Uwarunkowania gotowości nieletnich do zadośćuczynienia w paradygmacie sprawiedliwości naprawczej. Wyd. 2

Wstęp 9
1. Sprawiedliwość w różnych wymiarach wiedzy naukowej 15
1.1. Paradygmat sprawiedliwości w wymiarze prawnym 15
1.1.1. Przemiany we współczesnym wymiarze sprawiedliwości 15
1.1.2. Sprawiedliwość naprawcza w ujęciu historycznym 17
1.1.3. Założenia sprawiedliwości naprawczej 22
1.1.4. Sprawiedliwość retrybutywna kontra restytucyjna? 24
1.2. Filozoficzna perspektywa sprawiedliwości 30
1.3. Sprawiedliwość na płaszczyźnie religijnej 37
1.4. Sprawiedliwość w pedagogice i psychologii. Od paradygmatu sprawiedliwości retrybutywnej ku paradygmatowi sprawiedliwości naprawczej 43
1.4.1. Podejście psychodynamiczne 45
1.4.2. Podejście behawioralne 47
1.4.3. Podejście poznawcze 50
1.4.4. Podejście kognitywno-behawioralne 53
1.4.5. Podejście interakcyjne 57
1.4.6. Podejście humanistyczne 62
1.4.7. Podejście postmodernistyczne 65
1.4.8. Przestrzeń dla paradygmatu sprawiedliwości naprawczej w pedagogice resocjalizacyjnej 67
2. Młodzież jako podmiot działań restytucyjnych. Wymiar rozwojowy 71
2.1. Rozwój intelektualny młodzieży w kontekście jej możliwości zadośćuczynienia 72
2.2. Rozwój moralny młodzieży a podejmowanie przez nią działań naprawczych 73
2.3. Rozwój emocjonalno-społeczny młodzieży a jej działania restytucyjne 77
2.4. Zadośćuczynienie w aspekcie rozwojowym 81
3. Działania naprawcze w wyniku konfliktów interpersonalnych 83
3.1. Istota konfliktu międzyludzkiego 83
3.2. Eskalacja konfliktu w ujęciu restytucyjnym i retrybutywnym 90
3.3. W poszukiwaniu optymalnych sposobów rozwiązywania konfliktów 92
3.3.1. Wybrane modele konfliktów a sposoby ich rozwiązywania 94
3.3.2. Mediacja jako preferowana metoda rozwiązywania konfliktów 99
3.3.3. Wyższość mediacji nad metodami zgodnymi z założeniami sprawiedliwości retrybutywnej 107
3.3.4. Konferencje sprawiedliwości naprawczej 110
3.4. Nieletni jako strona w konflikcie o charakterze prawnym 113
3.5. Miejsce zadośćuczynienia w konflikcie 131
4. Wybrane determinanty poczucia sprawiedliwości i zadośćuczynienia 137
4.1. Sumienie 137
4.2. Empatia 139
4.3. Usprawiedliwianie się 143
4.4. System wartości 146
4.5. Postawy wobec norm moralnych a zachowanie 150
5. Metodologiczne podstawy badań własnych 153
5.1. Problematyka badawcza 153
5.2. Cel, problemy badań i hipotezy robocze 156
5.3. Charakterystyka narzędzi badawczych 163
5.4. Opis procedury statystycznej 174
5.5. Przebieg badań i osoby badane 175
6. Zjawisko zadośćuczynienia w badanych grupach młodzieży 189
6.1. Gotowość młodzieży do zadośćuczynienia osobom pokrzywdzonym 189
6.2. Oczekiwanie przez młodzież zadośćuczynienia ze strony sprawców 193
7. Poczucie sprawiedliwości naprawczej badanej młodzieży 199
8. Psychopedagogiczne funkcjonowanie badanej młodzieży 217
8.1. Doświadczanie poczucia winy, wstydu i wyrzutów sumienia przez badaną młodzież 217
8.2. Empatyczność nieletnich na tle grupy porównawczej 222
8.3. Tendencje młodzieży do usprawiedliwiania swoich negatywnych zachowań 226
8.4. Wartości preferowane przez badaną młodzież 230
8.5. Postawy młodzieży wobec norm moralnych 242
9. Psychopedagogiczne uwarunkowania gotowości do zadośćuczynienia i poczucia sprawiedliwości naprawczej 251
9.1. Czynienie zadość przez badaną młodzież a jej funkcjonowanie w wymiarze psychopedagogicznym 251
9.1.1. Gotowość młodzieży do zadośćuczynienia a jej funkcjonowanie psychopedagogiczne 251
9.1.2. Oczekiwanie przez młodzież zadośćuczynienia a jej funkcjonowanie psychopedagogiczne 258
9.2. Poczucie sprawiedliwości naprawczej młodzieży a jej funkcjonowanie w wymiarze psychopedagogicznym 265
9.3. Związki między zadośćuczynieniem a poczuciem sprawiedliwości naprawczej młodzieży 288
9.4. Struktura czynnikowa analizowanych zmiennych w grupie nieletnich i młodzieży z grupy porównawczej 295
Dyskusja i wnioski końcowe 301
Discussion and final conclusions 317
Bibliografia 327
Spis tabel 365
Spis wykresów 368
Spis schematów 368