Współczesna architektura domu prywatnego i jej przemiany

W rozprawie przedstawiono wybrane zagadnienia kształtowania formy i funkcji domu prywatnego ze szczególnym uwzględnieniem relacji z człowiekiem pojmowanym jako jednostka o złożonej i bogatej osobowości. Projektowane w ten sposób domy stanowią rozwiązanie alternatywne wobec schematycznych i typowych budynków, które dominują we współczesnym środowisku zamieszkiwania. Jako materiał badawczy wybrano obiekty z lat 1993-2012, które zostały zrealizowane głównie w Europie, ale sięgnięto również do przykładów amerykańskich i azjatyckich. Uwagę skupiono na określeniu i analizie istotnych zmian i przewartościowań, jakie dokonują się w sferze habitatu współczesnego człowieka.

Ze względu na specyfikę tematu materiałem wyjściowym była podzielona na cztery etapy historia rozwoju domu prywatnego od wielkiego domu średniowiecznego po realizacje z lat 80. XX w. Na tej podstawie określono początki i ewolucję tych cech domu, które zostały uznane za niezbywalne.

Następne części pracy zawierają autorskie analizy przekształceń i modyfikacji cech uznawanych dotychczas za charakterystyczne dla domu prywatnego; zmiany te powodują istotne przeobrażenia relacji między domem a miejscem, tradycją (kodowaniem domu), przestrzenią publiczną, trwałością i stabilnością oraz funkcją mieszkalną. Interpretacja tych zjawisk, pobocznych wobec głównego nurtu, jest ukierunkowana na ukazanie wpływu dwóch różnych osobowości twórczych – architekta i mieszkańca – na formę i funkcję domu, a ponadto ma na celu próbę określenia, jaka jest architektura współczesnego domu, jeśli pominie się schematy oparte na utrwalonych stereotypach i powierzchownym wykorzystaniu wybranych idei.

W podsumowaniu zawarto autorskie wnioski na temat kierunków rozwoju domu jako doskonałego, precyzyjnego „instrumentu” architektonicznego, służącego zaspokajaniu złożonych i zmiennych potrzeb mieszkańców, a tym samym tworzącego odpowiadającą im bogatą przestrzeń egzystencjalną. Przestrzeń ta nie ma wyłącznie prywatnego wymiaru, ale również wchodzi w relacje ze sferą publiczną, stając się czasem jej istotnym uzupełnieniem i rozszerzeniem. Może też umożliwić publiczną i prywatną współodpowiedzialność za MIEJSCE.