W podręczniku zostały omówione podstawowe zagadnienia części ogólnej prawa cywilnego, w tym: prawo osobowe, czynności prawne, przedstawicielstwo, przedawnienie roszczeń, ustrój i funkcjonowanie przedsiębiorców (zwłaszcza prawo spółek handlowych), zarys prawa rzeczowego (własność, inne prawa rzeczowe, księgi wieczyste, posiadanie), zobowiązania (m.in. umowy handlowe, odpowiedzialność odszkodowawcza), podstawy prawa spadkowego, prawa papierów wartościowych, zabezpieczenia wierzytelności i prawa własności przemysłowej (w tym znaki towarowe, patenty) oraz zwalczanie nieuczciwej konkurencji.
W ósmym wydaniu szczegółowo przedstawiono:
• nowe regulacje w obszarze spółek handlowych, ze szczególnym uwzględnieniem przepisów obowiązujących od 1.07.2021 r. dotyczących nowego typu spółki − prostej spółki akcyjnej;
• zmiany w prawie papierów wartościowych zmierzające do dematerializacji akcji;
• wprowadzenie obowiązku dokonywania czynności w rejestrach KRS wyłącznie w formie elektronicznej;
• nowe wysokości odsetek z tytułu płatności pieniężnych, a od lipca 2021 r. – odsetek ustawowych za opóźnienie płatności w transakcjach handlowych;
• szczególną regulację dotyczącą pandemii COVID-19 trwającej w latach 2020–2021, spowodowanej wirusem SARS-CoV-2, odnoszącą się do wielu dziedzin prawa.
Autorzy publikacji są wykładowcami Uniwersytetu Łódzkiego i jednocześnie wykonują zawody adwokata lub radcy prawnego. Redaktor naukowy i współautor podręcznika jest sędzią Sądu Najwyższego. Wpłynęło to na wybór zawartej w książce problematyki i sposób jej prezentacji, łączący teorię z praktyką prawniczą i gospodarczą.
Publikacja została nagrodzona w konkursie na najlepszy podręcznik akademicki 2007 roku.
Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla studentów administracji, zarządzania, ekonomii, finansów i bankowości oraz słuchaczy studiów podyplomowych. Będzie użyteczna dla studentów prawa i prawników w powtórzeniu podstawowych zagadnień prawa cywilnego i handlowego, a także w poznaniu wielu nowych przepisów i rozwiązań prawnych. Opracowanie powinno służyć codzienną pomocą również szerokiemu gronu praktyków gospodarczych.
Wykaz skrótów | str. 21
Słowo wstępne do ósmego wydania | str. 27
Rozdział pierwszy
Wprowadzenie do prawa cywilnego i handlowego | str. 31
1. Prawo cywilne a prawo handlowe. Prawo gospodarcze publiczne i prawo prywatne | str. 31
2. Istota prawa cywilnego. Stosunek cywilnoprawny | str. 33
3. Zasady prawa cywilnego | str. 34
4. Zasady prawa handlowego (gospodarczego prywatnego). Obrót gospodarczy, obrót konsumencki, obrót powszechny | str. 35
5. Systematyka prawa cywilnego i handlowego | str. 36
6. Prawo gospodarcze i prawo handlowe w Unii Europejskiej i na gruncie międzynarodowym | str. 38
7. Źródła prawa cywilnego i handlowego | str. 39
8. Podstawowe piśmiennictwo | str. 43
Rozdział drugi
Wolność działalności gospodarczej | str. 45
1. Pojęcie działalności gospodarczej | str. 45
2. Zasady działalności gospodarczej | str. 47
3. Wolność podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej oraz jej ograniczenia | str. 50
3.1. Zasada konstytucyjna | str. 50
3.2. Koncesjonowanie działalności gospodarczej | str. 51
3.3. Zezwolenia | str. 53
3.4. Regulowana działalność gospodarcza | str. 54
Rozdział trzeci
Charakterystyka podmiotów prawa | str. 55
1. Istota zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych | str. 55
2. Podmioty stosunku cywilnoprawnego | str. 56
2.1. Osoby fizyczne | str. 56
2.2. Osoby prawne | str. 58
2.2.1. Państwowe osoby prawne | str. 59
2.2.2. Samorządowe osoby prawne | str. 61
2.2.3. Inne osoby prawne | str. 62
2.3. Podmioty bez osobowości prawnej mające zdolność prawną | str. 63
3. Konsumenci | str. 64
3.1. Pojęcie konsumenta | str. 64
3.2. Skutki wyróżnienia obrotu konsumenckiego | str. 65
Rozdział czwarty
Przedsiębiorcy – zagadnienia ogólne. Przedsiębiorstwo. Firma | str. 67
1. Pojęcie i cechy przedsiębiorcy | str. 67
1.1. Przepisy prawa publicznego | str. 67
1.2. Stanowisko Kodeksu cywilnego i innych ustaw | str. 70
2. Podejmowanie działalności gospodarczej przez podmioty niebędące przedsiębiorcami – odesłanie | str. 71
3. Przedsiębiorcy zagraniczni i inne podmioty zagraniczne | str. 72
3.1. Reguła ogólna na tle prawa Unii Europejskiej i umów międzynarodowych | str. 72
3.2. Przedsiębiorcy w Polsce z krajów spoza UE | str. 74
3.3. Oddział przedsiębiorcy zagranicznego w Polsce | str. 74
3.4. Przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego | str. 75
4. Przedsiębiorstwo | str. 76
4.1. Wieloznaczność terminu „przedsiębiorstwo | str. 76
4.2. Przedsiębiorstwo jako przedmiot czynności prawnej | str. 76
4.3. Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo | str. 78
4.4. Odpowiedzialność za zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa | str. 79
5. Firma przedsiębiorcy i oznaczenie przedsiębiorstwa | str. 80
5.1. Uwagi wstępne | str. 80
5.2. Pojęcie firmy, jej funkcje i charakter | str. 81
5.3. Zasady tworzenia firm | str. 82
5.4. Ochrona firmy | str. 85
5.5. Oznaczenie przedsiębiorstwa | str. 86
Rozdział piąty
Kategorie przedsiębiorców i ich rejestrowanie | str. 87
1. Przedsiębiorca jednoosobowy. Wspólnicy spółki cywilnej | str. 87
1.1. Osoba fizyczna jako przedsiębiorca jednoosobowy | str. 87
1.2. Wspólnicy spółki cywilnej | str. 89
1.3. Umowa spółki cywilnej | str. 90
2. Przedsiębiorstwa państwowe | str. 94
2.1. Uwagi ogólne | str. 94
2.2. Organy przedsiębiorstwa i jego reprezentacja | str. 95
3. Komercjalizacja przedsiębiorstwa państwowego | str. 97
4. Spółdzielnie | str. 98
4.1. Uwagi ogólne | str. 98
4.2. Organy spółdzielni | str. 100
5. Działalność gospodarcza samorządu terytorialnego | str. 101
5.1. Zagadnienia ogólne | str. 101
5.2. Gmina | str. 102
5.3. Powiat | str. 103
5.4. Województwo | str. 103
5.5. Formy prowadzenia działalności gospodarczej | str. 104
6. Stowarzyszenia i fundacje. Organizacje pożytku publicznego | str. 105
6.1. Stowarzyszenia | str. 105
6.2. Fundacje | str. 106
6.3. Działalność gospodarcza stowarzyszeń i fundacji | str. 107
6.4. Organizacje pożytku publicznego | str. 107
7. Rejestr przedsiębiorców | str. 108
7.1. Istota rejestru | str. 108
7.2. Funkcje Krajowego Rejestru Sądowego | str. 110
8. Ewidencja osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą | str. 111
8.1. Ewidencja a rejestr przedsiębiorców | str. 111
8.2. Wpis do CEIDG | str. 112
Rozdział szósty
Spółki handlowe. Przepisy wspólne. Spółki osobowe | str. 115
1. Spółki handlowe. Przepisy wspólne | str. 115
1.1. Zagadnienia ogólne | str. 115
1.2. Typy spółek handlowych | str. 118
1.3. Powiązania spółek | str. 121
2. Osobowe spółki handlowe. Uwagi ogólne | str. 125
2.1. Podmiotowość prawna spółek osobowych | str. 125
2.2. Podstawowe cechy spółek osobowych | str. 125
2.3. Zmiany przedmiotowe i podmiotowe w spółkach osobowych | str. 126
3. Spółka jawna | str. 127
3.1. Istota spółki jawnej | str. 127
3.2. Powstanie spółki | str. 128
3.3. Zagadnienia majątkowe spółki jawnej | str. 130
3.4. Prowadzenie spraw, reprezentacja spółki, uprawnienia kontrolne wspólników | str. 131
3.5. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki | str. 133
3.6. Wypowiedzenie udziału, rozwiązanie spółki i jej likwidacja | str. 134
4. Spółka partnerska | str. 136
4.1. Istota spółki partnerskiej. Partnerzy | str. 136
4.2. Powstanie spółki | str. 137
4.3. Prowadzenie spraw i reprezentacja spółki | str. 138
4.4. Odpowiedzialność partnera za zobowiązania spółki | str. 138
4.5. Wypowiedzenie udziału, rozwiązanie spółki i jej likwidacja | str. 139
5. Spółka komandytowa | str. 140
5.1. Istota spółki komandytowej. Komandytariusz i komplementariusz | str. 140
5.2. Powstanie spółki | str. 142
5.3. Zagadnienia majątkowe spółki komandytowej | str. 143
5.4. Prowadzenie spraw, reprezentacja spółki, uprawnienia kontrolne wspólników | str. 144
5.5. Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Suma komandytowa | str. 145
5.6. Wypowiedzenie udziału, rozwiązanie spółki i jej likwidacja | str. 146
6. Spółka komandytowo-akcyjna | str. 146
6.1. Istota spółki komandytowo-akcyjnej. Komplementariusze i akcjonariusze | str. 146
6.2. Powstanie spółki | str. 148
6.3. Zagadnienia majątkowe spółki komandytowo-akcyjnej | str. 149
6.4. Prowadzenie spraw i reprezentacja spółki, uprawnienia kontrolne | str. 150
6.5. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki | str. 152
6.6. Wystąpienie wspólnika, rozwiązanie spółki i jej likwidacja | str. 152
Rozdział siódmy
Spółki kapitałowe. Zmiany strukturalne spółek | str. 155
1. Zagadnienia wspólne | str. 155
1.1. Uwagi wprowadzające | str. 155
1.2. Spółka w organizacji | str. 156
1.3. Wkłady do spółek kapitałowych | str. 157
1.4. Kapitał zakładowy | str. 159
1.5. Rozwiązanie i likwidacja spółek kapitałowych | str. 163
2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością | str. 165
2.1. Istota spółki z o.o. Wspólnicy | str. 165
2.2. Powstanie spółki. Umowa spółki | str. 166
2.3. Udziały | str. 168
2.4. Prawa i obowiązki wspólników | str. 170
2.4.1. Prawa i obowiązki majątkowe | str. 170
2.4.2. Prawa i obowiązki niemajątkowe (korporacyjne) | str. 171
2.5. Organy spółki | str. 172
2.5.1. Zarząd | str. 172
2.5.2. Rada nadzorcza. Komisja rewizyjna | str. 174
2.5.3. Zgromadzenie wspólników | str. 175
2.5.4. Odpowiedzialność członków organów spółki | str. 178
3. Spółka akcyjna | str. 179
3.1. Istota spółki akcyjnej. Akcjonariusze | str. 179
3.2. Powstanie spółki. Statut spółki | str. 180
3.3. Akcje | str. 182
3.4. Prawa i obowiązki akcjonariuszy | str. 185
3.4.1. Prawa majątkowe | str. 186
3.4.2. Prawa niemajątkowe (korporacyjne) | str. 187
3.5. Organy spółki akcyjnej | str. 188
3.5.1. Zarząd | str. 188
3.5.2. Rada nadzorcza | str. 189
3.5.3. Walne zgromadzenie akcjonariuszy | str. 190
3.6. Zaskarżanie uchwał | str. 192
3.7. Odpowiedzialność członków organów | str. 193
4. Prosta spółka akcyjna | str. 193
4.1. Charakterystyka ogólna | str. 193
4.2. Tworzenie, wkłady | str. 195
4.3. Akcje. Uprawnienia akcjonariuszy | str. 197
4.3.1. Akcje w prostej spółce akcyjnej | str. 197
4.3.2. Uprawnienia majątkowe | str. 197
4.3.3. Uprawnienia korporacyjne | str. 199
4.3.4. Uprzywilejowanie akcji i przywileje osobiste | str. 199
4.3.5. Zbywalność akcji | str. 200
4.4. Organy spółki | str. 202
4.4.1. Ustrój organów w prostej spółce akcyjnej | str. 202
4.4.2. Kompetencje i ustrój zarządu | str. 202
4.4.3. Kompetencje i ustrój rady nadzorczej | str. 203
4.4.4. Kompetencje i ustrój rady dyrektorów | str. 203
4.4.5. Walne zgromadzenie | str. 204
4.5. Zmiana umowy. Emisja akcji | str. 206
4.5.1. Zmiana umowy spółki | str. 206
4.5.2. Emisja akcji | str. 206
5. Łączenie, podział i przekształcanie spółek | str. 208
5.1. Łączenie spółek | str. 208
5.2. Podział spółek | str. 210
5.3. Przekształcanie spółek | str. 212
Rozdział ósmy
Upadłość przedsiębiorcy. Postępowanie restrukturyzacyjne | str. 215
1. Uwagi ogólne | str. 215
2. Istota i podstawy ogłoszenia upadłości | str. 216
3. Zdolność upadłościowa | str. 219
4. Skutki prawne ogłoszenia upadłości | str. 221
5. Likwidacja masy upadłości | str. 224
6. Podział funduszów masy | str. 227
7. Postępowanie restrukturyzacyjne | str. 228
Rozdział dziewiąty
Przedmiot stosunku cywilnoprawnego | str. 235
1. Przedmiot jako element stosunku cywilnoprawnego | str. 235
2. Pojęcie mienia i majątku. Dobra niematerialne | str. 235
3. Rzeczy | str. 236
3.1. Pojęcie rzeczy | str. 236
3.2. Rzeczy znajdujące się w obrocie i wyłączone z obrotu | str. 237
3.3. Nieruchomości i rzeczy ruchome | str. 237
4. Części składowe rzeczy | str. 239
5. Przynależności | str. 240
6. Pojęcie i rodzaje pożytków | str. 240
7. Przedsiębiorstwo według art. 551 k.c. | str. 241
8. Nieruchomość rolna i gospodarstwo rolne | str. 242
9. Inne szczególne przedmioty stosunku cywilnoprawnego | str. 242
9.1. Pieniądze | str. 242
9.2. Papiery wartościowe | str. 243
9.3. Inne przedmioty (wzmianka) | str. 243
Rozdział dziesiąty
Prawo podmiotowe | str. 245
1. Istota i klasyfikacje praw podmiotowych | str. 245
1.1. Pojęcie prawa podmiotowego | str. 245
1.2. Rodzaje praw podmiotowych | str. 246
1.3. Postacie normatywne praw podmiotowych | str. 247
2. Nabycie prawa podmiotowego | str. 248
3. Wykonywanie prawa podmiotowego i jego nadużycie | str. 250
4. Ochrona praw podmiotowych | str. 251
4.1. Ochrona sądowa | str. 251
4.2. Ochrona własna | str. 253
5. Ochrona dóbr osobistych | str. 253
Rozdział jedenasty
Czynności prawne. Przedstawicielstwo | str. 257
1. Istota i klasyfikacje czynności prawnych | str. 257
1.1. Pojęcie czynności prawnej i oświadczenia woli | str. 257
1.2. Rodzaje czynności prawnych | str. 258
2. Forma czynności prawnych | str. 262
2.1. Formy szczególne | str. 262
2.2. Skutki niedochowania formy | str. 264
3. Wadliwość czynności prawnych | str. 266
3.1. Źródła wadliwości czynności prawnych | str. 266
3.2. Skutki wadliwości czynności prawnych | str. 266
4. Warunek i termin | str. 268
5. Istota przedstawicielstwa i podstawy jego umocowania | str. 270
5.1. Pojęcie przedstawicielstwa | str. 270
5.2. Udzielenie pełnomocnictwa | str. 270
6. Rodzaje pełnomocnictw i instytucje pokrewne | str. 271
6.1. Klasyfikacje pełnomocnictw | str. 271
6.2. Instytucje pokrewne | str. 273
7. Wygaśnięcie pełnomocnictwa | str. 274
8. Prokura | str. 274
Rozdział dwunasty
Zarys prawa rzeczowego | str. 277
1. Znaczenie, charakter prawny i rodzaje praw rzeczowych | str. 277
2. Posiadanie | str. 277
3. Własność | str. 279
3.1. Treść i granice prawa własności | str. 279
3.2. Nabycie prawa własności | str. 280
3.3. Ochrona własności | str. 281
4. Współwłasność | str. 282
5. Inne prawa rzeczowe | str. 283
5.1. Użytkowanie wieczyste | str. 283
5.2. Ograniczone prawa rzeczowe | str. 285
6. Księgi wieczyste | str. 289
Rozdział trzynasty
Zarys prawa zobowiązań | str. 291
1. Pojęcie zobowiązania. Źródła zobowiązań | str. 291
2. Świadczenie | str. 292
2.1. Pojęcie i rodzaje świadczeń | str. 292
2.2. Świadczenia pieniężne | str. 293
2.2.1. Uwagi ogólne | str. 293
2.2.2. Nominalizm i waloryzacja | str. 293
2.2.3. Inne zasady spełniania świadczeń pieniężnych | str. 296
2.2.4. Wykonywanie świadczeń pieniężnych przez przedsiębiorców | str. 298
2.2.5. Odsetki | str. 299
3. Świadczenia odszkodowawcze | str. 302
3.1. Pojęcie i rodzaje szkody | str. 302
3.2. Wysokość szkody majątkowej | str. 303
3.3. Naprawienie szkody | str. 304
3.3.1. Przesłanki żądania naprawienia szkody | str. 304
3.3.2. Sposoby naprawienia szkody | str. 305
3.3.3. Szczególne zasady dotyczące naprawiania szkód na osobie | str. 307
4. Zobowiązania solidarne | str. 308
4.1. Pojęcie i rodzaje solidarności | str. 308
4.2. Źródła solidarności | str. 309
4.3. Roszczenia regresowe | str. 310
5. Wygaśnięcie zobowiązania | str. 311
5.1. Wykonanie zobowiązania | str. 311
5.1.1. Zaspokojenie interesu wierzyciela | str. 311
5.1.2. Czas i miejsce spełnienia świadczenia | str. 312
5.2. Surogaty wykonania zobowiązania | str. 313
5.2.1. Uwagi ogólne | str. 313
5.2.2. Potrącenie | str. 314
5.2.3. Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego | str. 315
5.2.4. Pozostałe surogaty | str. 316
6. Odpowiedzialność deliktowa | str. 317
6.1. Pojęcie czynu niedozwolonego. Zasady odpowiedzialności | str. 317
6.2. Związek przyczynowy – odesłanie | str. 317
6.3. Odpowiedzialność za własne czyny | str. 318
6.4. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez inne osoby | str. 319
6.5. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez ruch przedsiębiorstwa | str. 321
6.6. Odpowiedzialność za szkody komunikacyjne | str. 323
6.7. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta i rzeczy | str. 325
6.8. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny | str. 326
6.9. Odpowiedzialność przedsiębiorcy za szkodę w środowisku | str. 329
6.10. Współodpowiedzialność kilku osób za szkodę | str. 329
7. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej | str. 330
8. Zmiana stron w zobowiązaniu | str. 333
8.1. Uwagi ogólne | str. 333
8.2. Przelew wierzytelności | str. 333
8.3. Subrogacja | str. 335
8.4. Przejęcie długu | str. 335
8.5. Ustawowe przystąpienie do długu | str. 337
9. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika | str. 337
10. Przedawnienie roszczeń. Terminy zawite | str. 339
10.1. Pojęcie i skutki przedawnienia | str. 339
10.2. Bieg terminu przedawnienia | str. 340
10.3. Terminy zawite | str. 342
Rozdział czternasty
Zagadnienia ogólne umów | str. 345
1. Uwagi ogólne | str. 345
1.1. Pojęcie umowy. Swoboda umów | str. 345
1.2. Rodzaje umów | str. 346
1.3. Treść umowy | str. 347
2. Zawieranie umów | str. 348
2.1. Uwagi ogólne | str. 348
2.2. Oferta | str. 348
2.3. Aukcja i przetarg | str. 350
2.4. Negocjacje | str. 352
2.5. Umowa przedwstępna | str. 353
2.6. System zamówień publicznych | str. 354
2.7. Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość – wzmianka | str. 358
3. Wzorce umowne | str. 360
3.1. Znaczenie wzorców umownych w obrocie gospodarczym | str. 360
3.2. Niedozwolone klauzule umowne w umowach z konsumentami | str. 361
4. Wykonanie umowy | str. 363
4.1. Zasady wykonywania umów – odesłanie | str. 363
4.2. Zasady dotyczące wykonywania umów wzajemnych | str. 363
4.3. Terminy płatności w umowach przedsiębiorców | str. 365
4.4. Modyfikacje zobowiązania umownego | str. 366
4.4.1. Zmiana treści umowy przez strony | str. 366
4.4.2. Zmiana treści umowy na podstawie orzeczenia sądu | str. 367
5. Odpowiedzialność kontraktowa | str. 369
5.1. Uwagi ogólne | str. 369
5.2. Przesłanki odpowiedzialności kontraktowej | str. 369
5.3. Kara umowna | str. 372
Rozdział piętnasty
Zabezpieczenie wykonania zobowiązań | str. 375
1. Uwagi ogólne | str. 375
2. Zabezpieczenia rzeczowe | str. 377
2.1. Zastaw | str. 378
2.2. Hipoteka | str. 379
2.3. Przewłaszczenie na zabezpieczenie | str. 381
3. Zabezpieczenia osobiste | str. 382
3.1. Poręczenie | str. 382
3.1.1. Treść umowy poręczenia | str. 382
3.1.2. Charakter prawny zobowiązania poręczyciela | str. 383
3.1.3. Zarzuty przysługujące poręczycielowi | str. 384
3.2. Umowa gwarancji bankowej | str. 384
3.2.1. Pojęcie i istota | str. 384
3.2.2. Zawarcie i treść umowy | str. 385
3.2.3. Samodzielny charakter gwarancji | str. 385
3.3. Przelew na zabezpieczenie | str. 386
4. Zabezpieczenia wekslowe | str. 387
Rozdział szesnasty
Umowy – część szczegółowa | str. 389
1. Obrót towarowy. Umowa sprzedaży i dostawy | str. 389
1.1. Rodzaje obrotu towarowego. Umowy | str. 389
1.2. Pojęcie i cechy umowy sprzedaży | str. 389
1.3. Rodzaje sprzedaży według Kodeksu cywilnego i ustaw szczególnych | str. 390
1.4. Strony umowy sprzedaży | str. 393
1.5. Składniki umowy sprzedaży | str. 394
1.5.1. Przedmiot umowy | str. 394
1.5.2. Cena | str. 394
1.5.3. Accidentalia i naturalia negotii | str. 397
1.6. Treść i skutki umowy sprzedaży | str. 397
1.6.1. Obowiązki sprzedawcy | str. 397
1.6.2. Obowiązki kupującego | str. 399
1.7. Cechy charakterystyczne sprzedaży konsumenckiej | str. 402
1.8. Rękojmia za wady rzeczy. Gwarancja przy sprzedaży | str. 403
1.9. Podstawowe informacje o sprzedaży międzynarodowej na podstawie konwencji wiedeńskiej | str. 412
1.10. Pojęcie i ogólna charakterystyka umowy dostawy (wzmianka) | str. 412
2. Umowy o używanie rzeczy cudzej | str. 414
2.1. Umowa użyczenia | str. 414
2.2. Umowa najmu | str. 415
2.2.1. Pojęcie i strony umowy | str. 415
2.2.2. Prawa i obowiązki stron | str. 416
2.3. Umowa dzierżawy | str. 418
2.3.1. Pojęcie, strony i przedmiot umowy | str. 418
2.3.2. Prawa i obowiązki stron | str. 419
2.4. Umowa leasingu | str. 420
2.4.1. Geneza i rodzaje leasingu | str. 420
2.4.2. Pojęcie umowy. Uczestnicy leasingu | str. 421
2.4.3. Prawa i obowiązki stron | str. 422
3. Umowy w pośrednictwie | str. 424
3.1. Uwagi ogólne | str. 424
3.2. Umowa zlecenia | str. 425
3.2.1. Pojęcie i charakterystyka ogólna | str. 425
3.2.2. Zawarcie umowy | str. 427
3.2.3. Prawa i obowiązki stron | str. 427
3.3. Umowa agencyjna | str. 429
3.3.1. Uwagi ogólne | str. 429
3.3.2. Prawa i obowiązki stron | str. 430
3.3.3. Agent morski | str. 431
3.4. Umowa komisu | str. 432
3.4.1. Pojęcie i charakterystyka | str. 432
3.4.2. Prawa i obowiązki stron | str. 433
3.5. Umowy maklerskie | str. 434
4. Przechowanie i skład | str. 436
4.1. Umowa przechowania | str. 436
4.2. Umowa składu | str. 437
4.2.1. Pojęcie i cechy umowy | str. 437
5. Umowa przewozu i umowy pokrewne | str. 438
5.1. Uwagi ogólne | str. 438
5.2. Umowa przewozu | str. 439
5.2.1. Pojęcie i strony umowy | str. 439
5.2.2. Przewóz osób | str. 440
5.2.3. Przewóz rzeczy | str. 441
5.2.4. List przewozowy. Konosament | str. 443
5.3. Umowa czarteru | str. 444
5.4. Umowa spedycji | str. 445
5.5. Umowy w działalności turystycznej | str. 446
5.5.1. Organizator turystyki i usługi turystyczne | str. 446
5.5.2. Umowa o udział w imprezie turystycznej | str. 448
6. Umowa o dzieło i o roboty budowlane. Inwestycje | str. 451
6.1. Znaczenie i rodzaje umów inwestycyjnych. Kodeks cywilny i prawo budowlane | str. 451
6.2. Umowa o dzieło | str. 451
6.2.1. Pojęcie, przedmiot, strony | str. 451
6.2.2. Treść umowy o dzieło. Podstawowe prawa i obowiązki stron | str. 452
6.3. Umowy o przygotowanie i wykonanie inwestycji | str. 454
6.3.1. Umowa o prace geologiczne i geodezyjno-kartograficzne | str. 454
6.3.2. Umowa o wykonanie projektu w budownictwie | str. 454
6.3.3. Umowa o nadzór autorski | str. 454
6.3.4. Umowa o roboty budowlane | str. 455
6.3.5. Gwarancja zapłaty | str. 457
6.3.6. Nadzór inwestorski | str. 457
6.4. Umowa deweloperska | str. 457
7. Umowy z bankiem. Pożyczka | str. 459
7.1. Uwagi ogólne | str. 459
7.2. Umowa rachunku bankowego | str. 461
7.2.1. Pojęcie i zawarcie umowy | str. 461
7.2.2. Treść umowy | str. 462
7.3. Umowa kredytu bankowego | str. 463
7.3.1. Pojęcie i charakterystyka ogólna | str. 463
7.3.2. Prawa i obowiązki stron | str. 464
7.4. Kredyt konsumencki | str. 466
7.5. Umowa pożyczki | str. 467
8. Umowa faktoringu. Forfaiting | str. 468
8.1. Istota i znaczenie gospodarcze faktoringu | str. 468
8.2. Strony umowy faktoringu | str. 469
8.3. Przedmiot umowy faktoringu | str. 469
8.4. Charakter prawny umowy faktoringu | str. 471
8.5. Forfaiting | str. 471
8.5.1. Znaczenie gospodarcze forfaitingu | str. 471
8.5.2. Umowa forfaitingu | str. 472
9. Umowa franczyzowa | str. 473
9.1. Istota i znaczenie gospodarcze | str. 473
9.2. Strony umowy i jej przedmiot | str. 474
9.3. Treść umowy | str. 475
9.4. Charakter umowy franczyzy | str. 477
10. Ubezpieczenia gospodarcze | str. 478
10.1. Funkcje ubezpieczenia, ryzyko ubezpieczeniowe, zdarzenie losowe. Źródła prawa ubezpieczeń | str. 478
10.2. Rodzaje ubezpieczeń | str. 479
10.3. Stosunek ubezpieczenia i umowa ubezpieczenia | str. 480
10.4. Podmioty stosunku ubezpieczenia | str. 481
10.4.1. Ubezpieczyciel (zakład ubezpieczeń | str. 481
10.4.2. Ubezpieczający, ubezpieczony, uposażony | str. 481
10.5. Pośrednictwo ubezpieczeniowe | str. 482
10.5.1. Działalność agencyjna i brokerska | str. 482
10.5.2. Agent ubezpieczeniowy | str. 483
10.5.3. Broker ubezpieczeniowy | str. 483
10.6. Zawarcie i treść umowy ubezpieczenia | str. 484
10.6.1. Zawarcie umowy | str. 484
10.6.2. Dokument ubezpieczenia | str. 485
10.6.3. Treść umowy ubezpieczenia | str. 485
Rozdział siedemnasty
Zarys prawa papierów wartościowych | str. 487
1. Uwagi ogólne | str. 487
1.1. Pojęcie papieru wartościowego | str. 487
1.2. Rodzaje papierów wartościowych | str. 488
1.3. Źródła prawa papierów wartościowych | str. 489
2. Zasadnicze postacie papierów wartościowych | str. 490
2.1. Weksle | str. 490
2.2. Czeki | str. 493
2.3. Obligacje | str. 494
2.4. Akcje | str. 497
2.5. Certyfikaty inwestycyjne i jednostki uczestnictwa | str. 498
2.6. Listy zastawne | str. 500
3. Publiczne proponowanie nabycia papierów wartościowych | str. 501
3.1. Podstawowe pojęcia i reguły rynku kapitałowego | str. 501
3.2. Dematerializacja papierów wartościowych | str. 502
3.3. Zasadnicze cechy rynku regulowanego | str. 503
3.4. Firmy inwestycyjne i inni uczestnicy rynku kapitałowego | str. 506
Rozdział osiemnasty
Zarys prawa spadkowego | str. 507
1. Pojęcia podstawowe | str. 507
1.1. Dziedziczenie | str. 507
1.2. Spadek | str. 508
2. Dziedziczenie ustawowe | str. 509
3. Dziedziczenie testamentowe | str. 511
3.1. Uwagi ogólne | str. 511
3.2. Rodzaje testamentów | str. 512
3.3. Zapis i polecenie | str. 514
4. Przyjęcie i odrzucenie spadku. Odpowiedzialność za długi spadkowe | str. 515
5. Zachowek | str. 516
5.1. Pojęcie zachowku | str. 516
5.2. Wydziedziczenie | str. 517
6. Dział spadku | str. 517
7. Zbycie spadku | str. 519
8. Stwierdzenie nabycia spadku. Ochrona dziedziczenia | str. 519
Rozdział dziewiętnasty
Zarys prawa własności przemysłowej | str. 521
1. Uwagi ogólne | str. 521
1.1. Pojęcie własności przemysłowej | str. 521
1.2. Ochrona własności przemysłowej | str. 523
2. Źródła prawa własności przemysłowej | str. 524
2.1. Międzynarodowa regulacja prawna własności przemysłowej | str. 524
2.2. Polska regulacja własności przemysłowej | str. 527
3. Wynalazek i jego ochrona | str. 528
3.1. Wynalazek jako przedmiot patentu | str. 528
3.2. Uzyskanie patentu | str. 532
3.3. Treść i zakres patentu | str. 534
3.4. Charakter prawny patentu | str. 537
3.5. Cywilnoprawna ochrona przed naruszeniami | str. 538
3.6. Ustanie ochrony | str. 539
3.7. Dodatkowe prawo ochronne na produkty lecznicze oraz produkty ochrony roślin (Supplementary Protection Certificate – SPC) | str. 540
3.8. Patent europejski | str. 541
4. Wzór użytkowy i jego ochrona | str. 542
4.1. Wzór użytkowy jako przedmiot prawa ochronnego | str. 542
4.2. Uzyskanie prawa ochronnego | str. 542
4.3. Treść, zakres i ochrona prawa ochronnego | str. 543
4.4. Ustanie prawa ochronnego | str. 544
5. Wzór przemysłowy i jego ochrona | str. 544
5.1. Wzór przemysłowy jako przedmiot prawa z rejestracji | str. 544
5.2. Uzyskanie prawa z rejestracji | str. 546
5.3. Treść i zakres prawa z rejestracji | str. 546
5.4. Cywilnoprawna ochrona przed naruszeniami | str. 548
5.5. Ustanie ochrony | str. 548
5.6. Wzór Wspólnoty | str. 548
6. Topografia układów scalonych i jej ochrona | str. 549
6.1. Przedmiot ochrony | str. 549
6.2. Uzyskanie prawa z rejestracji | str. 550
6.3. Treść, zakres i ochrona prawa z rejestracji | str. 550
7. Znak towarowy i jego ochrona | str. 551
7.1. Znak towarowy jako przedmiot prawa ochronnego | str. 551
7.2. Kategorie normatywne znaków towarowych | str. 554
7.3. Zdolność rejestracyjna znaku towarowego | str. 557
7.4. Uzyskanie prawa ochronnego | str. 559
7.5. Treść i zakres prawa ochronnego | str. 560
7.6. Cywilnoprawna ochrona przed naruszeniami | str. 563
7.7. Ustanie ochrony | str. 568
7.8. Znak towarowy wspólnotowy | str. 569
8. Oznaczenia geograficzne i ich ochrona | str. 570
8.1. Przedmiot prawa z rejestracji | str. 570
8.2. Uzyskanie prawa z rejestracji | str. 573
8.3. Treść i zakres prawa z rejestracji | str. 573
8.4. Ustanie ochrony | str. 574
8.5. Ochrona oznaczeń geograficznych na podstawie rozporządzenia nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych | str. 575
Rozdział dwudziesty
Ochrona przed nieuczciwą konkurencją | str. 577
1. Uwagi ogólne | str. 577
2. Pojęcie czynu nieuczciwej konkurencji | str. 578
3. Typizowane czyny nieuczciwej konkurencji | str. 580
3.1. Wprowadzające w błąd oznaczenia przedsiębiorstwa | str. 580
3.2. Czyn nieuczciwej konkurencji skierowany na oznaczenia geograficzne | str. 582
3.3. Wprowadzające w błąd oznaczenia towarów | str. 583
3.4. Ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie tajemnicy przedsiębiorstwa | str. 584
3.5. Naśladownictwo | str. 586
3.6. Nieuczciwa reklama | str. 587
3.7. Oczernianie, utrudnianie dostępu do rynku, ingerencja w stosunki umowne | str. 589
3.8. Sprzedaż premiowana, formułowanie ofert w loteriach promocyjnych, system sprzedaży lawinowej, nadmierna sprzedaż marek właściciela, system konsorcyjny | str. 590
4. Środki ochrony przed czynami nieuczciwej konkurencji | str. 591
Literatura | str. 593
