\n
\n
Adresaci: \n
Książka będzie pomocna praktykom, w tym pracownikom socjalnym i pracownikom administracji samorządowej.
\n
\n
Wykaz skrótów | str. 11
Część I
Zmiany w świadczeniach pielęgnacyjnych i zasiłkach dla opiekunów oraz wybrane problemy pomocy społecznej
Rozdział 1
Zmiana wysokości świadczenia pielęgnacyjnego od 1 maja 2014 r. | str. 15
1.1. Świadczenie pielęgnacyjne | str. 15
1.1.1. Krąg osób uprawnionych | str. 15
1.1.2. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego | str. 16
1.2. Programy rządowe - dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego | str. 17
1.3. Zmiany od 1 maja 2014 r. | str. 17
1.3.1. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego | str. 18
1.3.2. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2017 r. | str. 18
1.3.3. Nowy wniosek o świadczenie pielęgnacyjne (nowi klienci) | str. 19
1.4. Zmiana dotychczasowych decyzji | str. 20
1.4.1. Zagadnienia prawne | str. 20
1.4.2. Procedura zmiany decyzji | str. 21
1.5. Składki na ubezpieczenia | str. 22
1.5.1. Ubezpieczenie społeczne | str. 22
1.5.2. Ubezpieczenie zdrowotne | str. 23
1.6. Podsumowanie | str. 23
Rozdział 2
Zasiłek dla opiekunów - procedura przyznawania | str. 25
2.1. Utrata świadczenia pielęgnacyjnego | str. 25
2.2. Trybunał Konstytucyjny | str. 26
2.3. Procedura przyznania zasiłku dla opiekuna | str. 27
2.3.1. Upoważnienie | str. 27
2.3.2. Obowiązek informacyjny | str. 27
2.3.3. Wniosek o zasiłek dla opiekuna | str. 28
2.3.4. Dokumentacja | str. 28
2.3.5. Ustalenie uprawnień | str. 29
2.3.5.1. Wyrównanie | str. 29
2.3.5.2. Zasiłek od dnia 15 maja 2014 r. | str. 30
2.3.6. Rolnik | str. 31
2.3.7. Decyzja | str. 32
2.4. Składki na ubezpieczenia | str. 32
2.4.1. Ubezpieczenie społeczne | str. 32
2.4.2. Ubezpieczenie zdrowotne | str. 33
2.6. Podsumowanie | str. 34
Część II
Wzory dokumentów
1. Decyzja w sprawie zmiany wysokości świadczenia pielęgnacyjnego - wzór dokumentu | str. 37
2. Notatka urzędowa - wszczęcie postępowania w sprawie zmiany wysokości świadczenia pielęgnacyjnego | str. 41
3. Informacja o możliwości złożenia wniosku o przyznanie zasiłku dla opiekuna | str. 43
4. Decyzja w sprawie przyznania zasiłku dla opiekunów | str. 46
5. Wniosek o ustalenie prawa do zasiłku dla opiekuna | str. 50
Część III
Pytania i odpowiedzi
Rozdział 1
Zmiany w świadczeniach pielęgnacyjnych i zasiłkach dla opiekunów | str. 61
1.1. Czy osoby ubiegające się o zasiłek dla opiekuna powinny złożyć dwa wnioski, jeden wnoszący o wypłatę za okres od 1 lipca 2013 r. do 14 maja 2014 r., a drugi za okres od 15 maja do ważności orzeczenia? | str. 61
1.2. Czy osoba, której przyznano świadczenie pielęgnacyjne do 30 czerwca 2013 r., należy do grona osób, które organ winien z urzędu powiadomić o możliwości złożenia wniosku o przyznanie zasiłku dla opiekuna? | str. 63
1.3. Czy organ musi informować o możliwości złożenia wniosków o przyznanie zasiłków dla opiekunów te osoby, które złożą wnioski o wypłatę tych zasiłków przed wysłaniem informacji? | str. 65
1.4. Kto ma upoważnienie do realizacji ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów? | str. 66
1.5. Jaki organ powinien wydać decyzję przyznającą prawo do zasiłku dla opiekunów? | str. 68
1.6. C o należy rozumieć poprzez "zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego" w myśl ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów? | str. 69
1.7. Czy należy poinformować osobę o możliwości złożenia wniosku o zasiłek dla opiekunów w przypadku wznowienia postępowania w sprawie orzeczenia o niepełnosprawności? | str. 73
1.8. Jaki organ powinien wydać decyzję przyznającą prawo do zasiłku dla opiekunów? | str. 76
1.9. Jak należy interpretować zwrot "zostało ustalone prawo" w rozumieniu ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów? | str. 77
1.10. W jaki sposób dokonać zmiany decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze zmianami wysokości tego świadczenia od 1 maja 2014 r.? | str. 79
1.11. Czy wymóg zaprzestania prowadzenia gospodarstwa w przypadku rolnika odnosi się do całości okresu przyznania zasiłku dla opiekuna? | str. 81
1.12. Kiedy przysługuje specjalny zasiłek opiekuńczy? | str. 83
1.13. Kto powinien rozpatrywać wniosek o zasiłek dla opiekuna, w przypadku gdy zachodzi element koordynacji zabezpieczenia społecznego? | str. 86
1.14. W jakich sytuacjach należy przyznać specjalny zasiłek opiekuńczy? | str. 88
1.15. Czy w przypadku wniosku o zasiłek dla opiekuna konieczne jest ustalanie w trakcie przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego sytuacji dochodowej i majątkowej opiekuna? | str. 90
1.16. Czy pobieranie zasiłku stałego wyklucza otrzymywanie zasiłku dla opiekuna? | str. 92
1.17. Czy organ przeprowadzający wywiad środowiskowy do przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego powinien gromadzić dokumentację? | str. 94
Rozdział 2
Zasiłek stały | str. 97
2.1. Czy przy ustalaniu prawa do zasiłku stałego należy wliczyć do dochodu dochód z prac dorywczych męża oraz zasiłek pielęgnacyjny z wyrównaniem? | str. 97
2.2. Jak należy traktować dochód z użytków rolnych przy obliczaniu zasiłku stałego? | str. 98
2.3. Od kiedy należy uchylić decyzję przyznającą zasiłek stały? | str. 100
2.4. Czy należy zwiększyć wysokość zasiłku stałego ze względu na czasową zmianę dochodu? | str. 102
2.5. Czy należy przeliczyć zasiłek stały, uwzględniając "trzynastkę", czy można potraktować ją jako jednorazowe świadczenie? | str. 103
2.6. Czy można jednocześnie pobierać emeryturę i zasiłek stały z pomocy społecznej? | str. 105
2.7. Jak wzrost dochodu rodziny wpływa na wysokość zasiłku stałego? | str. 106
2.8. W jaki sposób wstrzymać wypłatę zasiłku stałego? | str. 109
Rozdział 3
Dochód a świadczenia z pomocy społecznej | str. 113
3.1. Czy do dochodu rodziny ubiegającej się o świadczenia z pomocy społecznej należy doliczać wpływy z gospodarstwa rolnego? | str. 113
3.2. Czy zwrot podatku jest dochodem w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej? | str. 114
3.3. Czy umorzenie długu powinno być traktowane jako dochód w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej? | str. 116
3.4. Czy kierownik OPS może ustalić w drodze umowy z wstępnymi mieszkańca DPS opłatę na niższym poziomie niż wskazany w ustawie? | str. 117
3.5. Czy można odliczyć alimenty od dochodu ojca? | str. 119
3.6. Jak prawidłowo obliczyć dochód rodziny? | str. 120
3.7. W jakich sytuacjach należy odmówić przyznania zasiłku rodzinnego? | str. 121
3.8. Jak prawidłowo ustalić dochód przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego? | str. 123
3.9. Czy do dochodu rodziny należy doliczyć klientce dochód z zasiłku macierzyńskiego? | str. 125
3.10. Jak prawidłowo ustalić skład rodziny? | str. 127
3.11. Jak prawidłowo ustalić dochód rodziny uprawniający do świadczeń rodzinnych? | str. 129
Rozdział 4
Inne świadczenia z pomocy społecznej | str. 131
4.1. Jak prawidłowo przyznać świadczenie w postaci schronienia? | str. 131
4.2. Czy do okresów pobytu, przy ustalaniu prawa do pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, należy wliczać okresy, kiedy wychowanek przebywał poza ośrodkiem? | str. 132
4.3. Czy organ miał prawo odmówić przyznania świadczenia, jeśli świadczeniobiorca spełniał warunki do jego otrzymania? | str. 134
4.4. Na jakiej podstawie należy wyliczyć zasiłek okresowy? | str. 136
4.5. Czy w świetle przepisów ustawy o pomocy społecznej OPS może ponosić opłaty za całodzienne wyżywienie dzieci w przedszkolu lub uczniów przebywających w internacie? | str. 138
4.6. Czy przebywanie w szpitalu w związku z porodem należy traktować jako zaprzestanie sprawowania osobistej opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem i w związku z tym przeliczyć wysokość świadczenia pielęgnacyjnego za dany miesiąc? | str. 140
4.7. Czy uprawniony ma prawo do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego w sytuacji, gdy dziecko przebywa w sanatorium? | str. 142
4.8. Kiedy należy zmienić dotychczasową decyzję oraz zmienić dane odbiorcy świadczenia na przekazie pocztowym? | str. 144
4.9. Kiedy należy żądać zaświadczenia o dochodzie? | str. 146
4.10. Kiedy można przyznać i wypłacić dodatek z tytułu urodzenia dziecka? | str. 149
Rozdział 5
Nienależnie pobrane świadczenia z pomocy społecznej | str. 152
5.1. Czy można uchylić decyzję przyznającą świadczenie pieniężne za okres przeszły, z datą uchylenia od momentu wystąpienia przyczyny? | str. 152
5.2. W jaki sposób powinno zostać zwrócone nienależnie pobrane świadczenie? | str. 154
5.3. Czy można uchylić decyzję przyznającą świadczenie pieniężne za okres przeszły, z datą uchylenia od momentu wystąpienia przyczyny? | str. 155
Rozdział 6
Opłata za pobyt w DPS | str. 157
6.1. Od kiedy zostaje wydana decyzja zmieniająca opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej? | str. 157
6.2. Czy po śmierci klientki gmina może ubiegać się o zwrot poniesionych kosztów z tytułu pobytu w DPS z masy spadkowej? | str. 158
6.3. Czy w związku ze zmianą odpłatności za pobyt w DPS (zwiększona odpłatność) należy zmienić decyzję, jeśli zmianie nie uległy dochody klienta? | str. 160
6.4. Jak prawidłowo obliczyć odpłatność córki za pobyt matki w domu pomocy społecznej? | str. 161
6.5. Co zrobić w sytuacji braku możliwości przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego na rzecz osoby przebywającej w DPS? | str. 162
6.6. Jak należy traktować dochód z użytków rolnych przy obliczaniu zasiłku stałego? | str. 165
6.7. Czy OPS może skierować osobę do zakładu opiekuńczo-leczniczego, jeżeli osoba złożyła podanie o skierowanie do domu pomocy społecznej? | str. 166
6.8. Czy można ustalić odpłatność za pobyt w schronisku z zasiłku stałego? | str. 169
Część IV
Akty prawne
Ustawa o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów | str. 175
