Opis produktu
Komentarze
Spis treści
W podręczniku w przystępny sposób omówiono wszystkie najważniejsze zagadnienia i instytucje prawa pracy.
Opracowanie składa się z czterech zasadniczych działów: • części ogólnej prawa pracy, • indywidualnego prawa pracy, • zbiorowego prawa zatrudnienia, • procesowego prawa pracy.
Dodatkowo uwzględniono najnowsze zmiany w stanie prawnym, zwłaszcza dotyczące: • pracy zdalnej, • równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, • kontroli trzeźwości i kontroli na obecność innych środków działających podobnie do alkoholu, • zagadnień prawnych ochrony sygnalistów.
Książka ma charakter zarówno teoretyczny, jak i praktyczny. Stąd też zawarto w niej liczne odwołania do orzecznictwa, w tym przede wszystkim Sądu Najwyższego. Jest zatem nie tylko użytecznym narzędziem w uniwersyteckim procesie dydaktycznym, lecz tak że cennym źródłem wiedzy dla praktyków, pracodawców, związkowców oraz funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości.
Opracowanie składa się z czterech zasadniczych działów: • części ogólnej prawa pracy, • indywidualnego prawa pracy, • zbiorowego prawa zatrudnienia, • procesowego prawa pracy.
Dodatkowo uwzględniono najnowsze zmiany w stanie prawnym, zwłaszcza dotyczące: • pracy zdalnej, • równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, • kontroli trzeźwości i kontroli na obecność innych środków działających podobnie do alkoholu, • zagadnień prawnych ochrony sygnalistów.
Książka ma charakter zarówno teoretyczny, jak i praktyczny. Stąd też zawarto w niej liczne odwołania do orzecznictwa, w tym przede wszystkim Sądu Najwyższego. Jest zatem nie tylko użytecznym narzędziem w uniwersyteckim procesie dydaktycznym, lecz tak że cennym źródłem wiedzy dla praktyków, pracodawców, związkowców oraz funkcjonariuszy wymiaru sprawiedliwości.
Cechy
| Rodzaj: | e-book |
| Format pliku: |
 |
| Autor: | Dominika Dörre-Kolasa, Iwona Sierocka, Krzysztof Baran, Krzysztof Walczak, Mirosław Włodarczyk, Monika Lewandowicz-Machnikowska, Monika Tomaszewska |
| Język publikacji: | polski |
| Rok wydania: | 2024 |
| Serie: | Akademicka. Prawo |
O Autorach | str. 5
Wykaz skrótów | str. 21
Słowo wstępne | str. 27
Dział pierwszy
Część ogólna prawa pracy
Rozdział I
Pojęcie, systematyka i zakres przedmiotowy prawa pracy | str. 31
Definicja i systematyka prawa pracy | str. 31
Zatrudnienie niepracownicze | str. 35
Literatura | str. 41
Rozdział II
Funkcje prawa pracy | str. 43
Charakterystyka funkcji prawa pracy | str. 43
Funkcja ochronna prawa pracy | str. 44
Funkcja organizatorska prawa pracy | str. 45
Funkcja ireniczna prawa pracy | str. 47
Funkcja rozdzielcza prawa pracy | str. 49
Literatura | str. 50
Rozdział III
Zasady prawa pracy | str. 52
Uwagi wprowadzające | str. 52
Systematyzacja zasad prawa pracy | str. 53
Funkcje zasad prawa pracy | str. 55
Podstawowe zasady prawa pracy | str. 57
4.1. Zasada prawa do pracy | str. 57
4.2. Zasada swobody nawiązania stosunku pracy i ustalania jego treści | str. 60
4.3. Zasada poszanowania godności i innych dóbr osobistych pracownika | str. 62
4.4. Zasada równego traktowania i zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu | str. 64
4.5. Zasada prawa do godziwego wynagrodzenia za pracę | str. 65
4.6. Zasada prawa do wypoczynku | str. 67
4.7. Zasada zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy | str. 68
4.8. Zasada zaspokajania bytowych, socjalnych i kulturalnych potrzeb pracowników | str. 71
4.9. Zasada ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych | str. 73
4.10. Zasada uprzywilejowania pracowników | str. 74
4.11. Podstawowe zasady zbiorowego prawa pracy | str. 76
Literatura | str. 78
Rozdział IV
Równe traktowanie w zatrudnieniu | str. 81
Źródła prawnej ochrony przed nierównym traktowaniem i dyskryminacją | str. 81
1.1. Standardy międzynarodowej ochrony praw podstawowych | str. 81
1.2. Prawo do równego traktowania w dyrektywach Unii Europejskiej | str. 82
Pojęcie i formy równego traktowania w zatrudnieniu | str. 84
2.1. Prawo do równego i niedyskryminującego traktowania | str. 84
2.2. Formy nierównego traktowania i ciężar dowodu | str. 85
Sankcje z tytułu naruszenia zasady | str. 87
Literatura | str. 89
Rozdział V
Źródła prawa pracy | str. 91
Pojęcie i hierarchia źródeł prawa pracy | str. 91
Powszechne źródła prawa pracy | str. 94
2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej | str. 94
2.2. Ustawy | str. 95
2.3. Rozporządzenia | str. 99
Swoiste źródła prawa pracy | str. 99
3.1. Układy zbiorowe pracy | str. 99
3.1.1. Charakter prawny układów zbiorowych pracy | str. 99
3.1.2. Zakres podmiotowy układów zbiorowych pracy | str. 100
3.1.3. Zakres przedmiotowy układów zbiorowych pracy | str. 103
3.1.4. Tryb zawierania układów zbiorowych pracy | str. 105
3.1.5. Rejestracja układów zbiorowych pracy | str. 107
3.1.6. Wejście w życie układów zbiorowych pracy | str. 109
3.1.7. Przekształcenia układów zbiorowych pracy | str. 110
3.1.8. Rozwiązanie układów zbiorowych pracy | str. 111
3.1.9. Ponadzakładowe układy zbiorowe pracy | str. 112
3.1.10. Zakładowe układy zbiorowe pracy | str. 114
3.2. Porozumienia o stosowaniu układu zbiorowego pracy | str. 116
3.3. Porozumienia w związku z przejściem zakładu pracy
na nowego pracodawcę | str. 117
3.4. Porozumienia o zawieszeniu przepisów prawa pracy | str. 118
3.5. Porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia | str. 120
3.6. Porozumienia społeczne | str. 120
Regulaminy | str. 122
4.1. Uwagi wprowadzające | str. 122
4.2. Regulamin wynagradzania | str. 122
4.3. Regulamin pracy | str. 126
4.4. Inne regulaminy | str. 128
Statuty | str. 129
Międzynarodowe prawo pracy | str. 130
6.1. Uwagi wprowadzające | str. 130
6.2. Międzynarodowe prawo pracy | str. 131
6.3. Prawo pracy Rady Europy | str. 133
6.4. Akty prawne wydane w ramach Unii Europejskiej
i ich moc oddziaływania | str. 135
6.5. Europejskie prawo pracy | str. 138
Literatura | str. 143
Dział drugi
Indywidualne prawo pracy
Rozdział VI
Stosunek pracy | str. 149
Pojęcie i charakter stosunku pracy | str. 149
1.1. Świadczenie pracy a podstawa prawna zatrudnienia | str. 149
1.2. Podstawy nawiązania stosunku pracy | str. 151
1.3. Rodzaje stosunków pracy | str. 151
1.4. Treść stosunku pracy | str. 153
1.5. Charakterystyka stosunku pracy | str. 154
Podmioty stosunku pracy | str. 159
2.1. Uwagi wprowadzające | str. 159
2.2. Pracownik | str. 159
2.2.1. Pojęcie pracownika | str. 159
2.2.2. Zdolność do bycia pracownikiem | str. 160
2.2.3. Zdolność do dokonywania czynności prawnych z zakresu stosunku pracy | str. 161
2.3. Pracodawca | str. 163
2.3.1. Pojęcie pracodawcy | str. 163
2.3.2. Jednostka organizacyjna jako pracodawca | str. 165
2.3.3. Osoba fizyczna jako pracodawca | str. 167
2.3.4. Dokonywanie czynności z zakresu stosunku pracy przez pracodawcę | str. 168
Literatura | str. 169
Rozdział VII
Umowa o pracę | str. 171
Rekrutacja wewnętrzna i zewnętrzna | str. 171
Ochrona danych osobowych kandydatów do pracy oraz pracowników | str. 172
Rodzaje umów o pracę | str. 174
3.1. Uwagi wprowadzające | str. 174
3.2. Umowa na okres próbny | str. 175
3.3. Umowa na czas określony | str. 176
3.4. Umowa na czas wykonywania określonej pracy | str. 177
3.5. Umowa o pracę na czas nieokreślony | str. 177
Treść umowy o pracę | str. 177
Praca zdalna | str. 179
Literatura | str. 185
Rozdział VIII
Przekształcenia zobowiązaniowego stosunku pracy | str. 187
Uwagi wprowadzające | str. 187
Porozumienie zmieniające | str. 189
Wypowiedzenie warunków pracy i płacy | str. 191
Zmiana stosunku pracy mocą jednostronnych czynności pracodawcy | str. 197
4.1. Powierzenie pracownikowi innej pracy | str. 197
4.2. Przeniesienie pracownika do innej pracy | str. 201
4.3. Przeniesienie służbowe | str. 203
Literatura | str. 204
Rozdział IX
Ustanie stosunku pracy | str. 206
Uwagi wprowadzające | str. 206
Porozumienie stron | str. 207
Ograniczenia dopuszczalności rozwiązania umowy o pracę | str. 210
3.1. Uwagi wprowadzające | str. 210
3.2. Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy | str. 210
3.3. Konsultacja zamiaru wypowiedzenia umowy zawartej na czas określony i nieokreślony z zakładową organizacją związkową | str. 211
3.4. Konsultacja z zakładową organizacją związkową zamiaru
rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia | str. 221
3.5. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy | str. 222
3.6. Ograniczenia dopuszczalności rozwiązania umowy o pracę
z uwagi na sytuację osobistą lub rodzinną pracownika | str. 223
3.6.1. Ochrona stosunku pracy w okresie przedemerytalnym | str. 223
3.6.2. Ochrona stosunku pracy w okresie usprawiedliwionej nieobecności | str. 226
3.6.3. Ochrona stosunku pracy z kobietą w okresie ciąży
lub urlopu macierzyńskiego | str. 227
3.7. Ograniczenia dopuszczalności rozwiązania umowy o pracę
z uwagi na pełnioną funkcję | str. 228
3.7.1. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy pracowników pełniących funkcje związkowe | str. 228
3.7.2. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy członków rady pracowników | str. 238
3.7.3. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy społecznego inspektora pracy | str. 238
3.8. Ochrona sygnalistów (osób zgłaszających naruszenie prawa) | str. 239
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem | str. 241
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia | str. 248
5.1. Uwagi wprowadzające | str. 248
5.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę | str. 249
5.2.1. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę z przyczyn zawinionych przez pracownika | str. 249
5.2.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę z przyczyn niezawinionych przez pracownika | str. 256
5.3. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika | str. 258
5.3.1. Uwagi wprowadzające | str. 258
5.3.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika z przyczyn niezawinionych przez pracodawcę | str. 259
5.3.3. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika z przyczyn zawinionych przez pracodawcę | str. 259
Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę | str. 261
6.1. Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem | str. 261
6.2. Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę | str. 266
6.3. Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia dokonanego przez pracownika | str. 269
Pozostałe przypadki rozwiązania umowy o pracę przez pracownika | str. 269
7.1. Rozwiązanie umowy o pracę w związku z przywróceniem do pracy | str. 269
7.2. Rozwiązanie umowy o pracę w związku z przejęciem pracownika przez nowego pracodawcę | str. 270
Szczególne przepisy o rozwiązywaniu umów | str. 270
8.1. Uwagi wprowadzające | str. 270
8.2. Ograniczenie ochrony trwałości stosunku pracy | str. 273
8.3. Prawo do odprawy | str. 275
8.4. Roszczenie o ponowne zatrudnienie | str. 275
8.5. Zwolnienie indywidualne | str. 275
Wygaśnięcie umowy o pracę | str. 276
9.1. Uwagi wprowadzające | str. 276
9.2. Śmierć pracownika | str. 276
9.3. Śmierć pracodawcy | str. 277
9.4. Nieobecność pracownika w pracy spowodowana tymczasowym aresztowaniem | str. 283
9.5. Roszczenia w związku z wygaśnięciem stosunku pracy | str. 284
9.6. Pozostałe przypadki wygaśnięcia stosunku pracy | str. 284
Literatura | str. 285
Rozdział X
Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę | str. 287
Pojęcie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę | str. 287
Sukcesja zobowiązań | str. 289
Negocjacje z przedstawicielstwem pracowników oraz obowiązek informacyjny w przypadku braku związków zawodowych | str. 292
Uprawnienia pracowników | str. 295
Literatura | str. 297
Rozdział XI
Zatrudnianie pracowników tymczasowych | str. 299
Uwagi wprowadzające | str. 299
Ograniczenia w zakresie pracy tymczasowej | str. 301
2.1. Uwagi wprowadzające | str. 301
2.2. Ograniczenia przedmiotowe | str. 301
2.3. Ograniczenie czasu trwania pracy tymczasowej | str. 302
2.4. Ograniczenia podmiotowe | str. 304
2.4.1. Pracodawca użytkownik | str. 304
2.4.2. Agencja pracy tymczasowej | str. 304
Zawarcie i treść umowy o pracę tymczasową | str. 304
Osłabienie ochrony stabilności stosunków pracy pracowników tymczasowych | str. 307
Ochrona pracownika tymczasowego przed dyskryminacją | str. 309
Urlop wypoczynkowy pracownika tymczasowego | str. 310
Literatura | str. 311
Rozdział XII
Pozaumowne stosunki pracy | str. 312
Pojęcie i charakterystyka pozaumownych stosunków pracy | str. 312
Wybór | str. 314
Mianowanie | str. 317
Powołanie | str. 322
Literatura | str. 327
Rozdział XIII
Prawa i obowiązki stron stosunku pracy | str. 329
Uwagi wprowadzające | str. 329
Obowiązki pracodawcy | str. 331
2.1. Obowiązek informacyjny | str. 331
2.2. Obowiązek prawidłowego organizowania pracy | str. 335
2.3. Obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji | str. 336
2.4. Obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy | str. 336
2.5. Obowiązek terminowego i prawidłowego wypłacania wynagrodzenia | str. 337
2.6. Obowiązek ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych | str. 338
2.7. Obowiązek stwarzania warunków sprzyjających przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy | str. 340
2.8. Obowiązek zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników | str. 340
2.9. Obowiązek stosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników | str. 343
2.10. Obowiązek prowadzenia dokumentacji i akt osobowych pracowników | str. 345
2.11. Obowiązek wpływania na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego | str. 350
2.12. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi | str. 351
2.13. Obowiązek wydania świadectwa pracy | str. 355
2.13.1. Uwagi wprowadzające | str. 355
2.13.2. Treść świadectwa pracy | str. 357
2.13.3. Fikcje prawne w świadectwie pracy | str. 358
2.13.4. Procedura sprostowania świadectwa pracy | str. 359
Roszczenie odszkodowawcze | str. 360
Obowiązki pracownika | str. 362
4.1. Obowiązek sumiennego i starannego wykonywania pracy | str. 362
4.2. Obowiązek stosowania się do poleceń przełożonych | str. 364
4.3. Obowiązki porządkowe pracownika | str. 365
4.4. Obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy | str. 366
4.5. Obowiązek przestrzegania tajemnicy | str. 368
4.6. Obowiązek przestrzegania zasad współżycia społecznego | str. 369
Literatura | str. 370
Rozdział XIV
Ochrona danych osobowych | str. 372
Uwagi wprowadzające | str. 372
Podstawowe pojęcia z zakresu ochrony danych osobowych | str. 376
Zasady ogólne przetwarzania danych osobowych pracowników | str. 378
Podstawy prawne przetwarzania danych osobowych | str. 379
Monitoring w przepisach Kodeksu pracy | str. 382
5.1. Uwagi wprowadzające | str. 382
5.2. Monitoring wizyjny | str. 382
5.3. Monitoring służbowej poczty elektronicznej | str. 384
5.4. Inne formy monitoringu | str. 385
Regulacje dotyczące przetwarzania danych osobowych w ustawie
o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia 2016/679 | str. 387
Regulacje dotyczące przetwarzania danych osobowych w związku z wprowadzeniem kontroli trzeźwości pracowników oraz kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu | str. 388
Literatura | str. 391
Rozdział XV
Zakaz konkurencji | str. 392
Zasady ogólne | str. 392
Ograniczenia prowadzenia działalności konkurencyjnej przy braku
umowy o zakazie konkurencji | str. 394
Umowa o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy | str. 395
Umowa o zakazie konkurencji po zakończeniu stosunku pracy | str. 396
Literatura | str. 399
Rozdział XVI
Wynagrodzenie za pracę | str. 401
Prawne podstawy ustalania wynagradzania pracowników | str. 401
Wynagrodzenie za pracę w regulacjach Unii Europejskiej | str. 407
Zakaz dyskryminacji w wynagrodzeniu | str. 407
Ochrona wynagrodzenia za pracę | str. 412
4.1. Uwagi wprowadzające | str. 412
4.2. Zasady dokonywania wypłaty | str. 412
4.3. Ograniczenia w dokonywaniu potrąceń | str. 413
Świadczenia w przypadku niewykonywania pracy | str. 415
Świadczenia przysługujące pracownikowi w związku z zakończeniem stosunku pracy | str. 418
Ochrona roszczeń pracowników w przypadku niewypłacalności pracodawcy | str. 421
Literatura | str. 422
Rozdział XVII
Czas pracy | str. 426
Pojęcie czasu pracy | str. 426
Wymiar czasu pracy | str. 427
Okres odpoczynku | str. 428
Systemy czasu pracy | str. 430
Praca w godzinach nadliczbowych | str. 435
Dyżur | str. 439
Czas pracy kierowników | str. 440
Praca w porze nocnej | str. 441
Praca w niedziele i święta | str. 442
Literatura | str. 444
Rozdział XVIII
Urlopy pracownicze | str. 446
Urlopy wypoczynkowe | str. 446
1.1. Elementy konstytutywne pojęcia „urlop wypoczynkowy” | str. 446
1.2. Nabycie prawa do urlopu | str. 447
1.3. Wymiar urlopu wypoczynkowego | str. 448
1.4. Zasady udzielania urlopu | str. 450
1.5. Przesunięcie urlopu w nieprzewidzianych przypadkach | str. 452
1.6. Urlop proporcjonalny | str. 453
1.7. Urlop na żądanie | str. 455
1.8. Rozwiązanie umowy o pracę a prawo do urlopu wypoczynkowego | str. 456
Urlopy bezpłatne | str. 457
Zwolnienia okolicznościowe | str. 457
Urlop opiekuńczy | str. 459
Literatura | str. 460
Rozdział XIX
Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna pracowników | str. 461
Odpowiedzialność porządkowa pracowników | str. 461
1.1. Charakter prawny odpowiedzialności porządkowej uregulowanej w Kodeksie pracy | str. 461
1.2. Przesłanki odpowiedzialności porządkowej | str. 462
1.3. Rodzaje kar porządkowych | str. 464
1.4. Procedura nakładania kar porządkowych | str. 465
Odpowiedzialność dyscyplinarna | str. 466
Literatura | str. 468
Rozdział XX
Odpowiedzialność materialna pracowników | str. 469
Odpowiedzialność materialna pracowników | str. 469
1.1. Charakter prawny odpowiedzialności materialnej uregulowanej w Kodeksie pracy | str. 469
1.2. Przesłanki odpowiedzialności za mienie niepowierzone | str. 470
1.3. Okoliczności zmniejszające lub wyłączające odpowiedzialność materialną pracownika | str. 473
1.4. Wyrządzenie szkody przez kilku pracowników | str. 474
1.5. Granice odszkodowania (wina nieumyślna i wina umyślna) | str. 474
1.6. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej | str. 476
Odpowiedzialność pracowników za mienie powierzone | str. 477
2.1. Rodzaje odpowiedzialności za mienie powierzone – warunki prawidłowego powierzenia | str. 477
2.2. Przesłanki odpowiedzialności pracownika za mienie powierzone | str. 478
2.3. Wspólna odpowiedzialność pracowników za mienie powierzone | str. 480
2.3.1. Zmiany podmiotowe, wypowiedzenie i odstąpienie od umowy | str. 482
2.4. Ograniczenie odpowiedzialności za mienie powierzone | str. 482
2.5. Odstępstwo od zasad odpowiedzialności za mienie powierzone | str. 484
Literatura | str. 485
Rozdział XXI
Powszechna ochrona pracy | str. 487
Uwagi wprowadzające | str. 487
Podstawowe obowiązki pracodawcy w dziedzinie bezpieczeństwa
i higieny pracy | str. 488
2.1. Uwagi wprowadzające | str. 488
2.2. Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 489
2.3. Obowiązek współdziałania z innymi pracodawcami | str. 489
2.4. Obowiązek szkolenia pracowników | str. 490
2.5. Obowiązek pracodawcy zaznajamiania pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 493
2.6. Obowiązki pracodawcy z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników | str. 493
2.6.1. Uwagi wprowadzające | str. 493
2.6.2. Obowiązek informowania o ryzyku zawodowym | str. 493
2.6.3. Obowiązek pracodawcy zapobiegania chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą | str. 495
2.6.4. Obowiązek przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich | str. 495
2.7. Obowiązek zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów | str. 496
2.8. Obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich urządzeń sanitarno-higienicznych oraz dostarczenia niezbędnych środków higieny osobistej | str. 497
2.9. Pozostałe obowiązki pracodawcy | str. 498
Prawa i obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 498
3.1. Prawo do powstrzymania się od wykonywania pracy | str. 498
3.2. Obowiązek przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy | str. 499
Organy ochrony pracy | str. 501
4.1. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 501
4.2. Komisja bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 503
4.3. Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 503
Odszkodowanie za przedmioty utracone lub uszkodzone w związku z wypadkiem przy pracy | str. 505
Świadczenia uzupełniające od pracodawcy | str. 506
Literatura | str. 507
Rozdział XXII
Ochrona rodzicielstwa | str. 509
Uwagi wprowadzające | str. 509
Zasady zatrudniania pracownic w okresie ciąży | str. 511
Urlopy związane z wychowywaniem dzieci | str. 513
Uprawnienia pracowników wychowujących dzieci | str. 518
Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy | str. 520
Literatura | str. 523
Rozdział XXIII
Zatrudnianie i ochrona pracy młodocianych i dzieci | str. 525
Zatrudnianie młodocianych | str. 525
1.1. Uwagi wprowadzające | str. 525
1.2. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego | str. 528
1.3. Ochrona zdrowia pracownika młodocianego | str. 533
1.4. Zatrudnianie młodocianych na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu lekkich prac | str. 535
Zatrudnianie dzieci do 16. roku życia | str. 537
Literatura | str. 540
Dział trzeci
Zbiorowe prawo zatrudnienia
Rozdział XXIV
Wolności związkowe | str. 543
Uwagi wprowadzające | str. 543
Wolność zrzeszania w związkach zawodowych i organizacjach pracodawców | str. 544
2.1. Wolność zrzeszania w związkach zawodowych | str. 544
2.2. Wolność zrzeszania w organizacjach pracodawców | str. 548
2.3. Modele organizacji ruchu pracowników i pracodawców | str. 551
Niezależność związków zawodowych i organizacji pracodawców | str. 553
Samorządność związków zawodowych i organizacji pracodawców | str. 557
Literatura | str. 561
Rozdział XXV
Status prawny związków zawodowych | str. 563
Zakładanie związków zawodowych | str. 563
Rejestracja związków zawodowych | str. 564
Funkcje związków zawodowych | str. 566
Kompetencje związków zawodowych | str. 571
Literatura | str. 580
Rozdział XXVI
Status prawny organizacji pracodawców | str. 582
Zakładanie i rejestracja organizacji pracodawców | str. 582
Funkcje i kompetencje organizacji pracodawców | str. 583
Literatura | str. 586
Rozdział XXVII
Partycypacja pracownicza | str. 587
Uwagi wprowadzające | str. 587
Rada pracowników | str. 589
2.1. Zakres podmiotowy | str. 589
2.2. Powołanie rady | str. 590
2.3. Wybory rady pracowników | str. 590
2.4. Czynne i bierne prawo wyborcze | str. 591
2.5. Bezpośredniość wyboru, frekwencja wyborcza | str. 591
2.6. Kompetencje rady pracowników | str. 592
Europejskie Rady Zakładowe (ERZ) | str. 593
3.1. Podstawy i zakres podmiotowy ERZ | str. 593
3.2. Powołanie ERZ | str. 594
3.3. Wybory ERZ | str. 595
3.4. Termin wyborów | str. 595
3.5. Czynne i bierne prawo wyborcze ERZ | str. 596
3.6. Kompetencje ERZ | str. 596
Literatura | str. 596
Rozdział XXVIII
Zbiorowe spory pracy | str. 599
Uwagi wprowadzające | str. 599
Strony sporu zbiorowego pracy | str. 600
Przedmiot sporu zbiorowego | str. 603
Wszczęcie sporu zbiorowego | str. 605
Metody likwidowania sporów pracy | str. 606
5.1. Systematyka metod likwidowania zbiorowych sporów pracy | str. 606
5.2. Ireniczne metody likwidowania sporów zbiorowych pracy | str. 608
5.2.1. Koncyliacja | str. 608
5.2.2. Mediacja | str. 609
5.2.3. Arbitraż | str. 611
Nieireniczne metody likwidowania sporów zbiorowych pracy | str. 614
6.1. Strajk | str. 614
6.1.1. Prawo do strajku | str. 614
6.1.2. Ograniczenia prawa do strajku | str. 616
6.1.3. Zasady organizacji strajku | str. 617
6.2. Inne akcje protestacyjne | str. 623
6.3. Lokaut | str. 625
Literatura | str. 626
Dział czwarty
Procesowe prawo pracy
Rozdział XXIX
Naczelne zasady procesowe w sprawach z zakresu prawa pracy | str. 631
Charakterystyka zasad postępowania | str. 631
Zasada prawdy obiektywnej w sprawach z zakresu prawa pracy | str. 632
Zasada szczególnej ochrony interesów pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy | str. 633
Zasada ugodowego likwidowania spraw z zakresu prawa pracy | str. 636
Literatura | str. 639
Rozdział XXX
Organizacja ochrony prawnej w stosunkach pracy | str. 640
Modele organizacji ochrony prawnej w stosunkach pracy | str. 640
Pozasądowe organy ochrony prawnej | str. 641
Sądownictwo pracy | str. 645
3.1. Organizacja sądownictwa pracy | str. 645
3.2. Kompetencje sądów pracy | str. 646
3.2.1. Uwagi wprowadzające | str. 646
3.2.2. Sprawy o roszczenia ze stosunku pracy | str. 647
3.2.3. Sprawy o roszczenia związane ze stosunkiem pracy | str. 648
3.2.4. Sprawy o roszczenia z innych stosunków prawnych, do których z mocy odrębnych przepisów stosuje się przepisy prawa pracy | str. 649
3.2.5. Sprawy o odszkodowania dochodzone od pracodawcy z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych | str. 650
3.2.6. Sprawy o ustalenie istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa ze stosunków prawa pracy | str. 651
Literatura | str. 653
Rozdział XXXI
Inspekcja pracy | str. 654
Uwagi wprowadzające | str. 654
Państwowa Inspekcja Pracy | str. 655
Społeczna inspekcja pracy | str. 658
Inne organy nadzoru i kontroli nad warunkami pracy | str. 660
Literatura | str. 661
Rozdział XXXII
Przedawnienie roszczeń i terminy zawite | str. 662
Uwagi wprowadzające | str. 662
Przedawnienie | str. 663
Terminy zawite | str. 671
Literatura | str. 674
Wykaz tabel | str. 675
Wykaz schematów | str. 677
Indeks rzeczowy | str. 679
Wykaz skrótów | str. 21
Słowo wstępne | str. 27
Dział pierwszy
Część ogólna prawa pracy
Rozdział I
Pojęcie, systematyka i zakres przedmiotowy prawa pracy | str. 31
Definicja i systematyka prawa pracy | str. 31
Zatrudnienie niepracownicze | str. 35
Literatura | str. 41
Rozdział II
Funkcje prawa pracy | str. 43
Charakterystyka funkcji prawa pracy | str. 43
Funkcja ochronna prawa pracy | str. 44
Funkcja organizatorska prawa pracy | str. 45
Funkcja ireniczna prawa pracy | str. 47
Funkcja rozdzielcza prawa pracy | str. 49
Literatura | str. 50
Rozdział III
Zasady prawa pracy | str. 52
Uwagi wprowadzające | str. 52
Systematyzacja zasad prawa pracy | str. 53
Funkcje zasad prawa pracy | str. 55
Podstawowe zasady prawa pracy | str. 57
4.1. Zasada prawa do pracy | str. 57
4.2. Zasada swobody nawiązania stosunku pracy i ustalania jego treści | str. 60
4.3. Zasada poszanowania godności i innych dóbr osobistych pracownika | str. 62
4.4. Zasada równego traktowania i zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu | str. 64
4.5. Zasada prawa do godziwego wynagrodzenia za pracę | str. 65
4.6. Zasada prawa do wypoczynku | str. 67
4.7. Zasada zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy | str. 68
4.8. Zasada zaspokajania bytowych, socjalnych i kulturalnych potrzeb pracowników | str. 71
4.9. Zasada ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych | str. 73
4.10. Zasada uprzywilejowania pracowników | str. 74
4.11. Podstawowe zasady zbiorowego prawa pracy | str. 76
Literatura | str. 78
Rozdział IV
Równe traktowanie w zatrudnieniu | str. 81
Źródła prawnej ochrony przed nierównym traktowaniem i dyskryminacją | str. 81
1.1. Standardy międzynarodowej ochrony praw podstawowych | str. 81
1.2. Prawo do równego traktowania w dyrektywach Unii Europejskiej | str. 82
Pojęcie i formy równego traktowania w zatrudnieniu | str. 84
2.1. Prawo do równego i niedyskryminującego traktowania | str. 84
2.2. Formy nierównego traktowania i ciężar dowodu | str. 85
Sankcje z tytułu naruszenia zasady | str. 87
Literatura | str. 89
Rozdział V
Źródła prawa pracy | str. 91
Pojęcie i hierarchia źródeł prawa pracy | str. 91
Powszechne źródła prawa pracy | str. 94
2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej | str. 94
2.2. Ustawy | str. 95
2.3. Rozporządzenia | str. 99
Swoiste źródła prawa pracy | str. 99
3.1. Układy zbiorowe pracy | str. 99
3.1.1. Charakter prawny układów zbiorowych pracy | str. 99
3.1.2. Zakres podmiotowy układów zbiorowych pracy | str. 100
3.1.3. Zakres przedmiotowy układów zbiorowych pracy | str. 103
3.1.4. Tryb zawierania układów zbiorowych pracy | str. 105
3.1.5. Rejestracja układów zbiorowych pracy | str. 107
3.1.6. Wejście w życie układów zbiorowych pracy | str. 109
3.1.7. Przekształcenia układów zbiorowych pracy | str. 110
3.1.8. Rozwiązanie układów zbiorowych pracy | str. 111
3.1.9. Ponadzakładowe układy zbiorowe pracy | str. 112
3.1.10. Zakładowe układy zbiorowe pracy | str. 114
3.2. Porozumienia o stosowaniu układu zbiorowego pracy | str. 116
3.3. Porozumienia w związku z przejściem zakładu pracy
na nowego pracodawcę | str. 117
3.4. Porozumienia o zawieszeniu przepisów prawa pracy | str. 118
3.5. Porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia | str. 120
3.6. Porozumienia społeczne | str. 120
Regulaminy | str. 122
4.1. Uwagi wprowadzające | str. 122
4.2. Regulamin wynagradzania | str. 122
4.3. Regulamin pracy | str. 126
4.4. Inne regulaminy | str. 128
Statuty | str. 129
Międzynarodowe prawo pracy | str. 130
6.1. Uwagi wprowadzające | str. 130
6.2. Międzynarodowe prawo pracy | str. 131
6.3. Prawo pracy Rady Europy | str. 133
6.4. Akty prawne wydane w ramach Unii Europejskiej
i ich moc oddziaływania | str. 135
6.5. Europejskie prawo pracy | str. 138
Literatura | str. 143
Dział drugi
Indywidualne prawo pracy
Rozdział VI
Stosunek pracy | str. 149
Pojęcie i charakter stosunku pracy | str. 149
1.1. Świadczenie pracy a podstawa prawna zatrudnienia | str. 149
1.2. Podstawy nawiązania stosunku pracy | str. 151
1.3. Rodzaje stosunków pracy | str. 151
1.4. Treść stosunku pracy | str. 153
1.5. Charakterystyka stosunku pracy | str. 154
Podmioty stosunku pracy | str. 159
2.1. Uwagi wprowadzające | str. 159
2.2. Pracownik | str. 159
2.2.1. Pojęcie pracownika | str. 159
2.2.2. Zdolność do bycia pracownikiem | str. 160
2.2.3. Zdolność do dokonywania czynności prawnych z zakresu stosunku pracy | str. 161
2.3. Pracodawca | str. 163
2.3.1. Pojęcie pracodawcy | str. 163
2.3.2. Jednostka organizacyjna jako pracodawca | str. 165
2.3.3. Osoba fizyczna jako pracodawca | str. 167
2.3.4. Dokonywanie czynności z zakresu stosunku pracy przez pracodawcę | str. 168
Literatura | str. 169
Rozdział VII
Umowa o pracę | str. 171
Rekrutacja wewnętrzna i zewnętrzna | str. 171
Ochrona danych osobowych kandydatów do pracy oraz pracowników | str. 172
Rodzaje umów o pracę | str. 174
3.1. Uwagi wprowadzające | str. 174
3.2. Umowa na okres próbny | str. 175
3.3. Umowa na czas określony | str. 176
3.4. Umowa na czas wykonywania określonej pracy | str. 177
3.5. Umowa o pracę na czas nieokreślony | str. 177
Treść umowy o pracę | str. 177
Praca zdalna | str. 179
Literatura | str. 185
Rozdział VIII
Przekształcenia zobowiązaniowego stosunku pracy | str. 187
Uwagi wprowadzające | str. 187
Porozumienie zmieniające | str. 189
Wypowiedzenie warunków pracy i płacy | str. 191
Zmiana stosunku pracy mocą jednostronnych czynności pracodawcy | str. 197
4.1. Powierzenie pracownikowi innej pracy | str. 197
4.2. Przeniesienie pracownika do innej pracy | str. 201
4.3. Przeniesienie służbowe | str. 203
Literatura | str. 204
Rozdział IX
Ustanie stosunku pracy | str. 206
Uwagi wprowadzające | str. 206
Porozumienie stron | str. 207
Ograniczenia dopuszczalności rozwiązania umowy o pracę | str. 210
3.1. Uwagi wprowadzające | str. 210
3.2. Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy | str. 210
3.3. Konsultacja zamiaru wypowiedzenia umowy zawartej na czas określony i nieokreślony z zakładową organizacją związkową | str. 211
3.4. Konsultacja z zakładową organizacją związkową zamiaru
rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia | str. 221
3.5. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy | str. 222
3.6. Ograniczenia dopuszczalności rozwiązania umowy o pracę
z uwagi na sytuację osobistą lub rodzinną pracownika | str. 223
3.6.1. Ochrona stosunku pracy w okresie przedemerytalnym | str. 223
3.6.2. Ochrona stosunku pracy w okresie usprawiedliwionej nieobecności | str. 226
3.6.3. Ochrona stosunku pracy z kobietą w okresie ciąży
lub urlopu macierzyńskiego | str. 227
3.7. Ograniczenia dopuszczalności rozwiązania umowy o pracę
z uwagi na pełnioną funkcję | str. 228
3.7.1. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy pracowników pełniących funkcje związkowe | str. 228
3.7.2. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy członków rady pracowników | str. 238
3.7.3. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy społecznego inspektora pracy | str. 238
3.8. Ochrona sygnalistów (osób zgłaszających naruszenie prawa) | str. 239
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem | str. 241
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia | str. 248
5.1. Uwagi wprowadzające | str. 248
5.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę | str. 249
5.2.1. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę z przyczyn zawinionych przez pracownika | str. 249
5.2.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę z przyczyn niezawinionych przez pracownika | str. 256
5.3. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika | str. 258
5.3.1. Uwagi wprowadzające | str. 258
5.3.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika z przyczyn niezawinionych przez pracodawcę | str. 259
5.3.3. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika z przyczyn zawinionych przez pracodawcę | str. 259
Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę | str. 261
6.1. Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem | str. 261
6.2. Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę | str. 266
6.3. Skutki prawne wadliwego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia dokonanego przez pracownika | str. 269
Pozostałe przypadki rozwiązania umowy o pracę przez pracownika | str. 269
7.1. Rozwiązanie umowy o pracę w związku z przywróceniem do pracy | str. 269
7.2. Rozwiązanie umowy o pracę w związku z przejęciem pracownika przez nowego pracodawcę | str. 270
Szczególne przepisy o rozwiązywaniu umów | str. 270
8.1. Uwagi wprowadzające | str. 270
8.2. Ograniczenie ochrony trwałości stosunku pracy | str. 273
8.3. Prawo do odprawy | str. 275
8.4. Roszczenie o ponowne zatrudnienie | str. 275
8.5. Zwolnienie indywidualne | str. 275
Wygaśnięcie umowy o pracę | str. 276
9.1. Uwagi wprowadzające | str. 276
9.2. Śmierć pracownika | str. 276
9.3. Śmierć pracodawcy | str. 277
9.4. Nieobecność pracownika w pracy spowodowana tymczasowym aresztowaniem | str. 283
9.5. Roszczenia w związku z wygaśnięciem stosunku pracy | str. 284
9.6. Pozostałe przypadki wygaśnięcia stosunku pracy | str. 284
Literatura | str. 285
Rozdział X
Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę | str. 287
Pojęcie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę | str. 287
Sukcesja zobowiązań | str. 289
Negocjacje z przedstawicielstwem pracowników oraz obowiązek informacyjny w przypadku braku związków zawodowych | str. 292
Uprawnienia pracowników | str. 295
Literatura | str. 297
Rozdział XI
Zatrudnianie pracowników tymczasowych | str. 299
Uwagi wprowadzające | str. 299
Ograniczenia w zakresie pracy tymczasowej | str. 301
2.1. Uwagi wprowadzające | str. 301
2.2. Ograniczenia przedmiotowe | str. 301
2.3. Ograniczenie czasu trwania pracy tymczasowej | str. 302
2.4. Ograniczenia podmiotowe | str. 304
2.4.1. Pracodawca użytkownik | str. 304
2.4.2. Agencja pracy tymczasowej | str. 304
Zawarcie i treść umowy o pracę tymczasową | str. 304
Osłabienie ochrony stabilności stosunków pracy pracowników tymczasowych | str. 307
Ochrona pracownika tymczasowego przed dyskryminacją | str. 309
Urlop wypoczynkowy pracownika tymczasowego | str. 310
Literatura | str. 311
Rozdział XII
Pozaumowne stosunki pracy | str. 312
Pojęcie i charakterystyka pozaumownych stosunków pracy | str. 312
Wybór | str. 314
Mianowanie | str. 317
Powołanie | str. 322
Literatura | str. 327
Rozdział XIII
Prawa i obowiązki stron stosunku pracy | str. 329
Uwagi wprowadzające | str. 329
Obowiązki pracodawcy | str. 331
2.1. Obowiązek informacyjny | str. 331
2.2. Obowiązek prawidłowego organizowania pracy | str. 335
2.3. Obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji | str. 336
2.4. Obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy | str. 336
2.5. Obowiązek terminowego i prawidłowego wypłacania wynagrodzenia | str. 337
2.6. Obowiązek ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych | str. 338
2.7. Obowiązek stwarzania warunków sprzyjających przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy | str. 340
2.8. Obowiązek zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników | str. 340
2.9. Obowiązek stosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników | str. 343
2.10. Obowiązek prowadzenia dokumentacji i akt osobowych pracowników | str. 345
2.11. Obowiązek wpływania na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego | str. 350
2.12. Obowiązek przeciwdziałania mobbingowi | str. 351
2.13. Obowiązek wydania świadectwa pracy | str. 355
2.13.1. Uwagi wprowadzające | str. 355
2.13.2. Treść świadectwa pracy | str. 357
2.13.3. Fikcje prawne w świadectwie pracy | str. 358
2.13.4. Procedura sprostowania świadectwa pracy | str. 359
Roszczenie odszkodowawcze | str. 360
Obowiązki pracownika | str. 362
4.1. Obowiązek sumiennego i starannego wykonywania pracy | str. 362
4.2. Obowiązek stosowania się do poleceń przełożonych | str. 364
4.3. Obowiązki porządkowe pracownika | str. 365
4.4. Obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy | str. 366
4.5. Obowiązek przestrzegania tajemnicy | str. 368
4.6. Obowiązek przestrzegania zasad współżycia społecznego | str. 369
Literatura | str. 370
Rozdział XIV
Ochrona danych osobowych | str. 372
Uwagi wprowadzające | str. 372
Podstawowe pojęcia z zakresu ochrony danych osobowych | str. 376
Zasady ogólne przetwarzania danych osobowych pracowników | str. 378
Podstawy prawne przetwarzania danych osobowych | str. 379
Monitoring w przepisach Kodeksu pracy | str. 382
5.1. Uwagi wprowadzające | str. 382
5.2. Monitoring wizyjny | str. 382
5.3. Monitoring służbowej poczty elektronicznej | str. 384
5.4. Inne formy monitoringu | str. 385
Regulacje dotyczące przetwarzania danych osobowych w ustawie
o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia 2016/679 | str. 387
Regulacje dotyczące przetwarzania danych osobowych w związku z wprowadzeniem kontroli trzeźwości pracowników oraz kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu | str. 388
Literatura | str. 391
Rozdział XV
Zakaz konkurencji | str. 392
Zasady ogólne | str. 392
Ograniczenia prowadzenia działalności konkurencyjnej przy braku
umowy o zakazie konkurencji | str. 394
Umowa o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy | str. 395
Umowa o zakazie konkurencji po zakończeniu stosunku pracy | str. 396
Literatura | str. 399
Rozdział XVI
Wynagrodzenie za pracę | str. 401
Prawne podstawy ustalania wynagradzania pracowników | str. 401
Wynagrodzenie za pracę w regulacjach Unii Europejskiej | str. 407
Zakaz dyskryminacji w wynagrodzeniu | str. 407
Ochrona wynagrodzenia za pracę | str. 412
4.1. Uwagi wprowadzające | str. 412
4.2. Zasady dokonywania wypłaty | str. 412
4.3. Ograniczenia w dokonywaniu potrąceń | str. 413
Świadczenia w przypadku niewykonywania pracy | str. 415
Świadczenia przysługujące pracownikowi w związku z zakończeniem stosunku pracy | str. 418
Ochrona roszczeń pracowników w przypadku niewypłacalności pracodawcy | str. 421
Literatura | str. 422
Rozdział XVII
Czas pracy | str. 426
Pojęcie czasu pracy | str. 426
Wymiar czasu pracy | str. 427
Okres odpoczynku | str. 428
Systemy czasu pracy | str. 430
Praca w godzinach nadliczbowych | str. 435
Dyżur | str. 439
Czas pracy kierowników | str. 440
Praca w porze nocnej | str. 441
Praca w niedziele i święta | str. 442
Literatura | str. 444
Rozdział XVIII
Urlopy pracownicze | str. 446
Urlopy wypoczynkowe | str. 446
1.1. Elementy konstytutywne pojęcia „urlop wypoczynkowy” | str. 446
1.2. Nabycie prawa do urlopu | str. 447
1.3. Wymiar urlopu wypoczynkowego | str. 448
1.4. Zasady udzielania urlopu | str. 450
1.5. Przesunięcie urlopu w nieprzewidzianych przypadkach | str. 452
1.6. Urlop proporcjonalny | str. 453
1.7. Urlop na żądanie | str. 455
1.8. Rozwiązanie umowy o pracę a prawo do urlopu wypoczynkowego | str. 456
Urlopy bezpłatne | str. 457
Zwolnienia okolicznościowe | str. 457
Urlop opiekuńczy | str. 459
Literatura | str. 460
Rozdział XIX
Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna pracowników | str. 461
Odpowiedzialność porządkowa pracowników | str. 461
1.1. Charakter prawny odpowiedzialności porządkowej uregulowanej w Kodeksie pracy | str. 461
1.2. Przesłanki odpowiedzialności porządkowej | str. 462
1.3. Rodzaje kar porządkowych | str. 464
1.4. Procedura nakładania kar porządkowych | str. 465
Odpowiedzialność dyscyplinarna | str. 466
Literatura | str. 468
Rozdział XX
Odpowiedzialność materialna pracowników | str. 469
Odpowiedzialność materialna pracowników | str. 469
1.1. Charakter prawny odpowiedzialności materialnej uregulowanej w Kodeksie pracy | str. 469
1.2. Przesłanki odpowiedzialności za mienie niepowierzone | str. 470
1.3. Okoliczności zmniejszające lub wyłączające odpowiedzialność materialną pracownika | str. 473
1.4. Wyrządzenie szkody przez kilku pracowników | str. 474
1.5. Granice odszkodowania (wina nieumyślna i wina umyślna) | str. 474
1.6. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej | str. 476
Odpowiedzialność pracowników za mienie powierzone | str. 477
2.1. Rodzaje odpowiedzialności za mienie powierzone – warunki prawidłowego powierzenia | str. 477
2.2. Przesłanki odpowiedzialności pracownika za mienie powierzone | str. 478
2.3. Wspólna odpowiedzialność pracowników za mienie powierzone | str. 480
2.3.1. Zmiany podmiotowe, wypowiedzenie i odstąpienie od umowy | str. 482
2.4. Ograniczenie odpowiedzialności za mienie powierzone | str. 482
2.5. Odstępstwo od zasad odpowiedzialności za mienie powierzone | str. 484
Literatura | str. 485
Rozdział XXI
Powszechna ochrona pracy | str. 487
Uwagi wprowadzające | str. 487
Podstawowe obowiązki pracodawcy w dziedzinie bezpieczeństwa
i higieny pracy | str. 488
2.1. Uwagi wprowadzające | str. 488
2.2. Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 489
2.3. Obowiązek współdziałania z innymi pracodawcami | str. 489
2.4. Obowiązek szkolenia pracowników | str. 490
2.5. Obowiązek pracodawcy zaznajamiania pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 493
2.6. Obowiązki pracodawcy z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników | str. 493
2.6.1. Uwagi wprowadzające | str. 493
2.6.2. Obowiązek informowania o ryzyku zawodowym | str. 493
2.6.3. Obowiązek pracodawcy zapobiegania chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą | str. 495
2.6.4. Obowiązek przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich | str. 495
2.7. Obowiązek zapewnienia pracownikom profilaktycznych posiłków i napojów | str. 496
2.8. Obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich urządzeń sanitarno-higienicznych oraz dostarczenia niezbędnych środków higieny osobistej | str. 497
2.9. Pozostałe obowiązki pracodawcy | str. 498
Prawa i obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 498
3.1. Prawo do powstrzymania się od wykonywania pracy | str. 498
3.2. Obowiązek przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy | str. 499
Organy ochrony pracy | str. 501
4.1. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 501
4.2. Komisja bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 503
4.3. Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy | str. 503
Odszkodowanie za przedmioty utracone lub uszkodzone w związku z wypadkiem przy pracy | str. 505
Świadczenia uzupełniające od pracodawcy | str. 506
Literatura | str. 507
Rozdział XXII
Ochrona rodzicielstwa | str. 509
Uwagi wprowadzające | str. 509
Zasady zatrudniania pracownic w okresie ciąży | str. 511
Urlopy związane z wychowywaniem dzieci | str. 513
Uprawnienia pracowników wychowujących dzieci | str. 518
Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy | str. 520
Literatura | str. 523
Rozdział XXIII
Zatrudnianie i ochrona pracy młodocianych i dzieci | str. 525
Zatrudnianie młodocianych | str. 525
1.1. Uwagi wprowadzające | str. 525
1.2. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego | str. 528
1.3. Ochrona zdrowia pracownika młodocianego | str. 533
1.4. Zatrudnianie młodocianych na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu lekkich prac | str. 535
Zatrudnianie dzieci do 16. roku życia | str. 537
Literatura | str. 540
Dział trzeci
Zbiorowe prawo zatrudnienia
Rozdział XXIV
Wolności związkowe | str. 543
Uwagi wprowadzające | str. 543
Wolność zrzeszania w związkach zawodowych i organizacjach pracodawców | str. 544
2.1. Wolność zrzeszania w związkach zawodowych | str. 544
2.2. Wolność zrzeszania w organizacjach pracodawców | str. 548
2.3. Modele organizacji ruchu pracowników i pracodawców | str. 551
Niezależność związków zawodowych i organizacji pracodawców | str. 553
Samorządność związków zawodowych i organizacji pracodawców | str. 557
Literatura | str. 561
Rozdział XXV
Status prawny związków zawodowych | str. 563
Zakładanie związków zawodowych | str. 563
Rejestracja związków zawodowych | str. 564
Funkcje związków zawodowych | str. 566
Kompetencje związków zawodowych | str. 571
Literatura | str. 580
Rozdział XXVI
Status prawny organizacji pracodawców | str. 582
Zakładanie i rejestracja organizacji pracodawców | str. 582
Funkcje i kompetencje organizacji pracodawców | str. 583
Literatura | str. 586
Rozdział XXVII
Partycypacja pracownicza | str. 587
Uwagi wprowadzające | str. 587
Rada pracowników | str. 589
2.1. Zakres podmiotowy | str. 589
2.2. Powołanie rady | str. 590
2.3. Wybory rady pracowników | str. 590
2.4. Czynne i bierne prawo wyborcze | str. 591
2.5. Bezpośredniość wyboru, frekwencja wyborcza | str. 591
2.6. Kompetencje rady pracowników | str. 592
Europejskie Rady Zakładowe (ERZ) | str. 593
3.1. Podstawy i zakres podmiotowy ERZ | str. 593
3.2. Powołanie ERZ | str. 594
3.3. Wybory ERZ | str. 595
3.4. Termin wyborów | str. 595
3.5. Czynne i bierne prawo wyborcze ERZ | str. 596
3.6. Kompetencje ERZ | str. 596
Literatura | str. 596
Rozdział XXVIII
Zbiorowe spory pracy | str. 599
Uwagi wprowadzające | str. 599
Strony sporu zbiorowego pracy | str. 600
Przedmiot sporu zbiorowego | str. 603
Wszczęcie sporu zbiorowego | str. 605
Metody likwidowania sporów pracy | str. 606
5.1. Systematyka metod likwidowania zbiorowych sporów pracy | str. 606
5.2. Ireniczne metody likwidowania sporów zbiorowych pracy | str. 608
5.2.1. Koncyliacja | str. 608
5.2.2. Mediacja | str. 609
5.2.3. Arbitraż | str. 611
Nieireniczne metody likwidowania sporów zbiorowych pracy | str. 614
6.1. Strajk | str. 614
6.1.1. Prawo do strajku | str. 614
6.1.2. Ograniczenia prawa do strajku | str. 616
6.1.3. Zasady organizacji strajku | str. 617
6.2. Inne akcje protestacyjne | str. 623
6.3. Lokaut | str. 625
Literatura | str. 626
Dział czwarty
Procesowe prawo pracy
Rozdział XXIX
Naczelne zasady procesowe w sprawach z zakresu prawa pracy | str. 631
Charakterystyka zasad postępowania | str. 631
Zasada prawdy obiektywnej w sprawach z zakresu prawa pracy | str. 632
Zasada szczególnej ochrony interesów pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy | str. 633
Zasada ugodowego likwidowania spraw z zakresu prawa pracy | str. 636
Literatura | str. 639
Rozdział XXX
Organizacja ochrony prawnej w stosunkach pracy | str. 640
Modele organizacji ochrony prawnej w stosunkach pracy | str. 640
Pozasądowe organy ochrony prawnej | str. 641
Sądownictwo pracy | str. 645
3.1. Organizacja sądownictwa pracy | str. 645
3.2. Kompetencje sądów pracy | str. 646
3.2.1. Uwagi wprowadzające | str. 646
3.2.2. Sprawy o roszczenia ze stosunku pracy | str. 647
3.2.3. Sprawy o roszczenia związane ze stosunkiem pracy | str. 648
3.2.4. Sprawy o roszczenia z innych stosunków prawnych, do których z mocy odrębnych przepisów stosuje się przepisy prawa pracy | str. 649
3.2.5. Sprawy o odszkodowania dochodzone od pracodawcy z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych | str. 650
3.2.6. Sprawy o ustalenie istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa ze stosunków prawa pracy | str. 651
Literatura | str. 653
Rozdział XXXI
Inspekcja pracy | str. 654
Uwagi wprowadzające | str. 654
Państwowa Inspekcja Pracy | str. 655
Społeczna inspekcja pracy | str. 658
Inne organy nadzoru i kontroli nad warunkami pracy | str. 660
Literatura | str. 661
Rozdział XXXII
Przedawnienie roszczeń i terminy zawite | str. 662
Uwagi wprowadzające | str. 662
Przedawnienie | str. 663
Terminy zawite | str. 671
Literatura | str. 674
Wykaz tabel | str. 675
Wykaz schematów | str. 677
Indeks rzeczowy | str. 679