Absolut i historia W kręgu myśli rosyjskiej

Od wielu lat zajmuję się rosyjską myślą filozoficzną, społeczną, religijną: najpierw filozofią narodników, później sporem słowianofilsko-okcydentalistycznym, wreszcie koncepcjami Włodzimierza Sołowjowa. Pracy nad filozofią Sołowjowa towarzyszyły, rzecz jasna, badania poświęcone jej źródłom, kontekstom, horyzontom historycznym i teoretycznym; powstawały w związku z tym teksty względnie autonomiczne wobec Sołowjowa (a poświęcone choćby Dostojewskiemu, Fiodorowowi, Tołstojowi). Próbowałem śledzić konsekwencje i owoce filozofii Sołowjowa, zależało mi przy tym na ukazywaniu wielostronności wpływu i inspiracyjnej mocy jego myśli; powstawały więc przy tej okazji studia o myśli Szestowa, Bierdiajewa, Franka, Bachtina, a także bardziej przekrojowe oraz syntetyczne ujęcia filozofii rosyjskiej, skupiające się na jej ogólnym charakterze i określających ją tendencjach. Istotną motywacją i sprzyjającą okolicznością tych badań był „powrót” rosyjskiej filozofii emigracyjnej do ojczyzny po upadku ZSRR, dokonane w krótkim czasie szerokie udostępnienie czytelnikom i badaczom całej rosyjskiej spuścizny filozoficznej, intensywne i owocujące monografiami studia i dyskusje nad rosyjską filozofią, zwłaszcza filozofią religijną, prowadzone w Polsce, Rosji, jak i na Zachodzie. Końcowe partie tej książki są zarazem hołdem dla dwóch moich filozoficznych mistrzów: Andrzeja Walickiego i Marka Siemka. Janusz Dobieszewski