Opis produktu
Komentarze
Spis treści
\n\n Podręcznik prezentuje ogół pojęć i zagadnień składających się na akademicki wykład prawa kanonicznego. \n \n Autorzy w przystępny sposób przedstawiają kluczowe tematy z tego zakresu, w tym m.in.:\n • istotę i dzieje prawa kanonicznego,\n • hierarchię w Kościele,\n • stowarzyszenia wiernych,\n • organizację Kościoła w strukturach kościelnych,\n • wewnętrzną organizację diecezji,\n • ponaddiecezjalną organizację kościelną,\n • poszczególne sakramenty,\n • Kościelny wymiar sprawiedliwości.\n \n Publikacja uwzględnia najnowsze zmiany w kodeksie prawa kanonicznego dotyczące prawa karnego.\n \n Podręcznik jest przeznaczony dla studentów prawa kanonicznego. Może także zainteresować każdego, kto chciałby poznać omawianą tematykę bądź poszerzyć znajomość prawa Kościoła.
Cechy
| Rodzaj: | e-book |
| Format pliku: |
 |
| Autor: | Daniel Cenalmor, Jorge Miras |
| Język publikacji: | polski |
| Rok wydania: | 2022 |
| Serie: | Akademicka. Prawo |
Wykaz skrótów | str. 21
Wprowadzenie | str. 25
CZĘŚĆ I
WPROWADZENIE W PRAWO KANONICZNE
A. KOŚCIÓŁ I PRAWO | str. 29
Rozdział I
Prawo jako zasada porządku społecznego | str. 31
1. Prawo jako zjawisko ludzkie i społeczne | str. 31
2. Prawo i sprawiedliwość. Realizm prawny i znaczenie terminu „prawo” | str. 32
3. Cechy prawa | str. 34
4. Cel i zadania prawa | str. 35
5. Zmienność i stabilność prawa | str. 36
6. Prawo i moralność | str. 37
7. Pozytywizm prawny | str. 37
Rozdział II
Prawo w Kościele | str. 39
1. Istnienie i potrzeba prawa w kościele | str. 39
2. Podstawy prawa kanonicznego. Źródło sakramentów | str. 39
a)... Ujęcie społeczne | str. 39
b).. Ujęcie prawno-rzeczowe | str. 40
c)... Słowo, sakramenty i charyzmaty z punktu widzenia prawa | str. 41
d).. Związek prawa z Kościołem jako wspólnotą i sakramentem | str. 43
3. Prawo ludzkie i prawo Boże | str. 44
a)... Prawo Boże naturalne i pozytywne | str. 44
b).. Pozytywizacja i sformalizowanie prawa Bożego | str. 45
c)... Relacja między prawem Bożym i ludzkim | str. 46
4. Postawy przeciwne prawu kanonicznemu | str. 47
a)... Poglądy „kościelne” przeciwne prawu | str. 47
b).. Poglądy „laickie” przeciwne prawu | str. 48
5. Charakterystyczne cechy prawa kanonicznego | str. 49
6. Prawo kanoniczne a duszpasterstwo | str. 51
7. Nauki kanoniczne a teologia | str. 52
B. HISTORIA PRAWA KANONICZNEGO | str. 55
Rozdział III
Prawo kanoniczne do Kodeksu z 1917 r. | str. 57
1. Historyczny rozwój prawa kanonicznego | str. 57
2. Pierwsze tysiąclecie | str. 57
a)... Pierwotne wspólnoty chrześcijańskie | str. 57
b).. Pierwsze zbiory kanoniczne | str. 59
c)... Wypaczenie tekstów kanonicznych i reforma gregoriańska | str. 60
3. Prawo kanoniczne klasyczne i Corpus Iuris Canonici | str. 62
a)... Czynniki determinujące jego narodziny | str. 62
b).. Dekret Gracjana | str. 63
c)... Corpus Iuris Canonici | str. 64
d).. Prawo powszechne | str. 65
4. Prawo kanoniczne od Soboru Trydenckiego do Soboru Watykańskiego I | str. 66
5. Kodeks z 1917 r. | str. 68
Rozdział IV
Sobór Watykański II i nowa kodyfikacja | str. 70
1. Geneza reformy Kodeksu | str. 70
2. Wpływ Soboru Watykańskiego II na prawo kanoniczne | str. 71
a)... Zasady doktrynalne kształtujące ustawodawstwo kanoniczne | str. 72
b).. Wytyczne prawne i nowe instytucje | str. 74
3. Ustawodawstwo posoborowe i przygotowanie nowego Kodeksu dla Kościoła łacińskiego | str. 74
a)... Pierwsze kroki | str. 74
b).. Zasady kierunkowe | str. 75
c)... Kolejne projekty i promulgacja nowego Kodeksu | str. 76
4. Ogólna charakterystyka Kodeksu z 1983 roku | str. 77
a)... Systematyka | str. 77
b).. Cechy charakterystyczne | str. 78
c)... Związek z poprzednią kodyfikacją i pozostałymi normami | str. 79
5. Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich | str. 79
C. POJĘCIA OGÓLNE | str. 83
Rozdział V
Relacje prawne i podmioty prawa | str. 85
1. Pojęcie kanonicznego porządku prawnego | str. 85
2. Relacja prawna i jej elementy | str. 86
3. Osoba i podmiot prawa. Koncepcja pozytywistyczna | str. 87
4. Osoba fizyczna w kanonicznym porządku prawnym | str. 89
5. Czynniki mające wpływ na status prawny osoby fizycznej | str. 90
a)... Wspólnota (komunia) kościelna | str. 90
b).. Sankcje | str. 90
c)... Inne czynniki wpływając na status prawny osoby fizycznej | str. 90
6. Osoba prawna w kanonicznym systemie prawnym | str. 95
a)... Pojęcie | str. 95
b).. Zespoły osób i fundacje | str. 96
c)... Osoby prawne publiczne i prywatne | str. 97
d).. Utworzenie, działanie i wygaśnięcie osób prawnych | str. 98
7. Podmioty bez osobowości prawnej | str. 98
Rozdział VI
Normy kanoniczne | str. 100
1. Norma w kanonicznym systemie prawnym. Pojęcie i wspólne cechy charakterystyczne | str. 100
2. Kanoniczna ustawa | str. 102
a)... Pojęcie kościelnej, czyli kanonicznej ustawy | str. 102
b).. Autor kanonicznej ustawy. Ustawodawcy oraz ustawy powszechne i partykularne. Władza ustawodawcza delegowana | str. 104
c)... Podmiot bierny kanonicznej ustawy. Ustawy terytorialne i personalne | str. 105
d).. Promulgacja i wejście w życie kanonicznej ustawy | str. 106
e)... Obowiązywanie, skutki oraz nieretroaktywność (niedziałanie wstecz) kościelnej ustawy | str. 107
f)... Wątpliwość, ignorancja i błąd odnośnie do ustawy | str. 108
g).. Interpretacja i uzupełnienie kanonicznej ustawy | str. 109
h).. Ustanie kanonicznej ustawy | str. 111
3. Kanoniczny zwyczaj | str. 112
a)... Pojęcie i rodzaje zwyczaju | str. 112
b).. Wymogi stawiane zwyczajowi kanonicznemu | str. 112
4. Normy administracyjne | str. 114
5. Statuty i regulaminy | str. 115
6. Hierarchia normatywna | str. 116
Rozdział VII
Czynności prawne | str. 117
1. Czynności prawne. Pojęcie, elementy i rodzaje | str. 117
2. Czynności prawne i funkcja administracyjna | str. 119
3. Czynności prawne administracji kościelnej ujęte w Kodeksie | str. 120
4. Poszczególne akty administracyjne | str. 120
a)... Pojęcie poszczególnego aktu administracyjnego | str. 120
b).. Regulacja ogólna poszczególnych dekretów i poszczególne nakazy | str. 122
c)... Reskrypty | str. 123
5. Właściwa treść reskryptów | str. 124
a)... Przywilej | str. 125
b).. Dyspensa | str. 126
6. Czynności prawne i prywatna autonomia | str. 128
7. Przedawnienie | str. 129
CZĘŚĆ II
LUD BOŻY
A. WIERNI CHRZEŚCIJANIE | str. 131
Rozdział VIII
Włączenie do Ludu Bożego i komunia z Kościołem | str. 133
1. Misterium Kościoła | str. 133
2. Kościół jako Lud Boży | str. 134
3. Nowe ujęcie kodeksowe | str. 136
4. Chrzest i wspólny status wiernego | str. 137
5. Wymóg pełnej wspólnoty z Kościołem | str. 139
6. Utrata pełnej komunii i jej konsekwencje | str. 139
7. Eucharystia jako centrum kościelnej komunii | str. 141
8. Szczególna pozycja katechumenów. Powołanie wszystkich ludzi do Kościoła | str. 141
Rozdział IX
Fundamentalna równość wiernych | str. 143
1. Zasada równości | str. 143
2. Podstawowy statut prawny wiernego | str. 143
3. Obowiązki i prawa wszystkich wiernych | str. 145
a)... Wspólnota z Kościołem (kan. 209) | str. 145
b).. Świętość życia i budowanie Kościoła (kan. 210) | str. 146
c)... Apostolat (kan. 211) | str. 147
d).. Posłuszeństwo i dialog z pasterzami (kan. 212) | str. 148
e)... Otrzymywanie dóbr duchowych Kościoła (kan. 213) | str. 149
f)... Obrządek i duchowość | str. 150
g).. Stowarzyszenia i zebrania (kan. 215) | str. 151
h).. Apostolskie inicjatywy (kan. 216) | str. 152
i)... Wychowanie chrześcijańskie | str. 152
j)... Poszukiwanie i własne zdanie w świętych naukach | str. 153
k).. Wybór własnego stanu życia (kan. 219) | str. 154
l)... Dobre imię oraz intymność (kan. 220) | str. 155
m). Ochrona prawna (kan. 221) | str. 156
n).. Zaradzanie potrzebom Kościoła i sprawiedliwość społeczna (kan. 222) | str. 157
4. Regulacja wykonywania praw (kan. 223) | str. 157
Rozdział X
Hierarchia i różnorodność w Kościele | str. 159
1. Zasada hierarchiczności i zasada różnorodności w ustroju Kościoła | str. 159
2. Święci szafarze lub duchowni | str. 160
a)... Funkcja eklezjalna świętych szafarzy: konsekracja i misja | str. 160
b).. Formacja świętych szafarzy | str. 162
c)... Inkardynacja | str. 163
d).. Status prawny duchownych | str. 164
e)... Utrata prawnego stanu duchownego | str. 166
3. Wierni konsekrowani profesją rad ewangelicznych | str. 166
4. Wierni świeccy | str. 168
a)... Świeckość, szczególny charakter świeckich | str. 168
b).. Świeckość i eklezjalność życia i misji świeckich: „jedność życia” | str. 169
c)... Status prawny świeckich | str. 169
Rozdział XI
Stowarzyszenia wiernych | str. 174
1. Stowarzyszenia wiernych: klasyfikacja i normy wspólne | str. 174
a)... Rodzaje stowarzyszeń | str. 174
b).. Podstawowe normy wspólne | str. 175
2. Stowarzyszenia prywatne i stowarzyszenia publiczne | str. 176
3. Udział władzy w zakładaniu stowarzyszeń | str. 177
4. Osobowość prawna stowarzyszeń wiernych | str. 178
5. Porządek prawny stowarzyszeń | str. 178
a)... Zarząd działalności stowarzyszenia | str. 178
b).. Mianowanie organów władzy, kapelanów i doradców duchowych | str. 179
c)... Zarządzanie dobrami stowarzyszenia | str. 180
d).. Wygaśnięcie stowarzyszeń wiernych | str. 181
e)... Normy specjalne dotyczące stowarzyszeń świeckich | str. 181
Rozdział XII
Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego | str. 183
1. Instytuty życia konsekrowanego | str. 183
a)... Kodeksowy koncept życia konsekrowanego przez profesję rad ewangelicznych | str. 183
b).. Rodzaje instytutów życia konsekrowanego w KPK | str. 184
c)... Akt erygowania, organizacja prawna i zniesienie instytutów | str. 185
2. Porządek prawny instytutów życia konsekrowanego: normy wspólne | str. 185
a)... Profesja rad ewangelicznych | str. 185
b).. Współżycie braterskie | str. 186
c)... Dziedzictwo duchowe instytutu | str. 187
d).. Prawo własne instytutów życia konsekrowanego | str. 187
e)... Zarząd instytutów | str. 188
f)... Przyjęcie i formacja członków | str. 190
3. Instytuty zakonne | str. 190
a)... Pojęcie i cechy specyficzne | str. 190
b).. Przyjęcie, formacja i wcielenie członków | str. 191
c)... Obowiązki i prawa instytutów oraz ich członków | str. 192
d).. Apostolat instytutów zakonnych | str. 194
4. Instytuty świeckie | str. 195
a)... Pojęcie i cechy charakterystyczne | str. 195
b).. Porządek prawny | str. 195
5. Stowarzyszenia życia apostolskiego | str. 196
a)... Pojęcie i cechy charakterystyczne | str. 196
b).. Porządek prawny | str. 196
B. WŁADZA KOŚCIELNA | str. 199
Rozdział XIII
Święcenia i władza rządzenia | str. 201
1. Kościół jako instytucja i zasada hierarchiczności | str. 201
2. Funkcje hierarchiczne w historii | str. 202
3. Władza święceń | str. 204
4. Władza rządzenia | str. 204
5. Przekazywanie władzy rządzenia. Misja kanoniczna | str. 205
6. Podmioty władzy rządzenia | str. 206
Rozdział XIV
Formy przypisywania i wykonywania władzy rządzenia | str. 208
1. Formy przypisywania władzy rządzenia | str. 208
2. Władza zwyczajna | str. 208
a)... Władza własna | str. 209
b).. Władza zastępcza | str. 210
3. Władza delegowana | str. 211
4. Określenie prawne wykonywania władzy rządzenia: aspekty podstawowe | str. 211
a)... Obszary kompetencji | str. 211
b).. Rozróżnienie funkcji | str. 212
c)... Warunki prawne wykonywania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej | str. 213
d).. Zakres wewnętrzny i zakres zewnętrzny | str. 214
5. Kanoniczne pojęcie ordynariusza i ordynariusza miejsca | str. 216
6. Uprawnienia habitualne | str. 217
7. Uzupełnienie władzy | str. 217
C. HIERARCHICZNA ORGANIZACJA KOŚCIOŁA | str. 219
Rozdział XV
Organizacja kościelna | str. 221
1. Misja Kościoła i działalność instytucjonalna | str. 221
a)... Funkcje publiczne i organizacja kościelna | str. 221
b).. Sens służebny funkcji hierarchicznej i organizacji kościelnej | str. 222
c)... Dystrybucja i ukierunkowanie funkcji publicznych | str. 223
2. Urzędy kościelne | str. 224
a)... Pojęcie | str. 224
b).. Rodzaje | str. 225
c)... Powierzanie urzędów | str. 226
d).. Utrata urzędu | str. 226
3. Organizmy kolegialne | str. 227
a)... Pojęcie | str. 227
b).. Rodzaje kolegiów w organizacji kościelnej | str. 228
4. Struktury kościelne | str. 229
a)... Pojęcie | str. 229
b).. Struktura organiczna | str. 230
c)... Rodzaje | str. 231
Rozdział XVI
Organizacja Kościoła powszechnego | str. 232
1. Prymat, biskupstwo i kolegialność w kierowaniu Kościołem | str. 232
a)... Władza najwyższa. Prymat i kolegialność | str. 232
b).. Biskupstwo i funkcja prymatu | str. 234
2. Biskup Rzymski | str. 235
a)... Wybór Następcy Piotra | str. 235
b).. Władza Biskupa Rzymskiego | str. 236
3. Kolegium Biskupów | str. 237
a)... Przynależność do Kolegium i działanie kolegialne | str. 237
b).. Sobór powszechny | str. 239
4. Synod Biskupów | str. 239
5. Kolegium Kardynałów | str. 240
6. Kuria Rzymska | str. 241
7. Legaci papiescy | str. 243
Rozdział XVII
Organizacja Kościoła w strukturach kościelnych | str. 245
1. Zagadnienia wstępne | str. 245
a)... Kościół powszechny i Kościoły partykularne | str. 245
b).. Kategoria teologiczna Kościoła partykularnego i struktur kościelnych | str. 246
c)... Wytyczanie struktur: wymiar terytorialny i personalny | str. 247
d).. Komunia, komplementarność i koordynacja struktur kościelnych | str. 248
e)... Porządek prawny struktur kościelnych: zrównanie i analogia do diecezji | str. 250
2. Struktury terytorialne porządku zwyczajnego | str. 251
a)... Diecezja | str. 251
b).. Prałatura terytorialna i opactwo terytorialne | str. 251
3. Misyjne struktury terytorialne | str. 252
a)... Wikariat apostolski i prefektura apostolska | str. 253
b).. Diecezja misyjna i misja „sui iuris” | str. 253
4. Struktury o specjalnym porządku: administratura apostolska erygowana na stałe | str. 254
5. Struktury personalne | str. 255
a)... Ordynariat wojskowy | str. 255
b).. Prałatura personalna | str. 257
c)... Ordynariaty łacińskie dla wiernych obrządku wschodniego | str. 259
d).. Ordynariaty personalne dla wiernych anglikanów, którzy zostają włączeni korporatywnie w pełną wspólnotę Kościoła | str. 259
Rozdział XVIII
Wewnętrzna organizacja diecezji | str. 263
1. Biskup diecezjalny | str. 263
2. Biskupi koadiutorzy i pomocniczy | str. 265
3. Synod diecezjalny | str. 266
4. Kuria diecezjalna | str. 266
a)... Wikariusze generalni i biskupi | str. 267
b).. Kanclerz i inni notariusze | str. 268
c)... Rada do spraw ekonomicznych i ekonom | str. 268
5. Główne kolegia diecezjalne | str. 269
a)... Rada kapłańska | str. 269
b).. Kolegium konsultorów | str. 270
c)... Kapituła kanoników | str. 270
d).. Rada duszpasterska | str. 271
6. Organizacja parafialna | str. 272
a)... Parafia | str. 272
b).. Proboszcz | str. 273
c)... Wikariusze parafialni | str. 274
d).. Inne sposoby organizacji posługi parafialnej | str. 275
e)... Rady parafialne | str. 276
7. Dziekan | str. 276
8. Rektorzy kościołów | str. 277
9. Kapelani | str. 277
Rozdział XIX
Ponaddiecezjalna organizacja kościelna | str. 278
1. Kolegialna troska biskupów i organizacja ponaddiecezjalna | str. 278
2. Prowincja kościelna | str. 279
3. Region kościelny | str. 280
4. Patriarchowie i prymasi | str. 281
5. Synody partykularne | str. 281
a)... Nota historyczna | str. 281
b).. Pojęcie i klasy synodu partykularnego | str. 282
c)... Ogłoszenie i przygotowanie | str. 282
d).. Udział | str. 283
e)... Decyzje soborowe | str. 284
6. Konferencja biskupów | str. 284
a)... Pojęcie i ewolucja historyczna | str. 284
b).. Konstytucja i członkowie | str. 285
c)... Struktura | str. 286
d).. Kompetencje prawne | str. 287
CZĘŚĆ III
MISJA KOŚCIOŁA
A. NAUCZYCIELSKIE ZADANIE KOŚCIOŁA | str. 289
Rozdział XX
Funkcja nauczania i Magisterium kościelne | str. 291
1. Misja Kościoła i tria munera | str. 291
2. Munus docendi | str. 292
3. Udział całego Kościoła w funkcji nauczania | str. 293
4. Magisterium Kościoła | str. 294
5. Zasięg i sposoby wykonywania Magisterium | str. 295
6. Boska asystencja i przedmiot interwencji Magisterium | str. 296
7. Zobowiązania i obowiązki wiernego wobec Magisterium. Wyznanie wiary | str. 297
8. Magisterium i teologia. Badanie i ocena doktryn | str. 299
9. Opinie hierarchii w sprawach doczesnych | str. 300
Rozdział XXI
Działalność ewangelizacyjna | str. 302
1. Aspekty działalności ewangelizacyjnej i sposoby uczestnictwa | str. 302
2. Posługa słowa Bożego | str. 303
3. Przepowiadanie słowa Bożego | str. 304
a)... Zdolność świętych szafarzy do przepowiadania | str. 305
b).. Uzupełniający charakter przepowiadania sprawowanego przez świeckich | str. 305
c)... Zasady dotyczące homilii | str. 306
4. Formacja katechetyczna | str. 307
a)... Regulacje i źródła normatywne | str. 307
b).. Odpowiedzialność wiernych | str. 307
c)... System zatwierdzania i używania tekstów katechetycznych | str. 309
5. Aktywność ekumeniczna | str. 310
6. Działalność misyjna | str. 310
Rozdział XXII
Edukacja katolicka i środki komunikacji społecznej | str. 313
1. Pojęcie edukacji katolickiej | str. 313
2. Odpowiedzialność i wolność rodziców i Kościoła w edukacji | str. 314
3. Szkoły katolickie | str. 315
4. Katolickie nauczanie religijne | str. 316
5. Uniwersytety katolickie i inne instytuty studiów wyższych | str. 317
6. Uniwersytety i wydziały kościelne | str. 318
7. Instrumenty komunikacji społecznej | str. 319
8. Wymagania kanoniczne dotyczące publikacji lub używania pism | str. 320
A. UŚWIĘCAJĄCE ZADANIE KOŚCIOŁA | str. 323
Rozdział XXIII
Funkcja uświęcania, liturgia i sakramenty | str. 325
1. „Munus sanctificandi” w Kodeksie | str. 325
2. Funkcja uświęcania i święta liturgia | str. 326
3. Sposoby uczestnictwa w funkcji uświęcającej | str. 327
4. Udział w celebracjach liturgicznych | str. 328
5. Kierowanie świętą liturgią | str. 328
6. Wierne celebrowanie liturgii | str. 330
7. Sakramenty | str. 330
a)... Natura i skutki | str. 331
b).. Kanoniczna regulacja liturgii sakramentalnej | str. 331
c)... Wymogi sprawiedliwości w sprawowaniu i udzielaniu sakramentów | str. 332
8. Communicatio in spiritualibus z chrześcijanami niekatolikami | str. 332
9. Aspekty communicatio in sacris w kulcie liturgicznym | str. 333
a)... Komunikacja w niesakramentalnym kulcie liturgicznym | str. 333
b).. Komunikacja w sakramentach | str. 334
c)... Interkomunia eucharystyczna | str. 335
10. Wiara, kult chrześcijański i sakramenty | str. 335
Rozdział XXIV
Sakrament chrztu | str. 337
1. Znaczenie i konieczność chrztu | str. 337
2. Sakramentalny znak chrztu | str. 338
3. Kanoniczne znaczenie chrztu | str. 339
4. Podmiot chrztu | str. 339
a)... Chrzest dorosłych | str. 340
b).. Chrzest dzieci | str. 341
5. Szafarz, miejsce i dzień chrztu | str. 344
6. Rodzice chrzestni | str. 346
7. Adnotacja i świadectwo chrztu. Chrzest pod warunkiem | str. 346
Rozdział XXV
Sakrament bierzmowania | str. 348
1. Bierzmowanie: znak sakramentalny, skutki i znaczenie kanoniczne | str. 348
a)... Znak sakramentalny i jego elementy | str. 348
b).. Skuteczność własna sakramentu | str. 349
c)... Kanoniczne znaczenie bierzmowania | str. 350
2. Podmiot bierzmowania | str. 350
3. Obowiązywalność bierzmowania i korzystny wiek przyjęcia | str. 351
a)... Obowiązek przyjęcia sakramentu | str. 351
b).. Wiek do bierzmowania | str. 351
4. Szafarz bierzmowania | str. 353
a)... Biskup | str. 353
b).. Inni szafarze | str. 353
5. Świadek, zapisanie i świadectwo bierzmowania. Bierzmowanie warunkowe | str. 355
Rozdział XXVI
Najświętsza Eucharystia | str. 356
1. Najświętsza Eucharystia w misterium Kościoła | str. 356
2. Celebracja eucharystyczna | str. 357
a)... Sakramentalny znak Eucharystii | str. 357
b).. Szafarz Ofiary eucharystycznej | str. 359
c)... Zgromadzenie eucharystyczne | str. 359
3. Warunki celebracji eucharystycznej dotyczące szafarza | str. 360
a)... Przygotowanie i rozwój celebracji | str. 360
b).. Koncelebra | str. 361
c)... Częstotliwość celebracji | str. 362
d).. Intencje i ofiary złożone za odprawienie Mszy św. | str. 363
e)... Czas i miejsce celebracji | str. 364
4. Komunia Święta | str. 365
a)... Szafarz Komunii Świętej | str. 365
b).. Prawo do przyjęcia Komunii Świętej | str. 366
c)... Pierwsza Komunia dzieci, przykazanie paschalne i Wiatyk | str. 367
d).. Post eucharystyczny i możliwość przyjmowania Komunii dwa razy dziennie | str. 368
e)... Komunia pod dwoma postaciami | str. 369
5. Przechowywanie i cześć dla Najświętszej Eucharystii | str. 369
Rozdział XXVII
Sakramenty uzdrawiania | str. 371
1. Sakrament pokuty i pojednania. Podstawowa struktura i efekty | str. 371
2. Podmiot sakramentu i czynności penitenta | str. 372
3. Szafarz sakramentu pokuty | str. 374
a)... Władza święceń i upoważnienie do słuchania spowiedzi | str. 374
b).. Nabycie, przedłużenie i utrata upoważnienia do spowiadania | str. 374
4. Celebracja i sprawowanie posługi pojednania | str. 376
a)... Zwykła forma celebrowania sakramentu. Postawa i obowiązki spowiednika | str. 376
b).. Wyjątkowy przypadek zbiorowych absolucji | str. 377
c)... Miejsce i siedziba celebracji | str. 379
d).. Obowiązek i prawo do otrzymania sakramentu | str. 380
5. Tajemnica sakramentalna i ochrona świętości sakramentu | str. 381
6. Odpusty | str. 382
7. Namaszczenie chorych | str. 383
Rozdział XXVIII
Sakrament święceń | str. 386
1. Sakrament posługi apostolskiej | str. 386
2. Znak sakramentalny i skutki sakramentu święceń | str. 387
3. Podmiot sakramentu święceń | str. 388
a)... Warunki ważności | str. 388
b).. Warunki godziwości | str. 390
c)... Przymioty przyjmującego święcenia | str. 391
d).. Nieprawidłowości i przeszkody w przyjmowaniu lub wykonywaniu święceń | str. 394
e)... Wymagania przed święceniami, dokumentacja i skrutynia | str. 395
4. Szafarz i sprawowanie sakramentu święceń | str. 396
5. Zapisanie i poświadczenie przyjętych święceń | str. 397
Rozdział XXIX
Małżeństwo – instytucja naturalna i sakrament Nowego Prawa | str. 398
1. Małżeństwo – instytucja naturalna | str. 398
a)... Pojęcie | str. 398
b).. Istota małżeństwa | str. 399
c)... Istotne przymioty małżeństwa | str. 401
d).. Cele małżeństwa | str. 403
2. Małżeństwo – sakrament Nowego Prawa | str. 405
3. „Ius connubi” a prawna regulacja małżeństwa | str. 407
Rozdział XXX
Przeszkody małżeńskie | str. 408
1. Przeszkody małżeńskie | str. 408
a)... Pojęcie, ustanawianie oraz rodzaje | str. 408
b).. Poszczególne przeszkody | str. 409
c)... Dyspensa od przeszkód | str. 412
2. Zgoda małżeńska | str. 413
3. Anomalie zgody | str. 414
a)... Niezdolność konsensualna | str. 414
b).. Brak zgody małżeńskiej | str. 416
c)... Zgoda wadliwa | str. 419
Rozdział XXXI
Kanoniczna regulacja małżeństwa (II) | str. 421
1. Przygotowanie do małżeństwa | str. 421
a)... Duszpasterska troska o przygotowująch się do małżeństwa | str. 421
b).. Protokół przedślubny oraz inne formalności | str. 422
2. Forma prawna zawarcia małżeństwa | str. 423
a)... Forma wyrażenia zgody | str. 423
b).. Istotna forma prawna | str. 423
c)... Małżeństwa zobowiązane do zachowania formy kanonicznej oraz dyspensa od formy | str. 425
d).. Zawarcie małżeństwa w formie nadzwyczajnej | str. 425
e)... Zapisanie zawartego małżeństwa | str. 426
3. Liturgiczna celebracja zawarcia małżeństwa | str. 426
4. Niektóre szczególne aspekty małżeńskiej relacji prawnej | str. 427
5. Uważnienie zwykłe i uważnienie w zawiązku małżeństwa nieważnego | str. 428
a)... Uważnienie zwykłe | str. 429
b).. Uważnienie w zawiązku | str. 429
6. Wyjątkowe przypadki rozwiązania małżeństwa | str. 430
a)... Rozwiązanie małżeństwa niedopełnionego | str. 431
b).. Przywilej Pawłowy | str. 432
c)... Inne przypadki rozwiązania małżeństwa niesakramentalnego | str. 432
7. Separacja małżeńska podczas trwania węzła | str. 432
Rozdział XXXII
Inne akty Bożego kultu. Miejsca i czasy święte | str. 434
1. Inne akty kultu regulowane przez KPK | str. 434
a)... Sakramentalia | str. 434
b).. Liturgia godzin | str. 436
c)... Pogrzeb kościelny | str. 437
d).. Kult świętych, relikwii i obrazów | str. 439
e)... Ślub i przysięga | str. 440
2. Miejsca święte | str. 441
a)... Kościoły | str. 441
b).. Kaplice i kaplice prywatne | str. 442
c)... Sanktuaria | str. 443
d).. Ołtarze | str. 443
3. Czasy święte | str. 444
a)... Dni świąteczne | str. 444
b).. Dni pokuty | str. 445
C.SZCZEGÓŁOWE ASPEKTY MUNUS REGENDI | str. 447
Rozdział XXXIII
Dobra doczesne kościoła | str. 449
1. Podstawowe zasady | str. 449
a)... Dobra doczesne w służbie posłannictwu Kościoła | str. 449
b).. Podmioty zdolne do dysponowania majątkiem | str. 449
c)... Dobra kościelne | str. 450
2. Nabywanie dóbr przez Kościół | str. 450
a)... Prawo i obowiązek wiernych materialnego wspierania misji Kościoła | str. 451
b).. Dobrowolne datki wiernych | str. 451
c)... Opłaty i ofiary związane z sakramentami i sakramentaliami | str. 452
d).. Podatki kościelne | str. 453
e)... Współodpowiedzialność diecezji w odniesieniu do Stolicy Apostolskiej | str. 453
3. Organizacja ekonomiczna utrzymania świętych szafarzy: reforma systemu beneficjalnego i aktualna regulacja | str. 454
4. Zarząd dóbr kościelnych | str. 455
a)... Kompetencje Biskupa Rzymskiego | str. 455
b).. Kompetencje ordynariusza | str. 456
c)... Zarządcy bezpośredni | str. 456
5. Alienacja dóbr kościelnych | str. 457
6. Pobożne rozporządzenia i pobożne fundacje | str. 457
Rozdział XXXIV
Ochrona karna kościelnej komunii | str. 459
1. Prawo karne w obszarze zadania pasterskiego | str. 459
2. Pojęcie i elementy przestępstwa | str. 460
3. Rodzaje sankcji kanonicznych | str. 462
a)... Kary poprawcze, czyli cenzury | str. 462
b).. Kary ekspiacyjne | str. 463
c)... Karne środki zaradcze i pokuty | str. 463
d).. Inne sankcje | str. 463
e)... Klasyfikacja kar według sposobu ich wymierzenia | str. 464
4. Przestępstwa i kary określone w KPK | str. 464
5. Szczególne momenty w procesie stosowania kar | str. 466
a)... Moment ukonstytuowania kary | str. 466
b).. Moment wymierzenia kary | str. 466
c)... Moment deklarowania kary | str. 467
d).. Moment ustania kary | str. 468
6. Zawieszenie prawnej skuteczności kar | str. 469
7. Gwarancje prawne oraz rekursy w sprawach karnych | str. 470
Rozdział XXXV
Kościelny wymiar sprawiedliwości | str. 471
1. Ochrona praw w życiu Kościoła | str. 471
a)... Uznanie praw oraz ich skuteczna ochrona | str. 471
b).. Powództwa i zarzuty procesowe | str. 472
c)... Stosowność unikania niepotrzebnych sporów | str. 473
2. Proces | str. 474
3. Kościelna organizacja sądownictwa | str. 475
a)... Trybunał pierwszej instancji | str. 475
b).. Trybunał drugiej instancji | str. 477
c)... Trybunały kleryckich instytutów zakonnych na prawie papieskim | str. 477
d).. Trybunały Stolicy Apostolskiej | str. 478
4. Strony uczestniczące w procesie | str. 479
a)... Zdolność procesowa i legitymacja procesowa | str. 479
b).. Rzecznik sprawiedliwości i obrońca węzła | str. 480
c)... Pomoc prawna dla stron | str. 480
Rozdział XXXVI
Kanoniczne procesy i system administracyjnego wymiaru sprawiedliwości | str. 482
1. Zwykły proces sporny | str. 482
a)... Faza wprowadzenia sprawy | str. 482
b).. Faza dowodowa | str. 483
c)... Ogłoszenie akt, zamknięcie postępowania dowodowego i dyskusja sprawy | str. 484
d).. Faza decyzyjna | str. 484
e)... Stan rzeczy osądzonej i wykonanie wyroku | str. 485
f)... Rekursy przeciwko ostatecznemu wyrokowi | str. 486
2. Ustny proces sporny | str. 487
3. Procesy i procedury specjalne | str. 487
a)... Procesy małżeńskie | str. 488
b).. Proces o orzeczenie nieważności święceń | str. 489
c)... Proces karny | str. 490
4. Administracyjny wymiar sprawiedliwości | str. 491
a)... Rekurs hierarchiczny | str. 492
b).. Rekurs sporno-administracyjny | str. 492
Rozdział XXXVII
Misja Kościoła a wspólnota ludzka | str. 493
1. Misja Kościoła w świecie | str. 493
2. Wartość i znaczenie rzeczywistości doczesnej | str. 495
a)... Autonomia rzeczywistości doczesnej | str. 496
3. Kościół a wspólnota polityczna | str. 497
a)... Zasada autonomii i słusznej świeckości państwa | str. 498
b).. Wolność Kościoła a wolność religijna | str. 499
c)... Zasada współpracy Kościół-państwo | str. 501
d).. Prawo Kościoła do dokonywania moralnych osądów w odniesieniu do spraw doczesnych | str. 502
4. Wierni a obywatele | str. 503
a)... Rozróżnienie zadań w działalności Kościoła w świecie | str. 503
b).. Słuszna wolność i pluralizm w sprawach doczesnych | str. 505
Bibliografia uzupełniająca | str. 509
Wprowadzenie | str. 25
CZĘŚĆ I
WPROWADZENIE W PRAWO KANONICZNE
A. KOŚCIÓŁ I PRAWO | str. 29
Rozdział I
Prawo jako zasada porządku społecznego | str. 31
1. Prawo jako zjawisko ludzkie i społeczne | str. 31
2. Prawo i sprawiedliwość. Realizm prawny i znaczenie terminu „prawo” | str. 32
3. Cechy prawa | str. 34
4. Cel i zadania prawa | str. 35
5. Zmienność i stabilność prawa | str. 36
6. Prawo i moralność | str. 37
7. Pozytywizm prawny | str. 37
Rozdział II
Prawo w Kościele | str. 39
1. Istnienie i potrzeba prawa w kościele | str. 39
2. Podstawy prawa kanonicznego. Źródło sakramentów | str. 39
a)... Ujęcie społeczne | str. 39
b).. Ujęcie prawno-rzeczowe | str. 40
c)... Słowo, sakramenty i charyzmaty z punktu widzenia prawa | str. 41
d).. Związek prawa z Kościołem jako wspólnotą i sakramentem | str. 43
3. Prawo ludzkie i prawo Boże | str. 44
a)... Prawo Boże naturalne i pozytywne | str. 44
b).. Pozytywizacja i sformalizowanie prawa Bożego | str. 45
c)... Relacja między prawem Bożym i ludzkim | str. 46
4. Postawy przeciwne prawu kanonicznemu | str. 47
a)... Poglądy „kościelne” przeciwne prawu | str. 47
b).. Poglądy „laickie” przeciwne prawu | str. 48
5. Charakterystyczne cechy prawa kanonicznego | str. 49
6. Prawo kanoniczne a duszpasterstwo | str. 51
7. Nauki kanoniczne a teologia | str. 52
B. HISTORIA PRAWA KANONICZNEGO | str. 55
Rozdział III
Prawo kanoniczne do Kodeksu z 1917 r. | str. 57
1. Historyczny rozwój prawa kanonicznego | str. 57
2. Pierwsze tysiąclecie | str. 57
a)... Pierwotne wspólnoty chrześcijańskie | str. 57
b).. Pierwsze zbiory kanoniczne | str. 59
c)... Wypaczenie tekstów kanonicznych i reforma gregoriańska | str. 60
3. Prawo kanoniczne klasyczne i Corpus Iuris Canonici | str. 62
a)... Czynniki determinujące jego narodziny | str. 62
b).. Dekret Gracjana | str. 63
c)... Corpus Iuris Canonici | str. 64
d).. Prawo powszechne | str. 65
4. Prawo kanoniczne od Soboru Trydenckiego do Soboru Watykańskiego I | str. 66
5. Kodeks z 1917 r. | str. 68
Rozdział IV
Sobór Watykański II i nowa kodyfikacja | str. 70
1. Geneza reformy Kodeksu | str. 70
2. Wpływ Soboru Watykańskiego II na prawo kanoniczne | str. 71
a)... Zasady doktrynalne kształtujące ustawodawstwo kanoniczne | str. 72
b).. Wytyczne prawne i nowe instytucje | str. 74
3. Ustawodawstwo posoborowe i przygotowanie nowego Kodeksu dla Kościoła łacińskiego | str. 74
a)... Pierwsze kroki | str. 74
b).. Zasady kierunkowe | str. 75
c)... Kolejne projekty i promulgacja nowego Kodeksu | str. 76
4. Ogólna charakterystyka Kodeksu z 1983 roku | str. 77
a)... Systematyka | str. 77
b).. Cechy charakterystyczne | str. 78
c)... Związek z poprzednią kodyfikacją i pozostałymi normami | str. 79
5. Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich | str. 79
C. POJĘCIA OGÓLNE | str. 83
Rozdział V
Relacje prawne i podmioty prawa | str. 85
1. Pojęcie kanonicznego porządku prawnego | str. 85
2. Relacja prawna i jej elementy | str. 86
3. Osoba i podmiot prawa. Koncepcja pozytywistyczna | str. 87
4. Osoba fizyczna w kanonicznym porządku prawnym | str. 89
5. Czynniki mające wpływ na status prawny osoby fizycznej | str. 90
a)... Wspólnota (komunia) kościelna | str. 90
b).. Sankcje | str. 90
c)... Inne czynniki wpływając na status prawny osoby fizycznej | str. 90
6. Osoba prawna w kanonicznym systemie prawnym | str. 95
a)... Pojęcie | str. 95
b).. Zespoły osób i fundacje | str. 96
c)... Osoby prawne publiczne i prywatne | str. 97
d).. Utworzenie, działanie i wygaśnięcie osób prawnych | str. 98
7. Podmioty bez osobowości prawnej | str. 98
Rozdział VI
Normy kanoniczne | str. 100
1. Norma w kanonicznym systemie prawnym. Pojęcie i wspólne cechy charakterystyczne | str. 100
2. Kanoniczna ustawa | str. 102
a)... Pojęcie kościelnej, czyli kanonicznej ustawy | str. 102
b).. Autor kanonicznej ustawy. Ustawodawcy oraz ustawy powszechne i partykularne. Władza ustawodawcza delegowana | str. 104
c)... Podmiot bierny kanonicznej ustawy. Ustawy terytorialne i personalne | str. 105
d).. Promulgacja i wejście w życie kanonicznej ustawy | str. 106
e)... Obowiązywanie, skutki oraz nieretroaktywność (niedziałanie wstecz) kościelnej ustawy | str. 107
f)... Wątpliwość, ignorancja i błąd odnośnie do ustawy | str. 108
g).. Interpretacja i uzupełnienie kanonicznej ustawy | str. 109
h).. Ustanie kanonicznej ustawy | str. 111
3. Kanoniczny zwyczaj | str. 112
a)... Pojęcie i rodzaje zwyczaju | str. 112
b).. Wymogi stawiane zwyczajowi kanonicznemu | str. 112
4. Normy administracyjne | str. 114
5. Statuty i regulaminy | str. 115
6. Hierarchia normatywna | str. 116
Rozdział VII
Czynności prawne | str. 117
1. Czynności prawne. Pojęcie, elementy i rodzaje | str. 117
2. Czynności prawne i funkcja administracyjna | str. 119
3. Czynności prawne administracji kościelnej ujęte w Kodeksie | str. 120
4. Poszczególne akty administracyjne | str. 120
a)... Pojęcie poszczególnego aktu administracyjnego | str. 120
b).. Regulacja ogólna poszczególnych dekretów i poszczególne nakazy | str. 122
c)... Reskrypty | str. 123
5. Właściwa treść reskryptów | str. 124
a)... Przywilej | str. 125
b).. Dyspensa | str. 126
6. Czynności prawne i prywatna autonomia | str. 128
7. Przedawnienie | str. 129
CZĘŚĆ II
LUD BOŻY
A. WIERNI CHRZEŚCIJANIE | str. 131
Rozdział VIII
Włączenie do Ludu Bożego i komunia z Kościołem | str. 133
1. Misterium Kościoła | str. 133
2. Kościół jako Lud Boży | str. 134
3. Nowe ujęcie kodeksowe | str. 136
4. Chrzest i wspólny status wiernego | str. 137
5. Wymóg pełnej wspólnoty z Kościołem | str. 139
6. Utrata pełnej komunii i jej konsekwencje | str. 139
7. Eucharystia jako centrum kościelnej komunii | str. 141
8. Szczególna pozycja katechumenów. Powołanie wszystkich ludzi do Kościoła | str. 141
Rozdział IX
Fundamentalna równość wiernych | str. 143
1. Zasada równości | str. 143
2. Podstawowy statut prawny wiernego | str. 143
3. Obowiązki i prawa wszystkich wiernych | str. 145
a)... Wspólnota z Kościołem (kan. 209) | str. 145
b).. Świętość życia i budowanie Kościoła (kan. 210) | str. 146
c)... Apostolat (kan. 211) | str. 147
d).. Posłuszeństwo i dialog z pasterzami (kan. 212) | str. 148
e)... Otrzymywanie dóbr duchowych Kościoła (kan. 213) | str. 149
f)... Obrządek i duchowość | str. 150
g).. Stowarzyszenia i zebrania (kan. 215) | str. 151
h).. Apostolskie inicjatywy (kan. 216) | str. 152
i)... Wychowanie chrześcijańskie | str. 152
j)... Poszukiwanie i własne zdanie w świętych naukach | str. 153
k).. Wybór własnego stanu życia (kan. 219) | str. 154
l)... Dobre imię oraz intymność (kan. 220) | str. 155
m). Ochrona prawna (kan. 221) | str. 156
n).. Zaradzanie potrzebom Kościoła i sprawiedliwość społeczna (kan. 222) | str. 157
4. Regulacja wykonywania praw (kan. 223) | str. 157
Rozdział X
Hierarchia i różnorodność w Kościele | str. 159
1. Zasada hierarchiczności i zasada różnorodności w ustroju Kościoła | str. 159
2. Święci szafarze lub duchowni | str. 160
a)... Funkcja eklezjalna świętych szafarzy: konsekracja i misja | str. 160
b).. Formacja świętych szafarzy | str. 162
c)... Inkardynacja | str. 163
d).. Status prawny duchownych | str. 164
e)... Utrata prawnego stanu duchownego | str. 166
3. Wierni konsekrowani profesją rad ewangelicznych | str. 166
4. Wierni świeccy | str. 168
a)... Świeckość, szczególny charakter świeckich | str. 168
b).. Świeckość i eklezjalność życia i misji świeckich: „jedność życia” | str. 169
c)... Status prawny świeckich | str. 169
Rozdział XI
Stowarzyszenia wiernych | str. 174
1. Stowarzyszenia wiernych: klasyfikacja i normy wspólne | str. 174
a)... Rodzaje stowarzyszeń | str. 174
b).. Podstawowe normy wspólne | str. 175
2. Stowarzyszenia prywatne i stowarzyszenia publiczne | str. 176
3. Udział władzy w zakładaniu stowarzyszeń | str. 177
4. Osobowość prawna stowarzyszeń wiernych | str. 178
5. Porządek prawny stowarzyszeń | str. 178
a)... Zarząd działalności stowarzyszenia | str. 178
b).. Mianowanie organów władzy, kapelanów i doradców duchowych | str. 179
c)... Zarządzanie dobrami stowarzyszenia | str. 180
d).. Wygaśnięcie stowarzyszeń wiernych | str. 181
e)... Normy specjalne dotyczące stowarzyszeń świeckich | str. 181
Rozdział XII
Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego | str. 183
1. Instytuty życia konsekrowanego | str. 183
a)... Kodeksowy koncept życia konsekrowanego przez profesję rad ewangelicznych | str. 183
b).. Rodzaje instytutów życia konsekrowanego w KPK | str. 184
c)... Akt erygowania, organizacja prawna i zniesienie instytutów | str. 185
2. Porządek prawny instytutów życia konsekrowanego: normy wspólne | str. 185
a)... Profesja rad ewangelicznych | str. 185
b).. Współżycie braterskie | str. 186
c)... Dziedzictwo duchowe instytutu | str. 187
d).. Prawo własne instytutów życia konsekrowanego | str. 187
e)... Zarząd instytutów | str. 188
f)... Przyjęcie i formacja członków | str. 190
3. Instytuty zakonne | str. 190
a)... Pojęcie i cechy specyficzne | str. 190
b).. Przyjęcie, formacja i wcielenie członków | str. 191
c)... Obowiązki i prawa instytutów oraz ich członków | str. 192
d).. Apostolat instytutów zakonnych | str. 194
4. Instytuty świeckie | str. 195
a)... Pojęcie i cechy charakterystyczne | str. 195
b).. Porządek prawny | str. 195
5. Stowarzyszenia życia apostolskiego | str. 196
a)... Pojęcie i cechy charakterystyczne | str. 196
b).. Porządek prawny | str. 196
B. WŁADZA KOŚCIELNA | str. 199
Rozdział XIII
Święcenia i władza rządzenia | str. 201
1. Kościół jako instytucja i zasada hierarchiczności | str. 201
2. Funkcje hierarchiczne w historii | str. 202
3. Władza święceń | str. 204
4. Władza rządzenia | str. 204
5. Przekazywanie władzy rządzenia. Misja kanoniczna | str. 205
6. Podmioty władzy rządzenia | str. 206
Rozdział XIV
Formy przypisywania i wykonywania władzy rządzenia | str. 208
1. Formy przypisywania władzy rządzenia | str. 208
2. Władza zwyczajna | str. 208
a)... Władza własna | str. 209
b).. Władza zastępcza | str. 210
3. Władza delegowana | str. 211
4. Określenie prawne wykonywania władzy rządzenia: aspekty podstawowe | str. 211
a)... Obszary kompetencji | str. 211
b).. Rozróżnienie funkcji | str. 212
c)... Warunki prawne wykonywania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej | str. 213
d).. Zakres wewnętrzny i zakres zewnętrzny | str. 214
5. Kanoniczne pojęcie ordynariusza i ordynariusza miejsca | str. 216
6. Uprawnienia habitualne | str. 217
7. Uzupełnienie władzy | str. 217
C. HIERARCHICZNA ORGANIZACJA KOŚCIOŁA | str. 219
Rozdział XV
Organizacja kościelna | str. 221
1. Misja Kościoła i działalność instytucjonalna | str. 221
a)... Funkcje publiczne i organizacja kościelna | str. 221
b).. Sens służebny funkcji hierarchicznej i organizacji kościelnej | str. 222
c)... Dystrybucja i ukierunkowanie funkcji publicznych | str. 223
2. Urzędy kościelne | str. 224
a)... Pojęcie | str. 224
b).. Rodzaje | str. 225
c)... Powierzanie urzędów | str. 226
d).. Utrata urzędu | str. 226
3. Organizmy kolegialne | str. 227
a)... Pojęcie | str. 227
b).. Rodzaje kolegiów w organizacji kościelnej | str. 228
4. Struktury kościelne | str. 229
a)... Pojęcie | str. 229
b).. Struktura organiczna | str. 230
c)... Rodzaje | str. 231
Rozdział XVI
Organizacja Kościoła powszechnego | str. 232
1. Prymat, biskupstwo i kolegialność w kierowaniu Kościołem | str. 232
a)... Władza najwyższa. Prymat i kolegialność | str. 232
b).. Biskupstwo i funkcja prymatu | str. 234
2. Biskup Rzymski | str. 235
a)... Wybór Następcy Piotra | str. 235
b).. Władza Biskupa Rzymskiego | str. 236
3. Kolegium Biskupów | str. 237
a)... Przynależność do Kolegium i działanie kolegialne | str. 237
b).. Sobór powszechny | str. 239
4. Synod Biskupów | str. 239
5. Kolegium Kardynałów | str. 240
6. Kuria Rzymska | str. 241
7. Legaci papiescy | str. 243
Rozdział XVII
Organizacja Kościoła w strukturach kościelnych | str. 245
1. Zagadnienia wstępne | str. 245
a)... Kościół powszechny i Kościoły partykularne | str. 245
b).. Kategoria teologiczna Kościoła partykularnego i struktur kościelnych | str. 246
c)... Wytyczanie struktur: wymiar terytorialny i personalny | str. 247
d).. Komunia, komplementarność i koordynacja struktur kościelnych | str. 248
e)... Porządek prawny struktur kościelnych: zrównanie i analogia do diecezji | str. 250
2. Struktury terytorialne porządku zwyczajnego | str. 251
a)... Diecezja | str. 251
b).. Prałatura terytorialna i opactwo terytorialne | str. 251
3. Misyjne struktury terytorialne | str. 252
a)... Wikariat apostolski i prefektura apostolska | str. 253
b).. Diecezja misyjna i misja „sui iuris” | str. 253
4. Struktury o specjalnym porządku: administratura apostolska erygowana na stałe | str. 254
5. Struktury personalne | str. 255
a)... Ordynariat wojskowy | str. 255
b).. Prałatura personalna | str. 257
c)... Ordynariaty łacińskie dla wiernych obrządku wschodniego | str. 259
d).. Ordynariaty personalne dla wiernych anglikanów, którzy zostają włączeni korporatywnie w pełną wspólnotę Kościoła | str. 259
Rozdział XVIII
Wewnętrzna organizacja diecezji | str. 263
1. Biskup diecezjalny | str. 263
2. Biskupi koadiutorzy i pomocniczy | str. 265
3. Synod diecezjalny | str. 266
4. Kuria diecezjalna | str. 266
a)... Wikariusze generalni i biskupi | str. 267
b).. Kanclerz i inni notariusze | str. 268
c)... Rada do spraw ekonomicznych i ekonom | str. 268
5. Główne kolegia diecezjalne | str. 269
a)... Rada kapłańska | str. 269
b).. Kolegium konsultorów | str. 270
c)... Kapituła kanoników | str. 270
d).. Rada duszpasterska | str. 271
6. Organizacja parafialna | str. 272
a)... Parafia | str. 272
b).. Proboszcz | str. 273
c)... Wikariusze parafialni | str. 274
d).. Inne sposoby organizacji posługi parafialnej | str. 275
e)... Rady parafialne | str. 276
7. Dziekan | str. 276
8. Rektorzy kościołów | str. 277
9. Kapelani | str. 277
Rozdział XIX
Ponaddiecezjalna organizacja kościelna | str. 278
1. Kolegialna troska biskupów i organizacja ponaddiecezjalna | str. 278
2. Prowincja kościelna | str. 279
3. Region kościelny | str. 280
4. Patriarchowie i prymasi | str. 281
5. Synody partykularne | str. 281
a)... Nota historyczna | str. 281
b).. Pojęcie i klasy synodu partykularnego | str. 282
c)... Ogłoszenie i przygotowanie | str. 282
d).. Udział | str. 283
e)... Decyzje soborowe | str. 284
6. Konferencja biskupów | str. 284
a)... Pojęcie i ewolucja historyczna | str. 284
b).. Konstytucja i członkowie | str. 285
c)... Struktura | str. 286
d).. Kompetencje prawne | str. 287
CZĘŚĆ III
MISJA KOŚCIOŁA
A. NAUCZYCIELSKIE ZADANIE KOŚCIOŁA | str. 289
Rozdział XX
Funkcja nauczania i Magisterium kościelne | str. 291
1. Misja Kościoła i tria munera | str. 291
2. Munus docendi | str. 292
3. Udział całego Kościoła w funkcji nauczania | str. 293
4. Magisterium Kościoła | str. 294
5. Zasięg i sposoby wykonywania Magisterium | str. 295
6. Boska asystencja i przedmiot interwencji Magisterium | str. 296
7. Zobowiązania i obowiązki wiernego wobec Magisterium. Wyznanie wiary | str. 297
8. Magisterium i teologia. Badanie i ocena doktryn | str. 299
9. Opinie hierarchii w sprawach doczesnych | str. 300
Rozdział XXI
Działalność ewangelizacyjna | str. 302
1. Aspekty działalności ewangelizacyjnej i sposoby uczestnictwa | str. 302
2. Posługa słowa Bożego | str. 303
3. Przepowiadanie słowa Bożego | str. 304
a)... Zdolność świętych szafarzy do przepowiadania | str. 305
b).. Uzupełniający charakter przepowiadania sprawowanego przez świeckich | str. 305
c)... Zasady dotyczące homilii | str. 306
4. Formacja katechetyczna | str. 307
a)... Regulacje i źródła normatywne | str. 307
b).. Odpowiedzialność wiernych | str. 307
c)... System zatwierdzania i używania tekstów katechetycznych | str. 309
5. Aktywność ekumeniczna | str. 310
6. Działalność misyjna | str. 310
Rozdział XXII
Edukacja katolicka i środki komunikacji społecznej | str. 313
1. Pojęcie edukacji katolickiej | str. 313
2. Odpowiedzialność i wolność rodziców i Kościoła w edukacji | str. 314
3. Szkoły katolickie | str. 315
4. Katolickie nauczanie religijne | str. 316
5. Uniwersytety katolickie i inne instytuty studiów wyższych | str. 317
6. Uniwersytety i wydziały kościelne | str. 318
7. Instrumenty komunikacji społecznej | str. 319
8. Wymagania kanoniczne dotyczące publikacji lub używania pism | str. 320
A. UŚWIĘCAJĄCE ZADANIE KOŚCIOŁA | str. 323
Rozdział XXIII
Funkcja uświęcania, liturgia i sakramenty | str. 325
1. „Munus sanctificandi” w Kodeksie | str. 325
2. Funkcja uświęcania i święta liturgia | str. 326
3. Sposoby uczestnictwa w funkcji uświęcającej | str. 327
4. Udział w celebracjach liturgicznych | str. 328
5. Kierowanie świętą liturgią | str. 328
6. Wierne celebrowanie liturgii | str. 330
7. Sakramenty | str. 330
a)... Natura i skutki | str. 331
b).. Kanoniczna regulacja liturgii sakramentalnej | str. 331
c)... Wymogi sprawiedliwości w sprawowaniu i udzielaniu sakramentów | str. 332
8. Communicatio in spiritualibus z chrześcijanami niekatolikami | str. 332
9. Aspekty communicatio in sacris w kulcie liturgicznym | str. 333
a)... Komunikacja w niesakramentalnym kulcie liturgicznym | str. 333
b).. Komunikacja w sakramentach | str. 334
c)... Interkomunia eucharystyczna | str. 335
10. Wiara, kult chrześcijański i sakramenty | str. 335
Rozdział XXIV
Sakrament chrztu | str. 337
1. Znaczenie i konieczność chrztu | str. 337
2. Sakramentalny znak chrztu | str. 338
3. Kanoniczne znaczenie chrztu | str. 339
4. Podmiot chrztu | str. 339
a)... Chrzest dorosłych | str. 340
b).. Chrzest dzieci | str. 341
5. Szafarz, miejsce i dzień chrztu | str. 344
6. Rodzice chrzestni | str. 346
7. Adnotacja i świadectwo chrztu. Chrzest pod warunkiem | str. 346
Rozdział XXV
Sakrament bierzmowania | str. 348
1. Bierzmowanie: znak sakramentalny, skutki i znaczenie kanoniczne | str. 348
a)... Znak sakramentalny i jego elementy | str. 348
b).. Skuteczność własna sakramentu | str. 349
c)... Kanoniczne znaczenie bierzmowania | str. 350
2. Podmiot bierzmowania | str. 350
3. Obowiązywalność bierzmowania i korzystny wiek przyjęcia | str. 351
a)... Obowiązek przyjęcia sakramentu | str. 351
b).. Wiek do bierzmowania | str. 351
4. Szafarz bierzmowania | str. 353
a)... Biskup | str. 353
b).. Inni szafarze | str. 353
5. Świadek, zapisanie i świadectwo bierzmowania. Bierzmowanie warunkowe | str. 355
Rozdział XXVI
Najświętsza Eucharystia | str. 356
1. Najświętsza Eucharystia w misterium Kościoła | str. 356
2. Celebracja eucharystyczna | str. 357
a)... Sakramentalny znak Eucharystii | str. 357
b).. Szafarz Ofiary eucharystycznej | str. 359
c)... Zgromadzenie eucharystyczne | str. 359
3. Warunki celebracji eucharystycznej dotyczące szafarza | str. 360
a)... Przygotowanie i rozwój celebracji | str. 360
b).. Koncelebra | str. 361
c)... Częstotliwość celebracji | str. 362
d).. Intencje i ofiary złożone za odprawienie Mszy św. | str. 363
e)... Czas i miejsce celebracji | str. 364
4. Komunia Święta | str. 365
a)... Szafarz Komunii Świętej | str. 365
b).. Prawo do przyjęcia Komunii Świętej | str. 366
c)... Pierwsza Komunia dzieci, przykazanie paschalne i Wiatyk | str. 367
d).. Post eucharystyczny i możliwość przyjmowania Komunii dwa razy dziennie | str. 368
e)... Komunia pod dwoma postaciami | str. 369
5. Przechowywanie i cześć dla Najświętszej Eucharystii | str. 369
Rozdział XXVII
Sakramenty uzdrawiania | str. 371
1. Sakrament pokuty i pojednania. Podstawowa struktura i efekty | str. 371
2. Podmiot sakramentu i czynności penitenta | str. 372
3. Szafarz sakramentu pokuty | str. 374
a)... Władza święceń i upoważnienie do słuchania spowiedzi | str. 374
b).. Nabycie, przedłużenie i utrata upoważnienia do spowiadania | str. 374
4. Celebracja i sprawowanie posługi pojednania | str. 376
a)... Zwykła forma celebrowania sakramentu. Postawa i obowiązki spowiednika | str. 376
b).. Wyjątkowy przypadek zbiorowych absolucji | str. 377
c)... Miejsce i siedziba celebracji | str. 379
d).. Obowiązek i prawo do otrzymania sakramentu | str. 380
5. Tajemnica sakramentalna i ochrona świętości sakramentu | str. 381
6. Odpusty | str. 382
7. Namaszczenie chorych | str. 383
Rozdział XXVIII
Sakrament święceń | str. 386
1. Sakrament posługi apostolskiej | str. 386
2. Znak sakramentalny i skutki sakramentu święceń | str. 387
3. Podmiot sakramentu święceń | str. 388
a)... Warunki ważności | str. 388
b).. Warunki godziwości | str. 390
c)... Przymioty przyjmującego święcenia | str. 391
d).. Nieprawidłowości i przeszkody w przyjmowaniu lub wykonywaniu święceń | str. 394
e)... Wymagania przed święceniami, dokumentacja i skrutynia | str. 395
4. Szafarz i sprawowanie sakramentu święceń | str. 396
5. Zapisanie i poświadczenie przyjętych święceń | str. 397
Rozdział XXIX
Małżeństwo – instytucja naturalna i sakrament Nowego Prawa | str. 398
1. Małżeństwo – instytucja naturalna | str. 398
a)... Pojęcie | str. 398
b).. Istota małżeństwa | str. 399
c)... Istotne przymioty małżeństwa | str. 401
d).. Cele małżeństwa | str. 403
2. Małżeństwo – sakrament Nowego Prawa | str. 405
3. „Ius connubi” a prawna regulacja małżeństwa | str. 407
Rozdział XXX
Przeszkody małżeńskie | str. 408
1. Przeszkody małżeńskie | str. 408
a)... Pojęcie, ustanawianie oraz rodzaje | str. 408
b).. Poszczególne przeszkody | str. 409
c)... Dyspensa od przeszkód | str. 412
2. Zgoda małżeńska | str. 413
3. Anomalie zgody | str. 414
a)... Niezdolność konsensualna | str. 414
b).. Brak zgody małżeńskiej | str. 416
c)... Zgoda wadliwa | str. 419
Rozdział XXXI
Kanoniczna regulacja małżeństwa (II) | str. 421
1. Przygotowanie do małżeństwa | str. 421
a)... Duszpasterska troska o przygotowująch się do małżeństwa | str. 421
b).. Protokół przedślubny oraz inne formalności | str. 422
2. Forma prawna zawarcia małżeństwa | str. 423
a)... Forma wyrażenia zgody | str. 423
b).. Istotna forma prawna | str. 423
c)... Małżeństwa zobowiązane do zachowania formy kanonicznej oraz dyspensa od formy | str. 425
d).. Zawarcie małżeństwa w formie nadzwyczajnej | str. 425
e)... Zapisanie zawartego małżeństwa | str. 426
3. Liturgiczna celebracja zawarcia małżeństwa | str. 426
4. Niektóre szczególne aspekty małżeńskiej relacji prawnej | str. 427
5. Uważnienie zwykłe i uważnienie w zawiązku małżeństwa nieważnego | str. 428
a)... Uważnienie zwykłe | str. 429
b).. Uważnienie w zawiązku | str. 429
6. Wyjątkowe przypadki rozwiązania małżeństwa | str. 430
a)... Rozwiązanie małżeństwa niedopełnionego | str. 431
b).. Przywilej Pawłowy | str. 432
c)... Inne przypadki rozwiązania małżeństwa niesakramentalnego | str. 432
7. Separacja małżeńska podczas trwania węzła | str. 432
Rozdział XXXII
Inne akty Bożego kultu. Miejsca i czasy święte | str. 434
1. Inne akty kultu regulowane przez KPK | str. 434
a)... Sakramentalia | str. 434
b).. Liturgia godzin | str. 436
c)... Pogrzeb kościelny | str. 437
d).. Kult świętych, relikwii i obrazów | str. 439
e)... Ślub i przysięga | str. 440
2. Miejsca święte | str. 441
a)... Kościoły | str. 441
b).. Kaplice i kaplice prywatne | str. 442
c)... Sanktuaria | str. 443
d).. Ołtarze | str. 443
3. Czasy święte | str. 444
a)... Dni świąteczne | str. 444
b).. Dni pokuty | str. 445
C.SZCZEGÓŁOWE ASPEKTY MUNUS REGENDI | str. 447
Rozdział XXXIII
Dobra doczesne kościoła | str. 449
1. Podstawowe zasady | str. 449
a)... Dobra doczesne w służbie posłannictwu Kościoła | str. 449
b).. Podmioty zdolne do dysponowania majątkiem | str. 449
c)... Dobra kościelne | str. 450
2. Nabywanie dóbr przez Kościół | str. 450
a)... Prawo i obowiązek wiernych materialnego wspierania misji Kościoła | str. 451
b).. Dobrowolne datki wiernych | str. 451
c)... Opłaty i ofiary związane z sakramentami i sakramentaliami | str. 452
d).. Podatki kościelne | str. 453
e)... Współodpowiedzialność diecezji w odniesieniu do Stolicy Apostolskiej | str. 453
3. Organizacja ekonomiczna utrzymania świętych szafarzy: reforma systemu beneficjalnego i aktualna regulacja | str. 454
4. Zarząd dóbr kościelnych | str. 455
a)... Kompetencje Biskupa Rzymskiego | str. 455
b).. Kompetencje ordynariusza | str. 456
c)... Zarządcy bezpośredni | str. 456
5. Alienacja dóbr kościelnych | str. 457
6. Pobożne rozporządzenia i pobożne fundacje | str. 457
Rozdział XXXIV
Ochrona karna kościelnej komunii | str. 459
1. Prawo karne w obszarze zadania pasterskiego | str. 459
2. Pojęcie i elementy przestępstwa | str. 460
3. Rodzaje sankcji kanonicznych | str. 462
a)... Kary poprawcze, czyli cenzury | str. 462
b).. Kary ekspiacyjne | str. 463
c)... Karne środki zaradcze i pokuty | str. 463
d).. Inne sankcje | str. 463
e)... Klasyfikacja kar według sposobu ich wymierzenia | str. 464
4. Przestępstwa i kary określone w KPK | str. 464
5. Szczególne momenty w procesie stosowania kar | str. 466
a)... Moment ukonstytuowania kary | str. 466
b).. Moment wymierzenia kary | str. 466
c)... Moment deklarowania kary | str. 467
d).. Moment ustania kary | str. 468
6. Zawieszenie prawnej skuteczności kar | str. 469
7. Gwarancje prawne oraz rekursy w sprawach karnych | str. 470
Rozdział XXXV
Kościelny wymiar sprawiedliwości | str. 471
1. Ochrona praw w życiu Kościoła | str. 471
a)... Uznanie praw oraz ich skuteczna ochrona | str. 471
b).. Powództwa i zarzuty procesowe | str. 472
c)... Stosowność unikania niepotrzebnych sporów | str. 473
2. Proces | str. 474
3. Kościelna organizacja sądownictwa | str. 475
a)... Trybunał pierwszej instancji | str. 475
b).. Trybunał drugiej instancji | str. 477
c)... Trybunały kleryckich instytutów zakonnych na prawie papieskim | str. 477
d).. Trybunały Stolicy Apostolskiej | str. 478
4. Strony uczestniczące w procesie | str. 479
a)... Zdolność procesowa i legitymacja procesowa | str. 479
b).. Rzecznik sprawiedliwości i obrońca węzła | str. 480
c)... Pomoc prawna dla stron | str. 480
Rozdział XXXVI
Kanoniczne procesy i system administracyjnego wymiaru sprawiedliwości | str. 482
1. Zwykły proces sporny | str. 482
a)... Faza wprowadzenia sprawy | str. 482
b).. Faza dowodowa | str. 483
c)... Ogłoszenie akt, zamknięcie postępowania dowodowego i dyskusja sprawy | str. 484
d).. Faza decyzyjna | str. 484
e)... Stan rzeczy osądzonej i wykonanie wyroku | str. 485
f)... Rekursy przeciwko ostatecznemu wyrokowi | str. 486
2. Ustny proces sporny | str. 487
3. Procesy i procedury specjalne | str. 487
a)... Procesy małżeńskie | str. 488
b).. Proces o orzeczenie nieważności święceń | str. 489
c)... Proces karny | str. 490
4. Administracyjny wymiar sprawiedliwości | str. 491
a)... Rekurs hierarchiczny | str. 492
b).. Rekurs sporno-administracyjny | str. 492
Rozdział XXXVII
Misja Kościoła a wspólnota ludzka | str. 493
1. Misja Kościoła w świecie | str. 493
2. Wartość i znaczenie rzeczywistości doczesnej | str. 495
a)... Autonomia rzeczywistości doczesnej | str. 496
3. Kościół a wspólnota polityczna | str. 497
a)... Zasada autonomii i słusznej świeckości państwa | str. 498
b).. Wolność Kościoła a wolność religijna | str. 499
c)... Zasada współpracy Kościół-państwo | str. 501
d).. Prawo Kościoła do dokonywania moralnych osądów w odniesieniu do spraw doczesnych | str. 502
4. Wierni a obywatele | str. 503
a)... Rozróżnienie zadań w działalności Kościoła w świecie | str. 503
b).. Słuszna wolność i pluralizm w sprawach doczesnych | str. 505
Bibliografia uzupełniająca | str. 509