Jedynaczka

„Jedynaczka” to nieznana dotąd, nowo odnaleziona nowela autorstwa matki Henryka Sienkiewicza, Stefanii Sienkiewicz z domu Cieciszowskiej. Utwór – mimo iż pisany zapewne w celach zarobkowych – odznacza się sporym kunsztem literackim. Opowiada o losach osieroconej dziewczynki, wychowywanej, a właściwie rozpieszczanej przez zakochanych w niej dziadków, co w konsekwencji prowadzi do pasma tragedii w dorosłym życiu kobiety. Nowela ma zwartą konstrukcję, ujętą w tak zwaną ramę. Utwór otwiera i zamyka scena w salonie, gdzie losy tytułowej jedynaczki relacjonuje gronu młodych panienek – gwoli ostrzeżenia i przestrogi – sędziwy „Pan S***”. „Jedynaczka” to swoisty XIX-wieczny moralitet, w którym Stefania Sienkiewiczowa, matka czterech dziewczynek, przedstawia swoje poglądy na temat współczesnego systemu wychowania dziewcząt. Niniejsza popularna edycja stanowi pierwsze od przeszło 150 lat książkowe wydanie noweli.