Zarządzanie dla inżynierów

Zarządzanie, czyli zmniejszanie niepewności działania przez podejmowanie trafnych decyzji, nie ogranicza się głównie do koordynacji, nadzoru i kontroli, ale obejmuje także funkcje planowania, kierowania, projektowania i zmieniania [Mikołajczyk 2010, s. 275]. Organizacje funkcjonujące w dynamicznie rozwijającym się otoczeniu wymagają bowiem liderów transformacyjnych [Tichy, Devanna 1986] i stałego doskonalenia. Planowanie i wdrażanie zmian to domena zadań współczesnego inżyniera — projektanta i coraz częściej lidera zmian. Wiedza na temat organizacji i zarządzania (przedmiot omawianej tu dyscypliny naukowej), zdobywana podczas studiów, ma umożliwić uchwycenie i zrozumienie zarówno porządku, jak i sprzeczności, a czasem wręcz paradoksów organizacyjnych. Wiedza taka jest, w pewnym zakresie, niezbędna każdemu człowiekowi. Organizacje są bowiem tworami powszechnymi. Tworzą one materię życia społecznego, a w nim — świata biznesu. Jest to, jak sądzą specjaliści w zakresie zarządzania, „świat systemów otwartych, formalnych struktur i oddziałujących na siebie całości społeczno-technicznych. Jest to świat zorganizowany, ale nie do końca. Pozostaje w nim wiele miejsc dla działań spontanicznych, emocjonalnych, często irracjonalnych, zarówno ze względu na cele organizacji, jak i poszczególnych jej uczestników” [Koźmiński, Piotrowski 1995, s. 11]. Aby rozwijać w inżynierach wrażliwość na złożoność i różnorodność rzeczywistości organizacyjnej, którą muszą oni rozumieć, aby skutecznie sobie z nią (w niej) w późniejszym życiu radzić, wiedza teoretyczna o organizacji i zarządzaniu powinna być stale uzupełniana przez doświadczenia praktyczne. Zarządzanie organizacjami wymaga bowiem wiedzy akademickiej o organizacji, ale także wiedzy, jak się uczyć zarządzać i szlifować posiadany talent kierowniczy już w praktyce. Nigdzie, tak jak w organizacji, powiedzenie, że „praktyka czyni mistrza” nie wydaje się być bardziej adekwatne. Adeptów zarządzania należy zatem „wyposażyć” w instrumenty zarządzania — koncepcje, metody i techniki adekwatne do różnych sytuacji organizacyjnych, pozwalające na urzeczywistnienie zamierzeń organizacyjnych. Instrumenty te odwołują się do idei powstałych na gruncie wielu dyscyplin naukowych ścisłych i humanistycznych. „Specyficzne DNA współczesnych metod tkwi w ogólnych, klasycznych zasadach naukowej organizacji” [Błaszczak, Czekaj 2010, s. 473]. Prezentowany podręcznik ma za zadanie ułatwienie poruszania się w tej „dżungli” koncepcji i metod, a nawet jej uporządkowanie. Pełni więc funkcje przewodnika po złożonych problemach zarządzania organizacjami w burzliwym świecie biznesu i w społeczeństwie sieci.