Dokładność realizacji a potrzeba modernizacji budynków wielkopłytowych

Niniejsza monografia stanowi wkład w publikacje na temat technologii budowania, realizowanych w latach 1955–1995, tj. wielkiej płyty. Substancja mieszkaniowa tej technologii stanowiła 50% zabudowy kraju, a problemy z nią związane były i narastają, stąd połączenie wyników badań z czasów realizacji i ostatnich badań technicznych i ankietowych pozwoliło na nowo spojrzeć na zasadność modernizacji tego rodzaju zasobów mieszkaniowych. W wyniku badań dokładności realizacji budynków wielkopłytowych zastosowano nową – w tamtych latach – metodę montażu wymuszonego, którą wprowadzono w trzech systemach prefabrykowanych: WWP,W-70 i Wk-70, obejmujących terytorium całego kraju. Niniejsza książka zawiera porównanie metod: montażu swobodnego z metodą montażu wymuszonego. Termomodernizacja budynków z wielkiej płyty zamknęła problem niedokładności montażu ścian zewnętrznych i stropów – zlikwidowano przewiewanie i przemakanie przez spoiny na styku prefabrykatów – obecnie w większości są one zamknięte ciągłą warstwą termomodernizacji. Jednak za pomocą analizy współczesnych pomiarów termowizyjnych wykazano, że nadal pozostały błędy projektowe i wykonawcze, które wskazały newralgiczne punkty w budynkach, jakie należy jeszcze poprawić. Badania termowizyjne winny być cykliczne (przynajmniej raz na pięć lat), bo dzięki nim można monitorować na bieżąco pozostawione problemy „ucieczki ciepła” z budynku. W monografii zawarto informacje, które mają za zadanie uzmysłowić czytelnikowi (użytkownikowi, projektantowi czy zarządcy lub władzom gminy) z jakim rodzajem zasobów mieszkaniowych mają do czynienia i w jaki sposób można je modernizować (przebudowywać, nadbudowywać, uzupełniać we współczesne urządzenia techniczne, itp.). Zanim podjęte zostaną jakiekolwiek działania na terenach polskich blokowisk, należałoby zadać sobie następujące pytanie: czy dokładność realizacji i stan techniczny uzasadnia potrzebę przebudowy budynków z wielkiej płyty? Autorki tej monografii często spotykają się z takim pytaniem ze strony inwestorów, zarządców, osób zajmujących się pośrednictwem czy wyceną nieruchomości. Mniej zainteresowani tym tematem wydają się deweloperzy i osoby z różnych kręgów społecznych i politycznych. Ich zdaniem najprościej byłoby wielką płytę rozebrać – tak jak to robią w Niemczech… Ale czy dokładność wykonania wielorodzinnych budynków prefabrykowanych jest na tyle zła, aby faktycznie można by lub wręcz należało je w Polsce wyburzać? Jako inżynierowie, nauczyciele akademiccy i osoby biorące udział zarówno w projektowaniu, realizacji obiektów prototypowych, jak i eksploatacji budynków wielkopłytowych, a także byli, bądź obecni mieszkańcy budynków prefabrykowanych, w tej monografii, chcemy wyrazić swoją opinię wywodzącą się z badań „in situ”, niepublikowanych materiałów archiwalnych i wiedzy praktycznej. W tym celu połączyłyśmy wiedzę i techniki dwóch pokoleń, które – mamy nadzieję – przyczynią się do spojrzenia na to „betonowe dziedzictwo”* w szerszym kontekście niż tylko materiał budowlany zanieczyszczający środowisko. Chcemy dostrzec zarówno fakty z okresu realizacji budynków prefabrykowanych, jak i przedstawić współczesne deklaracje społeczne mieszkańców blokowisk, bez których poprawa „życia między budynkami”** i dalsze działania niezbędne do obniżenia kosztów eksploatacyjnych są praktycznie niemożliwe.