100 lat fizyki: od Hożej do Pasteura Księga wspomnień

Książka poświęcona historii fizyki na Uniwersytecie Warszawskim, związanej przez blisko stulecie z gmachem przy ulicy Hożej 69. Swoją pracę naukową wspominają uczestnicy wielu ważnych zdarzeń związanych m.in. z tak wybitnymi postaciami słynnymi ze swoich odkryć o randze międzynarodowej, jak Aleksander Jabłoński, Marian Danysz, Jerzy Pniewski, Andrzej Trautman czy Marek Pfützner, uwzględniając w swoich opowieściach szerokie tło historii Polski. Tom zawiera teksty czterdziestu czterech autorów i obejmuje okres od początków istnienia Wydziału Fizyki do czasów dzisiejszych, które biegną już w nowej siedzibie przy ulicy Pasteura 5. 30 stycznia 1921 roku Zakład Fizyki UW rozpoczął działalność w gmachu przy ul. Hożej 69 w Warszawie. Z tym gmachem wiąże się wiele ważnych wydarzeń w historii nauki. Fizycy z Hożej dokonali odkryć najwyższej wagi: tu powstał diagram Jabłońskiego (1933), Marian Danysz i Jerzy Pniewski odkryli hiperjądra (1952), Andrzej Trautman znalazł rozwiązania równania Einsteina dopuszczające fale grawitacyjne (1958), Marek Pfützner z zespołem odkrył promieniotwórczość dwuprotonową (2002). W 1991 roku zostało tu nawiązane pierwsze w Polsce w pełni funkcjonalne połączenie z internetem, a dwa lata później otwarto pierwszy polski serwer www. Bardzo trudno jest przecenić znaczenie Hożej dla polskiej fizyki. Świadomość, że w tamtych warunkach u startu Drugiej Rzeczypospolitej znaleźli się ludzie tacy jak Pieńkowski, Rubinowicz i ten cały szacowny korowód uczonych, którzy budowali zręby polskiej fizyki, zawsze budził mój podziw i szacunek. (Prof. Ryszard Horodecki, Uniwersytet Gdański) Na Hożą ciągnęły kolejne pokolenia młodych adeptów fizyki, by czerpać z zawsze żywego, wysokiej próby naukowej źródła fizyki tu bijącego i spotykali tu zawsze wspaniałych mistrzów, hojnie obdarowanych talentem, gotowych ich kształcić, spełniając – jak to określił pierwszy prezes naszego Towarzystwa, profesor Władysław Natanson – obowiązek względem przyszłych pokoleń Polski. (Prof. Wiesław Kamiński, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie) Warszawski adres przy ulicy Hożej 69 stanowił i stanowi nadal dla fizyków w Polsce miejsce niemal magiczne, niezwykłą krainę, gdzie zwyczajność stawała się nadzwyczajna, gdzie powszechność była całkowicie niepowszechna. (Prof. Ryszard Naskręcki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) ****** 100 Years of Physics: from Hoża Street to Pasteur Street A Book of Memoirs The book is devoted to the history of physics at the University of Warsaw, for almost a century linked with the building at 69 Hoża Street. In their stories, participants of many important events related to, among others, such outstanding figures famous for their internationally acclaimed discoveries as Aleksander Jabłoński, Marian Danysz, Jerzy Pniewski, Andrzej Trautman or Marek Pfützner recollect their scientific work against a broad background of Polish history. The volume contains the texts by forty four authors and covers the period from the beginning of the Faculty of Physics to the present day, already in the new seat at 5 Pasteur Street.