Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia płacowe ze stosunku pracy. Część 1

Wykaz skrótów | str. 19

Wstęp | str. 23

Rozdział 1
Wynagrodzenie za pracę | str. 25
1.1. Pojęcie wynagrodzenia za pracę | str. 25
1.2. Wynagrodzenie w umowie o pracę: brutto czy netto? | str. 28
1.3. Formy wynagradzania | str. 30
1.4. Składniki wynagrodzenia | str. 31
1.5. Dokumentacja dotycząca wynagrodzeń | str. 34
1.5.1. Uwagi wprowadzające | str. 34
1.5.2. Lista płac | str. 34
1.5.3. Karty przychodów pracownika | str. 34
1.5.4. Karty wynagrodzeń | str. 36
1.5.5. P aski wynagrodzeń | str. 36

Rozdział 2
Minimalne wynagrodzenie za pracę | str. 37
2.1. Uwagi wprowadzające | str. 37
2.2. Zasady ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę | str. 38
2.3. Wpływ zmiany wynagrodzenia minimalnego na inne składniki wynagrodzenia | str. 40
2.3.1. Wynagrodzenie za przestój | str. 40
2.3.2. Wynagrodzenie za miesiąc, w którym pracownik nie świadczy pracy | str. 40
2.3.3. Dodatek za pracę w porze nocnej | str. 41
2.3.4. Odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu | str. 42
2.3.5. Odszkodowanie dla pracownika, wobec którego stosowany był mobbing | str. 42
2.3.6. Odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy | str. 43
2.3.7. Kwoty wolne od potrąceń | str. 43
2.3.8. Minimalna podstawa zasiłku | str. 46
2.3.9. P odstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym | str. 49
2.4. Składniki wynagrodzenia przyjmowane przy obliczaniu płacy minimalnej | str. 50
2.4.1. Uwagi wprowadzające | str. 50
2.4.2. Honoraria autorskie a minimalne wynagrodzenie za pracę | str. 52
2.4.3. Minimalne wynagrodzenie pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy | str. 53
2.5. Wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia | str. 56
2.5.1. Uwagi wprowadzające | str. 56
2.5.2. Stawka godzinowa a wyrównanie do wynagrodzenia minimalnego | str. 56
2.5.3. Wyrównanie wynagrodzenia pracownika wykonującego pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy | str. 58
2.5.4. Rozkład czasu pracy a dopełnienie do stawki minimalnej | str. 59
2.5.5. Dwie umowy z tym samym pracodawcą a minimalne wynagrodzenie za pracę | str. 61
2.5.6. Wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku nieobecności z powodu choroby | str. 63
2.5.7. Czas wolny w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych a minimalne wynagrodzenie | str. 65
2.5.8. Kwota wyrównania wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia w podstawie wynagrodzenia za urlop i w podstawie ekwiwalentu za urlop | str. 67

Rozdział 3
Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca | str. 70
3.1. Uwagi wprowadzające | str. 70
3.1.1. System akordowy | str. 70
3.1.2. System prowizyjny | str. 70
3.1.3. System czasowy | str. 71
3.2. Wynagrodzenie określone w stałej stawce miesięcznej za przepracowaną część miesiąca w przypadku choroby pracownika | str. 71
3.3. P raca w 31. dniu miesiąca | str. 72
3.4. Choroba w dni robocze | str. 75
3.5. Wynagrodzenie za pracę w przypadku choroby pracownika w miesiącu, w którym pracownik przepracował wszystkie przypadające do przepracowania w miesiącu godziny pracy | str. 77
3.6. Nieobecność spowodowana inną przyczyną niż choroba pracownika | str. 78
3.7. Zmiana wymiaru czasu pracy w trakcie miesiąca | str. 79
3.8. Obliczanie wysokości wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze etatu | str. 81
3.9. C o oznacza użyty w przepisach zwrot „liczba godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu”? | str. 83
3.10. Stałe wynagrodzenie w przypadku różnych nieobecności w miesiącu | str. 85
3.11. Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca, gdy pracownik w okresie wyczekiwania nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego | str. 87

Rozdział 4
Ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP, FGŚP , FEP | str. 89
4.1. Płatnik składek | str. 89
4.2. Stosunek pracy – obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń | str. 90
4.3. Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe | str. 91
4.3.1. Uwagi ogólne | str. 91
4.3.2. P odstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe | str. 92
4.4. Składka na ubezpieczenie chorobowe | str. 95
4.5. Składka na ubezpieczenie wypadkowe | str. 95
4.5.1. Uwagi ogólne | str. 95
4.5.2. Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe u płatnika zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż dziewięciu ubezpieczonych | str. 96
4.5.3. Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe u płatnika zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej dziesięciu ubezpieczonych | str. 96
4.5.3.1. Płatnicy, którzy przekazali informacje ZUS IWA za 3 kolejne, ostatnie lata kalendarzowe | str. 96
4.5.3.2. Płatnicy, którzy nie byli zobowiązani do przekazania informacji ZUS IWA za 3 kolejne, ostatnie lata kalendarzowe | str. 97
4.6. Jak ustalić liczbę ubezpieczonych dla celów ustalania wysokości składki wypadkowej? | str. 98
4.7. ZUS IWA | str. 102
4.7.1. Płatnicy zobowiązani do składania ZUS IWA | str. 102
4.7.2. Nieprzekazanie informacji ZUS IWA, zaniżenie składki | str. 107
4.8. Składka na ubezpieczenie zdrowotne | str. 107
4.8.1. Uwagi ogólne | str. 107
4.8.2. P odstawa wymiaru składki zdrowotnej | str. 108
4.8.3. Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego | str. 109
4.8.4. Obniżenie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek | str. 115
4.8.4.1. Wprowadzenie | str. 115
4.8.4.2. Dwie wypłaty w miesiącu a obniżenie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek | str. 116
4.8.4.3. Umowa o pracę i umowa zlecenia a obniżenie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek | str. 118
4.8.4.4. Obniżenie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek, gdy pracownik uzyskuje przychody oskładkowane i nieoskładkowane | str. 120
4.9. Składka na Fundusz Pracy | str. 126
4.9.1. Uwagi ogólne | str. 126
4.9.2. Składka na Fundusz Pracy – „w przeliczeniu na okres miesiąca” | str. 127
4.9.3. Składka na Fundusz Pracy – obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne i rentowe z kilku tytułów | str. 129
4.10. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych | str. 132
4.11. Zwolnienie z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych | str. 134
4.11.1. Pracownicy o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności | str. 134
4.11.2. Zwolnienie z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za pracowników, którzy ukończyli 55 i 60 lat | str. 134
4.11.3. Zwolnienie z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za zatrudnionych bezrobotnych, którzy ukończyli 50. rok życia | str. 135
4.11.4. Zwolnienie z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za zatrudnionych bezrobotnych, którzy nie ukończyli 30. roku życia | str. 139
4.11.5. Zwolnienie z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za pracowników powracających po urlopach związanych z rodzicielstwem | str. 142
4.12. Fundusz Emerytur Pomostowych | str. 147
4.12.1. Uwagi ogólne | str. 148
4.12.2. Ewidencja pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze | str. 150
4.12.3. Przekroczenie górnej rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe | str. 151
4.12.4. Składniki wynagrodzenia uwzględniane w podstawie wymiaru składki na Fundusz Emerytur Pomostowych | str. 153
4.12.5. Rozpoczęcie wykonywania pracy w szczególnych warunkach w trakcie miesiąca | str. 153
4.12.6. Składniki wynagrodzenia, które nie przysługują za konkretny okres | str. 155
4.12.7. Wypłata wynagrodzenia po ustaniu zatrudnienia | str. 156
4.12.8. Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy | str. 156
4.12.9. Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych w czasie urlopu pracownika | str. 158
4.12.10. Choroba pracownika a składka na Fundusz Emerytur Pomostowych | str. 159
4.12.11. Zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze | str. 160
4.12.12. Rozliczenie składek na Fundusz Emerytur Pomostowych | str. 161
4.13. Zgłoszenie i wyrejestrowanie z ubezpieczeń | str. 161
4.13.1. Zgłoszenie do ubezpieczeń | str. 161
4.13.2. Wyrejestrowanie z ubezpieczeń | str. 162
4.13.3. Zmiana, korekta danych zawartych w dokumentach zgłoszeniowych | str. 163
4.13.4. Identyfikator osoby ubezpieczonej | str. 164
4.13.5. Kod tytułu ubezpieczenia | str. 165
4.14. Dokumenty rozliczeniowe ZUS składane za osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę | str. 170
4.14.1. Uwagi ogólne | str. 170
4.14.2. R aport ZUS RC A | str. 171
4.14.3. R aport ZUS RSA | str. 172
4.14.4. Deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA | str. 172
4.14.5. Korekta dokumentów rozliczeniowych | str. 173
4.14.6. Dokumenty rozliczeniowe a moment powstania przychodu | str. 174
4.14.7. Opłacanie składek | str. 175
4.14.8. Zasady rozliczania kwoty składek zapłaconej przez płatnika | str. 177
4.14.9. Przedawnienie składek | str. 178
4.14.10. Informacja przekazywana ubezpieczonemu | str. 180
4.15. Przychody zwolnione ze składek | str. 181
4.16. Wartość pieniężna świadczeń w naturze | str. 187
4.17. R oczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne oraz ubezpieczenia rentowe | str. 188
4.17.1. Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenie rentowe | str. 188
4.17.2. Skutki błędnego zawiadomienia o przekroczeniu limitu składek | str. 193
4.17.3. Zatrudnienie u dwóch pracodawców a przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek | str. 194

Rozdział 5
Rozliczenie podatku od wynagrodzenia ze stosunku pracy | str. 197
5.1. Przychody ze stosunku pracy | str. 197
5.2. Moment powstania przychodu ze stosunku pracy | str. 199
5.3. Zaliczka na podatek dochodowy od wypłaconej zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia | str. 202
5.4. Zaliczka na podatek od przychodów ze stosunku pracy | str. 204
5.5. Zaliczki w wysokości 32% od początku roku | str. 208
5.6. Zaokrąglenia | str. 209
5.7. Kwota zmniejszająca podatek | str. 209
5.7.1. Uwagi ogólne | str. 209
5.7.2. Wspólne rozliczenie z małżonkiem a kwota zmniejszająca podatek | str. 214
5.7.3. Kwota zmniejszająca podatek a zatrudnienie w kilku zakładach pracy | str. 217
5.7.4. Kwota zmniejszająca podatek po ustaniu stosunku pracy | str. 217
5.8. Koszty uzyskania przychodów | str. 218
5.8.1. Uwagi ogólne | str. 218
5.8.2. Warunki stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów | str. 222
5.8.3. Koszty uzyskania przychodów w miesiącu, w którym pracownik nie świadczy pracy | str. 225
5.8.4. Koszty uzyskania przychodów a kilka stosunków pracy | str. 226
5.8.5. Kilka wypłat w miesiącu a koszty uzyskania przychodów | str. 229
5.8.6. Koszty uzyskania przychodów a wypłata zaległego wynagrodzenia za kilka miesięcy | str. 231
5.8.7. Koszty uzyskania przychodów po ustaniu zatrudnienia | str. 233
5.8.8. Koszty uzyskania przychodu w PIT -11 | str. 235
5.8.9. Koszty uzyskania przychodów w wysokości poniesionych wydatków | str. 237
5.8.10. Pięćdziesięcioprocentowe koszty uzyskania przychodów ze stosunku pracy | str. 238
5.9. P odstawa opodatkowania świadczenia w naturze | str. 246
5.10. Przychody zwolnione z podatku | str. 248
5.11. Wynagrodzenie od brutto do netto | str. 253

Rozdział 6
Wynagrodzenie za urlop | str. 258
6.1. Uwagi wprowadzające | str. 258
6.2. Składniki uwzględniane w podstawie wynagrodzenia za urlop | str. 258
6.2.1. Uwagi ogólne | str. 258
6.2.2. Wypłaty jednorazowe i nieperiodyczne | str. 260
6.2.3. P remie uznaniowe | str. 260
6.2.4. Wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju | str. 262
6.2.5. Nagrody jubileuszowe | str. 263
6.2.6. Dodatkowe wynagrodzenie radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego | str. 263
6.2.7. Wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną | str. 263
6.2.8. Kwota wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę | str. 264
6.2.9. Nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne, należności przysługujące z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej | str. 265
6.2.10. Odprawy emerytalne lub rentowe albo inne odprawy pieniężne, a także wynagrodzenia i odszkodowania przysługujące w razie rozwiązania stosunku pracy | str. 265
6.3. Sposób ustalania wynagrodzenia za urlop przy stałych składnikach wynagrodzenia, w stałej miesięcznej wysokości | str. 266
6.4. Składniki zmienne przysługujące za okres nie dłuższy niż miesiąc w podstawie wynagrodzenia za urlop | str. 267
6.5. Zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące za okres dłuższy niż miesiąc w podstawie wynagrodzenia za urlop | str. 272
6.6. Wynagrodzenie za urlop wykorzystywany w miesiącu podjęcia pracy | str. 272
6.7. Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe w podstawie wynagrodzenia za urlop | str. 275
6.8. Wynagrodzenie za urlop po dłuższej nieobecności w pracy | str. 279
6.9. Zmiana wysokości wynagrodzenia a wynagrodzenie za urlop | str. 280
6.10. Urlop na przełomie miesięcy a zmienne składniki wynagrodzenia | str. 284
6.11. Wynagrodzenie za urlop w przypadku wypłaty wynagrodzenia do dziesiątego dnia następnego miesiąca | str. 286
6.12. Wynagrodzenie za urlop ze zmiennych składników wynagrodzenia w przypadku zmiany terminu wypłaty wynagrodzenia | str. 287
6.13. Wynagrodzenie za urlop w przerywanym systemie czasu pracy | str. 289
6.14. Kolejna umowa o pracę a wynagrodzenie za urlop | str. 289
6.15. Wynagrodzenie za urlop w przypadku łączenia pracy z wykorzystaniem urlopów związanych z rodzicielstwem | str. 291
6.16. Świadczenia ze stosunku pracy w podstawie wynagrodzenia za urlop | str. 294
6.16.1. Wynagrodzenie za dyżur | str. 294
6.16.2. Przychód z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych | str. 295
6.16.3. Deputat | str. 295

Rozdział 7
Ekwiwalent za urlop | str. 296
7.1. Uwagi wprowadzające | str. 296
7.2. Zasady stosowane przy obliczaniu ekwiwalentu za urlop | str. 298
7.3. Współczynnik ekwiwalentu | str. 299
7.4. Etapy obliczania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy | str. 300
7.5. Ekwiwalent za urlop, w przypadku gdy pracownik otrzymuje wyłącznie stałe składniki wynagrodzenia | str. 303
7.6. Ekwiwalent za urlop w przypadku zmiennych składników wynagrodzenia przysługujących za okres nie dłuższy niż miesiąc | str. 306
7.7. P odstawa ekwiwalentu w przypadku nieobecności w pracy w okresie przyjętym do ustalenia podstawy | str. 307
7.8. Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe i nocne w podstawie ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy | str. 313
7.9. Ekwiwalent za urlop w przypadku składników wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc | str. 316
7.10. Ekwiwalent za urlop pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy | str. 322
7.11. Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności | str. 323
7.12. Zmiana wysokości wynagrodzenia a podstawa ekwiwalentu | str. 324

Rozdział 8
Okresy nieobecności pracownika w pracy, za które przysługuje pracownikowi wynagrodzenie | str. 328
8.1. Uwagi wprowadzające | str. 328
8.2. Wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy | str. 329
8.3. Wynagrodzenie za przestój | str. 333
8.4. Zmiana czasu zimowego na letni – skrócenie czasu pracy o godzinę | str. 338
8.5. Zmiana czasu letniego na zimowy – wydłużenie czasu pracy o godzinę | str. 339
8.6. Dzień wolny za pracę w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy a wynagrodzenie za przestój | str. 340
8.7. Wynagrodzenie za dyżur, podczas którego pracownik nie świadczył pracy | str. 341
8.8. Wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy oraz za czas niewykonywania pracy | str. 343
8.8.1. Uwagi ogólne | str. 343
8.8.2. Usprawiedliwianie nieobecności w pracy | str. 348
8.9. Wynagrodzenie za okres niewykonywania pracy w okresie wypowiedzenia | str. 351

Rozdział 9
Dodatek wyrównawczy | str. 358
9.1. Uwagi wprowadzające | str. 358
9.2. Dodatek wyrównawczy, gdy wynagrodzenie ustalono w stałej miesięcznej stawce | str. 359
9.3. Dodatek wyrównawczy, gdy wynagrodzenie ustalono w stawce godzinowej, akordowej | str. 361
9.4. Dodatek wyrównawczy ze składników przysługujących za okres dłuższy niż miesiąc | str. 363

Rozdział 10
Odprawy, odszkodowania | str. 365
10.1. Odszkodowania, odprawy obliczane z zastosowaniem zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy | str. 365
10.1.1. Uwagi wprowadzające | str. 365
10.1.2. Odszkodowanie przysługujące pracownikowi z tytułu skróconego okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (art. 361 § 1 k.p.) | str. 368
10.1.3. Odszkodowanie przysługujące pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z naruszeniem przepisów prawa pracy (art. 471, 50 § 1–4 oraz art. 58 i 60 k.p.) | str. 369
10.1.4. Odszkodowanie przysługujące pracownikowi, który rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika (art. 55 § 11 k.p.) | str. 369
10.1.5. Odszkodowanie przysługujące pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 612 § 1 k.p.) | str. 370
10.1.6. Odszkodowanie przysługujące pracownikowi, którego umowa o pracę wygasa z powodu śmierci pracodawcy (art. 632 § 2 k.p.) | str. 371
10.1.7. Odprawa przysługująca pracownikowi, którego stosunek pracy rozwiązał się wskutek wygaśnięcia mandatu (art. 75 k.p.) | str. 372
10.1.8. Odprawa pieniężna przysługująca pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę (art. 921 § 1 k.p.) | str. 373
10.1.9. Odprawa pośmiertna przysługująca rodzinie zmarłego pracownika (art. 93 § 2 k.p.) | str. 375
10.1.10. Odszkodowanie przysługujące pracownikowi w związku z niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy (art. 99 § 2 k.p.) | str. 377
10.1.11. Odprawa pieniężna w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników | str. 379
10.1.11.1. Wysokość odprawy i warunki jej przyznania | str. 379
10.1.11.2. Okres zatrudnienia u danego pracodawcy a wysokość odprawy | str. 382
10.1.11.3. Zasady stosowane przy obliczaniu odprawy | str. 383
10.2. Kwota 1-dniowego wynagrodzenia do celów ustalenia maksymalnej wysokości kary pieniężnej (art. 108 § 3 k.p.) | str. 385
10.3. I nne odszkodowania | str. 387
10.3.1. Odszkodowanie przysługujące pracownikowi młodocianemu w przypadku rozwiązania z nim umowy o pracę z powodu braku możliwości zapewnienia innej pracy niezagrażającej zdrowiu | str. 387
10.3.2. Odszkodowanie za szkodę wyrządzoną pracodawcy przez pracownika (art. 119 k.p.) | str. 388
10.4. Odprawa pracownika powołanego do służby wojskowej | str. 389
10.5. Odszkodowanie za okres obowiązywania zakazu konkurencji (art. 1011–1014 k.p.) | str. 390
10.6. Odszkodowania, odprawy – składki | str. 393
10.7. Odszkodowania, odprawy – podatek | str. 396

Rozdział 11
Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe | str. 406
11.1. Czas pracy | str. 406
11.2. Limit godzin nadliczbowych | str. 408
11.3. Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych | str. 412
11.4. Dodatek za godziny nadliczbowe | str. 417
11.4.1. Godziny nadliczbowe dobowe i średniotygodniowe | str. 417
11.4.2. Wysokość dodatku za godziny nadliczbowe | str. 419
11.5. Minuty nadliczbowe | str. 430
11.6. Wynagrodzenie i dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy | str. 431
11.7. Zmiana stawki zaszeregowania a wynagrodzenie za godziny nadliczbowe | str. 435
11.8. Czas pracy pracowników niepełnosprawnych | str. 436
11.9. Ryczałt za godziny nadliczbowe | str. 438
11.10. Czas wolny za godziny nadliczbowe | str. 441
11.11. P raca w dniu wolnym z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy | str. 445
11.12. Udział w obowiązkowym szkoleniu w sobotę a prawo do dnia wolnego lub wynagrodzenia za godziny nadliczbowe | str. 448
11.13. Terminy wypłaty wynagrodzenia i dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych | str. 450
11.13.1. Godziny nadliczbowe powodujące przekroczenie normy dobowej czasu pracy | str. 451
11.13.2. Godziny nadliczbowe powodujące przekroczenie normy średniotygodniowej czasu pracy | str. 452
11.14. Termin udzielenia czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych | str. 454
11.15. Rekompensata pracy w niedzielę i święto | str. 455
11.16. P raca w godzinach nocnych | str. 465

Rozdział 12
Wynagrodzenie chorobowe i świadczenia z ubezpieczenia chorobowego w razie choroby i macierzyństwa | str. 468
12.1. Wynagrodzenie chorobowe | str. 468
12.2. Niezdolność do pracy z powodu choroby na przełomie roku | str. 471
12.3. Zasiłek chorobowy | str. 472
12.3.1. Uwagi wprowadzające | str. 472
12.3.2. Okres wyczekiwania | str. 472
12.3.3. Wynagrodzenie chorobowe (zasiłek chorobowy) bez okresu wyczekiwania | str. 473
12.3.4. Okres zasiłkowy | str. 475
12.3.5. Zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu | str. 480
12.3.6. Prawo do zasiłku a kilka stosunków pracy | str. 482
12.3.7. Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia | str. 482
12.3.8. Pracodawcy uprawnieni do wypłaty zasiłku | str. 483
12.4. Świadczenie rehabilitacyjne | str. 484
12.5. Zasiłek wyrównawczy | str. 490
12.6. Zasiłek opiekuńczy | str. 494
12.7. Zasady stosowane przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku | str. 501
12.7.1. Uwagi wprowadzające | str. 501
12.7.2. Ustalenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia | str. 501
12.7.3. P odstawa wymiaru zasiłku, gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia | str. 502
12.7.4. Zasiłek za 1 dzień | str. 503
12.7.5. Zasiłek netto | str. 506
12.7.6. Składniki wynagrodzenia uwzględniane w podstawie zasiłku | str. 513
12.7.7. Składniki wynagrodzenia nieuwzględniane w podstawie zasiłku | str. 516
12.7.8. Składniki wynagrodzenia przysługujące do określonego terminu | str. 518
12.7.9. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy w podstawie zasiłku | str. 522
12.7.10. Wynagrodzenie z umowy zlecenia zawartej z pracodawcą w podstawie zasiłku | str. 525
12.7.11. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne | str. 527
12.7.12. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne | str. 529
12.7.13. P odstawa zasiłku, gdy składnik kwartalny nie został wypłacony za 4 kwartały | str. 532
12.7.14. Składnik kwartalny w podstawie zasiłku, gdy pracownik nie był zatrudniony przez okres 4 kwartałów | str. 533
12.7.15. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy roczne | str. 534
12.7.16. Składnik roczny zmniejszany proporcjonalnie | str. 535
12.7.17. Składniki wynagrodzenia niewypłacone lub wypłacone zaliczkowo | str. 536
12.7.18. Zmiana wysokości wynagrodzenia a podstawa zasiłku | str. 539
12.7.19. Zmiana etatu a podstawa zasiłku | str. 539
12.7.20. Zmiana etatu a uwzględnianie w podstawie zasiłku składników wynagrodzenia wypłacanych za okresy kwartalne lub roczne | str. 543
12.7.21. Zmiana wymiaru etatu po upływie 4 kwartałów lub po zakończeniu roku poprzedzającego niezdolność do pracy | str. 544
12.7.22. Nowa podstawa zasiłku | str. 547
12.7.23. Miesiące uwzględniane w podstawie zasiłku po zawarciu z pracownikiem kolejnej umowy o pracę | str. 549
12.7.24. Podwyżka wynagrodzenia z wyrównaniem a podstawa zasiłku | str. 550
12.7.25. Wynagrodzenie uwzględniane w podstawie zasiłku, gdy przychód przekroczył limit podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe | str. 551
12.7.26. Wyrównanie zasiłku po zwrocie nadpłaconych składek w związku z przekroczeniem rocznego limitu podstawy | str. 554
12.7.27. Minimalna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy | str. 556
12.7.28. Wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy na liście płac i w dokumentach rozliczeniowych | str. 558
12.7.29. Dokumentowanie prawa do zasiłku chorobowego i kontrola orzekania o czasowej niezdolności do pracy | str. 575
12.7.30. Zmniejszenie zasiłku o 25% – obowiązuje do 30.06.2018 r. | str. 578
12.8. Zasiłek macierzyński | str. 579
12.8.1. Urlop rodzicielski | str. 584
12.8.2. Urlop rodzicielski wykorzystywany po przerwie | str. 584
12.8.3. Termin składania wniosku o urlop rodzicielski | str. 585
12.8.4. Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego | str. 586
12.8.5. P odstawa zasiłku macierzyńskiego | str. 589
12.8.6. Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do wysokości świadczenia rodzicielskiego | str. 596
12.8.7. Zasiłek macierzyński za okres łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą | str. 604
12.8.8. Zasiłek macierzyński, gdy oboje rodzice mają prawo do zasiłku | str. 610
12.8.9. Wyrównanie zasiłku macierzyńskiego | str. 611
12.8.10. P odstawa wymiaru zasiłków przysługujących pracownikom wykonującym pracę za granicą | str. 614
Podstawa wymiaru składek pracowników delegowanych | str. 614
12.8.11. Dokumentowanie prawa do zasiłku macierzyńskiego | str. 619
12.8.12. P odstawa wymiaru składek osób pobierających zasiłek macierzyński | str. 629
12.8.13. P odstawa wymiaru składek osób przebywających na urlopie wychowawczym | str. 633
12.8.13.1. Przeciętne wynagrodzenie przyjmowane do ustalenia podstawy składek | str. 637
12.8.13.2. P odstawa wymiaru składek po przerwie w urlopie wychowawczym | str. 643
12.8.13.3. Proporcjonalne zmniejszenie podstawy wymiaru składek | str. 644
12.8.13.4. Oświadczenie składane przez pracownika, który zamierza skorzystać z urlopu wychowawczego | str. 644
12.8.13.5. Dokumenty rozliczeniowe – urlop wychowawczy | str. 646
12.8.13.6. Dokumenty rozliczeniowe, gdy pracownik, który korzysta z urlopu wychowawczego, jest zatrudniony u kilku pracodawców | str. 647
12.8.13.7. Dokumenty rozliczeniowe – urodzenie dziecka w trakcie korzystania z urlopu wychowawczego | str. 647
12.8.14. Zmniejszenie etatu pracownikowi, który ma prawo do urlopu wychowawczego, a ustalenie wysokości wynagrodzenia | str. 649
12.8.15. Świadczenia uzyskiwane przez pracownika w trakcie choroby, urlopów związanych z rodzicielstwem a składki ZUS | str. 650
12.8.15.1. Dodatkowy składnik wynagrodzenia wypłacany za okres choroby | str. 650
12.8.15.2. Składka na ubezpieczenie grupowe finansowana przez pracodawcę w okresie choroby | str. 654
12.8.16. Świadczenia finansowane przez pracodawcę w trakcie urlopu wychowawczego lub pobierania zasiłku macierzyńskiego a podstawa wymiaru składek | str. 655
12.8.17. Zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia | str. 658
12.9. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego | str. 660
12.9.1. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego | str. 660
12.9.2. Dokumenty uprawniające do wypłaty zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu stosunku pracy | str. 666

Rozdział 13
Obowiązki płatnika składek i podatku | str. 669
13.1. Koniec roku – obowiązki płatnika składek | str. 669
13.1.1. R oczna informacja | str. 669
13.1.2. ZUS IWA | str. 670
13.2. Koniec roku – obowiązki płatnika podatku | str. 671
13.2.1. Uwagi wprowadzające | str. 671
13.2.2. PIT -4R | str. 673
13.2.3. PIT -11 | str. 676
13.2.3.1. Uwagi ogólne | str. 676
13.2.3.2. Identyfikator w PIT -11 | str. 682
13.2.3.3. PIT -11 w przypadku śmierci pracownika w trakcie trwania stosunku pracy | str. 682
13.2.3.4. Przychód z praw majątkowych – PIT -11 wystawiony na małżonka zmarłego pracownika | str. 683
13.2.3.5. Koszty uzyskania przychodów w PIT -11 | str. 684
13.3. Obowiązki płatnika składek i podatku z tytułu umowy o pracę w przypadku likwidacji firmy | str. 694
13.3.1. Wypłata wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy | str. 694
13.3.2. Powiadomienie organu egzekucyjnego | str. 694
13.3.3. Obowiązki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych | str. 695
13.3.4. Obowiązki wobec urzędu skarbowego | str. 695
13.4. Obowiązki płatnika składek i zaliczki na podatek w przypadku przejęcia pracowników na podstawie przepisów art. 231 k.p. | str. 696
13.4.1. Przejęcie pracowników – obowiązki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych | str. 696
13.4.1.1. Uwagi ogólne | str. 696
13.4.1.2. Pracodawca przejmowany | str. 696
13.4.1.3. Pracodawca przejmujący | str. 697
13.4.2. Przejęcie pracowników – obowiązki wobec urzędu skarbowego | str. 700
13.5. Nadpłata i niedopłata składek ZUS – obowiązki płatnika | str. 702
13.5.1. Nadpłata składek ZUS | str. 702
13.5.2. Niedopłata składek ZUS | str. 707
13.5.2.1. Uwagi ogólne | str. 707
13.5.2.2. Zwrot niedopłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przez pracownika | str. 709
13.5.2.3. Były pracownik dokonuje zwrotu nienależnie pobranych świadczeń | str. 715
13.5.2.4. Finansowanie zaległych składek przez pracodawcę | str. 715
13.6. Obowiązki pracodawcy w przypadku śmierci pracownika | str. 719
13.6.1. Wyrejestrowanie pracownika z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego | str. 719
13.6.2. PIT -11 wystawiony na zmarłego pracownika | str. 720
13.6.3. Prawa majątkowe wpłacone małżonkowi lub innym osobom uprawnionym do renty rodzinnej | str. 720
13.6.4. Odprawa pośmiertna | str. 724
13.6.5. Prawa majątkowe po zmarłym pracowniku wchodzące do spadku | str. 724

Rozdział 14
Rozliczanie dodatkowych świadczeń uzyskiwanych przez pracowników | str. 725
14.1. Świadczenia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy i ochroną zdrowia pracowników | str. 725
14.1.1. Ubiór służbowy | str. 725
14.1.1.1. Składki ZUS | str. 726
14.1.1.2. Podatek | str. 727
14.1.2. Ekwiwalent za pranie | str. 728
14.1.2.1. Składki ZUS | str. 728
14.1.2.2. Ryczałt za pranie wypłacony w miesiącu, w którym pracownik chorował | str. 730
14.1.2.3. Podatek | str. 731
14.1.3. P osiłki i napoje finansowane przez pracodawcę | str. 732
14.1.3.1. Składki ZUS | str. 733
14.1.3.2. Podatek | str. 735
14.1.4. Okulary korekcyjne | str. 739
14.1.4.1. Składki ZUS | str. 740
14.1.4.2. Podatek | str. 741
14.2. Narzędzia pracy wykorzystywane do celów prywatnych | str. 743
14.2.1. Samochód służbowy do celów prywatnych | str. 743
14.2.1.1. Podatek | str. 743
14.2.1.2. Składki | str. 745
14.2.2. Telefon służbowy do celów prywatnych | str. 749
14.2.3. Ekwiwalent za używanie własnych narzędzi (komputer, telefon) | str. 750
14.2.3.1. Składki ZUS | str. 751
14.2.3.2. Podatek | str. 751
14.3. Samochód prywatny do celów służbowych | str. 752
14.3.1. Ryczałt | str. 753
14.3.2. Kilometrówka w jazdach lokalnych | str. 755
14.3.3. Zwrot kosztów używania przez pracownika pojazdu do celów służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy | str. 756
14.4. Świadczenia rzeczowe i niematerialne przekazywane pracownikom | str. 757
14.4.1. Upominki okolicznościowe przekazywane pracownikom | str. 757
14.4.2. Bony towarowe sfinansowane ze środków obrotowych firmy | str. 759
14.4.3. Dofinansowanie kosztów kształcenia pracownika | str. 760
14.4.4. Dofinansowanie kształcenia a składki ZUS | str. 761
14.4.5. Dofinansowanie kształcenia a podatek dochodowy | str. 762
14.4.6. Ubezpieczenie grupowe finansowane przez pracodawcę | str. 764
14.4.6.1. Ubezpieczenie grupowe a przychód ze stosunku pracy | str. 764
14.4.6.2. Składka na ubezpieczenie grupowe częściowo sfinansowana przez pracodawcę | str. 766
14.4.7. Impreza integracyjna | str. 769
14.4.7.1. Podatek | str. 769
14.4.7.2. Składki | str. 772
14.4.8. Udostępnienie pracownikowi mieszkania najętego przez pracodawcę | str. 772
14.4.8.1. Udostępnienie pracownikowi mieszkania najętego przez pracodawcę przychodem ze stosunku pracy | str. 772
14.4.8.2. Udostępnienie pracownikowi mieszkania najętego przez pracodawcę a składki ZUS | str. 774
14.4.9. Pakiety medyczne | str. 779
14.4.9.1. Składki ZUS | str. 779
14.4.9.2. Nieodpłatne świadczenie dla pracowników – podatek | str. 780