Wspieranie twórczej aktywności plastycznej dzieci ze środowisk defaworyzowanych społecznie Studium porównawcze na przykładzie Poznania i Tarragony

Wprowadzenie 7
I. Twórczość – analiza pojęcia i przegląd koncepcji 13
1. Pojęcie, wymiary i kryteria twórczości 13
2. Uwarunkowania i poziomy twórczości 18
2.1. Podmiotowy kontekst twórczości 20
2.2. Społeczno-kulturowy kontekst twórczości 33
3. Edukacyjne wartości funkcjonowania twórczego dzieci 39
4. Pedagogika twórczości w badaniach porównawczych 44
II. Defaworyzacja w dyskursie nierówności społecznych i edukacyjnych 47
1. Pojęcie i wymiary defaworyzacji społecznej 47
2. Środowisko rodzinne a defaworyzacja społeczna 52
2.1. Znaczenie rodziny jako środowiska wychowawczego 55
2.2. Uwarunkowania twórczego rozwoju dziecka w rodzinie funkcjonalnej i dysfunkcjonalnej 57
3. Środowisko szkolne a defaworyzacja społeczna 61
3.1. Psychospołeczne przystosowanie ucznia 62
3.2. Uwarunkowania defaworyzacji społecznej dziecka w szkole 64
4. Edukacja i defaworyzacja społeczna w Hiszpanii i Polsce 66
4.1. Współczesny system edukacji w Hiszpanii i Polsce 67
4.2. Lokalne formy wsparcia i opieki w systemie hiszpańskim i polskim 74
III. Metodologiczne podstawy badań 81
1. Przedmiot oraz cele badań 81
2. Problemy badawcze oraz zmienne i wskaźniki 86
3. Strategie, metody, techniki i narzędzia badawcze 94
4. Charakterystyka terenu badań i dobór próby badawczej 97
IV. Twórczość dzieci w lokalnych formach wsparcia i opieki w Poznaniu i Tarragonie – analiza i interpretacja wyników badań własnych 99
1. Szczegółowa charakterystyka badanych grup z instytucji w Poznaniu i Tarragonie 99
2. Działalność lokalnych form wsparcia i opieki w Poznaniu i Tarragonie w kontekście wspomagania twórczości dzieci 101
2.1. Oferta i program zajęć w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 102
2.2. Specyfika funkcjonowania instytucji w Poznaniu i Tarragonie 106
3. Rozwijanie twórczej aktywności plastycznej dzieci w badanych instytucjach 108
3.1. Rodzaje aktywności twórczych podejmowanych przez dzieci w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 113
3.2. Wybrane czynniki oddziałujące na podejmowanie aktywności twórczych przez dzieci w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 117
3.3. Formy pomocy skierowane do dzieci i rodziców (opiekunów) pochodzących ze środowisk defaworyzowanych społecznie w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 122
4. Analiza porównawcza twórczości rysunkowej dzieci pochodzących ze środowisk defaworyzowanych społecznie z instytucji w Poznaniu i Tarragonie 124
4.1. Temat 1: „Kim jestem?” 127
4.2. Temat 2: „Kim chciałabym/chciałbym być w przyszłości?” 130
4.3. „Temat 3: „Moje życie na innej planecie” 134
4.4. Twórczość rysunkowa dzieci z instytucji w Poznaniu i Tarragonie – podsumowanie 140
5. Wnioski z badań oraz implikacje pedagogiczne dla praktyki edukacyjnej w kontekście wspierania twórczego rozwoju dzieci pochodzących ze środowisk defaworyzowanych społecznie 142
Zakończenie 155
Aneks 161
Bibliografia 167
Akty prawne 185
Spis schematów i tabel 187
Summary 189