Naseby 1645 | e-booki

W 1642 roku w Anglii wybuchła wojna domowa pomiędzy królem Karolem I Stuartem i jego stronnikami a parlamentem zdominowanym przez antykrólewską opozycję. Po kilku latach górę zaczęła w niej brać armia parlamentu, tzw. Armia Nowego Wzoru, zorganizowana przez Olivera Cromwella. Do decydującego starcia doszło 15 czerwca 1645 roku pod Naseby w środkowej Anglii. 13-tysieczne oddziały parlamentu dowodzone przez sir Thomasa Fairfaxa i Cromwella pokonały 7-tysięczne siły rojalistów pod wodzą księcia Ruperta Reńskiego i samego monarchy. Rozbite i umykające do Leicester wojska królewskie, zawzięcie ścigane przez Fairfaxa, poniosły ogromne straty (ok. 1000 zabitych i 5000 jeńców). W kolejnym roku Karol I uciekł do Szkocji, a konflikt zakończył się sukcesem jego przeciwników.

Jarosław Wojtczak błyskotliwie opisuje tło i przebieg wojny domowej, poświęcając najwięcej miejsca tytułowemu starciu. Przybliża też zmiany w wojskowości, które zachodziły w tych czasach.