Fundacje rodzinne. Aspekty prawne i podatkowe

Wykaz skrótów  | str. 15
Wprowadzenie  | str. 19
Rozdział 1
Fundator – prawa i obowiązki  | str. 29
1.1. Fundator  | str. 29
1.2. Sposób wykonywania uprawnień fundatora  | str. 30
1.3. Prawa fundatora  | str. 31
1.4. Uprawnienia doradcze i kontrole fundatora  | str. 34
1.5. Uprawnienia fundatora przy likwidacji fundacji  | str. 37
1.6. Obowiązki fundatora  | str. 39
1.7. Odpowiedzialność fundatora  | str. 41
Rozdział 2
Majątek fundacji rodzinnej  | str. 43
2.1. Fundusz założycielski fundacji rodzinnej  | str. 43
2.2. Wkład do fundacji rodzinnej  | str. 45
2.2.1. Nieruchomości  | str. 47
2.2.2. Udziały w spółkach prawa handlowego  | str. 50
2.2.3. Mniej oczywiste wkłady  | str. 53
Rozdział 3
Fundacja rodzinna a prawo spadkowe  | str. 57
3.1. Spadkobranie w polskim prawie – uwagi wstępne  | str. 57
3.2. Planowanie spadkowe i transfer pokoleniowy  | str. 58
3.3. Prawo spadkowe a różne rodzaje działalności gospodarczej  | str. 59
3.3.1. Spadkobranie przy jednoosobowej działalności gospodarczej  | str. 60
3.3.1.1. Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej  | str. 62
3.3.2. Spółka cywilna  | str. 64
3.3.2.1. Nagła sukcesja wspólnika spółki cywilnej – dziedziczenie udziału  | str. 65
3.3.2.2. Obowiązek rozliczenia ze spadkobiercami  | str. 66
3.4. Spółki osobowe  | str. 68
3.4.1. Spadkobranie ogółu praw i obowiązków – zasady ogólne  | str. 69
3.4.2. Kontynuacja działalności spółki po śmierci wspólnika  | str. 70
3.4.3. Obowiązek rozliczenia ze spadkobiercami po śmierci wspólnika  | str. 71
3.4.4. Istnienie spółki z udziałem spadkobierców  | str. 73
3.4.4.1. Dwuosobowa spółka osobowa  | str. 74
3.4.5. Spółka partnerska  | str. 75
3.4.6. Dwuosobowa spółka partnerska  | str. 78
3.4.7. Spółka komandytowa  | str. 78
3.4.8. Spółka komandytowo-akcyjna  | str. 80
3.5. Spółki kapitałowe  | str. 81
3.5.1. Spadkobranie spółek kapitałowych – uwagi wstępne  | str. 81
3.5.2. Spadkobranie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością  | str. 82
3.5.2.1. Ograniczenie spadkobrania udziałów  | str. 84
3.5.3. Spółka akcyjna  | str. 85
3.6. Zmiany w zakresie spadkobrania z ustawy o fundacji rodzinnej  | str. 87
3.6.1. Zachowek – regulacja przed 22.05.2023 r.  | str. 89
3.6.1.1. Pozbawienie prawa do zachowku  | str. 89
3.7. Zachowek – regulacja od 22.05.2023 r.  | str. 92
3.7.1. Wyliczenie zachowku po wejściu w życie ustawy o fundacji rodzinnej  | str. 92
3.7.2. Odroczenie płatności zachowku, płatność ratalna, obniżenie zachowku  | str. 93
3.7.3. Pozbawienie zachowku z fundacji rodzinnej  | str. 94
3.7.4. Dochodzenie roszczeń z tytułu zachowku  | str. 95
3.8. Reżim prawny przy spadkobraniu w ramach Unii Europejskiej  | str. 96
Rozdział 4
Opodatkowanie fundacji rodzinnej  | str. 99
4.1. Wprowadzenie  | str. 99
4.2. Podatek dochodowy od osób prawnych  | str. 100
4.2.1. Zwolnienie a opodatkowanie działalności pozaustawowej  | str. 101
4.2.2. Podatek od wynajmowanych nieruchomości  | str. 108
4.2.3. Podatek od świadczeń fundacji i mienia polikwidacyjnego  | str. 111
4.2.4. Podatek od ukrytych zysków  | str. 112
4.3. Podatek dochodowy od osób fizycznych  | str. 114
4.3.1. Zasady opodatkowania beneficjentów  | str. 114
4.3.2. Zwolnienie z PIT dla beneficjentów z zerowej grupy podatkowej  | str. 116
4.4. Podatek od spadków i darowizn  | str. 118
4.5. Ordynacja podatkowa  | str. 119
Rozdział 5
Prowadzenie przez fundację rodzinną działalności gospodarczej  | str. 127
5.1. Działalność i cele spółek prawa handlowego a działalność i cele fundacji rodzinnej  | str. 127
5.2. Dozwolona działalność gospodarcza fundacji rodzinnej  | str. 129
5.3. Działalność gospodarcza na gruncie ustawy – Prawo przedsiębiorców  | str. 131
5.4. Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację rodzinną i przekroczenie jej zakresu  | str. 142
5.4.1. Nabycie przedsiębiorstwa prowadzonego dotychczas w formie jednoosobowej działalności gospodarczej  | str. 142
5.4.2. Płatności dokonywane przez fundację rodzinną i ich identyfikacja  | str. 143
5.4.3. Wykroczenie poza dozwolony zakres działalności gospodarczej  | str. 144
Rozdział 6
Powstanie fundacji rodzinnej  | str. 147
6.1. Oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej  | str. 148
6.1.1. Uwagi ogólne w zakresie oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej  | str. 148
6.1.2. Ustanowienie fundacji w testamencie  | str. 149
6.2. Statut  | str. 151
6.2.1. Nazwa fundacji rodzinnej  | str. 154
6.2.2. Siedziba fundacji rodzinnej  | str. 155
6.2.3. Szczegółowy cel fundacji rodzinnej  | str. 155
6.2.4. Fundator  | str. 157
6.2.4.1. Przekazanie uprawnień fundatora  | str. 157
6.2.4.2. Rozwiązania przy wielości fundatorów  | str. 158
6.2.5. Beneficjenci  | str. 159
6.2.5.1. Beneficjenci i sposób ich określenia  | str. 159
6.2.5.2. Zakres uprawnień przysługujących beneficjentom  | str. 161
6.2.5.3. Zasady prowadzenia listy beneficjentów  | str. 165
6.2.5.4. Zasady, w tym szczegółowy tryb, zrzeczenia się uprawnień przez beneficjenta  | str. 166
6.2.5.5. Utrata statusu beneficjenta  | str. 167
6.2.6. Czas trwania fundacji rodzinnej  | str. 167
6.2.7. Wartość funduszu założycielskiego  | str. 168
6.2.8. Organy fundacji  | str. 169
6.2.8.1. Zasady powoływania i odwoływania członków organów  | str. 170
6.2.8.2. Uprawnienia i obowiązki członków organów  | str. 171
6.2.8.3. Zasady reprezentacji fundacji rodzinnej przez zarząd albo przez inne organy fundacji rodzinnej w przypadkach wskazanych w ustawie  | str. 174
6.2.8.4. Zasady reprezentacji przez inne organy fundacji rodzinnej w przypadkach wskazanych w ustawie  | str. 176
6.2.8.5. Kadencja – jej długość i sposób obliczania  | str. 176
6.2.8.6. Posiedzenia organów  | str. 177
6.2.8.7. Porządek obrad  | str. 178
6.2.8.8. Kworum  | str. 180
6.2.8.9 Podejmowanie uchwał  | str. 180
6.2.8.10. Prawo odwołania  | str. 181
6.2.8.11. Regulacje w zakresie zgromadzenia beneficjentów  | str. 182
6.2.8.12. Zakres spraw wymagających uchwały zgromadzenia beneficjentów  | str. 182
6.2.8.13. Ustanowienie rady nadzorczej i przyznanie jej dodatkowych uprawnień  | str. 183
6.2.9. Zasady współpracy lub współdziałania organów fundacji rodzinnej  | str. 184
6.2.10. Podmiot uprawniony do zatwierdzenia czynności zarządu fundacji rodzinnej w organizacji  | str. 184
6.2.11. Wytyczne dotyczące inwestowania majątku fundacji rodzinnej  | str. 185
6.2.12. Zasady zmiany statutu  | str. 185
6.2.13. Rozwiązanie fundacji  | str. 187
6.2.13.1. Przeznaczenie mienia fundacji rodzinnej po jej rozwiązaniu  | str. 187
6.2.13.2. Szczegółowe okoliczności rozwiązania fundacji rodzinnej  | str. 190
6.2.14. Jednostki terenowe  | str. 190
6.2.15. Postanowienia dodatkowe  | str. 191
6.2.15.1. Wyłączenie zarządu rodziców beneficjenta  | str. 191
6.2.15.2. Zapis na sąd polubowny  | str. 191
6.3. Sporządzenie spisu mienia  | str. 192
6.4. Ustanowienie organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę lub statut  | str. 193
6.5. Wniesienie funduszu założycielskiego  | str. 194
6.6. Wpisanie do rejestru fundacji rodzinnych  | str. 196
6.7. Fundacja rodzinna w organizacji  | str. 197
6.7.1. Powstanie i charakterystyka fundacji rodzinnej w organizacji  | str. 198
6.7.2. Reprezentacja i odpowiedzialność osób reprezentujących fundację rodzinną w organizacji  | str. 199
6.7.3. Skutki rejestracji  | str. 200
6.7.4. Skutki niezarejestrowania fundacji  | str. 200
Rozdział 7
Beneficjent i lista beneficjentów – praktyczne zagadnienia związane z określeniem beneficjentów i ich uprawnień  | str. 203
7.1. Kto może być beneficjentem fundacji rodzinnej?  | str. 203
7.1.1. Definicja pojęcia „beneficjent”  | str. 203
7.1.2. Beneficjent fundacji rodzinnej  | str. 204
7.1.3. Osoba fizyczna jako beneficjent fundacji rodzinnej  | str. 206
7.1.3.1. Małoletni beneficjent i zarząd jego majątkiem  | str. 207
7.1.4. Organizacja pożytku publicznego jako beneficjent fundacji rodzinnej  | str. 209
7.1.5. Fundator jako beneficjent fundacji rodzinnej  | str. 210
7.2. Lista beneficjentów  | str. 212
7.3. Uprawnienia beneficjenta  | str. 214
7.3.1. Świadczenia dla beneficjenta  | str. 215
7.3.1.1. Przyznanie świadczenia pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu  | str. 217
7.3.1.2. Zasady wypłaty świadczeń na rzecz beneficjentów  | str. 219
7.3.2. Pozostałe uprawnienia  | str. 220
Rozdział 8
Organy fundacji rodzinnej  | str. 223
8.1. Zasady działania organów fundacji rodzinnej  | str. 224
8.1.1. Kadencja członków organów  | str. 225
8.1.2. Posiedzenia organów fundacji rodzinnej  | str. 227
8.1.3. Zasady podejmowania uchwał  | str. 231
8.1.4. Nieważność czynności prawnej dokonanej bez zgody organu  | str. 234
8.2. Zarząd fundacji  | str. 235
8.2.1. Skład zarządu fundacji. Powoływanie i odwoływanie członków zarządu  | str. 235
8.2.2. Prawa i obowiązki członków zarządu  | str. 239
8.3. Rada nadzorcza  | str. 241
8.4. Zgromadzenie beneficjentów  | str. 243
Rozdział 9
Odpowiedzialność cywilnoprawna  | str. 249
9.1. Podmiotowe aspekty odpowiedzialności  | str. 250
9.2. Czasowy aspekt odpowiedzialności  | str. 251
9.3. Zasada winy jako podstawa odpowiedzialności  | str. 251
9.4. Zakres odpowiedzialności  | str. 253
9.5. Business judgment rule  | str. 254
9.6. Zaostrzenie odpowiedzialności  | str. 256
Rozdział 10
Audyt i kontrola sądowa  | str. 257
10.1. Skład zespołu audytorów  | str. 258
10.2. Terminy przeprowadzania audytu  | str. 261
10.3. Prawa i obowiązki zawiązane z audytem  | str. 263
10.4. Kontrola sądowa i obowiązek informacyjny  | str. 267
10.4.1. Powództwo o uchylenie uchwały organu fundacji rodzinnej  | str. 267
10.4.1.1. Uprawnieni do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały  | str. 267
10.4.1.2. Uchwała sprzeczna ze statutem fundacji rodzinnej  | str. 270
10.4.1.3. Uchwała sprzeczna z celem fundacji rodzinnej  | str. 271
10.4.1.4. Termin wniesienia powództwa o uchylenie – prekluzja  | str. 273
10.4.2. Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały organu fundacji rodzinnej  | str. 276
10.4.2.1. Uprawnieni do wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały  | str. 276
10.4.2.2. Uchwała sprzeczna z ustawą  | str. 276
10.4.2.3. Termin wniesienia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały  | str. 278
10.4.2.4. Wyłączenie stosowania art. 189 k.p.c.  | str. 278
10.4.3. Obowiązki informacyjne fundacji rodzinnej wobec Krajowej Administracji Skarbowej  | str. 281
10.4.3.1. Uprawnione organy do żądania przekazania danych  | str. 281
10.4.3.2. Dane podlegające przekazaniu  | str. 282
10.4.3.3. Termin do przekazania żądanych danych i obowiązek określenia okresu, za jaki informacje mają być przekazane  | str. 284
Rozdział 11
Rozwiązanie i likwidacja fundacji rodzinnej  | str. 287
11.1. Przesłanki rozwiązania fundacji rodzinnej określone w statucie fundacji  | str. 287
11.2. Przyczyny rozwiązania fundacji rodzinnej  | str. 288
11.3. Proces likwidacji fundacji rodzinnej  | str. 294
11.4. Rozwiązanie fundacji rodzinnej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego  | str. 296
11.5. Rozwiązanie fundacji rodzinnej w organizacji  | str. 300
11.6. Rozwiązanie fundacji rodzinnej wykonującej działalność gospodarczą w przypadku jej upadłości  | str. 301
Rozdział 12
Rejestr fundacji rodzinnych  | str. 303
12.1. Znaczenie rejestracji i rejestru fundacji rodzinnych  | str. 303
12.2. Zasady związane z funkcjonowaniem rejestru fundacji rodzinnych  | str. 304
12.2.1. Zasada jawności  | str. 304
12.2.2. Domniemanie prawdziwości wpisu  | str. 305
12.2.3. Niemożność zasłaniania się nieznajomością treści wpisu w rejestrze fundacji rodzinnych  | str. 307
12.3. Rejestracja fundacji rodzinnej  | str. 308
12.3.1. Wniosek o wpis do rejestru fundacji rodzinnych  | str. 308
12.3.2. Wzory formularzy  | str. 311
12.3.3. Zakres informacji podlegających ujawnieniu w rejestrze fundacji rodzinnych  | str. 312
12.3.4. Zmiana danych w rejestrze  | str. 314
12.4. Formularze do zgłoszenia zmiany danych  | str. 315
Rozdział 13
Przepis karny  | str. 317
13.1. Uwagi ogólne  | str. 317
13.2. Niewykonanie obowiązku z art. 84 u.f.r.  | str. 319
13.3. Utrudnianie lub udaremnianie wykonania obowiązku z art. 84 u.f.r.  | str. 321
13.4. Podawanie nieprawdziwych informacji wskazanych w art. 84 u.f.r.  | str. 322
Rozdział 14
Przetwarzanie i ochrona danych osobowych w kontekście funkcjonowania fundacji rodzinnych  | str. 325
14.1. Przetwarzanie danych osobowych w ramach fundacji  | str. 328
14.2. Lista beneficjentów fundacji rodzinnej  | str. 330
14.3. Prawa beneficjenta oraz innych osób, których dane są przetwarzane  | str. 335
14.4. Obowiązki zarządu i członków zarządu w kontekście danych osobowych  | str. 337
Rozdział 15
Zmiany w przepisach  | str. 341
15.1. Zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego  | str. 341
15.2. Zmiany w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych  | str. 347
15.2.1. Charakter prawny opłat sądowych związanych z fundacjami rodzinnymi  | str. 347
15.2.2. Opłata stała od pozwu w sprawie o uchylenie uchwały organu fundacji rodzinnej lub stwierdzenie nieważności uchwały organu fundacji rodzinnej  | str. 348
15.2.3. Opłaty w sprawach z zakresu rejestru fundacji rodzinnych  | str. 348
15.2.3.1. Opłata od zgłoszenia fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych  | str. 348
15.2.3.2. Opłata od wniosku o wpis w rejestrze fundacji rodzinnych  | str. 348
15.2.3.3. Opłata od skargi na orzeczenie referendarza sądowego  | str. 349
15.3. Zmiany w ustawie o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy  | str. 349
15.4. Zmiany w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu  | str. 350
Bibliografia  | str. 359