Wody podziemne Kampinoskiego Parku Narodowego ich zagrożenia i ochrona

Kampinoski Park Narodowy (KPN) to obiekt o unikatowych walorach przyrodniczych, nie tylko w skali Polski, ale i całej Europy. Walory swe Park Kampinoski zawdzięcza głównie warunkom abiotycznym decydującym o możliwości rozwoju określonych biocenoz. Jednym z elementów decydujących stanie o przyrody są wody podziemne. Zróżnicowany przestrzennie ich reżim, a zwłaszcza głębokość występowania decydują o możliwości rozwoju w bezpośrednim sąsiedztwie zróżnicowanych ekosystemów. Atrakcyjność przyrodnicza Kampinosu sprawia, że wokół Puszczy rozwinęło się wiele osiedli towarzyszących największej aglomeracji – Warszawie. Fakt ten wywołuje jednak szereg niekorzystnych oddziaływań antropopresyjnych. Owa presja pochodząca od aglomeracji otaczających Kampinoski Park Narodowy stwarza szczególnie niekorzystne zagrożenia związane z przenikaniem zanieczyszczeń niszczących naturalne środowisko Puszczy. Zakłóceniu ulega też naturalny system krążenia wód podziemnych i powierzchniowych bezpośrednio decydujący o warunkach siedliskowych roślin. Wody podziemne będące głównym przedmiotem naszych zainteresowań rozpatrywać będziemy systemowo – jako jeden z elementów złożonego systemu przyrodniczego. Stanowią one istotny, abiotyczny element środowiska przyrodniczego, decydujący o rozwoju biocenoz Parku. Stąd w opracowaniu wiele uwagi poświęcimy powiązaniu ich z innymi elementami środowiska – budowie geologicznej, glebom i warunkom klimatycznym, głównie wiatrom przynoszącym na teren Parku Kampinoskiego szereg zanieczyszczeń atmosferycznych. Zwłaszcza ten ostatni element musi być rozpatrywany na znacznie szerszym obszarze, bowiem migracja atmosferyczna zanieczyszczeń może sięgać setek kilometrów. Przedstawione opracowanie poświęcone jest ocenie antropogenicznych przeobrażeń jednego z najważniejszych dla Puszczy Kampinoskiej abiotycznych elementów środowiska – wodom podziemnym. Problematyka związana z tymi zagadnieniami od kilkunastu lat rozwijana była głównie na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Wyższej Szkole Ekologii i Zarządzania w Warszawie. Podstawę opracowania stanowią wyniki własnych kilkunastoletnich badań prowadzonych przez autorów, jak i publikacje zestawione w spisie literatury oraz liczne, niepublikowane opracowania archiwalne. Komplementarna interpretacja całości materiałów umożliwiła dokonanie aktualnej oceny antropopresji obejmującej wody podziemne Parku i wytyczne kierunków ich ochrony. Uzasadniła też potrzebę i zakres dalszych badań. W wyniku szeroko zakrojonych prac badawczych, prowadzonych przez pracowników naukowych obydwu wymienionych uczelni oraz pracujących pod ich kierunkiem licznych studentów i kilkudziesięciu dyplomantów, możliwe było opracowanie tytułowej problematyki wraz z oceną istniejącego stanu na rok 2008 i perspektywą dalszych przemian środowiska. Autorzy prowadzący badania hydrogeologiczne i sozologiczne w Puszczy i w jej otoczeniu, przygotowali opracowanie adresowane do szerokiego grona czytelników. Osoby zainteresowane przyrodą Kampinoskiego Parku Narodowego znajdą w opracowaniu informacje dotyczące środowiska hydrogeologicznego, jego przekształceń pod wpływem antropopresji i wynikających z tego konsekwencji dla biocenoz Puszczy. Głównym elementem przedstawionego opracowania jest ocena stanu zagrożenia wód podziemnych Kampinoskiego Parku Narodowego i wskazania zasięgu wpływu antropopresji na wody podziemne, sięgającego zarówno otuliny Parku, jak i dalszych obszarów. Autorzy zdają sobie sprawę faktu niepełnego rozpoznania tych zagadnień. Stąd sygnalizują potrzebę i zakres dalszych badań dla pełniejszego rozwiązania poruszanej problematyki.