Terapia zajęciowa dla osób w okresie późnej dorosłości. Stan aktualny i pożądane kierunki zmian

WSTĘP 9
1. PÓŹNA DOROSŁOŚĆ 11
1.1. Klasyfikacja rozwojowa życia jednostki w ujęciu teoretycznym psychologii rozwojowej, socjologii oraz geragogiki 11
1.2. Zmiany w funkcjonowaniu zachodzące w okresie późnej dorosłości 21
1.3. „Seniorzy 50+” w kontekście definiowania okresu późnej dorosłości 24
1.3.1. Jak definiowana jest grupa odbiorców zajęć dla „seniorów 50+”? 24
1.3.2. Dlaczego zatem „seniorzy 50+”? 26
1.3.3. Zajęcia dla „seniorów 50+” a Uniwersytety Trzeciego Wieku 28
1.3.4. Zajęcia dla „seniorów 50+” a tutoring międzypokoleniowy 29
1.4. Wizerunek osób starszych w kulturze 30
1.5. Osoby w wieku późnej dorosłości na terenach wiejskich – szczególnie zagrożone wykluczeniem? 41
1.5.1. Modele opieki nad osobami w okresie późnej dorosłości mieszkającymi na terenach wiejskich 44
1.5.2. Różnice w sytuacji kobiet i mężczyzn mieszkających na terenach wiejskich 45
1.5.3. Organizacje samopomocowe 47
1.5.4. Senior jako lider społeczności wiejskiej 49
2. TERAPIA ZAJĘCIOWA 51
Wprowadzenie 51
2.1. Historia terapii zajęciowej jako metody 52
2.2. Definicje terapii zajęciowej 53
2.3. Koncepcje teoretyczne dotyczące terapii zajęciowej 57
2.4. Regulacje prawne dotyczące terapii zajęciowej w Polsce 61
2.5. Kształcenie terapeutów zajęciowych w Polsce 66
2.5.1. Zawód terapeuty zajęciowego 66
2.5.2. Minimum programowe kształcenia w zakresie terapii zajęciowej i wymagania zawodowe 67
2.6. Badania dotyczące stosowania terapii zajęciowej w pracy z seniorami w Polsce i w innych krajach 71
3. METODOLOGIA I WYNIKI BADAŃ WŁASNYCH 83
3.1. Metodologia badań własnych 83
3.1.1. Cele, problematyka i hipotezy badawcze 83
3.1.2. Metoda, techniki i narzędzia badawcze 86
3.1.3. Organizacja badań i dobór próby badawczej 92
3.2. Oferta zajęć aktywizujących i edukacyjnych dla osób w okresie późnej dorosłości (na przykładzie Poznania) 93
3.2.1. Uniwersytety Trzeciego Wieku 93
3.2.2. Domy kultury 95
3.2.3. Stowarzyszenia i inicjatywy prywatne 99
3.2.4. Domy pomocy społecznej i dzienne domy pomocy społecznej 101
3.3. Oferta dziennych domów pomocy społecznej: analiza informacji pochodzących z wywiadów przeprowadzonych z terapeutami zajęciowymi 105
3.3.1. Cele i efekty terapii zajęciowej formułowane przez osoby ją prowadzące 105
3.3.2. Rodzaje zajęć proponowanych w ramach terapii zajęciowej w dziennych domach pomocy społecznej 110
3.3.3. Dyskusja wyników 112
3.4. Analiza wyników badań kwestionariuszowych 113
3.4.1. Wewnętrzne zróżnicowanie badanej grupy uczestników terapii zajęciowej pod względem samopoczucia związanego z uczestnictwem w tych zajęciach 115
3.4.2. Związki między poszczególnymi wymiarami samopoczucia. 116
3.4.3. Wiek i płeć jako czynniki różnicujące samopoczucie osób starszych 118
3.4.4. Wykształcenie jako czynnik różnicujący samopoczucie osób starszych 119
3.4.5. Rodzaj oferty DDPS-ów jako czynnik różnicujący samopoczucieosób starszych 121
3.4.6. Poziom zróżnicowania badanej grupy osób starszych pod względem profilu wymiarów samopoczucia 122
3.4.7. Dyskusja wyników 126
4. WNIOSKI Z BADAŃ I REFLEKSJE KOŃCOWE 133
BIBLIOGRAFIA 143
SPIS TABEL 155
SPIS RYSUNKÓW 157
Occupational therapy for persons in late adulthood: current state and desired directions for change (summary) 159