Praca prezentuje poszukiwania badawcze i doświadczenia pedagogiczne i literaturoznawcze w kontaktach z dzieckiem, nad zagadnieniami integracji sztuk w obszarze literatury dziecięcej, w tym liryki. Zawarte tu przemyślenia są wynikiem studiów teoretycznych oraz praktycznych zajęć z dziećmi. Autorka wychodzi z założenia, że poezja liryczna wymaga specjalnej wrażliwości na słowo i innego podejścia metodycznego niż tradycyjny tekst dydaktyczny, a jej recepcja uwrażliwia i czyni odbiorcę bardziej empatycznym. Odbiór poezji lirycznej wpisuje się więc w edukację humanistyczną, która respektuje wartości wychowania przez sztukę. W tym nurcie przedstawiono w monografii, poza treściami teoretycznymi, propozycje autorskich warsztatów literackich osadzonych w perspektywie integracji literatury, plastyki, muzyki. Książka zawiera ponadto wyniki badań jakościowych dotyczących „ważnych tematów” podejmowanych przez badane dzieci.
Wstęp 9
ROZDZIAŁ 1. Gdy małe dziecko spotyka się ze sztuką 23
1.1. Dziecko wśród sztuk 23
1.2. Program edukacji a potrzeby dziecka 30
1.3. Gdy myślę o wychowaniu przez sztukę… 44
1.4. Poezja dla dzieci – próby klasyfikacji 50
1.5. Zapomniany ląd – wiersze, których brakuje w edukacji współczesnego dziecka 66
1.6. Głos wychowawców w edukacji literackiej dziecka 86
ROZDZIAŁ 2. Refleksje pedagogiczne w kontekście poszukiwań badawczych – liryka w recepcji dzieci 91
2.1. Sposoby poszukiwania refleksji dziecka w procesie edukacyjnym 91
2.2. Utwór liryczny jako punkt wyjścia do rozmowy z dzieckiem 95
ROZDZIAŁ 3. Integrowanie sztuk na przykładzie pracy z wierszem w edukacji elementarnej 110
3.1. Przykłady zintegrowanych zajęć z dziećmi z wykorzystaniem liryki, malarstwa i przekładu intersemiotycznego 110
3.2. Spotkanie pierwsze – rytm, kolor, nastrój, melodia – Janina Porazińska A kiedy utniemy…, Piet Mondrian Szachownica w jasnych kolorach (poezja, malarstwo, taniec, muzyka) 118
3.3. Spotkanie drugie – obraz, kolor, refleksja – Danuta Wawiłow Morze, Józef Ratajczak Morze, Joanna Papuzińska Jezioro, Paul Klee Fish Magic (poezja, plastyka, origami) 131
3.4. Spotkanie trzecie – rytm, obraz, emocje, ruch – Danuta Wawiłow Drynda, Carlo Carrá Dorożka (poezja, muzyka, kineza, plastyka) 145
3.5. Spotkanie czwarte – dramaturgia, ekspresja, rytm, emocje – Danuta Wawiłow Zawalił się pałac (poezja, plastyka, kineza, drama) 161
3.6. Spotkanie piąte – refleksja, obraz – Joanna Papuzińska Ja, Olga Boznańska Dziewczynka z chryzantemami, Amedeo Modigliani Portret studenta, Pablo Picasso Portret Dory Maar, malarz nieznany Władysław IV Waza (poezja, plastyka) 175
3.7. Podsumowanie 189
ROZDZIAŁ 4. Wnioski dla praktyki pedagogicznej 192
4.1. „Ważne tematy” jako wynik dialogowego podejścia do dziecka w edukacji zintegrowanej 192
4.2. Stosunek uczestników do warsztatów literackich 203
Zamiast zakończenia 209
Bibliografia 215
