Prawa człowieka w Ameryce Łacińskiej to jeden z tych tematów, który mimo licznych studiów, debat i publikacji wciąż wzbudza wiele emocji i budzi kontrowersje. Dynamiczne procesy, które zachodzą na terenie wielu państw regionu, nieustannie wywołują szereg pytań o kierunek i możliwości zmian oraz otwierają dyskusję na nowe zjawiska społeczno-polityczne. Temat definicji i implementacji praw ludności tubylczej, praw obywatelskich, praw mniejszości etnicznych, praw kobiet czy praw do dziedzictwa kulturowego, jak również teoretyczne koncepcje dotyczące założeń i funkcjonowania praw człowieka w regionie Iberoameryki to treść niniejszego opracowania, w którym zebrano artykuły międzynarodowego grona latynoamerykanistów. Czy teoria sprawdza się w praktyce? Czy praktyka wyprzedza teorię? Jak uzasadnić utrzymujące się nierówności i łamanie praw człowieka na kontynencie? Czy liczne deklaracje i konwencje nie znajdują zastosowania wobec współczesnych pryncypiów polityki wielokulturowości, różnorodności i pluralizmu narodowego? Mamy nadzieję, że zaprezentowane szerokie spektrum problemów, z którymi borykają się współczesne społeczeństwa latynoamerykańskie, pozwoli odpowiedzieć czytelnikom na niektóre z tych pytań.
ADAM WALASZEK, Słowo wstępne / Introducción 7
RAFAŁ PROSTAK, Demokracja i prawa człowieka w spotkaniu Europejczyka z Latynoamerykaninem / La democracia y los derechos humanos en el encuentro entre un Europeo y un Latino 11
JAVIER AGUERO ÁGUILA, Derechos humanos y democracia: entre la emancipación y la ideología 43
MIRIAM DOLLY ARRANCIBA, La relación dialógica entre identidad y alteridad como base para la comprensión de los derechos humanos 57
MARTA KANIA, Prawa człowieka i prawa kulturowe. Zarys problematyki / Los derechos humanos y los derechos culturales. Asuntos generales 65
MARTA OSUCHOWSKA, Prawne podstawy ochrony wolności religijnej w państwach latynoamerykańskich / Los fundamentos jurídicos de la protección de la libertadad religiosa en los estados latinoamericanos 87
KAROL DERWICH, Dictadura de la mayoría y los derechos humanos. El caso complejo de la democracia venezolana durante el gobierno de Hugo Chávez 111
ÓSCAR BARBOZA LIZANO, Las constituciones latinoamericanas del siglo XXI: la reelección como un derecho humano en América Latina 127
PAWEŁ LAIDLER, Współczesna pozycja konstytucyjna Najwyższego Sądu Federalnego Brazylii z perspektywy procesu ochrony praw obywatelskich / La posición constitucional contemporánea de la Corte Suprema Federal de Brasil en la perspectiva de la protección de derechos cíviles 143
JOANNA SKŁADOWSKA, Nowe standardy ochrony praw człowieka w najnowszym orzecznictwie Międzyamerykańskiego Trybunału Praw Człowieka: sprawa masacres de El Mozote y lugares aledaños vs. El Salvador / Nuevas estandares sobre la protección de los derechos humanos en el reciente jurisprudencia de la Corte Interamericana de derechos humanos: Caso de masacres de El Mozote y lugares aledaños vs. El Salvador 163
SILVANA GÓMEZ MERCADO, La dignidad en cautiverio. El derecho penal del enemigo como justificación supralegal a la violación de los derechos humanos en los procesos revolucionarios de Cuba 175
ANNA BARTNIK, Więźniowie polityczni na Kubie. Mit czy rzeczywistość? / Los presos políticos en Cuba. ¿Un mito o realidad? 191
URSZULA DRZEWIECKA, Controversías sobre el problema de la desaparición forzada de personas en México 203
KATARZYNA CHOLEWIŃSKA, Prawo do ziemi prawem człowieka? Kontrowersje wokół walki ludu Kiczua z rządem Ekwadoru przed Międzyamerykańskim Trybunałem Praw Człowieka / El derecho a la tierra como derecho humano? La controversía entre el pueblo Kichwa y el gobierno de Ecuador antes de la Corte Interamericana de derechos humanos 217
MONIKA SAWICKA, Teoria i praktyka ochrony praw Indian w Brazylii na przykładzie sporu o elektrownię wodną Belo Monte / La teoría y práctica de la salvaguardia de los derechos indígenas en Brasil: la disputa sobre hidroeléctrica Belo Monte 237
MELISA SELVA ANDRADE, Identidades en confl icto: políticas de identidad sexual en Argentina (2010–2012) 255
EDYTA CHWIEJ, SŁAWOMIR DOROCKI, PAWEŁ BRZEGOWY, Między machismo a marianismo. Kobietobójstwo w Ciudad Juárez jako przykład łamania praw człowieka we współczesnym Meksyku / Entre el machismo y el marianismo. El feminicidio en Ciudad Juárez como ejemplo de la violación de los derechos humanos en México actual 265
JĘDRZEJ KOTARSKI, Handel kobietami a prawa człowieka w Brazylii i Argentynie / La trata de mujeres y los derechos humanos en Brasil y Argentina 287
CLEMENCIA GONZÁLEZ, Segregación y discriminación escolar: la experiencia de alumnos de liceos públicos del gran Santiago de Chile 301
JOANNA MORMUL, El invierno chileno de 2011–2012: la lucha por el derecho a la educación en Chile de la post-dictadura 317
