SPORTY PŁYWACKIE. HISTORIA I WSPÓŁCZESNE PRZYGOTOWANIE PŁYWALNI DO ZAJĘĆ SPORTOWO-REKREACYJNYCH

Tematem książki jest historia pływalni oraz ich współczesne zasady funkcjonalno-programowe, przygotowanie do zajęć sportowo-rekreacyjnych. Szczególną uwagę poświęciliśmy pływalni w Pałacu Młodzieży PKIN w Warszawie. Obiekt ten został oddany do użytku w roku 1955 jako część gmachu Pałacu Kultury i Nauki, wzniesionego w stylu socrealizmu, należąc do ważnego segmentu funkcjonalnego obiektu ‘Wychowanie fizyczne i sport’. Była wówczas (i jest nadal) jedyną pływalnią krytą w województwie mazowieckim, na której jest możliwe uprawianie skoków do wody w pełnym zakresie konkurencji tej dyscypliny (skoki z wieży 10- metrowej). Jest to jednocześnie jedna z kilku pływalni w Polsce, na której można uprawiać tę dyscyplinę w pełnym zakresie konkurencji przez cały rok (pozostałe to Zatoka Sportu w Łodzi, Termy Maltańskie w Poznaniu) i jedną z kilkunastu na których można uprawiać skoki do wody, ale w nie-pełnym zakresie konkurencji, wśród nich jest na przykład OSIR Częstochowa, OSIR Rzeszów (brak wieży 10 metrowej). Ponieważ jest to temat, naszym zdaniem, z jednej strony niezwykle interesujący, ale jednocześnie zbyt rzadko podejmowany – uznaliśmy za zasadne uzu-pełnienie treści o autorski program zajęć sportowych kierowanych do dzieci i młodzieży oraz analizę treningu skoków do wody, najważniejszych elementów w technice skoków do wody. Końcową konkluzją pracy jest refleksja, że brak odpowiednich obiektów pływalni w naszym kraju jest wypadkową wielu przyczyn: z jednej strony brakiem środków na inwestycje sportowej, z drugiej bardzo wysokich i precyzyjnych wymagań federacyjnych FINA (Federation Internationale de Natation) dla uprawiania tej dyscypliny, które obiekt musi spełniać. Trudno się natomiast zgodzić z argumentem, często przytaczanym (między innymi w oficjalnych raportach), że ograniczenia środków na inwestycje pływalni z wieżą do pełnego zakresu skoków są konsekwencją braku zainteresowania tą dyscypliną wśród dzieci i młodzieży. Obserwowane od dekad, rok roczne wielkie zainteresowanie rekrutacją na zajęcia w Pałacu Młodzieży i osiągane znaczące sukcesy sportowe wychowanków - temu bardzo wyraźnie przeczą. Niezbędne dla dalszego funkcjonowania obiektu prace modernizacyjne, któ-re miały miejsce na pływalni PM-PKIN, musiały uwzględnić bardzo restrykcyjne i szczegółowe rekomendacje programu konserwatorskiego, narzucającego zacho-wanie historycznych walorów stylu architektonicznego pływalni. Oddana w roku 2016 do użytku po zabiegach renowacyjnych pływalnia w PM-PKIN służy obecnie sekcji pływackiej (w tym zajęciom i treningom skoków do wody) oraz zajęciom rekreacyjnym. Wielofunkcyjność pływalni, jej różnorodne wykorzystanie (szkole-nia, treningi sportowe, zajęcia rekreacyjne, zawody i pokazy) umożliwiają rów-noważenie budżetu i utrzymanie kosztownego i wymagającego w eksploatacji obiektu. Pływalnia w Pałacu Młodzieży w Warszawie jest przykładem, jak ważne jest zachowanie tradycji i ciągłości działalności sportowej, jak potrzebne jest szukanie udanych kompromisów dla z jednej strony niezbędnych zabiegów modernizacji i dostosowania obiektu sportowego do współczesnych wymagań, z drugiej strony – ochrony jego historycznego stylu i substancji zabytkowej – bez uszczerbku dla funkcji i wartości użytkowych. Historia sekcji skoków do wody, którą opisujemy w stopniu szczegółowym (jednej z pierwszych, najdłużej działających i nadal nielicznych w Polsce), na-szym zdaniem dobrze ilustruje, jak niezwykle konsekwentnie realizowany, nie-przerwanie od 65 lat, pomimo zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych, program szkoleń i treningów może mieć decydujący wpływ na znaczące sukcesy sportowe wychowanków. Niezwykle trudna jest obecnie odpowiedz na pytanie, w jakim kierunku będą obecnie prowadzone prasce koncepcyjne i projektowe nad pływalniami, w szczególności przeznaczonymi do treningu sportowego i organizacji zawodów. Wybuch pandemii COVID-19 w roku 2020 i jego głębokie konsekwencje dla możliwości treningów, dla zasad organizacji i przebiegu imprez sportowych (wobec rygorów dyscypliny sanitarnej) – silnie, w całej rozciągłości, potwierdziły te przepuszczenia, obnażyły trudność przewidywań kierunków rozwoju budownictwa dla sportu, również w najbliższej przyszłości. Równocześnie uwypukliły znaczenie elastyczności dla przyjmowanych do realizacji rozwiązań: podatności na zmiany programu i funkcji wznoszonych obiektów sportowych. Obecnie (grudzień 2021) sytuacja jest na bieżąco monitorowana i użytkownicy pływalni sportowych, basenów szkolnych i pływalni rekreacyjnych mają świadomość, że względy bezpieczeństwa i odpowiedzialności społecznej mogą w każdej chwili zaważyć na dostępności tych obiektów.