Samorząd gospodarczy w prawie polskim Studium prawne

Wykaz skrótów 9

1. Wprowadzenie 11
1.1. Zakres pracy 11
1.2. Przesłanki wyboru tematu pracy 17
1.3. Cele pracy 18
1.4. Zastosowane metody badawcze 19
1.5. Systematyka pracy 19

2. Zarys historyczny powstania i rozwoju organizacji samorządu gospodarczego 23
2.1. Wstęp 23
2.2. Geneza 23
2.3. Powstanie i rozwój cechów i izb rzemieślniczych 24
2.4. Powstanie i rozwój izb handlowych i przemysłowo-handlowych 38
2.5. Powstanie i rozwój zrzeszeń handlu i usług 53
2.6. Powstanie i rozwój izb rolniczych 58
2.7. Wnioski 64

3. Pojęcie i istota samorządu gospodarczego 69
3.1. Wstęp 69
3.2. Etymologia słowa „samorząd” 69
3.3. Definiowanie samorządu 70
3.4. Definiowanie samorządu gospodarczego 79
3.5. Wnioski 84

4. Konstytucyjne podstawy funkcjonowania samorządu gospodarczego 89
4.1. Wstęp 89
4.2. Samorząd gospodarczy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 17 marca 1921 r. 89
4.3. Samorząd gospodarczy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 23 kwietnia 1935 r. 91
4.4. Samorząd gospodarczy w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 r. 92
4.5. Samorząd gospodarczy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 4 kwietnia 1997 r. 93
4.5.1. Zasada pomocniczości 94
4.5.2. Zasada decentralizacji 103
4.5.3. Wolność zrzeszania 108
4.5.4. Zasada samorządności 110
4.5.5. Zasada jawności 111
4.6. Wnioski 114

5. Tryb tworzenia organizacji samorządu gospodarczego 117
5.1. Wstęp 117
5.2. Minimalna liczba założycieli 117
5.2.1. Minimalna liczba założycieli izb gospodarczych 117
5.2.2. Minimalna liczba założycieli organizacji samorządu zawodowego niektórych przedsiębiorców 122
5.2.3. Minimalna liczba założycieli organizacji przedsiębiorców 123
5.2.4. Minimalna liczba założycieli organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła 123
5.2.5. Minimalna liczba założycieli izb rolniczych 124
5.3. Procedura przyjęcia projektu statutu 125
5.3.1. Procedura przyjęcia projektu statutu izby gospodarczej 125
5.3.2. Procedura przyjęcia projektu statutu organizacji samorządu zawodowego niektórych przedsiębiorców 126
5.3.3. Procedura przyjęcia projektu statutu organizacji pracodawców 127
5.3.4. Procedura przyjęcia projektu statutu organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła 127
5.3.5. Procedura przyjęcia projektu statutu izby rolniczej 128
5.4. Rejestracja 129
5.4.1. Rejestracja izby gospodarczej 129
5.4.2. Rejestracja organizacji samorządu zawodowego niektórych przedsiębiorców 131
5.4.3. Rejestracja organizacji przedsiębiorców 132
5.4.4. Rejestracja organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła 132
5.5. Tworzenie izb rolniczych 133
5.6. Wnioski 136

6. Zakres regulacji statutowej organizacji samorządu gospodarczego 139
6.1. Wstęp 139
6.2. Nazwa, siedziba oraz zakres terytorialny działania organizacji samorządu gospodarczego 139
6.2.1. Izby gospodarcze 139
6.2.2. Organizacje zawodowe samorządu przedsiębiorców 141
6.2.3. Organizacje pracodawców 143
6.2.4. Organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła 143
6.2.5. Izby rolnicze 144
6.3. Podstawowe zadania organizacji samorządu gospodarczego 146
6.4. Sposób i formy realizacji zadań 149
6.5. Prawa i obowiązki członka organizacji 151
6.6. Sposób nabywania i utraty członkostwa w organizacji samorządu gospodarczego 152
6.7. Organy organizacji samorządu gospodarczego, zakres ich uprawnień, tryb ich wyboru i okres kadencji 154
6.8. Sposób ustalania wysokości składek i ich wpłaty oraz uzyskiwania innych środków finansowych na utrzymanie i działalność organizacji samorządu gospodarczego 159
6.9. Zasady dokonywania zmian statutu, rozwiązywania organizacji i przeznaczania majątku w razie jej likwidacji 162
6.10. Inne sprawy wymagające określenia w statutach organizacji samorządu gospodarczego 163
6.10.1. Określenie przedsiębiorców lub pracodawców, którzy mogą zostać członkami organizacji samorządu gospodarczego 163
6.10.2. Charakter członkostwa 165
6.10.3. Pieczęć organizacji samorządu gospodarczego i zasady jej używania 165
6.10.4. Nazwy organizacji samorządu gospodarczego w obcych językach 167
6.10.5. Dopuszczalność tworzenia jednostek organizacyjnych 167
6.10.6. Organizacja samorządu gospodarczego jako zakład pracy 172
6.10.7. Zasady wykonywania czynności przez członków organów organizacji samorządu gospodarczego 173
6.10.8. Zasady uczestniczenia w krajowych i zagranicznych organizacjach 173
6.10.9. Wewnętrzne organy organizacji samorządu gospodarczego 174
6.10.10. Prowadzenie działalności gospodarczej 175
6.10.11. Zasady postępowania z dokumentacją organizacji samorządu gospodarczego 179
6.10.12. Sądownictwo arbitrażowe 179
6.11. Inne sprawy wymagające określenia w statucie na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących 181
6.11.1. Polska Izba Handlu Zagranicznego 181
6.12. Wnioski 182

7. Funkcje, cele i zadania samorządu gospodarczego 185
7.1. Wstęp 185
7.2. Definicja funkcji, celu i zadania 185
7.3. Cele i zadania organizacji samorządu gospodarczego 187
7.3.1. Reprezentacja 187
7.3.2. Sprawowanie pieczy nad należytym prowadzeniem działalności gospodarczej 190
7.3.3. Kształtowanie i upowszechnianie podstawowych zasad etyki w działalności gospodarczej 194
7.3.4. Ochrona godności i dóbr osobistych przedsiębiorców 202
7.3.5. Cele kulturalne, socjalne i samopomocowe 206
7.3.6. Zarządzanie majątkiem 207
7.4. Funkcje organizacji samorządu gospodarczego 208
7.5. Wnioski 209

8. Współudział organizacji samorządu gospodarczego w wykonywaniu zadań publicznych 213
8.1. Wstęp 213
8.2. Konstrukcja pojęcia zadania publicznego 214
8.3. Charakter publiczny zadania 218
8.4. Przyczyny udziału organizacji samorządu gospodarczego w wykonywaniu zadań publicznych 221
8.5. Udział w wykonywaniu zadań oświatowych 223
8.6. Opiniowanie projektów aktów normatywnych 229
8.7. Ustalanie zasad tworzenia izb dwustronnych 237
8.8. Czynności kontrolne 241
8.9. Wystawianie karnetów ATA i innych dokumentów w obrocie gospodarczym z zagranicą przez Krajową Izbę Gospodarczą 242
8.10. Zawieranie porozumień z zakresu zbiorowego prawa pracy 244
8.11. Współpraca organizacji samorządu gospodarczego jako organizacji pozarządowych z organami administracji publicznej 247
8.12. Delegowanie zadań publicznych do wykonywania 250
8.13. Wnioski 252

9. Nadzór nad organizacjami samorządu gospodarczego 257
9.1. Wstęp 257
9.2. Czynności kontrolne 258
9.3. Środki niewładcze stosowane w postępowaniu nadzorczym 260
9.4. Środki władcze stosowane w postępowaniu nadzorczym 263
9.5. Nadzór nad izbami rolniczymi 269
9.6. Nadzór nad zrzeszeniami przedsiębiorców i organizacjami samorządu gospodarczego rzemiosła 272
9.7. Wnioski 275

10. Modele samorządu gospodarczego w innych państwach 279
10.1. Wstęp 279
10.2. Model kontynentalny 280
10.3. Model anglosaski 285
10.4. Model mieszany 288
10.5. Model administracyjny 289
10.6. Wnioski 289

11. Zakończenie 293

Bibliografia 301

Załącznik nr 1 325

Załącznik nr 2 328