W zbiorze przygotowanym przez grono badaczy i dydaktyków Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego zgromadzone zostały akty prawne z historii administracji państwa polskiego oraz takich państw, jak: Austria, Prusy i Niemcy, Rosja i ZSRR, Francja, Anglia i Stany Zjednoczone, których prawodawstwo miało istotny wpływ na prawo państwowe i rozwiązania administracyjnoprawne obowiązujące na ziemiach polskich. Na pierwszą część publikacji składają się dokumenty dotyczące ustroju i administracji innych państw niż Polska. W części drugiej znalazły się regulacje dotyczące państwa polskiego, w tym jego prawa ustrojowego (konstytucyjnego), administracji rządowej, samorządu terytorialnego i nieterytorialnego, sądownictwa administracyjnego i organów ochrony prawnej, a także prawa urzędniczego i postępowania administracyjnego. Takie ujęcie umożliwia śledzenie zmian m.in. w zakresie zarządzania państwem i funkcjonowania samorządu, a przez to ułatwia zrozumienie współczesnych rozwiązań.
******
History of Administration. The Selection of Sources
The collection prepared by the group of researchers and educators from the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw contains legal acts from the history of administration of the Polish state and countries such as: Austria, Prussia and Germany, Russia and USSR, France, England and the United States, whose legislation had a relevant impact on the state legal system and administrative and legal solutions in force on Polish lands. The first part of the publication consists of documents regarding the system and administration of countries other than Poland. The second part discusses the regulations regarding the Polish state, including its constitutional law, government administration, local government and non-territorial self-government, administrative judiciary and legal protection bodies, as well as official law and administrative procedure. Such perspective makes it possible, among others, to track changesin the process of ruling a country and functioning of an autonomy, and thus facilitates understanding of contemporary solutions.
Wstęp 15
Wykaz skrótów 17
I. PRAWO ADMINISTRACYJNE I USTROJOWE PAŃSTW OBCYCH
I.I. Anglia 21
I.I.1. Ustawa o prawach z 1689 r. 21
I.I.2. Ustawa o parlamencie z dnia 18 sierpnia
1911 r. 21
I.II. Austria 23
I.II.1. Dekret nadworny z dnia 18 lipca 1971 r. 23
I.II.2. Dekret kancelaryji nadwornej z dnia 5
września 1812 r. 23
I.II.3. Dyplom październikowy z dnia 20
października 1860 r. 23
I.II.4. Cesarski patent z dnia 26 lutego 1861 r.
(patent lutowy) 23
I.II.5. Statut Krajowy […] dla Królestwa Galicji i
Lodomerii wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z
1861 r. 24
I.II.6. Ustawa z dnia 12 sierpnia 1866 r. […] o
urządzeniu gmin i ordynacyi wyborczej dla gmin 25
I.II.7. Ustawa z dnia 12 sierpnia 1866 r. […] o
reprezentacji powiatowej i o ordynacji wyborczej
powiatowej 26
I.II.8. Rozporządzenie ministerstwa z dnia 23
stycznia 1867 r. [o politycznych władzach
powiatowych] 27
I.II.9. Ustawa z dnia 25 lipca 1867 r. […] o
odpowiedzialności ministrów dla królestw i krajów
reprezentowanych w Radzie państwa 28
I.II.10. Państwowa ustawa zasadnicza z dnia 21
grudnia 1867 r. […] o ustanowieniu trybunału
państwa 32
I.II.11. Państwowa ustawa zasadnicza z dnia 21
grudnia 1867 r. […] o pełnieniu władzy rządowej i
wykonawczej 33
I.II.12. Ustawa z dnia 19 maja 1868 r. […] [o
ustanowieniu politycznej administracji] 34
I.II.13. Rozporządzenie Ministrów, Spraw
Wewnętrznych, Wyznań i Oświecenia,
Sprawiedliwości, Skarbu, Handlu i Rolnictwa,
tudzież Obrony Krajowej i Bezpieczeństwa
Publicznego z dnia 5 czerwca 1869 r., l. 2354
[dotyczące języka urzędowego] 37
I.II.14. Ustawa z dnia 22 października 1875 r. o
ustanowieniu Trybunału administracyjnego 38
I.II.15. Ustawa z dnia 9 kwietnia 1907 r. […] o
języku urzędowym władz autonomicznych 39
I.III. Francja 41
I.III.1. Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z
dnia 26 sierpnia 1789 r. 41
I.III.2. Konstytucya Francuzka podana Krolowi
przez Zgromadzenie Narodowe dnia 3 września 1791
r. 43
I.III.3. Akt konstytucyjny z dnia 24 czerwca 1793
r. i Deklaracja praw człowieka i obywatela 44
I.III.4. Konstytucja Republiki Francuskiej z dnia
22 sierpnia 1795 r. 46
I.III.5. Konstytucja Republiki Francuskiej z dnia
13 grudnia 1799 r. 47
I.III.6. Ustawa z dnia 17 lutego 1800 r. o
podziale terytorialnym Francji i administracji 49
I.III.7. Senatus-consultum organiczne z dnia 4
sierpnia 1802 r. 50
I.III.8. Senatus-consultum organiczne z dnia 18
maja 1804 r. 50
I.III.9. Konstytucja Republiki Francuskiej z dnia
4 listopada 1848 r. 50
I.III.10. Konstytucja III Republiki z 1875 r. –
Ustawa o organizacji władz publicznych z dnia 25
lutego 1875 r. 51
I.III.11. Ustawa z dnia 2 marca 1982 r. o prawach
i wolnościach gmin, departamentów oraz regionów 52
I.III.12. Ustawa z dnia 6 lutego 1992 r. o
administracji terytorialnej Republiki 52
I.IV. Prusy i Niemcy 53
I.IV.1. Porządek miejski z dnia 19 listopada 1808
r. 53
I.IV.2. Konstytucja Królestwa Pruskiego z dnia 31
stycznia 1850 r. 53
I.IV.3. Konstytucja Rzeszy Niemieckiej z dnia 16
kwietnia 1871 r. 55
I.IV.4. Ustawa o ustroju sądownictwa
administracyjnego i spornym postępowaniu
administracyjnym z dnia 3 lipca 1875 r. 56
I.IV.5. Ustawa z dnia 2 sierpnia 1880 r. o zmianie
i uzupełnieniu ustawy dotyczącej ustroju sądów
administracyjnych i o postępowaniu sporno-
administracyjnym, z dnia 3 lipca 1875 r. i o
wprowadzeniu jej na terenie całej monarchii 57
I.IV.6. Ustawa z dnia 30 lipca 1883 r. o ogólnym
zarządzie kraju 57
I.IV.7. Konstytucja Republiki Weimarskiej z dnia
11 sierpnia 1919 r. 58
I.V. Rosja i ZSRR 60
I.V.1. Tabela rang Piotra I z dnia 24 stycznia
1722 r. 60
I.V.2. Manifest o utworzeniu ministerstw z dnia 8
września 1802 r. 60
I.V.3. Ukaz z dnia 20 listopada 1864 r. o
ustanowieniu sądowych instytucji 61
I.V.4. Manifest październikowy cara Mikołaja II z
dnia 17 października 1905 r. 61
I.V.5. Ustawa Fundamentalna Imperium Rosyjskiego z
dnia 23 kwietnia 1906 r. 62
I.V.6. Deklaracja Rządu Tymczasowego z dnia 2
marca 1917 r. 63
I.V.7. Konstytucja ZSRR z dnia 5 grudnia 1936 r.
64
I.VI. Stany Zjednoczone Ameryki 66
I.VI.1. Deklaracja Niepodległości z dnia 4 lipca
1776 r. 66
I.VI.2. Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki z
dnia 17 września 1787 r. 67
II. PAŃSTWO POLSKIE
II.I. Prawo ustrojowe (konstytucyjne) 71
II.I.1. Prawa kardynalne z 1768 r. 71
II.I.2. Konstytucja o ustanowieniu Rady
Nieustającej z 1775 r. 71
II.I.3. Prawo o sejmikach z dnia 24 marca 1791 r.
72
II.I.4. Miasta Nasze Królewskie wolne w państwach
Rzeczypospolitej z dnia 18 kwietnia 1791 r. (Prawo
o miastach) 73
II.I.5. Ustawa Rządowa z dnia 3-go maja 1791 r. 75
II.I.6. Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów 78
II.I.7. Ustawa Konstytucyjna Księstwa
Warszawskiego z dnia 22 lipca 1807 r. 79
II.I.8. Ustawa Konstytucyjna Królestwa Polskiego z
dnia 27 listopada 1815 r. 88
II.I.9. Statut Organiczny dla Królestwa Polskiego
(z dnia 26 lutego 1832 r.) 91
II.I.10. Dekret Rady Regencyjnej o tymczasowej
organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem
(z dnia 3 stycznia 1918 r.) 93
II.I.11. Ustawa o Radzie Stanu Królestwa Polskiego
(z dnia 4 lutego 1918 r.) 94
II.I.12. Orędzie Rady Regencyjnej w przedmiocie
przekazania naczelnego dowództwa wojsk polskich
brygadjerowi Józefowi Piłsudskiemu (z dnia 11
listopada 1918 r.) 95
II.I.13. Orędzie Rady Regencyjnej w przedmiocie
rozwiązania Rady Regencyjnej i przekazania
Najwyższej Władzy Państwowej naczelnemu dowódcy
wojsk polskich Józefowi Piłsudskiemu (z dnia 14
listopada 1918 r.) 96
II.I.14. Dekret o najwyższej władzy
reprezentacyjnej Republiki Polskiej (z dnia 22
listopada 1918 r.) 96
II.I.15. Uchwała Sejmu z dnia 20 lutego 1919 r. o
powierzeniu Józefowi Piłsudskiemu dalszego
sprawowania urzędu Naczelnika Państwa 97
II.I.16. Rozporządzenie Rady Ministrów w
przedmiocie administracji państwowej w Galicji (z
dnia 7 marca 1919 r.) 98
II.I.17. Ustawa Konstytucyjna z dnia 15 lipca 1920
r. zawierająca statut organiczny Województwa
Śląskiego 99
II.I.18. Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. –
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 104
II.I.19. Ustawa z dnia 26 października 1921 r. w
przedmiocie przepisów prawnych, obowiązujących na
obszarze Spisza i Orawy, należącym do
Rzeczypospolitej Polskiej 109
II.I.20. Ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r.
zmieniająca i uzupełniająca Konstytucję
Rzeczypospolitej z dnia 17 marca 1921 r. 109
II.I.21. Ustawa Konstytucyjna z dnia 23 kwietnia
1935 r. 110
II.I.22. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia
11 października 1938 r. o zjednoczeniu Odzyskanych
Ziem Śląska Cieszyńskiego z Rzecząpospolitą Polską
121
II.I.23. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia
30 listopada 1939 r. o nieważności aktów prawnych
władz okupacyjnych 122
II.I.24. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia
9 grudnia 1939 r. o powołaniu Rady Narodowej 123
II.I.25. Odezwa Rządu z dnia 18 grudnia 1939 r. do
ogółu Społeczeństwa w kraju 124
II.I.26. Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego z 22 lipca 1944 r. 126
II.I.27. Ustawa z dnia 31 grudnia 1944 r. o
powołaniu Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej
Polskiej 128
II.I.28. Ustawa Konstytucyjna z dnia 6 maja 1945
r. o zniesieniu statutu organicznego województwa
śląskiego 130
II.I.29. Ustawa Konstytucyjna z dnia 4 lutego 1947
r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej 130
II.I.30. Ustawa Konstytucyjna z dnia 19 lutego
1947 r. o ustroju i zakresie działania
najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej 133
II.I.31. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej
Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu
22 lipca 1952 r. 138
II.I.32. Ustawa z dnia 10 lutego 1976 r. o zmianie
Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 149
II.I.33. Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. o
zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej
Ludowej 152
II.I.34. Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r. o
zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej
Ludowej 161
II.I.35. Ustawa Konstytucyjna z dnia 17
października 1992 r. o wzajemnych stosunkach
między władzą ustawodawczą i wykonawczą
Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie
terytorialnym 162
II.II. Administracja rządowa 166
II.II.1. Konstytucja sejmowa z 1764 r. o
utworzeniu Komisji Skarbu Koronnego 166
II.II.2. Kommissye woiewódzkie i powiatowe w
Wielkim Xsięstwie Litewskim (z dnia 19 listopada
1789 r.) 166
II.II.3. Kommissye porządkowe cywilno-woyskowe,
woyewództw, ziem i powiatów w Koronie (z dnia 15
grudnia 1789 r.) 167
II.II.4. Kommissya policyi (z dnia 24 czerwca 1791
r.) 168
II.II.5. Postanowienie królewskie z dnia 29
kwietnia 1818 r. o władzy namiestnika 169
II.II.6. Ukaz o władzy namiestnika w Królestwie
Polskim z dnia 8 czerwca 1862 r. 169
II.II.7. Ustawa z dnia 31 lipca 1919 r. o
tymczasowej organizacji władz i urzędów skarbowych
170
II.II.8. Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 r. o
tymczasowej organizacji zarządu b. dzielnicy
pruskiej 171
II.II.9. Ustawa tymczasowa z dnia 2 sierpnia 1919
r. o organizacji władz administracyjnych II
instancji 173
II.II.10. Rozporządzenie Rady Ministrów o
tymczasowej organizacji powiatowych władz
administracyjnych I instancji na obszarze b.
zaboru rosyjskiego z dnia 28 sierpnia 1919 r. 175
II.II.11. Ustawa z dnia 3 grudnia 1920 r. o
tymczasowej organizacji władz administracyjnych II
instancji (województw) na obszarze b. Królestwa
Galicji i Lodomerji z W. Ks. Krakowskiem oraz na
wchodzących w skład Rzeczypospolitej Polskiej
obszarach Spisza i Orawy 176
II.II.12. Ustawa z dnia 4 lutego 1921 r. o
unormowaniu stanu prawno-politycznego na ziemiach,
przyłączonych do obszaru Rzeczypospolitej na
podstawie umowy o preliminaryjnym pokoju i
rozejmie podpisanej w Rydze dnia 12 października
1920 r. 177
II.II.13. Ustawa z dnia 22 grudnia 1925 r. w
sprawie utworzenia województwa wileńskiego 179
II.II.14. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25
sierpnia 1926 r. w sprawie zasad organizacji i
urzędowania Ministerstw 179
II.II.15. Rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. o
organizacji i zakresie działania władz
administracji ogólnej 181
II.II.16. Obwieszczenie Ministra Skarbu z dnia 12
października 1935 r. w sprawie ogłoszenia
jednolitego tekstu ustawy o organizacji władz i
urzędów skarbowych 187
II.II.17. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego z dnia 15 sierpnia 1944 r. o
organizacji wojewódzkich i powiatowych urzędów
ziemskich 187
II.II.18. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego z dnia 21 sierpnia 1944 r. o trybie
powołania władz administracji ogólnej I-ej i II-ej
Instancji 188
II.II.19. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o
przeprowadzeniu reformy rolnej 190
II.II.20. Ustawa z dnia 11 września 1944 r. o
organizacji i zakresie działania rad narodowych
193
II.II.21. Rozporządzenie Kierowników Resortów
Administracji Publicznej i Sprawiedliwości z dnia
3 października 1944 r. w sprawie wykonania dekretu
Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 7
września 1944 r. o komisjach mieszkaniowych 196
II.II.22. Dekret z dnia 24 maja 1945 r. o
utworzeniu Ministerstwa Odbudowy 197
II.II.23. Dekret z dnia 10 listopada 1945 r. o
utworzeniu Centralnego Urzędu Planowania przy
Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów 199
II.II.24. Dekret z dnia 13 listopada 1945 r. o
zarządzie Ziem Odzyskanych 200
II.II.25. Ustawa z dnia 3 stycznia 1946 r. o
przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi
gospodarki narodowej 201
II.II.26. Ustawa z dnia 20 marca 1950 r. o
terenowych organach jednolitej władzy państwowej
204
II.II.27. Dekret z dnia 7 marca 1953 r. o
przemianowaniu miasta Katowice na miasto
Stalinogród i województwa katowickiego na
województwo stalinogrodzkie 206
II.II.28. Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o
reformie podziału administracyjnego wsi i
powołaniu gromadzkich rad narodowych 207
II.II.29. Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o
utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach
narodowych 208
II.II.30. Ustawa z dnia 22 listopada 1973 r. o
zmianie ustawy o radach narodowych 210
II.II.31. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30
listopada 1972 r. w sprawie zakresu działania
naczelnika gminy, organizacji i zadań urzędu gminy
oraz niektórych spraw pracowniczych 212
II.II.32. Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o
dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa
oraz o zmianie ustawy o radach narodowych 213
II.II.33. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13
stycznia 1978 r. w sprawie statusu wojewody 215
II.III. Samorząd 217
II.III.I. Samorząd terytorialny 217
II.III.I.1. Ukaz o urządzeniu włościan z dnia 2
marca 1864 r. 217
II.III.I.2. Ukaz o urządzeniu gmin wiejskich z
dnia 2 marca 1864 r. 217
II.III.I.3. Ukaz o Komitecie Urządzającym z
dnia 2 marca 1864 r. 218
II.III.I.4. Dekret o utworzeniu Rad Gminnych na
obszarze b. Królestwa Kongresowego (z dnia 27
listopada 1918 r.) 219
II.III.I.5. Dekret o wyborach do Rad Miejskich
na terenie b. Królestwa Kongresowego (z dnia 13
grudnia 1918 r.) 222
II.III.I.6. Dekret o samorządzie miejskim (z
dnia 4 lutego 1919 r.) 223
II.III.I.7. Dekret o tymczasowej ordynacji
powiatowej dla obszarów Polski byłego zaboru
rosyjskiego (z dnia 4 lutego 1919 r.) 227
II.III.I.8. Ustawa z dnia 26 września 1922 r. o
zasadach powszechnego samorządu wojewódzkiego,
a w szczególności województwa lwowskiego,
tarnopolskiego i stanisławowskiego 228
II.III.I.9. Ustawa z dnia 23 marca 1933 r. o
częściowej zmianie ustroju samorządu
terytorjalnego 230
II.III.I.10. Ustawa z dnia 16 sierpnia 1938 r.
o samorządzie gminy m. st. Warszawy 233
II.III.I.11. Dekret Polskiego Komitetu
Wyzwolenia Narodowego z dnia 23 listopada
1944 r. o organizacji i zakresie działania
samorządu terytorialnego 237
II.III.I.12. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o
samorządzie terytorialnym 237
II.III.II. Samorząd nieterytorialny (specjalny)
239
II.III.II.1. Ustawa z dnia 2 grudnia 1921 r. o
ustroju i zakresie działania Izb Lekarskich 239
II.III.II.2. Rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 15 lipca 1927 r. o
izbach przemysłowo-handlowych 240
II.III.II.3. Rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14
października 1927 r. o uporządkowaniu stanu
prawnego w organizacji gmin wyznaniowych
żydowskich na obszarze Rzeczypospolitej
Polskiej z wyjątkiem województwa śląskiego 242
II.III.II.4. Rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o
izbach rolniczych 244
II.III.II.5. Rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r.
o izbach rzemieślniczych i ich związku 245
II.III.II.6. Rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r.
– Prawo o notarjacie 246
II.III.II.7. Ustawa z dnia 25 maja 1951 r.
Prawo o notariacie 247
II.III.II.8. Ustawa z dnia 11 września 1956 r.
o izbach rzemieślniczych i Związku Izb
Rzemieślniczych 247
II.III.II.9. Rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r.
Prawo o ustroju adwokatury 249
II.III.II.10. Ustawa z dnia 4 maja 1938 r.
Prawo o ustroju adwokatury 251
II.III.II.11. Ustawa z dnia 27 czerwca 1950 r.
o ustroju adwokatury 252
II.III.II.12. Ustawa z dnia 19 grudnia 1963 r.
o ustroju adwokatury 253
II.III.II.13. Ustawa z dnia 26 maja 1982 r.
Prawo o adwokaturze 255
II.III.II.14. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o
radcach prawnych 256
II.III.II.15. Ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o
izbach gospodarczych 260
II.IV. Sądownictwo administracyjne, prokuratura i
organy ochrony prawnej 262
II.IV.1. Postanowienie królewskie z dnia 11
października 1816 r. o Prokuratorii Generalnej 262
II.IV.2. Ustawa z dnia 31 lipca 1919 r. w
przedmiocie utworzenia Prokuratorji Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej 262
II.IV.3. Ustawa z dnia 3 czerwca 1921 r. o
Kontroli Państwowej 264
II.IV.4. Ustawa z dnia 3 sierpnia 1922 r. o
Najwyższym Trybunale Administracyjnym 265
II.IV.5. Ustawa z dnia 27 kwietnia 1923 r. o
Trybunale Stanu 268
II.IV.6. Ustawa z dnia 25 listopada 1925 r. o
Trybunale Kompetencyjnym 270
II.IV.7. Ustawa z dnia 26 marca 1935 r. o
Inwalidzkim Sądzie Administracyjnym 276
II.IV.8. Ustawa z dnia 28 lipca 1939 r. – Prawo o
sądach ubezpieczeń społecznych 279
II.IV.9. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego z dnia 24 sierpnia 1944 r. o
rozwiązaniu tajnych organizacyj wojskowych na
terenach wyzwolonych 281
II.IV.10. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia
Narodowego z dnia 7 października 1944 r. o Milicji
Obywatelskiej 282
II.IV.11. Dekret z dnia 14 maja 1946 r. o zmianie
dekretu z dnia 16 listopada 1945 r. o utworzeniu i
zakresie działania Komisji Specjalnej do walki z
nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym 282
II.IV.12. Dekret z dnia 5 sierpnia 1949 r. o
państwowym arbitrażu gospodarczym 284
II.IV.13. Ustawa z dnia 20 lipca 1950 r. o
Prokuraturze Rzeczypospolitej Polskiej 286
II.IV.14. Ustawa z dnia 22 listopada 1952 r. o
kontroli państwowej 287
II.IV.15. Ustawa z dnia 1 grudnia 1961 r. o izbach
morskich 288
II.IV.16. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. o ustroju
kolegiów do spraw wykroczeń 289
II.IV.17. Ustawa z dnia 23 października 1975 r. o
Państwowym Arbitrażu Gospodarczym 291
II.IV.18. Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o
Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie
ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego 293
II.IV.19. Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o
Trybunale Stanu 299
II.IV.20. Ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 r. o
Trybunale Konstytucyjnym 300
II.IV.21. Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o
Rzeczniku Praw Obywatelskich 302
II.V. Postępowanie administracyjne 304
II.V.1. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej
z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu
administracyjnem 304
II.V.2. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej
z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu przymusowem
w administracji 307
II.V.3. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej
z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu karno-
administracyjnem 308
II.V.4. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postępowania administracyjnego 308
II.VI. Prawo urzędnicze 311
II.VI.1. Ustawa z dnia 17 lutego 1922 r. o
państwowej służbie cywilnej 311
II.VI.2. Dekret z dnia 14 maja 1946 r. o
tymczasowym unormowaniu stosunku służbowego
funkcjonariuszów państwowych 314
II.VI.3. Ustawa z dnia 15 lipca 1968 r. o
pracownikach rad narodowych 315
II.VI.4. Ustawa z dnia 16 września 1982 r. o
pracownikach urzędów państwowych 317
II.VI.5. Ustawa z dnia 22 marca 1990 r. o
pracownikach samorządowych 323
Wykaz źródeł 325
, 
, 
