Zarys metodyki pracy mediatora w sprawach cywilnych

Wykaz skrótów | str. 11

Przedmowa | str. 13

Rozdział I
Geneza instytucji mediacji | str. 15

1. Mediacja w czasach starożytności | str. 15

2. Mediacja w średniowieczu | str. 18

3. Historia mediacji w państwach anglosaskich | str. 19

4. Recepcja mediacji w Europie | str. 22

4.1. Mediacja w konfliktach międzynarodowych | str. 22

4.2. Recepcja mediacji w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej | str. 22

5. Geneza mediacji w Polsce | str. 25

Wykorzystana literatura | str. 31

Rozdział II
Mediacja w polskim prawie cywilnym | str. 33

1. Regulacje prawne mediacji | str. 33

1.1. Regulacja mediacji w kodeksie postępowania cywilnego | str. 33

1.2. Regulacja mediacji w innych aktach prawnych | str. 37

1.2.1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121) | str. 37

1.2.2. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) | str. 38

1.2.3. Europejska Konwencja o wykonywaniu praw dzieci, sporządzona w Strasburgu dnia 25 stycznia 1996 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 107, poz. 1128) | str. 38

1.2.4. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 listopada 2005 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 218) | str. 39

1.2.5. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/52/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L 136 z 24.05.2008, s. 3) | str. 40

2. Kodeksy etyki mediatora i standardy prowadzenia mediacji oraz szkolenia mediatorów | str. 47

2.1. Kodeks Etyki Mediatora - Krajowego Stowarzyszenia Mediatorów | str. 48

2.2. Europejski kodeks postępowania dla mediatorów (dokument nieformalny, przyjęty na konferencji w Brukseli w dniu 2 lipca 2004 r. przez Komisję Europejską) | str. 48

2.3. Kodeks Etyczny Mediatorów Polskich (uchwalony przez Społeczną Radę do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości) | str. 51

2.4. Standardy prowadzenia mediacji i postępowania mediatora (uchwalone przez Społeczną Radę do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości w dniu 26 czerwca 2006 r.) | str. 52

2.5. Standardy szkolenia mediatorów (uchwalone przez Społeczną Radę do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości w dniu 29 października 2007 r.) | str. 56

3. Rodzaj spraw podlegających mediacji oraz wyłączonych spod niej | str. 59

4. Ugoda a porozumienie (pojednanie) | str. 60

Wykorzystana literatura i źródła internetowe | str. 61

Rozdział III
Rodzaje mediacji | str. 62

1. Uwagi ogólne | str. 62

2. Mediacja facylitatywna i mediacja ewaluatywna | str. 63

3. Mediacja oparta na interesach stron i mediacja transformatywna | str. 64

4. Mediacja narratywna | str. 65

5. Mediacja humanistyczna | str. 66

Wykorzystana literatura | str. 67

Rozdział IV
Naczelne zasady mediacji | str. 68

1. Uwagi ogólne | str. 68

2. Zasada dobrowolności | str. 70

3. Zasada poufności | str. 73

4. Zasada elastyczności - zmniejszonego formalizmu | str. 76

5. Zasada szybkości postępowania | str. 77

6. Zasada bezstronności i neutralności mediatora (działanie fair play) | str. 81

7. Zasada niskich kosztów mediacji | str. 82

8. Zasada autonomii konfliktu | str. 85

9. Zasada poszanowania godności wszystkich uczestników | str. 86

10. Zasada satysfakcji dla obydwu stron | str. 87

Wykorzystana literatura i źródła internetowe | str. 87

Rozdział V
Cechy i zadania dobrego mediatora | str. 90

1. Przymioty dobrego mediatora | str. 90

1.1. Neutralność i bezstronność | str. 90

1.2. Predyspozycje osobowościowe mediatora | str. 93

1.3. Umiejętności mediatora | str. 97

2. Role i zadania mediatora | str. 98

2.1. Prowadzenie mediacji oraz czuwanie nad jej tokiem | str. 98

2.2. Wspieranie stron mediacji w dążeniu do porozumienia | str. 100

2.3. Tworzenie wariantów zakończenia sporu | str. 102

Wykorzystana literatura | str. 104

Rozdział VI
Fazy i etapy mediacji | str. 105

1. Zainicjowanie postępowania mediacyjnego | str. 105

1.1. Mediacja instytucjonalna | str. 105

1.2. Mediacja umowna (kontraktowa) lub wnioskowa | str. 107

1.3. Umowa o przeprowadzenie mediacji | str. 111

2. Działania mediatora przed rozpoczęciem posiedzenia mediacyjnego | str. 112

2.1. Nawiązanie relacji ze stronami | str. 112

2.2. Wstępne gromadzenie materiału | str. 115

2.3. Opracowanie planu mediacji | str. 117

2.4. Wyznaczenie posiedzenia mediacyjnego | str. 118

3. Działania mediatora po wdaniu się w rozwiązywanie konfliktu | str. 120

3.1. Wprowadzenie do mediacji przez mediatora - aranżacja miejsca mediacji, określenie roli stron i mediatora oraz porządku mediacji | str. 120

3.2. Prezentacja stanowiska przez każdą ze stron | str. 126

3.3. Cyrkulacja pomiędzy stronami - konwersacja | str. 127

3.4. Zbliżanie się do kompromisu i sposoby porozumienia - uzgadnianie stanowisk stron | str. 129

4. Zakończenie mediacji | str. 130

4.1. Sformalizowanie ugody lub porozumienia. Protokół z mediacji | str. 130

4.2. Złożenie do sądu wniosku o zatwierdzenie lub nadanie klauzuli wykonalności ugodzie mediacyjnej (ewentualnie pisma o cofnięcie pozwu lub wniosku) oraz odpowiednie czynności sądu | str. 133

Wykorzystana literatura i źródła internetowe | str. 135

Rozdział VII
Bariery w negocjacjach i mediacji. Sposoby przeciwdziałania | str. 137

1. Bariery komunikacyjne | str. 137

1.1. Bariery w komunikacji i ich źródła | str. 138

1.2. Przezwyciężanie barier komunikacyjnych | str. 141

1.3. Rola mediatora w przezwyciężaniu barier komunikacyjnych | str. 143

2. Emocje | str. 147

2.1. Emocje | str. 147

2.2. Emocje negatywne | str. 149

2.3. Przyczyny i skutki negatywnych emocji | str. 149

2.4. Przeciwdziałanie negatywnym emocjom | str. 151

2.5. Wzmacnianie i rozwijanie emocji pozytywnych | str. 152

3. Brak zaufania | str. 153

3.1. Brak zaufania i jego skutki | str. 153

3.2. Budowa zaufania | str. 154

4. Bariery percepcyjne | str. 156

4.1. Stereotypy | str. 156

4.2. Bariery percepcyjne i ich zwalczanie | str. 157

Wykorzystana literatura | str. 159

Wzory pism w postępowaniu mediacyjnym

1. Wzór umowy o przeprowadzenie mediacji między stronami a mediatorem (nr 1) | str. 163

2. Wzór umowy o przeprowadzenie mediacji między stronami a mediatorem (nr 2) | str. 164

3. Wzór umowy o przeprowadzenie mediacji między stronami a mediatorem (nr 3) | str. 166

4. Wzór umowy mediacyjnej zawieranej między stronami | str. 169

5. Wzór klauzuli mediacyjnej zamieszczanej w treści umowy o przeprowadzenie mediacji | str. 171

6. Wzór odmowy przeprowadzenia mediacji kierowany do sądu | str. 172

7. Wzór odmowy przeprowadzenia mediacji kierowany do strony | str. 173

8. Wzór odmowy przeprowadzenia mediacji kierowany do pełnomocnika strony | str. 174

9. Wzór wniosku o przeprowadzenie mediacji (nr 1) | str. 175

10. Wzór wniosku o przeprowadzenie mediacji (nr 2) | str. 176

11. Wzór zgody strony na przeprowadzenie mediacji i osobę mediatora | str. 178

12. Wzór zgody strony na przeprowadzenie mediacji bez zgody na osobę mediatora | str. 179

13. Wzór zaproszenia na mediację (nr 1) | str. 180

14. Wzór zaproszenia na mediację kierowanego do pełnomocnika strony | str. 181

15. Wzór zaproszenia na mediację (nr 2) | str. 182

16. Wzór wniosku o przedłużenie terminu mediacji | str. 184

17. Wzór wniosku o zapoznanie się z aktami sprawy | str. 185

18. Wzór wniosku o zawieszenie postępowania sądowego | str. 186

19. Wzór wniosku o podjęcie postępowania sądowego | str. 187

20. Wzór ugody zawartej przed mediatorem | str. 188

21. Wzór ugody - Zniesienie współwłasności rzeczy ruchomych | str. 190

22. Wzór ugody - Podział majątku dorobkowego | str. 192

23. Wzór ugody - Zapłata długu | str. 194

24. Wzór ugody z tytułu roszczeń wynikających z umowy sprzedaży | str. 196

25. Wzór ugody obejmującej rozwód i załatwienie spornych kwestii dotyczących zaspokajania potrzeb rodziny, alimentów, sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi z tzw. planem wychowawczym | str. 197

26. Wzór porozumienia - Plan wychowawczy | str. 201

27. Wzór porozumienia z opieką naprzemienną nad małoletnim dzieckiem | str. 203

28. Wzór ugody o naprawienie szkody przez pracownika | str. 205

29. Wzór ugody z tytułu odszkodowania za dyskryminację | str. 207

30. Wzór ugody w zakresie zmiany rozwiązania umowy o pracę | str. 208

31. Wzór protokołu z przeprowadzonej mediacji instytucjonalnej | str. 209

32. Wzór protokołu z mediacji kontraktowej (wnioskowej) - uproszczony | str. 211

33. Wzór protokołu z mediacji prowadzonej przez Internet | str. 212

34. Wzór deskrypcji z przeprowadzonej mediacji kontraktowej (lub wnioskowej), gdy nie doszło do zawarcia ugody | str. 213

35. Wzór wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej w postępowaniu mediacyjnym (nr 1) | str. 214

36. Wzór wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej w postępowaniu mediacyjnym (nr 2) | str. 215

37. Wzór wniosku o nadanie klauzuli wykonalności ugodzie zawartej w postępowaniu mediacyjnym (nr 1) | str. 216

38. Wzór wniosku o nadanie klauzuli wykonalności ugodzie zawartej w postępowaniu mediacyjnym (nr 2) | str. 217

39. Wzór cofnięcia pozwu w postępowaniu sądowym | str. 218

40. Wzór rachunku za przeprowadzoną mediację | str. 219

41. Wzór wezwania do uiszczenia należności za przeprowadzoną mediację | str. 220

Literatura wykorzystana do opracowania wzorów pism | str. 221

Autorzy | str. 223