Ochrona praw obywatelek i obywateli Unii Europejskiej. 20 lat - osiągnięcia i wyzwania na przyszłość

Wykaz skrótów | str. 11

Od Redaktorów | str. 15

Wstęp | str. 17

CZĘŚĆ I
Obywatele Unii Europejskiej jako demos | str. 21

Wojciech Sadurski
Obywatelstwo europejskie a legitymacja demokratyczna Unii Europejskiej | str. 23

1. Wprowadzenie | str. 23

2. Dwa wymiary obywatelstwa | str. 25

3. Legitymacja demokratyczna Unii Europejskiej | str. 31

4. Podwójna legitymacja Unii | str. 34

5. Konkluzje | str. 37

Anna Śledzińska-Simon
Europejska inicjatywa obywatelska, czyli fiasko demokratycznego telos? | str. 39

1. Demokracja jako podstawa konstytucyjnego porządku Unii Europejskiej | str. 39

2. Prawo obywateli Unii Europejskiej do przedstawienia inicjatywy legislacyjnej | str. 47

3. Procedura i warunki przedstawienia europejskiej inicjatywy obywatelskiej | str. 51

4. Europejska inicjatywa obywatelska - próba oceny | str. 60

Bartosz Makowicz
Petycja do Parlamentu Europejskiego, czyli obywatel w akcji | str. 67

1. Wstęp | str. 67

2. Ewolucja i miejsce petycji w unijnej koncepcji demokracji | str. 68

2.1. Geneza historyczna i obecne źródła prawa | str. 68

2.2. Miejsce petycji w unijnej koncepcji demokracji | str. 69

2.3. Petycja a inne formy partycypacji demokratycznej | str. 70

3. Znaczenie i funkcje petycji w demokracji unijnej | str. 71

4. Przesłanki dopuszczalności | str. 72

4.1. Uprawnienie do wnoszenia petycji | str. 72

4.2. Przedmiot petycji | str. 73

4.3. Bezpośredni interes | str. 74

5. Skutki | str. 75

6. Podsumowanie | str. 77

Olga Hołub-Śniadach
Obywatel Unii Europejskiej w europejskiej przestrzeni publicznej | str. 78

1. Wprowadzenie | str. 78

2. Przestrzeń publiczna | str. 79

3. Legitymizacja demokratyczna | str. 82

4. Demokracja pośrednia | str. 84

5. Demokracja bezpośrednia | str. 88

Tomasz T. Koncewicz, Krystyna Warylewska
Przemyśleć Europę i jej prawo dzisiaj to zadać właściwe pytania | str. 93

1. Na czym polega problem Europy dzisiaj? | str. 93

2. Jaki obywatel i living on the frontier | str. 100

3. Kryzys wyobraźni i wizji | str. 104

4. Prawo z czyjej perspektywy? Teksty i działania aktorów | str. 106

5. Jaka suwerenność? | str. 114

6. Dobre pytania i co dalej. Po co nam Europa? | str. 117

7. Europa, która pamięta i my, którzy zapominamy | str. 120

CZĘŚĆ II
Prawa obywateli Unii Europejskiej | str. 125

Adam Bodnar
Rzeczywisty wymiar praw i wolności politycznych obywateli Unii Europejskiej | str. 127

1. Wprowadzenie | str. 127

2. Prawa polityczne obywateli Unii Europejskiej | str. 127

3. Korzystanie z praw wyborczych przez obywateli Unii Europejskiej w Polsce | str. 129

4. Postulaty rozszerzenia zakresu podmiotowego i materialnego w zakresie praw wyborczych obywateli Unii Europejskiej | str. 131

4.1. Przyznanie praw wyborczych stałym rezydentom (long-term residents) | str. 131

4.2. Rozszerzenie zakresu praw wyborczych obywateli Unii Europejskiej na inne szczeble samorządu terytorialnego | str. 132

4.3. Rozszerzenie praw wyborczych na wybory narodowe | str. 133

5. Członkostwo w partiach politycznych obywateli Unii Europejskiej | str. 134

6. Problem pozbawiania praw wyborczych do wyborów narodowych w przypadku zmiany miejsca zamieszkania | str. 136

7. Podsumowanie | str. 139

Dorota Pudzianowska
Warunki nabycia i utraty obywatelstwa Unii Europejskiej. Czy dochodzi do autonomizacji pojęcia obywatelstwa Unii? | str. 141

Filip Jasiński
Prawo dostępu obywateli Unii Europejskiej do pomocy konsularnej | str. 155

1. Wstęp | str. 155

2. Ewolucja podstaw prawnych | str. 157

3. Najnowsze zmiany traktatowe | str. 162

4. Ewolucja koordynacji kryzysowej | str. 163

5. Strona praktyczna | str. 166

6. Konkluzje | str. 168

Marcin Dąbrowski
Realizacja praw politycznych przez cudzoziemców - obywateli Unii Europejskiej za pośrednictwem komitetów wyborczych w świetle zasady równości szans wyborczych | str. 170

1. Wprowadzenie | str. 170

2. Komitety wyborcze partii politycznych i komitety wyborcze koalicji partii politycznych | str. 177

3. Komitety wyborcze wyborców | str. 182

4. Komitety wyborcze stowarzyszeń i organizacji społecznych | str. 184

5. Podsumowanie | str. 186

CZĘŚĆ III
Zasada niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową obywateli Unii Europejskiej | str. 191

Anna Czaplińska
Znaczenie zasady niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową dla kształtowania koncepcji obywatelstwa Unii Europejskiej w zakresie praw i wolności osobistych | str. 193

1. Wprowadzenie | str. 193

2. Wpływ zasady niedyskryminacji na zakres prawa przemieszczania się i pobytu obywateli Unii Europejskiej na terytorium państw członkowskich | str. 197

3. Zasada niedyskryminacji a inne prawa i wolności osobiste obywateli Unii Europejskiej | str. 211

4. Konkluzje | str. 219

Krzysztof Śmiszek
Zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową a dyrektywy antydyskryminacyjne | str. 221

1. Wstęp | str. 221

2. Zakaz dyskryminacji na gruncie przynależności państwowej w systemach prawnych Unii Europejskiej i Rady Europy | str. 222

3. Zakaz dyskryminacji z powodu przynależności państwowej w świetle prawa polskiego | str. 239

4. Podsumowanie | str. 243

Aleksandra Gliszczyńska-Grabias
Zasada równości i niedyskryminacji w prawie Unii Europejskiej a aktorzy krajowi | str. 245

1. Wprowadzenie | str. 245

2. Zasada równości i niedyskryminacji w prawie Unii Europejskiej | str. 246

3. Realizacja zasad równości i niedyskryminacji na poziomie krajowym | str. 249

4. Krajowe organy równościowe | str. 256

4.1. Rzecznik Praw Obywatelskich | str. 257

4.2. Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania | str. 260

5. Podsumowanie | str. 262

O autorach | str. 265