Historia dramaturgii

Prześledzenie dorobku kultury w jednej choćby dziedzinie jest zadaniem niezwykle trudnym. W historii dramaturgii możliwym tylko wówczas, gdy tłumacze, a następnie krytycy i teoretycy – często pracą kilku pokoleń – doprowadzą do takiego nagromadzenia informacji i analiz, które pozwolą na zbudowanie syntezy. Próby takie były podejmowane oczywiście już wcześniej, jednak ich autorzy, dysponując zbyt szczupłym materiałem, wprowadzali wiele uproszczeń, często pomijając w swoich opracowaniach bardzo ważne fakty. Tak było i w przypadku dziejów dramatu. Śledząc rozwój wiedzy w tej jedynie dziedzinie, możemy zauważyć, jak żmudne były poszukiwania i jak często z powodu braku informacji popełniano błędy. Wyraźnym przykładem może być tu kwestia wpływów teatru antycznej Grecji na teatr Indii, których poszukiwali i które próbowali udowodnić filologowie z przełomu XIX i XX wieku.

Obecnie w Polsce dostęp do utworów dramatycznych z całego świata, zarówno w językach oryginału, jak ich przekładów na język polski, a także opracowań teoretycznych dotyczących tych dzieł jest na tyle łatwy, że możemy pokusić się o dość obszerną syntezę, pogłębioną dzięki osiągnięciom światowej myśli z zakresu historii i teorii literatury oraz teatrologii.

Podejmując się prezentacji dramaturgii światowej, miałem świadomość, że wyczerpanie tego tematu jest rzeczą niemożliwą. Zamiarem moim było, jednak, ukazanie głównych kierunków i tendencji rozwoju dramaturgii, ukazanie czynników, które je stymulowały, lub przeciwnie – przyczyniały się do regresu, oraz kierunków poszukiwań światopoglądowych i estetycznych. Chciałem zwrócić uwagę na ważniejsze etapy historii teatru i dramatu, a także na twórców, którzy szczególnie przyczynili się do rozwoju tej sztuki.