Czym dla polskich partii politycznych jest wspólna Europa? Jaka powinna być rola Polski w debacie o nowym kształcie Unii Europejskiej? Czy polskie partie polityczne traktują Unię Europejską jako zło konieczne, czy jak Świętego Mikołaja?
Książka ta jest rezultatem badań nad dyskursem polskich partii politycznych w latach 2003-215 i próbą odpowiedzi na powyższe pytania. Autorka analizuje programy partii z punktu widzenia szeroko pojętej problematyki integracji europejskiej, szczególną uwagę zwracając na znaczenie, jakie partie przypisuję zjednoczonej Europie oraz wizji kształtowania Unii Europejskiej w przyszłości. Analiza ukazuje zmiany, jakie zaszły w polskim dyskursie politycznym w ciągu ponad dziesięciu lat od akcesji Polski do UE, kreśli wizję roli Polski w zjednoczonej Europie, biorąc równocześnie pod uwagę kontekst historyczno-społeczny i dynamikę polityki krajowej.
Podziękowania 9
Wprowadzenie 11
1. Partie polityczne wobec integracji europejskiej – postawy, determinanty i stan badań 15
1.1. Polskie partie polityczne wobec integracji europejskiej – stan badań 15
1.2. Postawy wobec UE – próba kategoryzacji 24
2. Inspiracje teoretyczne 33
2.1. Partie polityczne i ich funkcja ideologiczno-programowa 34
2.2. Integracja europejska i europeizacja 37
2.3. Konstruktywizm społeczny i jego zastosowanie do badań nad integracją europejską 44
2.4. Dyskurs i teorie dyskursu 46
3. Inspiracje metodologiczne 55
4. Polska w integrującej się Europie – kontekst społeczno-polityczny integracji z Unią Europejską 61
4.1. Partie a integracja europejska w okresie przedakcesyjnym – kontekst społeczno-polityczny 66
4.2. Kształt debaty o wejściu do Unii Europejskiej 70
4.3. Obawy związane z integracją europejską 71
4.4. Partie wobec Unii Europejskiej w okresie poakcesyjnym – kontekst społeczno-polityczny 75
4.5. Główni aktorzy, ich charakterystyka i miejsce na międzynarodowej scenie politycznej 82
5. Stosunek partii politycznych do integracji europejskiej i UE przed akcesją do Unii Europejskiej – analiza dokumentów z okresu poprzedzającego referendum 97
5.1. Kampania przed referendum akcesyjnym w 2003 roku 97
5.2. Analiza treści dokumentów programowych 102
6. Stosunek partii politycznych do Unii Europejskiej oraz integracji w świetle dokumentów programowych przedstawionych w kampaniach przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w latach 2004, 2009 i 2014 113
6.1. Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2004 roku 113
6.1.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2004 roku 113
6.1.2. Analiza treści dokumentów programowych 117
6.2. Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku 124
6.2.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku 124
6.2.2. Analiza treści dokumentów programowych 129
6.3. Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku 134
6.3.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku 134
6.3.2. Analiza treści dokumentów programowych 138
6.4. Podsumowanie – partie wobec UE i integracji w świetle deklaracji programowych przygotowanych na potrzeby kampanii przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w latach 2004, 2009 i 2014 145
7. Stosunek partii politycznych do Unii Europejskiej oraz integracji w świetle dokumentów programowych przedstawionych w kampaniach przed wyborami do Sejmu i Senatu w latach 2005, 2007, 2011 i 2015 149
7.1. Wybory do Sejmu i Senatu w 2005 roku 149
7.1.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów parlamentarnych 25 września 2005 149
7.1.2. Analiza treści dokumentów programowych przedstawionych w kampaniach przed wyborami do parlamentu w 2005 roku 153
7.2. Wybory do Sejmu i Senatu w 2007 roku 161
7.2.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów parlamentarnych 21 października 2007 roku 161
7.2.2. Analiza treści dokumentów programowych przedstawionych w kampaniach przed wyborami do parlamentu w 2007 roku 164
7.3. Wybory do Sejmu i Senatu w 2011 roku 171
7.3.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów parlamentarnych 9 października 2011 roku 171
7.3.2. Analiza treści dokumentów programowych przedstawionych w kampaniach przed wyborami do parlamentu w 2011 roku 176
7.4. Wybory do Sejmu i Senatu w 2015 roku 180
7.4.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów parlamentarnych 25 października 2015 roku 180
7.4.2. Analiza treści dokumentów programowych przedstawionych w kampaniach przed wyborami do parlamentu w 2015 roku 184
7.5. Podsumowanie – partie wobec UE oraz integracji w świetle deklaracji programowych przygotowanych na potrzeby kampanii przed wyborami do parlamentu w latach 2005, 2007, 2011 i 2015 186
8. Stosunek partii politycznych do Unii Europejskiej oraz integracji po akcesji w świetle dokumentów programowych przedstawionych w kampaniach przed wyborami prezydenckimi w latach 2005, 2010 i 2015 189
8.1. Wybory prezydenckie w 2005 roku 189
8.1.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów prezydenckich w 2005 roku 189
8.1.2. Analiza programów kandydatów w wyborach prezydenckich w 2005 roku 193
8.2. Wybory prezydenckie w 2010 roku 196
8.2.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów prezydenckich w 2010 roku 196
8.2.2. Analiza programów kandydatów w wyborach prezydenckich w 2010 roku 200
8.3. Wybory prezydenckie w 2015 roku 202
8.3.1. Kampania, przebieg i wyniki wyborów prezydenckich w 2015 roku 202
8.3.2. Analiza programów kandydatów w wyborach prezydenckich w 2015 roku 204
8.4. Podsumowanie – partie wobec UE i integracji w świetle deklaracji programowych przygotowanych na potrzeby kampanii prezydenckiej w latach 2005, 2010 i 2015 204
Konkluzje 207
Kalendarium 2003–2015 217
Spis tabel 233
Bibliografia 235